SERMO XIII.

ITEM DE EODEM.

Procidentes adoraverunt eum : et apertis thesauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus, et myrrham,. Matth. ii, 11.

Duo hic occurrunt principaliter consideranda :

I. Quis sit ille, cui Magi obtulerunt munera. II. Quas sint munera, quae procedentes obtulerunt?

I.

De primo nota, quod puer fuit pannis involutus, cui Magi munera detulerunt, et certe in hoc notatur magna fides istorum trium Magorum, quod puerum illum quem viderunt pannis involutum, et in praesepio" repositum, credebant esse Regem omnium saeculorum, credebant eum etiam esse Deum deorum : credebant nihilominus esse eum in cruce moriturum pro peccatis omnium populorum.

Quia enim haec tria credebant de ipso, propterea procidentes adoraverunt eum, et obtulerunt ei aurum, tamquam Regi excelso : thus, sicut Deo vero : et myrrham, tanquam in cruce morituro. De fide istorum trium Regum et Magorum dicit S. Bernardus : " 0 stupenda Magorum " fides, quae parvulum pannis involutum, " tamquam Deum adorat : quibus non " sordet loci vilitas, quos non scandalizat

" pueri paimositas , quos non offendit " paupercula matris paupertas ! major " est haec fides latronis in cruce confiten-" tis. "

Et nota, quod puer iste, cui munera deferuntur per myrrham, thus, et aurum exprimitur, quod aperte innuit Secreta hujus diei, quae talis est : " Ecclesiae tuae, " qnaesumus Domine, dona propitius in-" tuere : quibus non jam aurum, thus, et "myrrha profertur ; sed quod eisdem " muneribus, etc. " Sed quis in altari immolatur et sumitur, nisi Jesus Christus olim in praesepio reclinatus ? Igitur puer iste cui a Magis munera deferuntur, myrrha est, quia per eum ira Dei Patris mitigatur. Aurum est, quia per eum cuilibet electus in gloria decoratur.

I. Primo puer Jesus per myrrham significatur : quia propter nos multiplices sustinuit cruciatus. Myrrha quippe genus quoddam gummi est, satis amarum. Unde fidelis anima dicit Cant. I, 12 : Fasciculus myrrhae dilectus meus mihi, inter ubera mea commorabitur. Fasciculus myrrhae, Glossa : " Tota congeries Passionis. " Inter ubera commorabitur, Glossa, id est, " in immutabili memoria. " Et nota, quod fasciculus ex multis culmis et aristis componitur : sic etiam Passio Christi propter multa fuit mirabiliter aggravata.

1. Fuit, quod tanquam latro cum gladiis et fustibus est comprehensus. Unde ipse Jesus dixit turbis, sicut testatur Matth. XXIV, 55 : Tamquam ad latronem existis cum gladiis, et fustibus comprehendere me.

2. Est, quod vinctus est et ligatus, ad diversos judices ignominiose est adductus. Unde dicitur Joan. xviii, 13 : Quod adduxerunt eum ad Annam primum : erat enim socer Caipha?. Deinde adduxerunt eum ad Caipham, postea tradiderunt eum Pilato in praetorio, qui etiam misit eum ad Herodem : sicut dicit Luc. xxiii, 7.

3. Est, quod tamquam quidam exse-

XIII crabilis ab immundissimis est consputus. Unde dicitur Matth. XXXI, 67 : Tunc exspuerunt in faciem ejus.

4. Quod tamquam fur terram indignus respicere, est velatus. Unde dicit Marc. XIV, 65 : Caeperunt quidam conspuere eum, et velare faciem ejus.

5. Est, quod tamquam quidam nequam fuit colaphizatus. Unde dicit Matth.XXVI,

67 : Tunc colaphis eum ceciderunt.

6. Est, quod velut malefactor ab ignobilibus servis est colaphizatus. Unde Marc. XIV, 65 : Et ministri alapis eum caededebant. Dicit etiam Matth. XXVI, 67 et

68 : Alii palmas in faciem ejus dederunt, dicentes : Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit ?

7. Est, quod vestibus suis coram multitudine fuit exutus. Unde dicitur Matth. xxvii, 28 .Exuentes eum, Glossa, " propriis vestibus, " chlamydem coccineam circumdederunt ei.

8. Est, quod tamquam fatuus in veste alba et rufa irrisus est et illusus. Coram Herode quippe irrisus est in veste alba. Unde dicit Luc. xxiii, 11 : Sprevit illum Herodes cum exercitu suo : et illusit indutum veste alba. Item in veste rufa illusus fuit a militibus Pilati. Unde dicit Matth. xxvii, 28 et 29 : Chlamydem coccineam circumdederunt ei... Et genus flexo ante eum illudebant ei, dicentes : Ave Rex Judaeorum. In hac etiam illusione iterato consputus fuit, et colaphizatus, sicut dicunt Matthaeus et Joannes.

9. Est, quod ligatus ad columnam flagellis acriter est verberatus. Unde dicit Joan. xix, 1 : Tunc apprehendit Pilatus Jesum, et flagellavit. Glossa " per milites. "

10. Est, quod spinis usque ad teneritatem cerebri pertingentibus est coronatus. Unde Joan. XIX, 2 : Et milites plectentes coronam de spinis, imposuerunt capiti ejus.

11. Est, quod arundineo baculo in capite vulnerato, attrocitcr est percussus. Unde dicit Marc. xv. 19 : Percutiebant caput ejus arundine.

12. Est, quod barbam ejus evellentes, mentum ejus laceraverunt. Unde dicit Isa. lvii, 4 : Super quem lusistis ? super quem dilatastis os, et ejecistis linguam ? Super locum istum dicit Glossa, quod " barbam ejus evulserunt. "

13. Est, quod patibulum crucis humeris ejus imposuerunt. Unde dicit Joan. XIX, 17 : Bajulans sibi crucem Jesus exivit in eum, qui dicitur Calvariae locus, Hebraice autem Golgotha.

14. Est, quod in medio latronum tamquam sceleratior ipsis esset, eum crucifixerunt. Unde dicit Joan. XIX, 18 : Crucifixerunt Jesum, et cum eo alios duos, Glossa, " latrones, " hinc et hinc, medium autem Jesum.

15. Est, quod violenter eum extendentes cruci durissimis clavis affixerant. Unde dicitur in Psal. XXI, 17 et 18 : Foderunt manus meas et pedes meos : dinumeraverunt omnia ossa mea, id est, dinumerabilia fecerunt prae nimia corporis extensione.

16. Est, quod etiam cruci affixum milites ac Sacerdotum Principes ac Judaeorum seniores blasphemaverunt et irriserunt. Unde dicitur Matth. XXVII, 39 et seq.: Praetereuntes blasphemabant eum moventes capita sua, et dicentes: Vah qui destruis templum Dei , et in triduo reaedificas : salva temetipsum : si Filius Dei es, descende de cruce. Similiter et Principes Sacerdotum illudentes cum Scribis, et senioribus dicebant: Alios salvos fecit, seipsum non potest salvum facere. Si Rex Israel est, descendat nunc de cruce, et credimus ei.

17. Est, quod etiam ipsi latrones juxta eum crucifixi, improperium ei fecerunt. Unde dicit Marc. xv, 32 : Qui cum eo crucifixi erant, conviciabantur ei; unus tamen illorum latronum in cruce conversus fuit, ut dicit Luc. xxiii, 39 et seq. Nam cum unus eorum diceret blasphemando : Si tu es Christus, salvum fac temetipsum, et nos : alter, qui conversus fuit, increpabat eum, dicens : Neque tu times Deum, quod in eadem damnationeest. Et nos quidem juste, nam digna factis recipimus : hic vero nihil mali gessit.

18. Est, quod vino myrrhato et aceto eum potaverunt. Unde dicit Matth. XXVII, 48 : Currens unus ex eis acceptam spongiamimplevit aceto, et imposuit arundini, et dabat ei bibere. Dicit etiam Marc.XV , 23 : Dabant ei bibere myrrhatum vinum .

19. Est, quod cum mortuus esset, et corpus ejus requiem habere deberet, ipsum lancea transfixerunt. Unde dicit Joan. XIX, 34 : Unus militum lancea latus ejus aperuit, et continuo exivit sanguis, et aqua.

20. Quod etiam ipsum mortuum, cujus innocentiam sol, et luna, saxa et terra; manifeste probaverant, seductorem appellaverunt. Unde dicit Matth. XXVII, 62 et seq. : Altera die, quae est post Parasceven, convenerunt Principes Sacerdotum, et Pharisaei ad Pilatum, dicentes : Domine, recordati sumus, qaia seductor ille dixit adhuc vivens : Post tres dies re-\surgam. Jube ergo custodiri sepulcrum usque in diem tertium, etc.

Ecce myrrhae fasciculus, quem quilibei Christianus in cordis sui camera debet collocare.

[I. Secundo Puer Jesus per thus intelligitur : quia per ipsum Deus Pater nobis est mitigatus. Thure enim placari Deus dicitur. Unde dicitur Eccli, l, 1 et 8 : Simeon sacerdos magnus..., quasi thus redolens in diebus aestatis. Simon interpretatur audiens moerorem, et significat Filium Dei, qui audivit moerorem antiquorum patrum, qui magnis precibus postulaverunt, ut veniret et eriperet eos de manu infernalis tyranni, qui etiam propter hoc Sacerdos dicitur : quia obtulit semetipsum hostiam suavitatis Deo Patri in ara crucis pro peccatis populi sui. Et ob hanc causam dicitur fuisse quasi thus redolens in diebus aestatis, id est, in diebus irae et severitatis paternas. Ipse quippe lacrymis et orationibus suis placavit iram Patris. Unde dicit Apostolus ad Hebr. v, 7 : Je-sus in diebus carnis suae preces, supplicationesque ad Deum, cum clamore valido, et lacrymis offerens, exauditus est pro sua reverentia.

III. Tertio Jesus per aurum significatur : quia quilibet electus per ipsum erit decoratus. Ipse enim tamquam quidam aureus annulus, et sicut aurea fibula, necnon et sicut corona aurea Sanctos in patria decorabit. Jesus igitur est tamquam quidam aureus annulus, quem Deus Pater dat cuilibet peccatori per poenitentiam ad se revertenti. Unde legitur Luc. xv, 22, quod ille paterfamilias, ad quem prodigus filius reversus fuit, jussit dari annulum in manum ejus. Jesus annulus est poenitentium, quia certificat eos de gratia Patris. Jesus etiam est sicut quadam aurea fibula, quas datur homini in virtutibus proficienti. Unde legitur I Mach. x, 89, quod Antiochus Rex ' dedit Jonathas potestatem, ut haberet fibulam auream. Antiochus interpretatur silens pauper, et signat ipsum Dei Filium, de quo dicit Isa. xlii, 2, quod non clamabit, nec audieturvox ejus foris __Sed quasi agnus coram

tondente se obmutescet et non aperiet os suum. Isa. liii, 7. Jonathas interpretatur columba veniens, et exprimit quemlibet, qui proficit in virtutibus. Virtutes enim sunt deargentatas pennas columbas, idest, animas, quibus ipse volat in coelum. Igitur Jonathas, id est, cuilibet homini in virtutibus proficienti dat Antiochus, id est, Jesus Christus fibulam auream, id est, dat ei semetipsum. Poni quippe debet Jesus super cor tamquam quoddam aureum signaculum, ut omnis intellectus et affectus hominis concurrat in ipsum. Debemus enim tendere in Christum cum omni intellectu nostro et affectu.

Jesus etiam est tamquam quasdam aurea corona, quas dabitur cuilibet homini ad aeternae vitae bravium pervenient : propter quod monet nos Apost. I ad Cor. IX, 25, ut tam fideliter curramus, et tam fortiter in agone contendamus, ut hanc immarcescibilem coronam comprehendamus. De hac aurea corona habetur Exod, XXV, 11, ubi dicit Dominus ad Moysen :. Facies super arcam, coronam auream per circuitum. Nota, quod in arca tria erant reposita, videlicet duas tabulas decem mandatis digito Dei inscriptas, et urna quasdam cum manna, et virga Aaron amygdalina. Stabat etiam intra Sancta Sanctorum subter alas Cherubin. Per arcam itaque cujuslibet electi anima figuratur, quae, quia decem praecepta Domini studiose servavit, et quia caelesti dulcedine, quas per manna significatur, semper inhiavit: quia etiam pauperes et infirmos tamquam virga amygdalina sustentavit ac pavit : propterea pervenit in Sancta Sanctorum, id est, adepta est societatem sanctorum Angelorum. Tali autem animas ipse Dei Filius erit aurea corona per circuitum, quia eam ex omni parte sempiterna gloria coronabit. Hinc etiam dicit Isa. XXVIII, 5 : In die illa erit Dominus exercituum corona gloriae, et serium exsultationis residuo populi sui.

II.

De secundo nota, quod munera, quae Magi procidentes obtulerunt, erant myrrha, thus, et aurum. Nos igitur, cum per prVdictos Magos significentur, memorata munera offerre debemus, ut videlicet offeramus myrrham myrrhae, thus thuri, et .aurum auro. Per myrrham vero notatur vitae nostrae asperitas, per thus devotionis assiduitas, per aurum pretiosa charitas.

I. Primo igitur offerre debemus Domino myrrham per vitae nostra? asperitatem, ut sicut ipse in corpore suo multa propter nos passus est incommoda, ita et nos propter ipsum aliqua incommoda patiamur. Myrrha autem ista, qua? Domino est offerenda, consistit in jejuniis, in vigiliis, in ciliciis et duris stratis, in genuflectionibus et virgarum percussionibus, in peregrinationibus, et in ca?teris hujuscemodi corporalibus afflictionibus. Sicut enim myrrha vermes arcet a mortuis corporibus, ita praedicta repellunt ab homine malas cogitationes et noxias voluptates. De hac myrrha dicitur Judith, x, 2 et 3 : Descendit Judith in domum suam, lavitque corpus suum, et unxit se myrrho optimo. Per Judith, qua? interpretatur confitens, intelligitur qua?libet fidelis anima, qua? quotidie confitetur Domino, quoniam bonus, quoniam in saeculum misericordia ejus. Hic autem debet descendere in domum suam per propria? conscientia? discussionem. Debet etiam avare corpus suum per lacrymarum effusionem et sinceram confessionem. Debet nihilominus corpus suum perungere myrrha bona, meliori, et optima. Myrram bonam offerunt, qui oculum habent ad infernum, et ideo se hic propter peccata sua castigant et affligunt, ne ibi semper a daemonibus affligantur. Myrrham meliorem offerunt, qui oculum habent ad caelum, et ideo se puniunt et tribulationes perferunt, ut ad societatem Sanctorum, qui illuc per multas tribulationes pervenerunt, postea mittantur. Myrrham optimam offerunt, qui

tantum oculum dirigunt in ipsum Deum, et propter hoc se gravibus afflictionibus subjiciunt, ut Passioni sua? saltem in aliquo respondeant, et ut de ipso suae dulcedinis fonte eo ardentius postmodum bibant.

II. Secundo debemus Domino thus offerre per devotionis sinceritatem. In hoc autem consistit devotionis sinceritas, ut libenter oremus, et libenter de Domino cogitemus, libenter etiam Ecclesias divinum officium audituri frequentemus, libenter quoque verbo Dei aures nostras accommodemus. De hoc thure dicitur Levit. XXIV, 5 et seq. Et loquitur Dominus ad Moysen : Duodecim panes de similo super mensam purissimam coram Domino statues... : et pones super eos thus lucidissimum.

Nota, quod per duodecim panes similagineos designantur duodecim gaudia, qua? inveniet qualibet bona anima in purissima mensa sancta? Trinitatis. Primi quatuor panes signant quadruplex gaudium, propter quadruplicis mali amotionem. Alii quatuor panes signant quadriforme gaudium, propter corporis glorificationem. Ultimi quatuor panes exprimunt' quadruplex gaudium, de quibus anima' spiritualem habebit remunerationem.

Primum igitur gaudium est de vinculorum disruptione. Vincula animae sunt fames, et sitis, et frigus, et a?stus, labora et infirmitas, et ca?tera incommoda, qui-: bus constringitur in carcere corporis sui. His vinculis disruptis in morte, dicet felix anima : Dirupisti vincula mea, etc'.

Secundum gaudium est, quia liberata est de malorum hominum impugnatione. Mali enim persequuntur bonos odio cordis, verbis, et factis.

Tertium gaudium est ex da?monum insidiantium conculcatione. Cum enim justa anima erepta fuerit de corpore, tunc super aspidem et basiliscum ambulabis, etc. '. Per haec enim quatuor animalia daemones figurantur.

Quartum gaudium est, ex infernalium tormentorum evasione. Laetabitur enim ''justus, cum viderit vindictam , id est, laetabitur cum se viderit evasisse locum suppliciorum, ubi exercetur vindicta scelerum et peccatorum.

Alia quatuor gaudia sunt ex corporis glorificatione, videlicet claritas, agilitas, subtilitas, incorruptibilitas, quae quatuor notantur in sole.

Ultima quatuor gaudia, de ipsius animas dote specialiter esse dicuntur, videlicet, omnimoda cognitio, plenissima dilectio, suavissima Dei visio, et ejusdem copiosa et esterna fruitio. Super istos duodecim panes, id est, super ista duodecim gaudia poni jubetur thus lucidissimum, quia singula praedicta bene considerata mirabilem afferunt homini devotionem. Et ut homo haec duodecim assequatur, assidue debet Domino offerre suam orationem.

III. Tertio debemus aurum Domino offerre per pretiosam charitatem. Sed forte dicet aliquis, ego pauper sum et egenus, et non possum habere aurum quod offeram. Ad quod ego respondebo : Si non habes aurum charitatis, quod offeras, quaere in tribus locis, et satis invenies : videlicet quaere in Ophir, et in Hevilath, et in Tharsis. Per Ophir intelligitur tenera infirmitas Jesu Christi. Per Hevilath aspera Passio. Et per Tharsis jucunda glorificatio.

1. Primo igitur aurum charitatis quaerendum est in Ophir. Unde legitur III Reg. IX, 28, quod servi Salomonis ibant cum classe in Ophir, et sumptum inde aurum detulerunt ad Salomonem Regem. Ophir interpretatur infirmitas, et bene exprimit nobis infantiam Salvatoris

nostri. Quid enim infirmius vel fragilius puero noviter nato ? Certe hic multum auri, id est, charitatis, invenitur. Vere enim magna fuit charitas, quod illa Dei virtus, quas firmavit orbem terras, qui non commovebitur, sic pro nobis est infirmata, ut membra infantuli assumeret tenerrima. Talem quippe desideraverant eum antiqui Patres. Unde dicit Isa. LIII, 2 et 3 : Et nos desideravimus eum... novissimum virorum, et scientem infirmitatem. Unde etiam Apostolus ad Hebr. IV, 15 et 16, cum gaudio exclamat: Non habemus Pontificem, qui non possit compati infirmitatibus nostris. Qualem igitur habes, o Apostole? subdit: Tentatum autem per omnia pro similitudine absque peccato. Et quid boni nobis ex hoc proveniet ? sequitur : Adeamus ergo cum fiducia ad thronum ejus gratiae.

2. Modo forsitan aliquis dicet, quod etiam alibi libenter quaereret aurum, id est, charitatem praetiosam, propter hoc secundo in Hevilath est procedendum. Legitur enim Genes, II, 11 et 12 : In terra Hevilath ubi nascitur aurum ; et aurum terras illius optimum est. Hevilath interpretatur dolens vel parturiens, et bene exprimit nobis Passionem Filii Dei. Ibi enim ut dicit Isa. lih, 4: Vere languore nostro ipse tulit, et dolores nostros ipse portavit. Et in veritate hic multum auri, id est, charitatis, invenitur, unde dicit Apostolus ad Rom. v, 8 et 9 : Commendat Deus charitatem suam in nobis: quoniam cum adhuc peccatores essemus secundum tempus, Christus pro nobis mortuus est. Ipse etiam ad Eph. iii, 19, flexis genibus orat, ut sciamus supereminentem scientiae claritatem Christi. Ibi dicit Glossa : " Nemo potest cha-" ritatis ejus magnitudinem colligere, sciet licet, quod Deus factus est homo, quod " justus pro impiis, Dominus pro servis, et Creator pro creatura moritur. " Ecce quod tantum auri invenitur in dolore Passionis Jesu, quod non potest totum colligi.

3. Sed quia forte dices, quod libenter haberes aurum alterius generis, propterea tertio eundum est in Tharsis. Unde legitur III Reg. x, quod classis Salomonis ibat in Tharsis per tres annos deferens inde aurum. Tharsis interpretatur exploratio gaudii. Quid igitur per Tharsis intelligitur nisi curia supercoelestis, ubi natura nostras thronus elevatus est in excelsis ? Unde cantatur : " In excelso throno vidi sedere virum, id est, Filium Dei hominem factum, quem adorat multitudo Angelorum, etc. " Vere hic potest magnum gaudium explorari. Unde dicit Chrysostomus : " Revera magnum etmi-" rabile, et stupore plenum est : carnem. " nostram sursum sedere, adorari ab Anci gelis et Archangelis. " Hoc ergo saepius in mente versans excessum patior magna de genere humano imaginans. Verissime hic plurimum auri, id est, charitatis invenitur. Dicit enim Apostolus ad Eph. ii, 4 et 6 : Deus qui dives est in misericordia, propter nimiam charitatem suam, qua dilexit nos, consedere fecit in coelestibus in Christo Jesu. Consedere, id est, simul sedere, quia vere natura nostra Deo unita sedet cum ipso in throno glorias su. Vere magnas charitatis

fuit, quod limum nostrum sibi Dei Filis conjunxit, et conjunctum super Cherubim et Seraphim elevavit.

Si imperator Romanus sororem alicujus pauperrimi asinarii vel bubulci duceret in uxorem, et faceret eam consortem imperii sui, magnam gratiam et honorem diceretur fecisse asinario vel bubulco illi. Ita etiam Filius Imperatoris; coelestis eximiam in hoc charitatem ostendit, quod carnem nostram assumpsit in sponsam, eamque glorias suas fecit esse consortem.

Nota, quod quidam homines sunt asinarii, et quidam bubulci. Asinarii sunt illi, qui asino corporis sui onus laboris imponunt, Christoque servire compellunt. Bubulci sunt illi, qui Christo non serviunt, sed tantum porcum corporis sui pascunt. Porcus autem ad hoc comedit, ut comedatur. Ita et corpora illa, quas tam gulose pascunt, tandem a vermibus comedentur.

Cum igitur charissimi, Christus tantam charitatem nobis ostenderit, pro nobis videlicet nascendo, pro nobis moriendo, carnem etiam nostram sursum transferendo, justum est ut nos illum ex toto corde diligamus, ipsique fideliter serviamus, ut sic ante conspectum ipsius clementi veniamus. Quod nobis, etc.