SERMO LXXII.

IN DOMINICA XVIII

POST TRINITATEM.

Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua. Matth. xxii, 37.

Quatuor sunt hic notanda :

I. Qualiter Dominus diligi praecipiatur? II. Quare quilibet Dominum diligere teneatur?III. Quibus signis aliquis Deus diligere perpendatur?

IV. Quae bona qui Deum dilexerit, assequatur?

I.

De primo nota, quod Dominus diligi praecipitur ex toto corde, et ex tota anima, et ex tota mente.

1. Ex toto corde Dominus diligi praecipitur : quia, ut dicit Philosophus, cor est principium omnis sensus et motus; et omnia membra virtutem a corde recipiunt. Igitur Dominus ex toto corde est diligendus, id est, ex omni motu, et sensu nostro, scilicet ex omnibus verbis, et operibus nostris, et ex omni visu, auditu, gustu, odoratu, et tactu, ut videlicet verba linguas nostrae, et opera manuum nostrarum, et omnes sensus nostros exteriores ad dilectionem Domini convertamus.

2. Ex tota etiam anima Dominus est diligendus. Anima vero tres habet poten-

tias, scilicet rationabilitatem, concupiscibilitatem, et irascibilitatem. Per rationabilitatem discernit inter bonum et malum : per concupiscibilitatem diligit bonum : per irascibilitatem respuit malum. Igitur ex tota anima, id est, ex omnibus potentiis ejus Deum debemus diligere, ut videlicet Dei dilectione nos invitante inter bonum et malum discernentes, bona, id est, virtutes eligamus, et mala, hoc est, vitia respuamus.

3. Ex tota mente, id est, ex omni memoria Dominus est diligendus. Sicut enim ipse numquam obliviscitur misereri nostri : sic etiam dignum est, ut et nos quotidie reminiscamur amoris sui.

II.

De secundo nota, quod ad minus propter quinque causas quilibet tenetur Dominum diligere.

Prima est, quia nos ad imaginem suam creavit. De hoc dicit Eccli. XVII, 1: Deus creavit de terra hominem, et secundum imaginem suam fecit illum. Hinc etiam dicit Augustinus in libro de Spiritu et Anima : " Miser ego quantum de-" berem, diligere Deum meum, qui fecit " me, cum non eram? Non eram, et de " nihilo me fecit, non lapidem, non ar" borem, non avem, vel aliquid de anima" libus; sed voluit me esse hominem: " dedit mihi vivere, sentire, et disceret nere. "

Secunda causa est, quia nos de potestate diaboli per suum sanguinem liberavit. Unde dicit Apostolus ad Titum, II, 14 : Qui dedit semetipsum pro nobis, ut nos redimeret ab omni iniquitate, et mundaret sibi populum acceptabilem, sectatorem bonorum operum. Omnis iniquitas diabolus appellatur, quia ipse in iniquitate delectatur, et iniquitatem persuadet. Diligendus est Dominus Dei Filius, quia nos sanguine suo de manu ini- quitatis, id est, diaboli, liberavit: et quia etiam per ipsum cruorem suum nos lavit et emundavit, ut Deo Patri acceptabiles" redderemur, et deinceps bona opera sectaremur. Hinc etiam dicit Augustinus in praedicto libro: " Miser ego, quantum " deberem diligere Deum meum, qui me " redemit cum perieram, ad mortalem " descendit, mortalitatem suscepit, mor-" tem vicit, et sic me restauravit: perie-" ram, venit ille post me, ut redimeret " me, et tantum dilexit me, ut sanguinis " sui pretium appenderet pro me. "

Tertia causa est, quare Dominus est diligendus ; quia peccata nostra dissimulavit. Unde dicitur Sap. XI, 24, et seq.: Misereris omnium, quia omnia potes, et dissimulas peccata hominum, propter poenitentiam. Diligis enim omnia quoe sunt, et nihil odisti eorum quas fecisti : parcis autem omnibus....: quoniam tua sunt Domine, qui amas animas. Itaque insanus est homo, si non dilexerit Deum suum, qui excessus suos graves et multiplices, quos statim punire poterat, tamdiu toleraverit.

Quarta causa est, quia corporales necessitates satis largiter administravit nobis. Unde ipse Dominus ait, Matth. VI, 31 et seq. : Nolite solliciti esse dicentes: Quid manducabimus, etc. Scit enim Pater vester, quia his omnibus indigetis... Quaerite ergo primum regnum Dei, et justitiam ejus, et hoec, etc. Item, dicit Dominus, Luc. XII, 29 et seq. : Nolite quoerere quid manducetis, etc. Pater autem vester scit, etc. Verumtamen quaerite primum regnum Dei, etc. Super hunc locum dicit Glossa : " Indecorum homi-" ni, curare de cibo et veste, qui militat " regno. " Novit enim rex, quemadmodum familiam suam pascat, alat, et vestiat. Nota etiam, quod Dominus dicens: Nolite solliciti esse dicentes : Quid manducabimus, etc. non prohibet providentiam per quam in sudore vultus panis praeparatur, sed vetat sollicitudinem quae mentem perturbat, et ab aeternis revocat.

Quinta causa est, quare Dominus dili-

gendus est, hoc est, quia nobis regnum copiosissimum praeparavit. Unde dicit I Petr. I, 3 et 4, quod nobis per Jesum Christum haereditas incorruptibilis, incontaminata, immarcescibilis in cadis est conservata. Dicit etiam Matth. xxv, 34 : Tunc dicet rex his, qui a dextris ejus erunt: Venite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi.

III.

De tertio nota, quod per tria signa praecipue perpendere possumus, si Deum diligamus.

Primum signum est mandatorum ipsius observatio. Unde ipse dicit Joan. XIV, 15 : Si diligitis me: mandata mea servate. Item, Joan. xv, 9 et 10: Manete in dilectione mea. Si praecepta mea servaveritis, manebitis in dilectione mea. Glossa : " Dilectio praecedit observan-" liam mandatorum. "Item, I Joan. v, 3 : Haec est charitas Dei in nobis, ut mandata ejus custodiamus: et mandata ejus gravia non sunt.

Secundum signum dilectionis Dei, est eleemosynarum in pauperes erogatio. Unde dicit Dominus Petro, Joan. xx, 15 et 16 : Simon Joannis diligis me ? pasce agnos meos. Per agnos Domini pauperes intelliguntur: Dominus enim agnoscit eos. Domino quippe derelictus est pauper, ut dicit Psal. H x, 14. Qui igitur Dominum vere diligit, libenter eleemosynis suis pauperes pascit.

Tertium signum verse dilectionis, nulla de die judicii trepidatio. Unde dicit I Joan. IV, 17,18 : In hoc per fecta est cha-ritas Dei nobiscum, ut fiduciam habeamus in die judicii... Timor non est in charitate : sed perfecta charitas foras mittit timorem. Vere qui Dominum diligit ut Patrem charissimum, non timebit eum ut judicem severissimum.

IV.

De quarto nota, quod qui vere Deum dilexerit, triplex ex hoc bonum consequentur. Primum est, quod a Patre, et Filio, et Spiritu Sancto amabitur. Secundum, quod ei omnis gloria Filii manifestabitur. Tertium est, quod a sancta Trinitate semper inhabitabitur.

De primis duobus dicit Dominus, Joan. XIV, 21: Qui diligit me, diligetur a Patre meo: et ego diligam eum, et manifestabo ei meipsum. Vere magnum est, hominem diligi a Patre, et Filio, mediante Spiritu sancto, quia ipse est amor Patris et Filii. Magnum est etiam homini mortali omnem gloriam Filii Dei manifestare.

De tertio dicit et ipse Dominus, Joan. XIV, 23 : Si quis diligit me, sermonem meum servabit, et Pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus. Vere gloriosum est animam boni hominis palatium esse sanctos ac individuas Trinitatis.

Rogate ergo Dominum, ut sic eum ex toto corde, et ex tota anima, et ex tota mente diligamus, ut ipsum trinum et unum post hanc vitam in coelesti gloria videamus. Quod nobis praeslare dignetur idem, etc.