SERMO XLIII.

IN ROGATIONIBUS.

Petite et dabitur vobis. Matth. vii, 7.

Hic principaliter quatuor sunt notanda :

i. A quo sit petendum ? II. Qualiter sit petendum ?

III. Quid sit petendum ?IV. Quando sit petendum ?

I.

De primo nota, quod ab eo est petendum, a quo cuncta procedunt. Unde Jacob. I, 17 : Omne datum optimum, et omne donum perfectum desursum est, descendens a Patre luminum, apud quem non est transmutatio, etc. A Deo igitur, qui optima dona dare potest et vult, est petendum.

11.

De secundo videndum est, qualiter petere debeamus : multi enim, quia ita non petunt, sicut petere deberent, ideo non accipiunt id quod petunt. Unde Jacob. IV, 3 : Petitis, et non accipitis : eo quod male petatis. Igitur ut dentur nobis ea quae petimus, petere debemus corde, ore, et opere. Sicut enim avis aerem petitura nidum habet, unde se levat, et ex foramine vel ostio nidi evolat, et alas habet quibus volat : sic et oratio nostra procedere debet ex nido cordis, et evola- re per ostium oris. Debet etiam volare pennis et alis boni operis. Has autem alas praecipue sunt jejunium et eleemosynas. Hoc autem jejunium non solum consistit in abstinentia ciborum, sed potius in abstinentia vitiorum, videlicet rancoris et invidias. De oratione et duabus suis alis scribit Augustinus in sermone quodam de poenitentia, ita dicens : " Mitte " orationem, habebit alas duas, geminas "eleemosynas videlicet, dimittite et di" mittetur vobis. " Raphael etiam Archangelus docet, quod oporteat orationem habere duas alas, videlicet jejunium et eleemosynas. Dixit enim Tobiae et uxori suas : Bona est oratio cum jejunio, et eleemosyna .

Et nota, quod oratio significari potest per columbam illam quam Noe emisit de arca, quae etiam ramum olivas virentibus foliis retulit ad arcam : sicut legitur Gen. VIII, 11. Noe interpretatur requiescens, et significat spiritum, sive animam fidelis hominis Christiani, qui requiescere debet in Christo. In mundo enim pressuras habet anima fidelis hominis : in Christo vero pacem, sicut dicitur Joan. xvi, 33. Per arcam intelligitur cor nostrum,fenestra arcas est os nostrum. Tunc autem columbam ex arca dimittimus, quando orationem nostram in coelum ad Deum dirigimus : quas tamen indiget, ut habeat pennas deargentatas, id est, mundis et bonis operibus fulciatur : et sic reportare poterit hominum pacem et gratiam Dei, quas per virentem ramum olivas figuratur. Ad hoc vero ut orationem nostram adjutorio bonorum operum feramus ad Dominum, monemur in Thren. III, 41 : Levemus corda nostra cum manibus ad Dominum in calos.

III.

De tertio nota, quod illa proecipue sunt petenda, quas Dominus ipse nos admonet petere (Matth. VI, 9 et seq. et Luc. XI, 2). Ibi enim ipse Dominus format petitionem Christianorum, dicens : Sic orabitis : Pater noster, etc. Et nota, quod tres virtutes Theologicas, scilicet fides, spes, et charitas : et quatuor virtutes cardinales, videlicet fortitudo, justitia, temperantia, et prudentia, septem petitionibus adaptantur, quas in oratione Dominica continentur.

Dicimus ergo, Pater noster, qui es in callis. " Ibi, dicit Glossa, monetur nobi-" lis et dives non superbire contra mino-" res : " non enim vere possunt dicere Pater noster, nisi fratres sint: cavendum est etiam cuique a sordibus, ne tanto Patre sit indignus. Nullus igitur pauper propter paupertatem desperet, cum non solum divites, sed pauperes videantur dicere : Pater noster, qui es in callis. Nota, quod per coelos non solum Angeli intelliguntur, sed et omnes Christiani qui sunt sine peccato mortali. In his enim Dominus nunc per gratiam inhabitat, et postea inhabitabit per gloriam.

Sanctificetur nomen tuum. Haec est prima petitio. Et nota, quod per fidem nomen Dei sanctificatur, id est, firmatur in nobis. Fides enim est quoddam nobile gluten, quo nomen Dei agglutinatur animas nostras. Per hanc quippe primo efficimur Filii Dei.

Adveniat regnum tuum. Haec est secunda petitio. Nota, quod duplex est regnum Dei: supra nos, et intra nos. Hoc duplex regnum advenit, id est, convenit per spem. Spes enim per recordationem et desiderium regnum Dei supercaeleste defert in cor nostrum, quod etiam si mundum fuerit, vocatur regnum Dei. Per spem etiam corda nostra et animas post hanc vitam transferentur in regnum Dei, quod supra nos est. Spes enim est certa exspectatio futura beatitudinis, ex meritis et gratia proveniens.

Sequitur tertia petitio : Fiat voluntas tua, sicut in coelo, et in terra, hoc est, sicut Angeli faciunt voluntatem tuam in coelo, sic et nos mereamur facere voluntatem tuam in terris. Ad hoc autem necessaria est charitas. Charitas enim est, quae cavere nos facit, ne offendamus charissimum et optimum, id est, Deum vivum.

Sequitur quarta petitio : ''Panem nostrum quotidianum ', vel substantialem, da nobis hodie. ''Hic non solum cibum petimus et alimentum corporis : sed potius animae nutrimentum, videlicet, panem divinos gratias. Hic igitur petimus, ut vetra fortitudo divinas gratias nobis conferatur, ut videlicet omnem voluntatem Dei eo fortius impleamus. Petimus etiam hic, ut in virtute illius supercaelestis panis, id est, beneficio Dominici corporis in omni bono opere roboremur.

Quinta petitio : Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Quantumcumque enim aliquis innocens sit, indiget tamen sibi a Domino sua debita relaxari. Omnes enim justitias nostras divinas munditias comparatas sunt quasi pannus menstruatae. Unde etiam dicit Apost. I ad Cor. IV, 4 : Nihil mihi conscius sum: sed non hoc justificatus sum. Qui ergo desiderat sibi dimitti debita sua, debet et ipse dimittere primo debitoribus suis : hoc enim requirit vera justitia. Vera itaque justitia confertur ei, qui in se peccantibus ex corde dimittit.

Sequitur sexta petitio : Et ne nos inducas in tentationem, id est, auxiliare nobis, ne in aliquam tentationem per consensum inducamur, et sic a te, qui es vera delectatio animarum nostrarum, aeternaliter abducamur. Ad hoc autem, ut in libidinosas tentationes non inducamur, adjutorio temperantiae indigemus. Temperantia siquidem est quoddam nobile fraenum animae, per quod eam Dominus retrahit a tentationibus et delectationibus pravis et nocivis.

Septima petitio : Sed libera nos a malo. Nota, quod malum neutrius generis accipitur pro peccato et pro poena peccati, id est, pro poena gehennali. Malus igitur masculini generis accipitur pro quolibet malo homine, et pro ipso diabolo, qui verus malus est. Ad hoc autem, ut aeternum malum, id est, infernum et diabolum evadamus, necessaria est nobis prudentia, quas est quarta virtus cardinalis. Prudentia enim docet hominem fugere aeternum malum.

XV.

Videndum est quando sit petendum. Et nota, quod quamdiu aures Dei Sabaoth apertae sunt, consultum est nobis ut sollicite petamus. Si enim tunc homo primo petere voluerit, quando ab hac vita transmigraverit, petitio ejus nullatenus audietur. Unde dicit Dominus, Isa, xlix, 8 : In tempore placito exaudivi te. Tempus placitum est tempus hujus vitae, quando misericordia homini non denegatur.

Rogate ergo Dominum, ut sic modo petamus, ut quacumque petierimus, assequamur. Quod nobis praestare dignetur, qui vivit, etc.