SERMO LXIX.

IN DOMINICA XV POST TRINITATEM.

Nemo potest duobus dominis servire. Matth. VI, 24.

Quatuor sunt hic notanda :

I. Quis sit Dominus, cui ab universis est fideliter serviendum ?

II. Quis sit ille, cujus servitium ab omnibus est fugiendum ?III. In quibus potissimum Dei servitus consistere videatur ? VI. Quare quilibet Christo servire teneatur ?

I.

De primo nota, quod ille est Dominus, cui servire debemus, quem adorant dominationes, tremunt potestates, videlicet Christus Dominus Deus noster. De isto Domino scribit Paulus I ad Tim. VI, 15 et 16 : Est Rex regum, et Dominus dominantium : qui solus habet immortalitatem, et lucem inhabitat inaccessabi-lem. De isto etiam Domino scribit Joannes in Apoc. XIX, 11, 13 et 16, quod vidit equum album et qui sedebat super eum, vocabatur fidelis et Verax, et eum justitia judicat, et pugnat.... Et vestitus erat veste aspersa sanguine..., habens in vestimento et in femore scriptum : Rex regum, et Dominus dominantium. Haec exponuntur de Filio Dei, cujus albus equus est caro immaculata quam sumpsit ex Virgine : vestis vero aspersa sanguine est corpus ipsius Filii Dei, quod proprio cruore effusum fuit in cruce : et in hoc vestimento est scriptum : Rex re-

gum, et Dominus dominantium : quia enim humiliavit semetipsum usque ad mortem, mortem autem crucis, Deus Pater exaltavit illum, et donavit ille nomen, quod est super omne nomen : ut in nomine Jesu omne genu flectatur, coelestium, terrestrium, et infernorum '. Huic ergo Domino soli credendum est et serviendum, unde dicit I Reg. VII, 3 : Praeparate corda vestra Domino, et servite ei soli.

II.

De secundo nota, quod diabolus est ille Dominus, cujus servitium est fugiendum. Daemones enim sunt crudeles domini, sub quorum manu traditus est mundus iste. Unde dicitur Isa. XIX, 4 : Tradam aegyptum, id est, mundum, in manu dominorum crudelium. De crudelitate quoque daemonum, dicitur Jer. VI, 22 et 23 : Ecce populus venit de terra Aquilonis... Sagittam et scutum arripiet : crudelis est, et non miserebitur : et super equos ascendent, praeparati quasi vir ad praelium, adversum te filia Sion. Per populum qui venit de terra Aquilonis, daemones intelliguntur, qui veniunt de regione inferni, ubi hiems regnat terna. Per hoc autem quod dicitur, quod super equos ascendent, hoc intelligitur, quod festinant in interitum animarum. Veniunt autem cum sagitta et scuto. Per sagittam notantur plaga irremediabiles quas inferent peccatoribus et sceleratis : per scutum vero signantur illa per quae se modo peccatores excusant a servitio Dei. Haec scuta secum deferent daemones. Ostendent enim miseris peccatoribus, quod quia se excusaverunt ne Christo servirent, propter hoc poenas patientur aeternas. Et certe ipsi crudeles sunt, et numquam animabus damnatis miserebuntur in suppliciis. Stultus est ergo qui servierit ipsis.

III.

De tertio nota, quod potissimum Dei servitus consistit in quatuor, videlicet in sanctitate, in aequitate, et pietate, et castitate.

1. De servitio sanctitatis dicit Dominus Levit. XI, 44 : Sancti estote, quia ego sanctus sum. Item, Deut. XXVI, 18 et 19: Et Dominus elegit te, ut sis populus sanctus. Item, Luc. i, 68, 74 et 75 : Benedictus Dominus Deus Israel, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suas. Et infra : Ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi.... in sanctitate, et justitia, etc. Sanctitas autem consistit in divino cultu, videlicet in devotione orationum et dulcedine lacrymarum, in sancta meditatione et coelestium contemplatione. Hoc servitium deberent homines Deo impendere in diebus solemnibus, quando vacant ab aliis laboribus. Unde dicitur eis : Memento, ut diem sabbati sanctifices . Sed, heu ! tunc maxime Deum offendunt : propter hoc daemones derident sabbata nostra, sicut dicitur in Thren, I, 7.

2. De servitio castitatis Apostolus II ad Cor. VI, 4 et 6 : Exhibeamus nosmetipsos sicut Dei ministros... in castitate. Item scribit I ad Timoth, V, 22 : Teipsum castum custodi. Castitas autem est peredomitis vitiorum furiis munda et honesta totius corporis habitudo. Sed, heu ! multi derelicta castitate serviunt immunditiis luxurias. Unde dicitur IV Reg. XXI, 21 et 22 : Servivit Ammon rex immundi-

tiis, et adoravit eas, et dereliquit Dominum Deum patrum suorum. Ammon interpretatur onerans, vel onustus, et significat luxuriosos qui onusti sunt Domino. Laborat enim sustinens immunditias eorum. Unde ipse dicit Isa. I, 14: Laboravi sustinens.

3. De servitio aequitatis sive justitia? dicitur Tob. xiii, 8 : Convertimini peccatores, et facite justitiam coram Deo, credentes quod faciat vobiscum misericordiam suam. Item, dicitur Tob. XIV, 5, 10 et 11 : In hora mortis suae vocavit ad se Tobias Tobiam filium suum, et septem juvenes filios ejus nepotes suos, dixitque eis : Servite Domino in veritate , et inquirite ut faciatis quae placita sunt illi: et filiis vestris mandate ut faciant justitias. Justitia vero est aequitas, jus unicuique rei tribuens pro dignitate cujusque. Pauci sunt faciunt hodie justitiam : propter hoc conqueritur Dominus, Isa. LIX, 14 et 15 : Conversum est retrorsum judicium, et justitia longe stetit: quia corruit in plateis veritas, et aequitas non potuit ingredi. Et facta est veritas in oblivionem.

4. De servitio pietatis sive misericordias scribit Apostolus I ad Tim. IV, 7 et 8 : Exerce teipsum ad pietatem. Nam corporalis exercitatio, ad modicum utilis est : pietas autem ad omnia utilis est, promissionem habens vilae, quae nunc est, et futuras. Multumque igitur quisque niti debet, ut sit pius et misericors in eleemosynis dandis, et pauperibus confovendis : quia magna gratia est eis reposita, qui cum pietate sive misericordia moriuntur. Unde dicitur II Mach. XII, 45: Judas Machabaeus considerabat, quod hi, qui cum pietate dormitionem acceperant, optimam haberent repositam gratiam.

IV.

De quarto nota, quod sex causas assignantur, quare quilibet Domino servire teneatur.

Prima causa est servilis conditio. Propter servilem quippe conditionem tenemur ei servire. Ipse enim de limo nos plasmavit, quod recognovit David Rex, ita dicens in Psal. CXV, 16 : 0 Domine, ego servus tuus, et filius ancilla tum. Quasi dicat: 0 Domine, ego sum servus tuus, quia ad imaginem tuam me creasti: sum et servus tuus, quia mihi spiraculum vitae, id est, animam inspirasti. Et bene dico, quod sum servus tuus : sum enim filius ancillae tuae, id est, terras, qua? est scabellum pedum tuorum.

Secunda causa est charissima emptio. Pretioso quippe suo sanguine de potestate diaboli nos redemit. Unde dicit Apostolus I ad Corinth. VI, 20 : Empti estis pretio magno. Glorificate, et portate Deum in corpore vestro. Et I Pet. 1, 18 et 19: Non auro, vel argento redempit estis, sed pretioso sanguine Jesu Christi. Oportet ergo vel Domino serviamus, vel ei totum sanguinem suum quem pro nobis effudit, persolvamus ; alioquin contra nos sanguis ejus aget in judicio.

Tertia causa est impensi servitii recompensatio. Recompensare quippe debemus Deo servitium, quo nobis servivit. Unde ipse dicit Isa. xliii, 24 : Servire me fecisti in peccatis tuis, praebuisti milii laborem in iniquitatibus tuis. Omnia qua? Dominus fecit in carne, quasi quaedam servitus fuit, videlicet quod jejunavit, quod ploravit, quod praedicavit, quod oravit, quod infirmos curavit, et quod dorsum suum exhibuit percutientibus, et genas vellentibus, et quod faciem suam a conspuentibus non avertit, et quod suum patibulum ipse tulit, et caetera plura.

Quarta causa est propriae promissionis obligatio : promisimus enim in baptismo, quod ei servire deberemus. Unde dicit Eccle, v, 3 et 4 : Si quid vovisti Deo, ne moreris reddere : multo enim melius est non vovere, quam post vola promissa non reddere.

Quinta causa est quotidiani boni erogatio. Quotidie namque recipimus beneficia Dei, quo merito deservire debemus. Et certe longum esset singula beneficia Dei, quae quotidie de manu suae clementiae suscipimus, per ordinem recitare. Ut autem de omnibus aliis beneficiis Dei taceam, quantum putatis quod valeat aer quem omni tempore ad inspirandum accipimus et exspirandum ?

Sexta causa est aeternae mercedis exspectatio. Unde dicitur Isa. xl, 9 et 10 : Dic civitatibus Juda : Ecce Deus vester: ecce Dominus Deus in fortitudine veniet: ecce merces ejus cum eo. Ipse etiam Dominus dicit, Matth. v, 12 : Gaudete, et exsultate, quoniam merces vestra copiosa est in collis. Bene dicit copiosa, quia si numerari possent stellae coeli, numerari etiam poterit merces et praemium servorum Dei.

Rogate ergo Dominum, ut tam fideliter ei in hac vita serviamus, ut post hanc vitam ad mercedem inenarrabilem perveniamus, etc.