SERMO XXXV.

IN COENA DOMINI.

Vos vocatis mc Magister, et Domine: et bene dicitis: sum etenim. Joan. xiii, 13.

Duo occurrunt hic notanda :

I. Quare Jesus Magister vocetur ? II. Quare etiam Dominus appelletur ?

I.

De primo nota, quod ideo Magister vocatur, quia docet nos exemplis et verbis. Unde dicitur de eo Act. I, 1, quod coepit facere, et docere. Et ut perfectius nos doceat, semetipsum nobis exhibet quasi librum legendum. Hinc est, quod dicitur Apoc. V, I : Vidi in dextera sedentis supra thronum, librum scriptum intus et foris, signatum sigillis septem.

1. Iste liber, quem vidit ille verax Discipulus, est Jesus Christus. Ipse enim sedet ad dexteram Patris super thronum ejus.

2. Iste liber scriptus est intus litteris multiplicis bonitatis : scriptus est etiam foris litteris multiplicis asperitatis, videlicet flagellis, spinis, clavis, et lancea.

3. Iste etiam liber ab aeterno signatus fuit septem sigillis, quia ab initio et ante saecula praerdinatum fuit, quod Filium Dei oportet pro nobis nasci, circumcidi, mori, sepeliri, resurgere, ad coelos ascendere, et inde ad judicium redire.

4. Ista autem sigilla successive fuerunt aperta, septimum aperietur.

Et nota, quod in isto Magistro tria principaliter sunt notanda. Primo enim exemplum admirandoe humilitatis. Secundo cum Discipulis suis Pascha facit eximiae charitatis. Tertio vocat nos vocatione quadriformis utilitatis.

1. De primo, videlicet de exemplo admirandae humilitatis, legitur Joan. xiii, i et seq. passim : Surgit Jesus a coena, et ponit vestimenta sua : et cum accepisset linteum, praecinxit se. Deinde mittit aquam in pelvim, et capit lavare pedes Discipulorum, et extergere linteo, quo erat praeinctus. Sequitur : Postquam ergo lavit pedes eorum, et accepit vestimenta sua : cum recubuisset iterum dixit eis : Scitis, quid fecerim vobis ?... Si ergo ego lavi pedes vestros, Dominus, et Magister ; et vos debetis alter alterius lavare pedes. Exemplum enim do vobis, ut quemadmodum ego feci vobis, ita et vos faciatis.

Nota igitur ad litteram, magnum hic humilitatis exemplum exhibetur ; unde dicit Glossa super locum illum, sciens quia omnia dedit ei Pater in manus, et quia a Deo exivit, et ad eum vadit : surgit de cana, et ponit vestimenta, etc. Glossa : " Praemisit altitudinem suppo-" siturus humilitatem ; ut perfecte com-" mendetur humilitas homini, cum tam al-" tus sic se humiliavit, ut pedes traditoris "lavaret. " Bonum igitur est ut praedictum sequamur humilitatis exemplum. Dicit enim Glossa super verbum illud : Exemplum dedi vobis. " Qui ad pedes in-" clinatur humiliatus, ei in corde excita-" tur, vel si jam est, confirmatur humili-"tatis affectus. "

Nota. Praedicta verba sic potes moraliter exponere : Surgit Jesus a coena, id est, de sinu et contemplatione paterna, ut nos ad coenam refectionis aeternae vocaret. Et ponit vestimenta sua, videlicet immortalitatis indumenta, factus pro nobis mortalis, ut nos stola immortalitatis indueret. Et cum accepisset linteum, praecinxit se, carnem mundam assumens de Virgine, ut nos ad bellandum virtute et gratia praecingeret. Deinde misit aquam in pelvim, sanguinem pretiosum effundens in mundum, ut nos ab infectione vitiorum mundaret ; et capit lavare pedes Discipulorum suorum, affectus nostros videlicet purificans, ut nos dignius ad consortium suum, esumque sui compararet.

2. Quod cum Discipulis Pascha celebrat charitatis, dicit Luc. XXII, 7 et seq : Venit dies azymorum, in qua necesse erat occidi Pascha. Et misit Petrum, et. Joannem, dicens : Euntes parate nobis Pascha, ut manducemus. At illi dixerunt : Vbi vis paremus ? Et dixit ad eos : Ecce introeuntibus vobis in civitatem, occurret vobis homo quidam amphoram aquas portans : sequimini eum in domum, in quam intrat, et dicetis patrifamilias domus : Dicit tibi Magister ; Ubi est diversorium, ubi Pascha cum Discipulis meis manducem ? Et ipse ostendet vobis coenaculum magnum stratum, et ibi parate.

Nota, quod Pascha intelligitur quotidiana recordatio Passionis Jesu Christi. Quotidie enim necesse est ut ore animis manducemus illum verum Agnum paschalem, videlicet, Jesum Christum, assum igne Passionis in veru sive craticula sanct crucis. Et certe ipse tunc Pascha manducat nobiscum, quando ei cor nostrum in igne sus Passionis assum, per martyrii desiderium proponimus ad edendum. Sed nota, quod Petrus et Joannes missi fuerunt, ut Pascha praepararent, quos tamen homo amphoram aquas bajulans introduxit in domum ad patremfamilias, apud quem in magno coenaculo strato Pascha fuit praeparatum.

1. Per Petrum, qui interpretatur agnoscens, intelligitur fidei intellectus.

2. Per Joannem, qui interpretatur gratia, notatur operis effectus. 3. Per hominem amphoram aquas portantem significatur devotionis affectus.4. Devotio enim lacrymas portat in domum mentis.

5. Per patremfamilias interpretatur spiritus cujuslibet Christiani ; in cujus coenaculo, id est, corde, quod magnum debet esse, per extensionem sanctorum desideriorum, et stratum per sanctarum virtutum ornatum mysterio intellectus, et effectus, ductu affectus : Magister Je- sus Pascha facit per sua? Passionis quotidianam recordationem, per quam charitatem in nobis mirabiliter accendit et confirmat.

3. De tertio, videlicet quod vocat nos vocatione quadriformis utilitatis, habetur in Joan. XI, 28, ubi Martha dixit sorori suae Mariae ; Magister adest, et vocat te. Per Martham, quae interpretatur provocans, exprimitur gratia Dei quae semper provocat animam ad conversionem, et ad bonam operationem. Per Mariam vero, quae interpretatur Domina, intelligitur fidelis anima, quam Dominus ad hoc condidit, ut Domina esset coeli et terras.

Vocat igitur Magister Jesus Mariam, id est, animam. Primo, ut operetur. Unde Cant. II, 10 et seq : ''Surge, propera amica mea, columba mea, formosa mea, et veni. Jam enim hiems transiit, imber abiit, et recessit. Flores apparuerunt in terra nostra, tempus putation'is advenit. Quasi diceret : 0 anima, quoe debes esse amica mea per charitatem, columba per simplicitatem, formosa per castitatem ; surge a lecto corporis : propera et veni, ut opereris. Hiems enim, id est, tempus inertia recessit, et tems putationis, hoc est, tempus laboris advenit.''

Secundo, vocat eam ut in ipso quasi in quodam libro meditetur. Unde Cant. II, 13 et 14 : Surge, amica mea, speciosa mea, et veni : columba mea in foraminibus petras, in cavernis macerias, ostende mihi faciem tuam. Foramina petra sunt vulnera pedum, et vulnera manuum Domini ; caverna maceriae est ostium lateris Jesu Christi. In haec ergo foramina, et in hanc maceriam debet anima se transferre, ut ibi beneficia Domini meditetur, ut columba. Quandoque enim anima in hac vita debet operari, quandoque contemplari.

Tertio vocat eam, ut coronetur. Unde Cant. IV, 8 : Veni de Libano sponsa mea, veni, etc. Quasi diceret : 0 anima, qua dupliciter es in Libano, et per cordis puritatem, et per corporis castitatem : veni per fidem, veni per spem, veni per charitatem ; coronaberis enim corona gloria? et serto exsultationis.

Quarto vocat eam, ut secum delicietur. Unde Canticorum, v, 1: Veni in hortum meum, soror mea sponsa, mes-\sui myrrham meam cum aromatibus meis : Comedi favum cum melle meo, bibi vinum meum cum lacte meo. Quasi diceret : 0 anima, qua? cohaeres mihi eris, tamquam sis soror : quae etiam consors eris regni mei, tamquam sis sponsa mea : veni in hortum deliciarum mearum. ''Messui enim myrrham meam' cum aromatibus meis, ''id est, congregavi illic electos meos, qui tamquam myrrha propter me dura passi fuerunt. Qui etiam tamquam aromata bonum odorem suorum operum mundo diffuderunt ; ubi. etiam comedo, et ad comedendum exhibeo favum mea? divinitatis cum melle humanitatis meae : ibi etiam bibo cum electis meis vinum exsultationis cum Iacio materna? consolationis.

II.

Modo dicendum esset, quare Jesus Dominus appelletur, sed hoc ad praeens prosequi non possumus.

Rogate ergo praedictum Magistrum pium Jesum, ut sic simus imitatores sua? humilitatis, ac eximiae charitatis, ut tandem nos participes faciat sua? claritatis. Quod nobis praetare dignetur, etc.