ARTICULUS I.

De paupertate quoad abrenuntiationem.

Circa primum sic proceditur et quaeritur, utrum christianae perfectionis sit abrenuntiare omnibus, tam in communi quam in privato. Et quod sic, videtur:

1. Matthaei decimo nono , ubi dicitur: Si vsi perfectus esse, vade et vende omnia, quae habes, et da pauperibus, et veni sequere me; Glossa: " Ecce, contemplativa, quae ad Evangelium pertinet". Constat, quod Dominus istum ad divitias non vocabat, et tamen renuntiare omnibus consulebat: nec ad opera manualia, immo ad contemplativam, sicut dicit Glossa: ergo etc.

2. Item, Matthaei decimo nono : Ecce, nos reliquimus omnia etc. ; Gregorius tractans illud verbum dicit: " Tanta a sequentibus dimissa sunt, quanta a non sequentibus concupisci potuerunt": ergo perfecta imitatio totaliter exstinguit appetitum divitiarum ; sed haec exstinctio potissime est in eo qui abrenuntiat omnibus: ergo etc.

3. Item, Marci decimo : Vade, vende quaecumque habes et da pauperibus: Glossa: " Non partem, sicut Ananias "; sed qui totum dat, nihil sibi reservans, ipse potissime facit quod Dominus consulit, nihil sibi reservans, nec in communi nec in speciali ; et qui hoc facit perfectissime facit: ergo etc.

4. Item, Marci duodecimo dicit Dominus de vidua: Amen dico vobis, quod haec vidua pauper plus quam omnes misit. Nam omnes ex eo quod abundabat eis miserunt; haec autem de penuria sua omnia, quae habuit, misit totum victum suum: sed in hoc laudatur vidua paupercula: ergo qui hoc faciunt quanto perfectius agunt, tanto magis laudabiles sunt: ergo etc.

5. Item, Lucae duodecimo : Respicite corvos etc. ; Glossa: " Sancti merito avibus comparantur, qui,

nihil in mundo agentes nec laborantes, sola aeterna appetunt, iam similes Angelis "; sed quanto magis haec dimittit quis, tanto magis Angelis assimilatur: ergo etc.

6. Item, Lucae decimo quarto dicitur: Nisi quis renuntiaverit omnibus, quae possidet, non potest etc. ; Glossa: " Hoc distat inter renuntiare omnibus et relinquere omnia: quia renuntiare convenit omnibus, qui ita licite utuntur mundanis, quae possident, ut tamen mente tendant ad aeterna; relinquere autem est tantummodo perfectorum, qui omnia temporalia postponunt et solis aeternis inhiant ". Sed qui prorsus omnibus renuntiat in communi et in privato, ille maxime omnia postponit: ergo etc.

Item, hoc ipsum ostenditur exemplo Christi:

De quo Matthaei octavo : Vulpes foveas habent et volucres caeli nidos, super quo Chrysostomus . " Quid pecunias exspectas sequens me congregare? Non vides, quia diversorium non est mihi tantum quantum avibus "? Ergo Christus prorsus nihil habuit: ergo etc.

8. Item, super illud Matthaei decimo septimo : Vade ad mare; Glossa: " Dominus tantae paupertatis fuit, ut unde tributa solveret non haberet: habebat quidem ludas communia in loculis, sed res pauperum in usus suos assumere nefas duxit, id ipsum dans exemplum nobis". Si ergo Christus tantae paupertatis fuit, quod non potuit solvere denarium; manifestum est, quod fuit in summa paupertate.

9. Item, Lucae nono : Vulpes foveas habent, ait Glossa: " Ego tantae paupertatis sum, ut nec hospitium quidem habeam nec meo utar tecto ": ergo etc.

10. Item, Ioannis decimo quarto : Venit princeps mundi huius et in me non habet quidquam;

Glossa: " Noluit Dominus habere quid perderet; pauper venit, ne haberet diabolus quod auferret"; ergo si omnia temporalia possunt perdi, nihil habuit temporale.

11. Item, secundae ad Corinthios octavo : Scitis gratiam Domini nostri Iesu Christi, quoniam propter vos egenus factus est, cum esset dives, ut illius inopia etc.: ergo qui sic abrenuntiat, ut egeat, magis se Christo conformat.

12. Item, super illud quod sequitur ibidem : In hoc consilium do; Augustinus in originali: " Factus est egenus in tantum, ut non haberet quod habent vulpes; et in hoc consilium do, subauditur, ut eius paupertatem imitemini"; sed qui abrenuntiat omnibus eius paupertatem imitatur: ergo etc.

13. Item, super illud Iacobi : Nonne Deus elegit pauperes ; Glossa: " Pauperes elegit parentes, quorum educaretur officio"; sed parentum Christi maxima fuit indigentia, secundum illud Lucae secundo: Pannis eum involvit et reclinavit in praesepio : ergo Christus non tantum in se ipso paupertatem dilexit, verum etiam in aliis.

14. Item, Christus maxime fuit imitabilis secundum statum, quem habuit in cruce, secundum illud primae Petri secundo : Christus passus est pro nobis, relinquens exemplum, ut sequamini vestigia eius; sed in cruce fuit omnino nudus ; unde Hieronymus ad Hedibiam: " Vis esse perfecta et in primo stare fastigio dignitatis, fac quod fecerunt Apostoli: vende omnia, quae habes, et da pauperibus, et sequere Salvatorem, et nudam solamque crucem virtute nuda sequaris et sola": ergo etc.

Item, hoc ipsum videtur Sanctorum testimoniis.

Ambrosius super Lucam : "Qualis debeat esse qui evangelizat regnum Dei, praeceptis evangelicis designatur, ut sine virga, sine pera, sine calceamento, sine pane, sine pecunia, hoc est, subsidii saecularis adminicula non requirens, fideque tutus putet sibi, quo minus ea requirat, magis posse suppetere ". Si igitur hoc attestatur perfectioni praedicatoris evangelicae perfectionis, ut nullum prorsus quaerat adminiculum saeculare; et hoc est esse in paupertate altissima: patet etc.

16. Item, in libro de Officiis : " Nullum adminiculum praestant divitiae ad vitam beatam ; quod evidenter Dominus demonstravit in Evangelio dicens: Beati pauperes spiritu etc. Itaque paupertatem, famem, dolorem, quae mala putantur, non solum impedimento non esse ad vitam beatam, sed etiam in adiumentum esse, evidentissime probatum est. Sic ergo non solum adminiculo non sunt ad vitam beatam corporis externa bona, sed etiam dispendio sunt". Sed quae non sunt adminiculo, sed dispendio, perfectum est relinquere: ergo etc.

17. Item, Hieronymus ad Heliodorum monachum : (Nolo, pristinarum necessitatum recorderis; nudos amat eremus; nolo, te antiquae peregrinationis terreat difficultas. Qui in Christum credis, et eius crede sermonibus: Quaerite primum regnum Dei, et haec omnia adiicientur vobis. Non pera tibi sumenda est, non virga ; affatim dives est qui cum Christo pauper est": ergo omnia relinqui possunt, spe posita in solo Christo.

18. Item, Hieronymus super illud Matthaei sexto : Nonne anima plus est quam esca ? " In promissis Veritatis, nemo dubitet; sit homo quod esse debet, et mox adiicientur ei omnia, propter quem facta sunt omnia Ergo qui omnia relinquit propter Christum, confidens in promisso Christi, agit secundum perfectam fidem ipsius; hoc autem potissime facit qui omnino nihil sibi reservat, nec in communi nec in speciali: ergo etc.

19. Item, Augustinus, tractans illud Matthaei sexto : Respicite volatilia caeli: " Sancti merito avibus comparantur, quia caelum petunt, et quia iam ita remoti sunt a mundo, ut iam in terris nihil agant, nihil laborent, sed sola contemplatione iam in caelo degunt". Si ergo haec vita altissima est, ergo spretis omnibus, totam spem vitae suae in Deo constituere est virtutis perfectae.

20. Item, Augustinus, de Bono coniugali : "Bene faciebant qui de sua substantia Christo ac discipulis eius necessaria ministrabant: sed melius, qui omnem substantiam suam dimiserunt, ut expeditiores eundem Dominum sequerentur "; sed quanto quis magis dimittit, tanto est expeditior: ergo tanto laudabilior.

21. Item, in libro de Ecclesiasticis Dogmatibus : Bonum est facultates cum dispensatione pauperibus erogare, melius, pro intentione sequendi Dominum semel donare et absolutum a sollicitudine cum Christo egere ". Ergo qui magis eget et a sollicitudinibus mundi absolvitur, perfectius Christum sequitur: ergo etc.

22. Item, Gregorius, octava homilia secundae partis Ezechielis :" Cum quis suum aliquid Deo vovet et aliquid non vovet, sacrificium est; cum vero omne quod habet, omne quod vivit, omne quod sapit omnipotenti Deo voverit, holocaustum est. Qui enim sibimetipsis nihil reservant, sed sensum, vitam, linguam atque substantiam, quam perceperunt, omnipotenti Deo immolant, quid isti nisi holocaustum offerunt))? Unde paulo ante dixit, quod ille holocaustum offert, qui " ea quae possidet apud semetipsum decrevit indigentibus cuncta tribuere, nihil sibimet reservare, vitam suam soli supernae gubernationi committere "; sed hoc potissime facit qui sic distribuit, quod nihil sibi reservat, nec in communi nec in speciali: ergo etc.

23. Item, Ioannes Chrysostomus in libro: Quod nemo laeditur nisi a se ipso : Quid Apostolos penuria rerum corporalium laesit ? Nonne in fame et siti et nuditate degebant, et pro his clari magis et magnifici habebantur atque ingentem per hoc fiduciam quaesierunt apud Deum "? Ergo paupertas illa laudabilior, in qua maior est penuria rerum.

24. Item, Bernardus ad Henricum, Senonensem archiepiscopum : "Felix, qui nihil sibi retentat ex omnibus: non habet foveam, ut vulpes, non tanquam volucres nidum, non loculos, quomodo Iudas, non domos, sicut nec Maria locum in diversorio,

imitatus profecto illum qui non habebat, ubi reclinaret caput"; sed qui omnia prorsus dimittit, nihil sibi omnino, nec in communi nec in speciali, retinendo, hoc potissime facit: ergo etc.

28. Item, Prosper laudat Paulinum et Hilarium de hoc, quod facultates suas omnes pauperibus erogaverat, licet ratione episcopalis officii ecclesiastica bona postmodum dispensaverunt, sicut habetur Causa duodecima, quaestione prima: Expedit , ubi ait sic: " Denique sanctus Paulinus ingentia praedia, quae fuerunt sua, pauperibus erogavit". Et infra: "Quid sanctus Hilarius ? Nonne et ipse omnia sua aut pauperibus reliquit, aut vendita omnia pauperibus erogavit "? Laudantur hi et laudabiles sunt, quia omnia sua propter Christum contempserunt et pauperibus eroga venint; sed hoc potissime faciunt qui nec in communi nec in speciali sibi aliquid retinent: ergo tales maxime accedunt ad culmen perfectionis evangelicae.

Item, hoc ipsum ostenditur ratione.

26. Dunlex est civitas, scilicet Dei et diaboli, Ierusalem et Babylon, quae oppositionem habent et in se ipsis et in suis fundamentis; sed fundamentum civitatis Babylonis, ut dicit Augustinus , est cupiditas: ergo quanto magis quis recedit a cupiditate, tanto magis recedit de diaboli civitate. Sed paupertas, in qua quis in communi et in speciali prorsus omnibus abrenuntiat tam effectu quam affectu, ipsa est, quae maxime elongat ab avaritia: ergo etc.

27. Item, diviliae sunt incentivum cupiditatis, quia difficile est eas habere et non amare ; sed quanto quis magis se elongat ab incentivo peccati, tanto perfectius agit; hoc autem facit qui in communi et in speciali omnibus abrenuntiat: ergo etc.

28. Item, triplex est consilium: paupertatis, obedientiae et castitatis: sed quanto quis generalius et universalius obedit, tanto perfectius agit , similiter et de consilio castitatis: ergo pari ratione verum erit et de consilio paupertatis.

Si dicas, quod non est simile, quia divitiae sunt de necessitate vilae; hoc nihil est, cum inniti, qui nihil prorsus habent proprietatis, vivere possunt.

29. Item, perfectior est paupertas, quam perfectior concomitatur obedientia ; sed qui habent proprium in communi ab illo per obedientiam non possunt excludi nisi ratione peccati; qui autem nihil prorsus habent obedire tenentur ubique terrarum: si ergo perfectio evangelica maxime consistit in perfectione obedientiae, universaliter omnibus abrenuntiare , nihil prorsus reservando, ad culmen facit perfectionis evangelicae.

30. Item, contemptus praesentis saeculi est laudabilis ; haec est per se vera : ergo maior contemptus magis laudabilis, et maximus contemptus maxime laudabilis ; sed maxime contemnit praesens sacculum qui abrenuntiat omnibus in communi et in speciali: ergo talis perfectissime agit.

31. Item, paupertas alta est laudabilis: haecest per se vera: ergo altior est laudabilior, et altissima laudabilissima; sed hujusmodi est quae nec in communi nec in speciali aliquam proprietatem sibi reservat : ergo etc.

32. Item, tanto via rectior, quanto eius medium conformius est extremis: sed summa paupertas est tam in principio vitae quam in termino : ergo si in medio omnia abducentur, via rectissima proceditur. Sed quanto via rectior, tanto perfectior est: ergo via et vita pauperrima est perfectissima.

Sed contra: 1. Ecclesiastici vigesimo septimo : Propter inopiam multi deliquerunt; sed nihil, quod est via ducendi in culpam, spectat ad perfectionem evangelicam: ergo etc.

Item, Ecclesiastis septimo : Utilior est sapientia cum divitiis: Glossa: " quam sola "; sed divitiae non faciunt hominem perfectum: ergo multo minus paupertas et indigentia.

Item, Proverbiorum trigesimo : Divitias et mendicitatem ne dederis mihi ; et post: Ne egestate compulsus furer et periurem nomen Dei mei; sed nihil facit ad perfectionem evangelicam, quod Sapiens sapienter recusat: ergo etc.

2. Item, Lucae sexto : Perfectus omnis erit, si sit sicut magister eius; sed Christus loculos habuit, sicut patet Ioannis duodecimo, ubi dicitur, quod

Iudas loculos ferebat: ergo proprietatem nolle in communi habere non videtur esse perfectio, sed patim superstitio, in qua discipulus videtur velle se praeferre magistro.

Si dicas, quod loculos habuit pro aliis; contra: Augustinus dicit et habetur Causa duodecima , quaeslione prima : " Habebat Dominus loculos, a fidelibus oblata conservans, et suorum necessitatibus et aliis indigentibus tribuebat ".

3. Item, super illud primae ad Timotheum sexto : Habentes alimenta etc.; Glossa: " Etsi nihil intulerimus in hunc mundum, non tamen prorsus abiicienda sunt haec temporalia ": ergo qui totum abiicit male facit.

4. Item, secundae ad Corinthios octavo : Si voluntas prompta est secundum id quod habet: Glossa: "Necessaria retineat, non ultra vires dando": ergo male facit qui sic dispensat, quod nihil sibi prorsus reservat.

5. Item, qui tentat Deum peccat mortaliter ; sed qui habet humanum refugium, et illo praetermisso, quaerit divinum, tentat Deum; hoc autem facit qui habet unde sustentetur, et illo dimisso, exspectat divinitus sustentari: ergo talis facit contra Evangelium.

6. Item, virtus circa medium consistit : sed omnino omnia dimittere est ad extremum declinare: ergo hoc magis est vitii quam virtutis seu perfectionis evangelicae.

Item, sicut omnia tenere semper est avaritia, sic omnia dare semper est prodigalitas ; sed omnia tenere semper est vitium: ergo similiter et omnia dare.

8. Item, qui subtrahit alii necessaria peccat mortaliter ; sed tantum tenetur quis sibi providere, quantum alii : ergo qui omnia dimittit et nihil sibi reservat peccat mortaliter, quia facit contra perfectionem evangelicam.

9. Item, qui exponit se periculo interfectionis peccat mortaliter: ergo similiter qui exponit se periculo famis; sed talis est qui omnia dimittit et nihil sibi reservat: ergo etc.

10. Item, nullus debet reiicere omnino quod quotidie petit a Deo; sed omni die petimus in oratione dominica panem nostrum quotidianum: ergo male facit qui deserit totum.