SERMO LXV.

IN DOMINICA XI

POST TRINITATEM.

''Publicanus a longe stans, nolebat nec oculos ad coelum levare : sed percutiebat'pectus suum, dicens: Deus propitius esto. ''Luc. xviii, 13.

Nota, quod Publicanus iste figuram gerit veri pcenitentis. Cum autem nos omnes peccaverimus, et pcenitere nos oporteat, sex nobis necessaria sunt ad veram pcenitentiam, quae ex istius Publicani factis cognoscuntur et verbis.

/. Consideratio divinse severitatis. II. Inspectio propriae fragilitatis.III. Dolor admissae iniquitatis.

IV. Sinceritas confessionis. V. Strenuitas satisfactionis.VI. Supplicitas orationis.

I.

Necessaria est nobis consideratio divi- nae severitatis, quae innuitut ibi, ubi dicitur : Publicanus a longe stans. Servi enim qui delinquunt, severitatem Dominorum suorum considerantes, non audent appropinquare, sed a longe stant propter metum : et nobis ita utile est, ut severitatem districti judicis attendamus,

et sic propter timorem ejus peccare desistamus. Timor quippe Domini expellit peccatum, sicut dicitur Eccli. 1, 27. Severitatem istius judicis consideraverat Job, qui dicit IX, 13 et seq.: Deus, cujusirae nemo resistere potest ..... Quantus

ergo sum ego, ut respondeam ei, et loquar verbis meis cum eo ? Qui etiamsi habuero quippiam justum, non respondebo, sed meum judicem deprecabor. Si enim fortitudo quaeritur, robustissimus est: si mquitas judicii, nemo audet pro me testimonium dicere. Si justificare me voluero, os meum condemnabit me: si innocentem ostendero, pravum me comprobabit.

II.

Necessaria est nobis inspectio proprias fragilitatis, quae notatur ibi : Nolebat oculos ad castum levare. Terram et seipsum ex terra assumptum adspiciebat. Ita et nos propriam fragilitatem humiliter debemus inspicere, ne peccata audeamus perpetrare, et tam districtum judicem ad iracundiam provocare. Quomodo audet ille peccare, qui omni incertitudine incertior est, utrum cras sit victurus, et qui nunc forsitan sententiam aeternae damnationis est auditurus ?

Proprias fragilitatis nos admonet Dominus ita loquens Genes.III, 19 : In sudore vultus tui visceris pane tuo, donec revertaris in terram,de qua sumptus es : Quia pulvis es, et in pulverem reverteris. Sudor vultus nostri sunt lacrymas nostrae, et haec etiam nobis debent esse panes die ac nocte, sicut dicitur in Psal. xli, 4 : ut videlicet misereatur nostri, qui de pulvere nos creavit: pulvis enim sumus, et in pulverem revertemur.

De fragilitate etiam conditionis nostrae Augustinus in libro de Verbis Domini : " Quid fragilius vase vitreo, et tamen " servatur et durat per saecula? Nos ergo

"fragiliores et infirmiores sumus, qui " inter causas ambulamus, et si vitrei "essemus, minus casus timeremus. " Causas appellat Augustinus quaslibet infirmitates, quae nobis minantur corporis et animas separationem.

III.

Necessarius est nobis dolor admissae iniquitatis, qui notatur ibi, ubi dicitur: Percutiebat pectus suum. Dolor enim suscitatur ex vehementi pectoris tunsione. Dolere itaque debemus contritionis dolore, propter peccata nostra, sicut dolet parturiens in angustiis parturitionis. Unde dicit Mich. IV, 10, ad animam poenitentem: Dole, et satage filia Sion, quasi parturiens. Et vere necessarium est nobis, ut sic doleamus, quatenus a monstruoso partu peccatorum quem a diabolo concepimus, et qui lacerat et dissecat interiora animas nostrae, quantocius liberemur. Dolere etiam debet peccator, quia peccatis suis Deum offendit, quemadmodum mater dolere consuevit in morte unigeniti et dilecti filii sui. Unde dicit Dominus Zach. XII,10 : Adspicient ad me, quem confixerunt, scilicet criminibus et peccatis, et plangent eum planctu quasi super unigenitum, et dolebunt super eum, ut doleri solet in morte primogeniti.

IV.

Necessaria est nobis sinceritas confessionis, quas etiam innuitur ibi, ubi dicitur : Percutiebat pectus suum. Quando enim pectus percutitur, quidam sonus elicitur exinde. Monet ergo nos Spiritus sanctus in Eccli.XVII, 26 et 27, ut peccata nostra tempestive confiteamur. An-te mortem, inquit, confitere. A mortuo enim quasinihil sit, perit confessio. Confiteberis vivens, vivus et sanus confiteberis.

Nota, quod monet nos, ut ante mortem confiteamur, et sani. Multi quippe per hoc decipiuntur, quod differunt poenitentiam suam ad horam mortis. Unde dicit Augustinus in quodam sermone de Pcenitentia : " Agens poenitentiam et re-" conciliatus, dum sanus est, et postea " vivens securus hinc exit : de sera pceti nitentia, quae raro vera, ego non sum " securus : numquid dico, Damnabitur : " non dico ; sed non dico etiam, Libera "bitur. Vis quod incertum est evadere : " Age poenitentiam, dum sanus es: si sic " agis securus es.Quare securus es? quia " egisti poenitentiam eo tempore, quo po-'" tuisti peccare. Si autem tunc vis agere " poenitentiam, quando jam nequis pec-" care, peccata te dimiserunt, non tu " illa. "

Nota etiam quod dicitur Eccli. supra, Confitere, confiteberis. Tria quippe genera sunt peccatorum confitenda, videlicet peccata cogitationum, locutionum, et operationum. Quod etiam peccata integraliter sint confitenda, per hoc ostenditur quod dicitur, Confitere. Quod etiam simul facere debes, ne videlicet honesta peccata confitearis, et inhonesta reticeas; ne etiam confessionem tuam in plures sacerdotes dividas, ut scilicet uni partem. et tertio, et quarto, et quinto, et sexto partem confitearis.

V.

Nobis necessaria est strenuitas satisfactionis, quae notatur ibi, ubi dicitur: Percutiebat pectus suum. Pectus enim percutere non poterat, nisi manum movisset. Manibus autem operamur. Unde per motum manus satisfactio designatur, quae maxime in duobus consistit, videlicet in corporis afflictione, et eleemosynarum largitione.

Corporis afflictio consistit in jejunio, fletu, et ciliciis, in disciplinis, in genuflexionibus, et peregrinationibus, et hujuscemodi corporalibus exercitiis. De ista afflictione dicit Dominus in Levit. xxiii, 27 et seq.: Affligetis animas vestras in die expiationis..., quia dies propitiationis est... Omnis anima, quae afflicta non fuerit die hac, peribit de populis suis. Dies expiationis est tempus hujus vitas ad poenitentiam nobis concessum. Qui se in die isto non afflixerit per poenitentiam, peribit a numero electorum. Si quis enim impoenitens discesserit, non inveniet gratiam coram oculis Domini. Post hanc quippe vitam non est tempus miserendi, sed potius crimina puniendi.

Ad satisfactionem etiam requiritur eleemosynarum largitio. De hac dixit Dan. IV, 24, ad Nabuchodonosor regem, qui multas iniquitates commiserat : Consilium meum, rex, placeat tibi, et peccata tua eleemosynis redime, et iniquitates tuas misericordiis pauperum : forsitan Deus ignoscet delictis tuis.

VI.

Requiritur ad veram poenitentiam supplicitas orationis, quae manifeste demonstratur ibi, ubi Publicanus non alienum pectus per detractionem,sed suum per proprii reatus cognitionem percutiens, dicebat ad Dominum : Deus propitius esto mihi peccatori.

Et nota, quod ad orationem, ut digna sit exaudiri a Domino, quatuor requiruntur. Primum, quod per fidem orans in Deum moveatur : secundum est, quod per spem de Dei misericordia non diffidatur : tertium est, quod per charitatem salus animae in oratione quaeratur : quartum est, quod ab orante humilitas ha- beatur. Superbia quippe nihil impetrare potest a Domino.

Et certe haec quatuor inveniuntur in oratione Publicani.

1. Per fidem namque movebatur in Deum. Unde dixit, Deus.

2. Spem quoque habuit ut exaudiretur. Si enim de misericordia Dei desperasset, propitiationem ejus non implorasset. Dixit autem : Deus propitius esto mihi peccatori.

3. Per charitatem etiam animae salutem quaesivit. Unde dixit : Deus propitius.

4. Quod nihilominus humilitatem habuerit, per hoc patet, quod se peccatorem appellat dicens : Deus propitius esto mihi peccatori. Haec autem et nos, charissimi, in orationibus nostris habere debemus, videlicet fidem, spem, charitatem, et humilitatem.

Rogate ergo Dominum, ut sic nunc per veram poenitentiam remissionem nostrorum criminum obtineamus, ut tandem exsultantes coram Christo in Angelorum consortiis appareamus. Quod nobis, etc.