SERMO XIX.

IN EADEM DOMINICA.

Domine salva nos : perimus. Matth. viii, 25.

Duo principaliter sunt hic notanda :

I. Qui sint illi, quibus Salvator necessarius aestimatur ? II. Quibus aeterna salvatio promittatur ?

De primo nota, quod sex generibus hominum Salvator necessarius aestimatur. Primi sunt illi, quibus imminet fluctum saevitia. Hunc articulum in procedenti sermone prosecuti sumus.

2. Secundi sunt, quos premit famis angustia. Unde legitur Gen. xlvii, 25, quod in toto orbe panis deerat et oppresserat fames terram : unde venientes aegyptii ad Joseph dixerunt : Salus nostra in manu tua est, respiciat nos tantum Dominus noster, et Iaeti serviemus regi. Dedit itaque Joseph alimenta eis, qui famem patiebantur. Per famem intelligitur defectus veri et sterni boni. Per Joseph vero, qui interpretatur accrescens, signatur Filius Dei, qui sicut Lucas dicit , proficiebat sapientia, et aelate, et gratia apud Deum et homines. Ad hoc ergo omnes, qui recognoscunt se habere defectum veri et aeterni boni, debent accedere per juge desiderium et pium affectum, rogantes et dicentes : Salus nostra in manu tua est, respice nos, pie Jesu, ut des nobis in praesenti panem gratiae tuae, et panem sacrosanctae Eucharistiae, et da'

nobis in futuro panem sempiternas glorias.

Sed, heu! multi plus esuriunt et desiderant siliquas porcorum. Unde legitur Luc. xx, 16, quod filius ille prodigus, qui omnem substantiam suam consumpseratvivendo luxuriose, cupiebat ventrem suum replere de siliquis, quas porci manducabant : et nemo etiam easdem siliquas in copia sibi dabat. Per siliquas porcorum intelliguntur immunda desideria carnalium voluptatum, in quibus porci, id est, daemones delectantur. Multi quippe sunt, qui libidinem carnis ipsi dulci Deo et omnibus gaudiis coelestibus anteponunt, id est, magis desiderant et laborant carnis explere voluptatem, quam Dei facere voluntatem. Legitur tamen quod ille filius famelicus tandem in se reversus, et miseram inopiam suam considerans, reversus est ad patrempoenitentiam agens. Utinam et isti per veram poenitentiam ad Dominum revertantur, ut videlicet substantiam suas animas, quam amiserunt per luxuriam et gulam, recuperent per continentiam et poenitentiam !

3. Tertio, indigent Salvatore quos vexat infirmitatis molestia. Unde et ipse Dominus dicit, Luc. v,31: Non egent qui sani sunt medico; sed qui male habent. Nota, quod tunc homo in anima languorem et infirmitatem incurrit, quando Deum, qui vera salus nostra est, per peccatum amittit. Necessarium est ergo peccatori, ut per veram contritionem animam suam offerat summo medico priusquam mortem incurrat taeernam, ut sic ille manum misericordias imponat animae, eamque salvam a peccati aegritudine ac vitae restituat sempiternae. Unde legitur Luc. IV, 40, quod omnes, qui habebant infirmos variis languoribus, ducebant illos. ad Jesum. At ille singulis manus imponens curabat eos. Legitur etiam Matth. IX, 20 et seq : Ecce mulier, quae sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti Jesu. Dicebat enim in-tra se : Si tetigero tantum vestimentum ejus, salva ero. At Jesus conversus videns eam dixit : Confide filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora. Per mulierem istam quaslibet anima figuratur, quae tunc fluxum sanguinis patitur, cum peccati immunditia ab ipsa committitur. Per supremum vestimentum Christi misericordia designatur, quae misericordia est super omnia opera ejus. Hoc vestimentum si peccatrix anima credendo, confitendo, et vere pnitendo tetigerit, sine dubio salva erit. Unde dicit Glossa super praeaedictum locum : " Mulier credidit,dicit, tetigit : quia " his tribus,fide, verbo, opere, omnis sa-" lus acquiritur. "

4. Quarto, Salvatore indigent qui ab hostibus opprimuntur. Unde legitur Jud. III, 7 et seq.: ''Fecerunt filii Israel malum in conspectu Domini,et oblitisunt Dei sui, servientes Baalim et Astaroth. Iratusque contra Israel Dominus, tradidit eos in manus Chusan Rasathaim ' regis Mesopotamiae, servieruntque ei octo annis. Et clamaverunt ad Dominum, qui suscitavit eis Salvatorem, et liberavit eos, Othoniel videlicet, filium Cenez, fratrem Caleb minorem : fuitque in eo Spiritus Domini, et judicavit Israel. Israel interpretatur vir videns Deum, vel princeps cum Deo. Igitur per filios Israel Christiani figurantur, qui bonis operibus mercari debent in hac vita, ut post hanc vitam Deum videant, et principes sint cum Deo suo. Chusan Rasathaim interpretatur tenebrosa iniquitas, ''et significat diabolum, qui tenebrosas iniquitati dominatur. Iniquitas enim semper tenebras quaerit.

Igitur Christiani tradunt semetipsos in manus diaboli, propter tres praecipue causas.

Prima est, quia Dei obliviscuntur per sitibundam avaritiam. Avari quippe tam avidi sitiunt. res temporales, quod Dei penitus obliviscuntur.

Secunda causa est, quod serviant Baalim per vanam superbiam, quae commo- ratur in illis, qui ad dignitates sunt ascendentes,et qui in hoc mundo superiores esse laborant.

Tertia causa est, quod serviant Astaroth per gulosam luxuriam. Astaroth enim interpretatur praesepe vel cubiculum, et significat gulosam luxuriam. Omnes enim ei servientes primo cogitant, qualiter ventrem quasi quoddam praesepe cibis adimpleant, et deinde quomodo opus luxuriae in cubiculo peragant.

Talibus ergo Christianis necesse est, ut per veram contritionem clament ad Dominum, ut mittat eis Salvatorem, qui liberet eos, videlicet Otboniel. Othoniel interpretatur signum Dei, et signat Filium Dei, qui signum sancte Crucis portavit in humeris suis, qui etiam, ut daret nobis signum misericordiae Dei Patris, suspendi voluit in patibulo, quod prius erat super humerum ejus. Tunc autem Filius Dei salvat peccatores de manu diaboli, quando per recordationem suae Passionis facit eos dignos fructus agere poenitentia?.

5. Quinto, necesse habent Salvatorem qui periculosum devium intraverunt. Unde dicitur in Psal. CVI, 4: Erraverunt in solitudine in inaquoso : viam civitatis habitaculi non invenerunt. Dicitur in Ps. cxviii, 176 : Erravi, sicut ovis, quae periit. Nota, quod ille errat, et in infernale devium incidit, qui a via virtutum recedit. Errantes ergo continuis precibus debent rogare Christum qui reducat eos de via vitiorum, in viam virtutum. Unde et ipse dicit, Luc XIX, 10: Venit Filius homines hominis quaerere, et salvum facere quod perierat. Ipse enim reduxit Zachaeum de via iniquitatis, et impietatis, in viam misericordiae et justitia?. Unde et Zacha?us dixit ad Dominum : ''Ecce dimidium bonorum meorum, Domine, do pauperibus . Ecce, quod est in via mi-

sericordiae. Sequitur: Et si quid aliquem defraudavi, reddo quadruplum. Ecce, quod est in via justitias, quae reddit unicuique quod suum est.

6. Sexto, indigent Salvatore qui jam ardore ignis perire coeperunt. Unde legitur Num. XVI, 41 et seq., quod cum Judaei contra Moysen et Aaron murmurarent pro morte Dathan, et Abiron, et Core et sociorum ejus, et dicerent: Vos interfecistis populum Domini, misit Dominus ignem in populum, qui graviter consumpsit eum. Quod cum vidisset Aaron, ad monitionem Moysi cucurrit ad mediam multitudinem, quam jam vastabat incendium, et obtulit thymiama: et stans inter mortuos et viventes pro populo deprecatus est, et plaga cessavit. Aaron interpretatur montanus, et signat Filium Dei, qui habitat cum Patre in montibus sternis. Iste Aaron olim cum ignis irae Dei desaeviret in populum, stans in cruce inter vivos et mortuos obtulit thymiama corporis sui pretiosi, et sic ira Patris cessavit. Ipse etiam quotidie adsi-. stit paterno vultui, repraesentans ei Passionem suam, quam pro nobis in cruce sustinuit; ut mitiget iram Patris, quam frequenter peccatis nostris contra nosmetipsos graviter irritamus. Hinc est quod legitur Luc. IX, 54 et 56, cum dixissent Jacobus et Joannes ad Dominum : Domine, vis dicemus ut ignis descendat de coelo, et consumat Samaritanos ? quia non receperant illos. Respondit Jesus : Filius hominis non venit animas perdere, sed salvare. Quasi dicat: Non veni ad hoc, ut homines exuram igne, sed potius ut salvem eos, et ex igne eripiam.

II.

De secundo nota, quod duodecim generibus hominum promittit Scriptura, quod in aeterna beatitudine salvabuntur.

Primi sunt recte credentes. Unde dicit Dominus, Marc. XVI, 16 : Qui crediderit, et baptizatus fuerit, salvus erit : qui vero non crediderit, condemnabitur.

Secundi sunt innocentes. Unde dicitur in Job, xxii, 30 : Salvabitur innocens, salvabitur autem in munditia manuum suarum. Ille est vere innocens, qui nulli homini nocet vel verbo, vel facto.

Tertii sunt Deum timentes. Unde dicitur in Psalm. cxliv, 19 : Voluntatem timentium se faciet, et deprecationem eorum exaudiet : et salvos faciet eos. Ille vero timet Deum, qui mandata ejus custodit.

Quarti sunt sapienter gradientes. Unde dicitur Proverb. xxviii, 26 : Qui graditur sapienter, ille salvabitur. Ille sapienter graditur, qui quotidie cavet sibi de praecipitio gehennali.

Quinti sunt luxuriam fugientes. Unde dicitur in Proverb. ix, 13, de muliere stulta et clamosa, plenaque illecebris, per quam luxuria figuratur. Et sequitur ibi : Qui applicabitur illi, descendet ad inferos: qui autem abscesserit ab ea,salvabitur.

Sexti sunt boni pauperes. Unde dicitur in Psalm. lxxi, 4 : Salvos faciet filios pauperum. Dicitur etiam in Psal. lxxi, 13 : Animas pauperum salvas faciet. Ille est bonus pauper, qui castus, et fidelis, et patiens est in paupertate sua.

Septimi sunt spiritu humiles. Unde dicitur in Psal. xvii, 28 : Quoniam tu po-pulum humilem salvum facies, et oculos superborum humiliabis. Dicitur etiam in Ps. xxxiii, 19 : Humiles spiritu salvabit. Dicit etiam Job,XXII, 29 : Qui inclinaverit oculos suos, ipse salvabitur.

Octavi sunt rectum cor habentes. Unde dicitur in Psal.VII, 11 : Qui salvos facit rectos corde. Nota, quod cor nostrum debet esse rectum per lineam ascendentem, et descendentem, et per lineam transversalem. Tunc est cor nostrum rectum per lineam ascendentem, cum in Deum extenditur per intimam dilectionem. Tunc est rectum per lineam descendentem, cum extendit se homo ad filiorum suorum correctionem. Tunc autem cor nostrum rectum est per lineam transversalem, cum extendimus, et expandimus nos ad eleemosynarum erogationem. Ad dexteram quippe et ad sinistram pauperes habemus, quibus subvenire debemus.

Noni sunt mansuetudinem amplectentes. Unde dicitur in Psalm. lxxv, 10 : Cum exsurgeret in judicium Deus, ut salvos faceret omnes mansuetos terras.

Decimi sunt in Deo sperantes. Unde dicitur in Psalm. XVI, 7 : Mirifica misericordias tuas, qui salvos facis sperantes in te Domine.

Undecimi sunt simpliciter ambulantes. Unde dicitur Proverb. XXVII, 18 : Qui ambulat simpliciter, salvus erit. Ille ambulat simpliciter, qui sine cordis duplicitate Deum amat et proximum.

Duodecimi sunt in bono perseverantes. Unde dicit Dominus,Matth. XXIV, 13 : Qui perseveraverit usque in finem, hic salvus erit.

Rogate ergo Dominum, ut sic in bono opere persistamus, ut ad coecelestis salvationis beatitudinem pertingamus. Quod nobis paerstare, etc .