SERMO LXIV.

IN DOMINICA X

POST TRINITATEM.

Videns Jesus civitatem Jerusalem flevit super illam, dicens: quia si cognovisses et tu. Luc. XIX, 41 et 42.

Si cognovisses, " Glossa, ruinam quae imminet; " et tu, Glossa, " fleres. " In verbis praemissis duo sunt notanda :

I. Quid per civitatem Jerusalem, super quam Dominus flevit, intelligatur ? II. Quare Dominus super illam flevisse dicatur ?

I.

De primo nota, quod per civitatem Jerusalem in hoc loco mundus intelligitur, tum propter nominis interpretationem, tum etiam propter malam civitatis ipsius actionem. Jerusalem quippe pacis visio interpretatur, et certe mundus iste videt falsam pacem: sed tamen non erit ei pax.

Dicunt enim amatores hujus mundi: Quidquid fecerimus, non damnabit nos Dominus: non enim passus esset pro nobis, si nos perdere voluisset. Ecce pacem promittunt iniquitatibus suis, cum tamen dicat Isa. xlviii, 22: Non est pax impiis, dicit Dominus. Cum etiam dicat Psal. lviii, 6 : Non miserearis omnibus, qui operantur finaliter iniquitatem. Hinc et Dominus loquitur per Jerem,XXIII, 16, 17: Nolite audire verba Prophetarum, quidicipiuntvos... Dicunt his, qui blasphemant me: Locutus est Dominus: Pax erit vobis; et omni, qui ambulat inpravitate cordis sui, dixerunt: Non veniet super vos malum.

Vocatur etiam mundus iste Jerusalem, propter ipsius civitatis malam actionem. Occidit enim Prophetas Domini, et lapidavit eos qui ad se missi erant : sicut improperat ei Deus, Matth. XXIII, 37. Jerusalem, Jerusalem, quas occidis Prophetas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt. Sic et mundus iste occidit gladiis odiorum, et lapidat lapidibus detractionum Prophetas, id est, predicatores Domini, qui missi sunt ad correctionem illius ; imo et ipsum Dominum Prophetarum, id est, Jesum Christum quotidie blasphemiis et malis operibus crucifigit: sicut testatur Paulus ad Hebr. VI, 6: Rursum crucifigentes sibimetipsis Filium Dei, et ostentui habentes.

II.

De secundo nota, quod ideo Dominus flevit super Jerusalem, id est, super mundum istum, ut et nos doceret flere super ipsum. Omnis enim Christi actio nostra debet esse imitatio.

Nota igitur septem causas, quare quilibet in civitate existens merito fiere debet. Prima est malitia principum : secunda est discordia civium: tertia est penuria victualium: quarta, debilitas murorum ac turrium: quinta, multitudo fortiter impugnantium : sexta, paucitas defendentium : septima, destructio civitatis et incendium. Et certe propter easdem causas fiere debes, o homo, qui es in hoc mundo.

Prima itaque causa fletus est malitia principum hujus mundi, de quibus Dominus dicit Isa. I, 23 : Principes tui infideles, socii furum : omnes diligunt munera, sequuntur retributiones. Pupillo non judicant : et causa viditis non ingreditur ad illos. Haec pene de omnibus principibus et judicibus dici possunt hodie hujus mundi. Sunt etiam quasi leones rugientes et ursi esurientes. Unde Proverb. XXVIII, 15 : Leo rugiens, et ursus esuriens, princeps impius super populum pauperem. Et nota, quod non solum in se mali sunt principes hujus mundi, sed habent etiam impios ministros. Unde dicitur Proverb. XXIX, 12 : Princeps, qui libenter audit verba mendacii, omnes ministros habet impios.

Secunda causa fletus est discordia civium, id est, proximorum. Unde dicit Mich. VII, 2 et seq.: Periit sanctusde terra, et rectus in hominibus non est: Omnes in sanguine insidiantur, vir fratrem suum ad mortem venatur. Malum manuum suarum dicunt bonum. Sequitur ibidem: Nolite credere amico : et nolite confidere in duce, id est, in eo, qui dicit se esse fidelissimum, sicut duces et ductores de jure deberent esse. Sequitur : Ab ea,quse dormit in sinu tuo, id est, ab uxore tua, custodi claustra oris tui. Quia filius contumeliam facit patri, et filia consurgit adversus matrem suam, nurus adversus socrum suam: et inimici hominis domestici ejus, id est, illi, qui quotidie comederunt panem suum. Ecce quam aperte describit Propheta infidelitatem hominum.

Tertia causa fletus est penuria victualium. Unde dicitur in Thren. I, 11 : Omnis populus ejus gemens, et quserens panem: dederunt pretiosa qumquepro cibo ad refocillandum animam. Haec verba sic intellige, quod homines hujus saeculi, quia non habent panem internae jucunditatis, quierunt panem extrinsecis voluptatis. Et certe pro hac misera voluptate vendunt pretiosas animas, et tamen voluptate satiari non possunt. Unde iterum dicitur in Thren. IV, 5 : Qui vescebantur voluptuose, interierunt in viis : qui nutriebantur in croceis, id est, cibis croco paratis, amplexati sunt stercora. Quandoque Christiani generaliter ter et saepius communicaverunt in anno, sed quia modo amplexantur stercora voluptatum, indigni sunt etiam semel in anno accedere ad mensam Jesu Christi.

Quarta causa fletus est debilitas turrium et murorum. Per turres et muros hujus saeculi intelliguntur sapientia et fortitudo et divitiae, in quibus homines gloriantur et confidunt. Unde dicit Jerem. IX, 23 : Haec dicit Dominus : Non glorietur sapiens in sapientia sua, et non glorietur fortis in fortitudine sua, et non glorietur dives in divitiis suis. Haec enim cito destructa sunt, quando Dominus voluerit, sicut patet in pluribus Regibus et Imperatoribus, qui olim gloriabantur in predictis. Unde dicitur I Mac. II, 62 et 63: Gloria viri peccatoris stercus, et vermis est : hodie extollitur, et cras non invenietur: quia conversus est in terram suam, et cogitatio ejus periit.

Quinta causa fletus est multitudo impugnantium. Unde dicitur IV Reg. xxv, 1 et 2: Venit Nabuchodonosor rex Babylonis, ipse et omnis exercitus ejus in Jerusalem, et circumdederunt eam : et exstruxerunt in circuitu ejus munitiones. Et clausa est civitas atque vallata.i. Nabuchodonosor, quod interpretatur sedens in angustia, significat diabolum, qui sedet in insidiis, ut decipiathomines improvisos.

2. Iste cum omni exercitu vitiorum circumdedit et vallavit mundum istum.

3. Habet autem septem exercitus vitiorum, quorum duces principales sunt superbia, ira, invidia, acedia, avaritia, gula, et luxuria.

4. Et certe vix est homo, qui vel effugere possit, vel resistere exercitibus istis, nisi Deum habeat adjutorem.

5. Jacet itaque multitudo daemonum obsidens civitatem mundi, et exspectans

mortem uniuscujusque. De hoc dicitur Thren.II, 16: Aperuerunt super te os suum omnes inimici tui: sibilaverunt, et fremuerunt dentibus suis, et dixerunt: Devorabimus: en ista est dies, quam exspectabamus. Ita dicent daemones, quando rapient animam peccatoris.

Sexta causa fletus est paucitas civitatem defendentium. Unde legitur IV Reg. xxv, 4, quod cum obsessa esset civitas Jerusalem, omnes viri bellatores nocte fugerunt per viam portae, quae est inter duplicem murum ad hortum regis. Viri bellatores debent esse clerici, monachi, et alii viri religiosi, qui penes omnes fugiunt ; quia pauci ex eis sunt qui fideliter pervigilent in excubiis Ecclesias, et mundum suis orationibus tueantur. Somnus enim avaritias, et corporales delicias, quamplures illorum debilitavit, ne diabolo queant resistere.

Septima causa fletus destructio est omnimoda civitatis ac incendium. Unde legitur IV Reg. xxv, 8 et 9 : Venit Nabuzardan princeps exercitus..., et succendit domum Domini, et domum regis: et domos Jerusalem, omnemque domum combussit igni '. Nabuzardan interpretatur prophetia aliena judicii, et signat iram Dei, quas pronuntiat nobis quotidie futurum judicium ; hunc mundum et omnes amatores comburet igne inexstinguibili,et destruet omnia quas desiderantur in hoc mundo. Transibit quippe mundus et omnis concupiscentia ejus.

Rogate ergo Dominum, ut sic mundum istum immundum, et si corpore fugere non possumus, saltem anima fugiamus, sicque cum Jesu modo fleamus, ut . postea in electorum societate rideamus. Quod nobis praestare, etc.