ARTICULUS II.

Utrum stent simul trinitas et summa necessitas.

Deinde quaeritur, utrum stent simul trinitas et summa necessitas. Et quod sint incompossibiles, videtur.

1. Augustinus ad Orosium : " Pater nec necessitate nec voluntate genuit Filium "; sed quod repugnat generationi repugnat trinitati: necessitas est hujusmodi: ergo etc.

2. Item, nobilius est agens, quod dominatur actioni suae, quam quod non dominatur; sed in Trinitate non potest esse productio nisi nobilissimo modo ; quod autem necessario producit suae actioni non potest dominari: ergo nec in divinis potest necessario produci.

3. Item, nobilior est communicatio, quae est ex benignitate, quam quae est ex necessitate: aut ergo in divinis non est communicatio aliqua ipsius naturae, aut non est ex necessitate ; sed non potest esse trinitas sine communicatione: ergo etc.

4. Item, omne necessarium est absolutum: quod enim habet respectum ad aliquid a se distinctum non potest omnino esse necessarium, et hoc vult Avicenna ; sed trinitatem esse sine respectu et relatione est impossibile: ergo similiter impossibile est, quod stet cum necessitate.

5. Item, nihil, quod est ab alio, potest esse necessarium in summo: quia esse eius et manere non habet nisi aliunde, et ita non est necessarium in se: sed trinitas non potest esse, quin aliqua persona sit ibi non a se: ergo non stat cum summa necessitate

6. Item, nihil est summe verum, quod potest cogitari non esse : ergo similiter nihil est summe necessariam, quod potest credi non esse: necessarium enim praesupponit verum: sed trinitas absque dubio potest cogitari non esse: ergo etc.

7. Item, quod repugnat evidentiae repugnat certitudini, et quod repugnat certitudini repugnat necessitati ; sed trinitas in unitate repugnat evidentiae, quia hoc nullo modo videtur intelligibile: ergo repugnat necessitati summae.

8. Item, nihil omnino necessarium est perfecte laudabile : ergo si persona Patris necessario producit personam Filii et Spiritus sancti, non est laudabilis in aliquo praedictorum; sed nihil est in Deo laudabilius: ergo nulla laus debetur Deo. Sed hoc est impium dicere: ergo etc.

9. Item, nihil est omnino necessarium, quod est simpliciter voluntarium; productio personarum in divinis est simpliciter per voluntatem: non ergo per necessitatem. Maior probatur, quia necessaria naturaliter insunt, et contra voluntatem natura habet dividi. Minor probatur: quia illud est maxime delectabile, acceptabile et iucundum: ergo maxime voluntarium.

Contra: 1. Omne necessarium immutabile, ei e converso; sed trinitas stat cum summa immutabilitate, sicut patet de proximo : ergo etc.

2. Item, omne, quod est summe unum, est omnino necessarium, et e converso: sed simul stant trinitas et summa unitas : ergo etc.

3. Item, maioris colligantiae est productio personae unius ab alia quam splendoris et lucis; seq haec sunt necessaria: ergo etc.

4. Item, Omnipotenti summum posse abesse est impossibile, et adesse est necessarium; sed summum posse est in productione personarum: ergo etc.

5. Item, omnis actus, qui habet Deum pro principio et termino, est undique necessarius: sed productio personae a persona est hujusmodi: ergo etc.

6. Item, omne, quod est indifferens a summa necessario, est omnino necessarium: sed trinitas tota est divina essentia: ergo eic.