ARTICULUS I.

De pudicitia coniugali.

Est igitur prima quaestio, utrum coniugalis pudicitia sit secundum legem evangelicam et approbanda. Et quod sic, ostenditur auctoritate et ratione ;auctoritate sic.

1. Matthaei decimo nono , respondens Dominus ad quaestionem sibi factam de matrimonio: Non legistis, quia qui fecit homines ab initio masculum et feminam fecit: et post: Quos Deus coniunxit homo non separet? Coniunctio ergo maris et feminae secundum individuam vitae consuetudinem est ex institutione Dei et approbata in lege Evangelii per sententiam Christi: et secundum hanc attenditur actus coniugalis pudicitiae: ergo virtus ista et eius actus consonat legi divinae.

2. Item, Ioannis secundo : Vocatus est Iesus et discipuli eius ad nuptias.: et consequenter ostendit, quod primum miraculum fecit ibi; sed si actus nuptialis non esset consonus legi Dei, Christus per sui ipsius praesentiam non approbasset: ergo etc.

3. Item, primae Petri tertio : Viri cohabitantes secundum scientiam, quasi inferiori vasculo muliebri impartientes honorem; sed hoc est secundum actum coniugalem: ergo actus coniugalis est consonus legi Dei.

4. Item, primae ad Timotheum secundo dicitur de muliere: Salvabitur per filiorum generationem, si permanserit in fide et dilectione cum sanctificatione: sed in actu coniugali est generatio filiorum, et illud est consonum legi Dei: ergo etc.

5. Item, ad Ephesios quinto : Viri diligite uxores vestras, sicut et Christus Ecclesiam: sed coniunctio Christi ad Ecclesiam est secundum amorem castissimum: ergo et coniunctio viri ad mulierem est secundum amorem castum. Sed amor castus est consonus legi Dei: ergo et eius actus.

6. Item, primae ad Corinthios septimo : Uxori vir debitum reddat, et uxor viro. Vir potestatem sui corporis non habet, sed mulier: ergo virum debitum reddere uxori est consonum legi Dei: sed hoc fit secundum actum coniugalem: ergo etc.

7. Item, ibidem : Si acceperis uxorem, non peccasti: et si nupserit virgo, non peccat: ergo si prius erat continens sine uxore, videtur, quod et post erit continens cum uxore etc.

Item, hoc idem ostenditur ratione sic.

8. Omne illud, quod consonat evangelicis So-cramentis, est bonum et laudabile: sed continentia coniugalis est hujusmodi: ergo est bona et laudabilis. Maior patet; minor probatur: ad Ephesios quinto : Sacramentum hoc magnum est etc.: ergo continentia coniugalis est consona legi Dei.

9. Item, quod consonat divinis praeceptis est opus virtutis et consonum legi Dei: sed actus coniugii est hujusmodi: ergo est opus virtutis. Minor probatur: Genesis primo : Crescite et multiplica -tnmi etc.: sed hoc fit per actum coniugalem: ergo etc.

10. Item, quod consonat naturali dictamini et ex ratione procedit est opus virtutis; "virtus enim est habitus in modum naturae rationi consentaneus " ; sed continentia coniugalis consonat naturali dictamini et ex ratione procedit: ergo etc.

11. Item, quod consonat bono naturali et communi consonat legi Dei; sed actus coniugalis est hujusmodi, quia est ad hominum multiplicationem seu speciei conservationem : ergo etc.

12. Item, triplex est ratio appetibilis, scilicet honestum, conferens et delectabile ; sed ubicumque sunt ista tria, illud est consonum legi Dei: in matrimonio est honestum per iidem et etiam conferens et delectabile per filiorum generationem: ergo etc.

13. Item, quod est cibus ad conservationem individui, hoc est concubitus ad conservationem speciei ; sed moderatus usus cibi est virtutis, ut sobrietatis : ergo et moderatus concubitus est virtutis, scilicet castitatis: ergo est consonus legi Dei.

Contra : 1. Lucae vigesimo : Filii huius saeculi nubunt et traduntur ad nuptias etc.: sed filii hujus saeculi non sunt filii Dei: ergo per actum coniugalem, quem exercent, non sunt filii Dei: ergo continentia coniugalis est repugnans legi Dei.

2. Item, ad Romanos octavo : Qui autem in carne sunt Deo placere non possunt: sed per quod actum carnalem exercent dicuntur esse in carne: ergo tales Deo placere non possunt: ergo etc.

3. Item, ad Galatas sexto : Qui seminat in carne de carne metet corruptionem: sed seminare in carne fit per actum continentiae coniugalis: ergo continentia coniugalis est contraria legi Dei.

4. Item, primae ad Corinthios septimo : Qui cum uxore est sollicitus est quae sunt mundi, et quomodo placeat uxori: sed sollicitudo et complacentia huius mundi damnatur et est contraria legi Dei: ergo et continentia coniugalis.

Item, ibidem : Qui habent uxores sint tanquam non habentes; sed qui non habet uxorem non utitur ea: ergo qui habet ea non utatur. Sed hoc est contrarium actui continentiae coniugalis: ergo continentia coniugalis repugnat legi Dei.

6. Item, ibidem : Iterum revertamini in idipsum: hoc autem dico secundum indulgentiam, non secundum imperium: sed nullus actus virtutis habet indulgentiam: ergo actus continentiae coniugalis non est actus virtutis: ergo etc.

Item, hoc idem ostenditur ratione sic.

7. Omne illud est malum, ad quod de necessitate sequitur peccatum: sed ad actum continentiae coniugalis de necessitate sequitur peccatum, scilicet originale in prole generata : ergo etc.

8. Item, omnis actus, quem de necessitate concomitatur malum, vituperabilis est: sed actum continentiae coniugalis de necessitate concomitatur malum, scilicet libido: ergo est vituperabilis: ergo etc.

9. Item, omnis actus, de quo aliquis rationabiliter erubescit, est actus vituperabilis: sed actus, quo vir commiscetur uxori , est talis: ergo etc.

10. Item, omnis aetas et motus alienans a Deo est a virtute extraneus: sed actus continentiae coniugalis est talis: ergo etc. Probatio mediae: Osee primo ; Glossa: " Sicut vinum inebriat hominem et a statu suae mentis alienat, sic lex coniugii alienat hominem ab his quae Dei sunt": ergo etc.

11. Item, nullus actus, in quo absorbetur ratio, est actus virtutis: sed in actu continentiae coniugalis totaliter absorbetur ratio: ergo non est opus virtutis.

12. Item, nullus actus, qui repugnat delectationi spirituali, est motus virtutis: sed actus continentiae coniugalis est talis: ergo etc.

13. Item, omnis virtus consistit circa mediam ; sed delectatio, quae est in actu coniugali, est excessiva: ergo eius aetas non erit actus nec opus virtutis.

14. Item, omnis virtus est circa bonum et difficile: sed actus coniugalis est fragilis et facilis: ergo non est opus virtutis

15. Item, continentiae actus est continere: continere autem est a concubitu abstinere: ergo huic cum sit contrarium uxorem cognoscere, erit et contrarium continentiae, ac per hoc nec virtus nec opus virtutis, et sic repugnans vel dissonum a lege Dei.