SERMO LXX.

IN DOMINICA XVI

POST TRINITATEM.

Ibat Jesus in civitatem, quoe vocatur Naim. Luc. vii, 11.

In praesenti Evangelio quatuor principaliter sunt notanda:

I. Quid per civitatem quam Jesus ingreditur, exprimatur ? II. Quid per defunctum qui offertur, intelligatur ?III. Quid per matrem viduam plorantem accipiatur ?

IV. Quomodo defunctus iste vitae restituatur ?

1.

De primo nota, quod per Naim civitatem mundus iste figuratur, et exprimitur. Naim enim interpretatur fluctus, vel commotio. Et vere sicut fluctus est instabilis, ita omnia quae sunt in hoc mundo, subjacent instabilitati. Unde dicunt mundi amatores in inferno existentes, Sapient. V, 9 et 10 : Quid nobis profuitsuperbia ? aut divitiarum jactantia quid contulit nobis ? transierunt omnia illa tamquam umbra, et tamquam navis, quae pertransit fluctuantem aquam : cujus, cum praeterierit, non est vestigium invenire. Transierunt enim et navis et aqua.

Mundus etiam appellatur commotio, et non immerito : semper enim commovetur ad similitudinem maris, quod numquam potest quiescere. Unde dicitur Isa. XIX, 2 : Concurrere faciam aegyplios, id est, quemlibet mundanum contra mundanum, et pugnabit vir contra fra-trem suum, et vir contra amicum suum, civitas adversus civitatem, regnum adversus regnum. Quod haec verba sunt vera, satis hodie patet. Hanc civitatem quotidie Dominus, et sine intermissione ingreditur, per desiderium quod habet ad conversionempeccatorum.

Ibant etiam cum eo discipuli ejus, id est, omnis congregatio beatorum, et turba copiosa ', id est, omnis exercitus Angelorum. Omnes siquidem jam beati, nec non et universi Angeli, videntes quod Rex eorum desideret conversionem peccatorum, desiderant et ipsi, praesertim cum per conversionem peccatorum citius impleatur numerus electorum.

II.

De secundo nota, quod per defunctum qui ad portam civitatis effertur, quilibet peccator intelligitur, cujus peccata ad hominum notitiam pervenerunt. Manifeste quippe peccare est portari ad portam civitatis. In porta enim frequens est introitus et exitus hominum, et bene peccator defunctus appellatur : etsi corpore enim mortuus non est, est tamen in anima coram Deo.

Et nota, quod sicut Glossae testimonio, homo quatuor elementis constat, videlicet, aere, igne, terra, aqua : ita etiam sunt quatuor genera peccatorum, per praedicta quatuor elementa significata, quae portant peccatorem ad spulcrum inferni.

1. Per aerem igitur significatur superbia quae semper appetens excellere, vult aliis dominari: et haec est una et prima ex illis, quae hominem deportant ad infernum. Habet autem superbia quam-

dam sororem, quae vocatur vana gloria, quae juvat eam portare defunctum in una parte feretri. Superbia autem est, quosque alios opprimere, et de malis quibuslibet se jactare. Vana gloria est, quae facit humanam laudem appetere, et se meliorem vel sanctiorem quam alios reputare. Contra superbiam et vanam gloriam dicitur in Job, xx, 4 et seq : Hoc scio a principio, ex quo positus est homo super terram, quod laus impiorum brevis sit, et gaudium hypocritas ad instar puncti. Si ascenderit usque ad caium superbia ejus, et caput ejus, scilicet per vanam gloriam, tetigerit: quasi sterquilinium in fine perdetur : et qui eum viderant, dicent : Ubi est ? Potest responderi : Ipse est in inferno deformior quam aliquis bufo, et hoc satis est dignum. Qui enim per humilitatem noluit similari Deo pulcherrimo, per superbiam factus est similis daemoni deformissimo : dicit enim Gregorius : " Apostatas angelo " similis efficitur, qui aliis hominibus " esse similis dedignatur. "

2. Per ignem signatur ira, quae hominem intrinsecus inflammat, et haec altera parte portat feretrum defuncti, quam etiam juvat portare soror sua, scilicet invidia, sive odium, quia " odium est ira " inveterata, " ut dicit Augustinus. Est autem ira subita tempestas animi, qua aliquis movetur ad nocendum aliis. Invidia autem est dolor ex aliena felicitate nascens. Contra iram dicitur Eccle, XI, 10 : Aufer iram a corde tuo, et amove malitiam a carne tua. Et quare hoc ? Ira enim viri, justitiam Dei non operatur, ut dicitur Jacob. i 20. Contra invidiam dicitur etiam Proverb. XIV, 30 : Putredo ossium, invidia, id est, virtutum. Item, contra invidiam dicitur Sapient. II, 24 et 25 : Invidia diaboli mors introivit in orbem terrarum. Imitanturautem illum, id est, diabolum, qui sunt ex parte illius, id est, invidi.

3. Per terram intelligitur avaritia, quas terrena desiderat. Haec in tertia parte feretri portat defunctum ad sepulcrum inferni. Habet et ista sororem, videlicet acediam, quas socia ejus est in portando. Est autem avaritias multa acquirere, nec superflua pauperibus erogare. Acedia vero est desidiosus animi torpor, a bono incepto faciens aliquem resilire. Et satis congrue avaritiam sequitur acedia, quia per nimium desiderium et concupiscentiam temporalis boni nascitur homini taedium et oblivio summi boni. Contra avaritiam dicitur Habac. II, 6 et 9 : Vas ei, qui multiplicat non sua : usquequo et aggravat contra se densum lutum...? Vas ei qui congregat avaritiam malam domui suas, ut sit in excelso nidus ejus. Contra acediam dicit Eccli. VI, 24, 26 et 29: Audi fili, subjice humerum tuum, et porta sapientiam, id est, servitutem Dei, et ne acedieris in vinculis ejus... In novissimis enim invenies requiem in ea, et convertetur tibi in oblectationem.

4. Per aquam, quas est quartum elementum, luxuria figuratur. Haec enim semper despumat in lididinem. Luxuria vero in quarta parte feretri deportat mortuum ad sepulcrum tormentorum. Habet et ipsa sororem, scilicet gulam quas assistit ei in portando. Est autem luxuria inordinata carnis petulantia, id est, dulce carnis venenum quod corpus humanum debilitat, et virilis animi robur enervat. Gula est vorax edacitas nauseanti stomacho applaudens, naturas finibus non contenta. Contra luxuriam dicit Eccli. XI, 29 : Malitia horas unius, scilicet in inferno, oblivionem facit luxurias magnas, et in fine hominis denudatio operum illius. Cum enim mortuus fuerit homo, tunc statuentur omnes immunditias ante oculos ipsius, quas operatus fuit prius : et Per has immunditias irremediabiliter punietur. Contra gulam sive crapulam dicit

Eccli. xxxvii, 34: Propter crapulam multi obierunt, videlicet, in morte temporali et aeternali.

III.

De tertio nota, quod sicut dicit Glossa, per matrem viduam quas flens sequebatur defunctum filium, sancta Ecclesia figuratur. Ideo enim vidua vocatur, quia viduata est corporali praesentia charissimi sponsi, videlicet, Jesu Christi. Haec autem mater quemlibet peccatorem amarissime deflet, tamquam unicum filium suum. Quilibet enim regeneratus ex aqua et Spiritu sancto, est ei tamquam unicus filius summe dilectus : unde et summe dolet ejus perditionem.

IV.

De quarto nota, quod ad hoc ut peccator resuscitetur a peccatis ad spem vitas aeternas, quatuor requiruntur. Primum est, ut Jesus accedat, et loculum tangat. Secundum est, ut hi stent, qui defunctum portabant in loculo, id est, in feretro. Tertium est, ut Jesus defuncto imperet, ut resurgat. Quartum est, ut defunctus se erigat, et loquatur. Et sic quinto, matri vivus restituetur.

1. Tunc Jesus accedit, et loculum, id est, conscientiam peccatoris tangit, quando ei metum illius extremi judicii incutit, in quo scilicet judicio Dominus percutiet virga crudeli omnes peccatores terras. 0 quam infelix, quem agnus, tunc leo effectus, feriet virga labiorum suorum, dicens : Ite maledicti in ignem aeternum .

2. Tunc autem stant, qui prius mortuum ferebant, quando videlicet peccator compunctus per timorem conteritur, et desistit a peccatis, quae eum prius ad puteum gehennas portabant.

3. Tunc vero Jesus peccatori mortuo imperat ut resurgat, quando videlicet ei robur gratias administrat. Gratia quippe Dei dat homini vires, ut possit resurgere.

4. Tunc vero mortuus se erigit, et sedens loquitur, cum peccator per spem venias se levat ad coelum : et tunc sedens

loquitur, quando peccata sua discrete et integre confitetur. Oportet ergo ut quilibet peccata sua confiteatur, alias salvari non poterit.

5. Cum autem locutus fuerit per confessionem, tunc quinto Jesus Sacerdotum ministerio peccatorem jam poenitentem restituit Ecclesiae per peccati ablutionem, et debitae satisfactionis injunctionem.

Rogate ergo Dominum, ut tam strenue pro peccatis nostris in vita satisfaciamus, ut post hanc vitam in conspectu ejus fiducialiter appareamus. Amen.