SERMO XI.

IN EADEM DOMINICA.

Tuam ipsius animam pertransibit gladius. Luc. ii, 35.

IV .

Nota, quod sex sunt gladii, qui debent animas nostras per jugem recordationem pertransire salubriter.

/. Acerbitas Dominicis passionis.

II. Ardor sanctae dilectionis. III. Fervor intimae contritionis. IV. Mors coiporalis.V. Sententia iudicialis. VI. Poena gehennalis.

1. Primus gladius est acerbitas Dominicae passionis. De isto gladio praedixit sanctus Simeon Beate Virgini, sicut dicitur Luc. ii, 35 : Tuam ipsius animam pertransibit gladius. Quasi dicat : 0 Virgo, gladius ipsius, id est, Passio Filii tui pertransibit animam tuam. Tantum denique passa fuit dolorem Beata Virgo, dum illusiones et afflictiones Filii in cruce pendentis adspiceret, ac si materialis gladius cor ejus et viscera pertransiret, hoc dicit Beatus Hieronymus : " Constat

" quod Beata Virgo plus omnibus Filium " suum dilexit, et propterea plus doluit: a et tantum, ut animam ejus totam per-" transiret et possideret vis doloris, ad testimonium eximiae dilectionis : quae, " quia mente passa est, plusquam martyr " fuit. " De dolore etiam Beatae Virginis loquitur Beatus Bernardus in tractatu de Quinque verbis Domini. Ait autem sic': " Intuetur te Domine illa benedicta in " mulieribus, et fixis inde oculis vulnera " tua materna pietate considerat: et licet " non ignoret quid boni conferat mundo " passio tua, tamen tibi parentis affectu " commoritur, et pectus maternum im-"inanitate doloris arctatur, suspirat in-" trinsecus, et erumpentes revocat lacry-" mas: et eo amplius anxietas intume-" scit, quo prohibetur egredi, et per lu" ctus lamentaque dissolvi. Emergebant " quidem aliquando gemitus, sed incre-" pati reprimebantur, revertebanturque "in sinum mentis, de qua prodibant, et "collidebant se introrsus ad invicem. " Eratque in anima sua tempestas valida, " concurrentibus sibi procellis, et quasi " in sartagine frixis medullis, ebulliebant " amaritudines : quas excoquebat, et et coagulabat exacerbatio perseverans. " Ex praedictis itaque verbis perpendi potest, quod Beata Virgo tantum dolorem passa fuit respiciens tormenta Filii praedicti, ac si cor ejus, et omnes medulla ossium ipsius in patella super ignem frigerentur.

Igitur gladius Passionis Jesu, qui pertransivit animam Beatae Virginis, debet etiam cor nostrum pertransire. Sumus enim fratres et filii Jesu, dignumque est ut compatiamur et fratri et Patri nostro charissimo intantis doloribus existenti. Unde dicit Apostolus I ad Cor. XII, 26 : Si quid patitur unum membrum, compatiuntur omnia membra. Cum itaque Christus, qui est caput nostrum, tam acriter passus fuerit pro nobis, debemus et nos compati sibi, quoniam sumus membra ipsius. Unde etiam dicit Apostolus ad Philip. II, 5 : Hoc sentite in vobis, quodet in Christo Jesu. Quasi diceret: Irrisiones, et subsannationes, sputa, et flagella, spineam coronam, clavos, et lanceam, et alia crucis tormenta, quae Christus pertulit in corpore suo, vos etiam per compassionem cum ipso sentire debetis.

2. Secundus gladius est ardor dilectionis sancta?. De isto gladio dicit Dominus Matth. x, 34 et seq.: Nolite arbitrari quia pacem venerim mittere in terram : non veni pacem mittere, sed gladium. Veni enim separare hominem adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et nurum adversus socrum suam. Quod autem Dominus per gladium praedictum charitatem intelligat, statim, quasi exponendo verba predicta subdit: Qui amat patrem, aut matrem plusquam me, non est me dignus : et qui amat filium aut filiam super me, non est me dignus.

Et nota, quod magnas virtutis est gladius charitatis. Per charitatem quippe sancti Martyres corpora sua propter Dominum diversis suppliciis exposuerunt. Per charitatem sancti Confessores temporales divitias contempserunt. Per charitatem sancti Anachoretas spreto tumultu saeculi solitudines elegerunt. Per charitatem sancti Monachi colla sua arctissima obedientiam subdiderunt. Per charitatem sancta Virgines et Vidua? caelibatu continentia? floruerunt. Per charitatem quoque boni conjugati opera misericordia? devote pauperibus impenderunt. Det etiam nobis Deus, ut gladius sancta? dilectionis jugiter in corde nostro permaneat, ut Deum plusquam nos, et proximum sicut nos, corde, ore, et opere diligamus.

3. Tertius gladius est fervor intimae contritionis, qui bene sequitur primos duos gladios. Cum enim Christus tanta pro nobis passus fuit, justum est ut eum sincerissime diligamus, ipsique toto corde serviamus : sed qui recognoscit quod eum offendit in aliquo, dignum est ut super hoc amarissime conteratur. De gladio contritionis dicitur in Psal. xxxvi, 14 et 15 : Gladium evaginaverunt peccatores : intenderunt arcum suum... : gladius eorum intret in corda ipsorum, etc. Nota, quod peccatores per peccata sua, quasi quodam evaginato gladio et arcu extento Dominum impugnant, et sagittant, sed Psalmista orat et optat ut gladius peccatorum convertatur in cor ipsorum, id est, ut peccata sua, quibus impugnant, in semetipsos retorqueant. Tunc enim gladius peccatoris in cor ipsius convertitur, cum de peccatis suis amarissime dolet, et conteritur. Hinc etiam legitur I Reg. xvii, 51, quod cum David dejecisset Goliath, cucurrit et stetit super eum, et tulit gladium ejus, et eduxit eum de vagina sua : et interfecit eum, praeciditque caput ejus. Per Goliath diabolus, et per David homo poenitens intelligitur. Tunc enim homo poenitens diabolum suo gladio occidit, quando peccator de peccatis illis, quas ei diabolus persuaserat, et per quae eum aeterna morte trucidare proposuerat, intime conteritur, et sincere confitetur, debitamque pro ipsi satisfactionem exsequitur. Verum ut peccator de peccatis mature poeniteat, ne praeveniatur hora mortis, necessarium est ei, ut semper mortem sibi imminere prospiciat.

4. Quartus gladius est mors corporalis. De isto gladio Macrobius in quodam libro, qui appellatur Somnium Scipionis, tale ponit exemplum. Ait enim, quod erat quidam Philosophus Dionysius nomine, qui cum esset in palatio cujusdam Regis, et discipulus ejus miraretur delicias regales, et assereret eos beatos esse, qui talibus deliciis jugiter iuhaererent. Dionysius gladium e vagina raptum jussit ex tenui filo per capulum sursum suspendi; ita ut mucro gladii super caput discipuli dependeret. Praecepit autem Dionysius discipulo, ut comederet, et biberet, et latus esset. Cumque ille inter omnes propositas delicias mortis periculo gra-

varetur, dixit Dionysius : " Talis est ista vita, qua te reputas esse beatum : sic semper mortem nobis imminentem videmus. aestima quomodo felix esse poterit, qui timere non desiverit. " Mors igitur est acutissimus gladius, qui amaro divortio separat corpus et animam. Quapropter necessarium est, ut gladium mortis frequenter in nostra memoria portemus. Unde dicit Eccli. VII, 40 : Inomnibus operibus tuis memorare novissima sua, etc

5. Quintus gladius est sententia judici alis, qui praecedentem convenienter sequitur. Qui enim mortis suae recordatur, reminisci debet etiam divinae sententia?, quam hominem post mortem suam oportebit audire. De isto gladio dicitur Apoc. XIX, 11 et 15: Vidi caium apertum, et ecce equus albus, et qui sedebat super eum, vocabatur Fidelis, et Verax, et cum justitia indicat, et pugnat... Et de ore ejus procedit gladius ex utraque parte acutus, ut in ipso percutiat gentes. Per hoc, quod Joannes dicit quod vidit coelum apertum, innuitur quod omnia illa quae modo celata sunt et occultata, publicabuntur in die judicii. Coelum enim, quod ; dicitur a celando, tunc aperietur, et tunc apparebit equus albus, id est, humanitas Dei nostri, in qua sedebit divinitas qua? olim contra diabolum dimicavit. Ha?c etiam divinitas cum humanitate veniet* ad judicium. Dicitur autem ille qui sedet in equo, Fidelis et Verax. Dominus fideliter assistit eis qui invocant eum in tribulationibus suis. Unde dicitur in Psalm. CXIX, 1: Ad Dominum cum tribularet clamavi, etc. Verax etiam est, quia quaecumque promisit electis, in veritate persolvet. In justitia quoque judicabit : Liberabit enim tunc pauperem a potente, et praesertim talem pauperem, cui olim non erat adjutor . Ipse etiam pugnabit contra impios et peccatores in judicio. Unde dicitur, quod gladius ex utraque parte acutus ex ore ejus exibat. Per gladium, sicut dicit Glossa, sententia Domini figuratur, quae ideo ex utraque parte dicitur acuta, quia non solum peccata diei, sed etiam peccata in nocte commissa, graviter ulciscetur, et percutiet gentes, id est, gentiliter et sine lege viventes.

6. Sextus gladius est poena gehennalis. De isto gladio dicitur in Job XIX, 29 : Fugite a facie gladii, quoniam ultor iniquitatum gladius est. Poena quippe gehennas puniet omnes iniquitates, et vitia peccatorum. De isto etiam gladio dicit Isa. XXVII, 1: In die illa visitabit Dominus in gladio suo duro, et grandi, et forti, super Leviathan serpentem vectem, et super Leviathan serpentem tortuosum, et occidet cetum, qui in mari est.

Nota, quod de gladio gehennalis poenae tria dicuntur. Est enim durus, per intolerabilem acerbitatem : non enim est ita lenis, ut saltem per assuefactionem tolerari possit. Sed cum homo fuerit mille annis in inferno, ita dura videbitur ei esse poena gehennas, sicut in prima hora, quando eam pati incepit.

Est etiam gladius iste grandis per spatiosam capacitatem. Tam spatiosus quippe est et capax fundus inferni, ut numquam a peccatoribus possit adimpleri. Infernus enim est insatiabilis : ignis vero numquam dicit: Sufficit: sicut dicitur Proverb. XXX, 16.

Dicitur eliam esse fortis per perpetuitatem et interminabilitatem. Dicit enim Dominus reprobis, ut ait Matth. xxv, 41 : Discedite a me maledicti in ignem aeternum, qui paratus est diabolo, et angelis ejus. Non dicit, discedite in ignem transitorium, sed in ignem aeternum.

Igitur gladio perpetuas damnationis, visitabitur Leviathan, id est, diabolus, qui dicitur serpens, quia inimicatur humanae naturas. Inimicitias quippe Dominus posuit inter mulierem et serpentem , id est, inter humanam naturam, et diabolum. Dicitur etiam vectis, quia nititur nobis praecludere aditum aeternae salutis. Dicitur etiam serpens tortuosus, propter deceptionis astutiam. Tortuosus enim est, id est, multis et variis modis laborat electos decipere, et quos decepit, invitissime de faucibus emittit. Occidetur in gladio infernalis pnae cetus, qui est in mari, id est, omnis superbus et pauperibus violentus. Sicut enim cetus absorbet minores pisces qui sunt in mari, sic et superbi et potentes devorant pauperes in hoc mundo, et propterea gladio damnationis perpetuas ferientur.

Rogate ergo Dominum, ut tam sobrie et juste et pie vivamus in hoc sseculo , ne gladio mortis perpetuas feriamur, sed potius coronam perennis gaudii consequamur. Amen.