SERMO XL.

IN DOMINICA III

POST PASCHA.

Iterum videbo vos, et gaudebit cor vestrum: et gaudium vestrum nemo tollet a vobis. Joan. XVI, 22.

Tria occurrunt hic consideranda:

I. Qui sint illi, quos iterum Dominus est visurus ? II. In quo tempore se eis sit ostensurus ? III. Quid sit gaudium, quod nemo deinceps est ablaturus ?

I.

De primo nota, quod Dominus consolabiliter illos est visurus, qui modo plorant, flent, et tristantur. Unde ipse dicit in presenti Evangelio : Amen amen dico vobis : quia plorabitis, et flebitis vos..., et contristabimini . Plorare igitur debemus propter multorum bonorum operum omissionem. Fiere etiam debemus propter multorum criminum commissionem. Debemus etiam contristari propter diuturnam nostra? peregrinationis ac exsilii prolongationem. Igitur cum dicat Eccle iii, 4 : Quod est tempus flen-''

di et tempus ridendi, modo fiere debemus, ut postea rideamus.

I. Primo itaque plorare nos oportet propter multorum bonorum operum omissionem. Et nota, quod stultus esset mercator, qui propter pigritiam suam et breve commodum corporis sui negligeret forum trium hebdomadarum, quod esset a parte regis clamatum, in quo posset lucrari bonum multorum annorum. Et certe Rex coeli Christus Jesus tempus vite nostra instituit, quasi quasdam nundinas in quibus laboribus nostris et bonis operibus mercari debemus aeterna bona, sicut fecerunt quondam SS. Martyres, qui in flore juventutis existentes pro regno Dei acquirendo corpora sua tradiderunt ad supplicia, et quasi prudentes negotiatores pellem corporis corruptibilem, pro pelle quam resument gloriosam, dederunt. Omnia etiam quae habuerunt pro anima sua dare non dubitaverunt. Unde Job II, 4 : Pellem pro pelle, et cuncta quas habet homo, dabit pro anima sua. Et nota, quod ipse Dominus merces suas gloriosas exhibet nobis venales pro vilibus mercibus nostris. Ita enim clamat teste B. Augustino : " Vena-" lehabeo, venale habeo. Quid? Regnum " coetorum. Quo emitur ? paupertate " et eleemosynis regnum, labore quies, " ignomina gloria, morte vita aeterna. "

Ipse etiam petit a nobis, ut res nostras quas ab eo gratis accepimus, iterum ei ad usuram centuplicem commodare velimus : sed et hoc ipsum pauci facere volunt, quod conqueritur Jerem. XV, 10 : Vae mihi mater mea : quare genuisti me virum rixae, virum discordiae in universa terra ? non foeneravi, nec foeneravit mihi quisquam : Omnes male dicunt mihi. Virum rixas se nominat, quia multi per peccata sua rixantur cum eo, et impugnant eum. Virum etiam discordias se appellat, quia pauci concordant cum sua soluntare : pauci etiam foenerant ei, ut, sicut dicit Glossa, " in pauperibus confo-" vendis eum sibi faciant debitorem. " Multi vero maledicunt ei, vel in seipso, velmembris suis. Multi enimblasphemant Dominum, creaturas suas vel opera vituperando, vel etiam juramentis illicitis nequitias suas confirmando, id est, bonis hominibus detrahendo. Igitur quicumque regnoscit, se bona opera omisisse, et tempus vitae suae inutiliter expendisse, dignum est ut propter hoc ploret et doleat, ut aliquid de bonis neglectis recuperet per lacrymas et dolores.

II. Secundo fiere debemus propter criminum commissionem. Unde et Dominus flevit super peccata nostra, ut doceret quod nosipsi multo fortius ea deflere debeamus. Legitur enim sic in Luc. XIX, 41 et 42 : Ut appropinquavit Jesus Jerosolymam, videns civitatem flevit super illam, dicens : Quia si cognovisses et tu, supplendum est, fleres. Quilibet igitur fiere debet propter peccata quae commisit.

Et nota 1. Quod propter quasdam peccata Deus specialiter exacerbatur. 2. Per quasdam etiam corpus et anima propria sordidatur. 3. Per quasdam etiam dilectio proximi violatur.

1. De primo nota, quod licet Deus per omne peccatum offendatur, tamen per quatuor specialiter exacerbatur. Primo per veras fidei corruptionem. Fides enim per haereticos, et sortiarias, et pythonissas, et divinatrices, et incantatrices corrumpitur. Secundo per assiduam et falsam jurationem. Multi namque absque ulla necessitate, imo se pejorare scientes, jurant per crucem et vulnera Jesu Christi, et multis aliis modis. Tertio Deus exacerbatur per vindictarum ab ipso postulationem : sicut multi in ipsa hora, quando corpus Domini Jesu Christi elevatur, petunt se vindicari, et imprecantur eis qui eos offenderunt, mortem aeternam. Quarto Deus exacerbatur per viduarum et pauperum oppressionem. Dicitur enim in Psal. x, 14, quod Deo derelictus est pauper. Unde qui tangit pauperes, tangit pupillam oculi sui : sicut dicit Zach. II, 8.

2. De secundo nota, quod per peccata

gulae et luxuriae corpus et nobilis anima hominis inquinatur. Fit enim homo per gulam et luxuriam quasi vile stabulum et fetens cloaca.

3. De tertio nota, quod per quasdam peccata dilectio proximi violatur, videlicet per furtum et rapinam, per fraudes et usuras, per detractiones et convicia, per homicidia et falsa testimonia, per iram et invidiam, per alia plura peccata. Qui igitur recognoscit se per peccata commissa Deum exacerbasse, seipsum inquinasse, et sanctam charitatem in proximo violasse : conveniens est eum fiere, et super hoc Deo dignam poenitentiam exhibere.

III. Tertio contristari debemus propter diuturnam nostra peregrinationis ac exsilii prolongationem. Unde dicit Psal. CXIX, 5 : Heu mihi, quia incolatus meus prolongatus est : habitavi cum habitantibus, etc. Propter hoc etiam I Pet. ii, 11 : Obsecro vos tamquam advenas et peregrinos abstinere vos a carnalibus desideriis.

Et nota, quod triplices sunt peregrini Domini. Primi transeunt de mundo ad religionem et claustrum. Secundi transmigrant quotidie de vitiis ad virtutes, et vadunt de virtute in virtutem. Tertii per contemplationem transeunt de regione corporum ad regionem spirituum. Primi rapiuntur in coelum aereum, ut quasi aves de beneficiis suis Domino gratia agant. Secundi feruntur in coelum sidereum, ut quasi sidera luceant in firmamento coeli. Tertii cum Paulo etiam rapiuntur in coelum empyreum, ut cum sanctis Angelis Dei faciem contemplentur.

Contristari vero oportot istos peregrinos propter diversam et hominum et daemonum inquietationem, sed tristitia eorum convertetur in gaudium. Unde I. Pet. I, 6 et7 : Modicumnunc si oportetvos contristari in variis tentationibus: ut probatio vestras fidei, multo pretiosior auro (quod per ignem probatur) inveniatur in laudem et gloriam, et honorem, in revelatione Jesu Christi.

II.

Modo videndum est, quando Dominus se plorantibus, flentibus, et contristatis sit ostensurus. Et est dicendum, quod hoc faciet tunc, quando anima uniuscujusque electi, vel hic vel in purgatorio ab omni sorde peccatorum sufficienter emundata, ab Angelis ei fuerit praesentata.

III

Videndum est, quale sit illud gaudium, quod electis suis nullus deinceps est ablaturus. Et nota, quod electi triplex habebunt gaudium de triplici stola animae. Habebunt etiam quadruplex gaudium de quadruplici corporis stola. De his septem dicitur Isa. li, 3 et 11 : Gaudium et latitia invenietur in ea, propter omnimodam cognitionem, et insatiabilem dilectionem : gratiarum actio, et vox laudis, propter plenissimam Dei fruitionem. Sequitur: Venient in Sion laudantes, et Iaeilia sempiterna super capita eorum, propter corporis claritatem : gaudium et Iaelitiam tenebunt propter corporis subtilitatem et agilitatem : fugiet dolor et gemitus, propter beatam immortalitatem;

Rogate ergo Dominum, ut haec gaudia nobis largiri dignetur. Qui vivit et regnat, etc.