214

∆ιά τοῦτο οὖν εἶπόν σοι καταληπτόν τόν πόθον καί ἐνυπόστατον αὐτόν ὡς μεθεκτόν ληπτόν τε˙ πᾶν γάρ ληπτόν καί μεθεκτόν οὐσία πάντως πέλει ἐνυποστάτως μεθεκτή, ὡσαύτως καί ληπτή τε. Τό γάρ ἀνούσιον οὐδέν καί λέγεται καί ἔστιν, ἡ θεία δέ καί ἄκτιστος ὑπερούσιος φύσις (377) ὡς τῆς οὐσίας τῶν κτιστῶν ὑπερέχουσα πάντων καλεῖται ὑπερούσιος, πλήν ἐνούσιος πέλει καί ἐνυπόστατος ἐστιν, ὑπέρ οὐσίαν πᾶσαν, καί πρός ὑπόστασιν κτιστήν ἀσύγκριτος γε πάντῃ νοεῖται, ἔστιν ὅλη γάρ ἀπερίγραπτος φύσει˙ τό μή περιγραφόμενον ὑπόστασιν πῶς εἴπῃς; Τό δ᾿ ἀνυπόστατον οὐδέν, καί πῶς μεταληπτόν μοι; Εἰ δ᾿ ἀπιστεῖς, τόν Παῦλόν σοί μαρτυροῦντα παρέξω καί τά ἀμφότερα πιστά εἶναι σοί βεβαιοῦντα˙ ὅταν γάρ λέγῃ τόν Χριστόν ἐντός ἔχειν λαλοῦντα καί Πνεύματι φθεγγόμενον αὐτόν τῷ Παναγίῳ, μεταληπτόν, περιγραπτόν εἶναι λέγει τό θεῖον, ἀπεριγράπτως ἐν αὐτῷ συμπαρόν καί ἀλήπτως. Ὅταν δέ φῶς ἀπρόσιτον οἰκοῦντα παρεισάγῃ καί μαρτυρῇ μηδέποτε ὑπ᾿ ἀνθρώπου ὀφθῆναι, τότε τό ἀπερίγραπτον καί ἄληπτον ἐμφαίνει˙ ὅ γάρ οὐδείς ἑώρακε πώποτε τῶν ἀνθρώπων, πῶς ἤ μετέλαβεν αὐτοῦ ἤ προσέψαυσεν ὅλως; Πάντως ἐρεῖς μοι˙ οὐδαμῶς, εἰ μή φιλονεικοίης. Ὅταν δέ πάλιν εἴπῃ σοι˙ ὁ Θεός, ὁ ἐκ σκότους φῶς λάμψαι πάλαι προειπών, ὅς ἔλαμψεν ἐντός μου, ποῖόν σοι ἄλλον παριστᾷ Θεόν, εἰπέ, νοῆσαι, εἰ μή ἐκεῖνον τόν τό φῶς τό ἄστεκτον οἰκοῦντα καί ὅν οὐδέπω οὐδαμῶς οὐδείς ἀνθρώπων εἶδεν; Αὐτός γάρ ὑπερούσιος ἄκτιστος ὤν τό πρόσθεν σάρκα τε ἀνελάβετο καί κτιστός μοι ὡράθη, ὅλον θεώσας με αὐτός τόν προσληφθέντα ξένως. Οὕτω πιστεύεις, λέγε μοι, καί πάντως οὐ διστάζεις; Εἰ οὖν Θεός γενόμενος ἄνθρωπος, ὡς πιστεύεις, τόν ἄνθρωπον ἐθέωσεν ἐμέ τόν προσληφθέντα, θέσει θεός γενόμενος τόν φύσει Θεόν βλέπω (378) ἐκεῖνον, ὅν οὐδείς ποτε ἀνθρώπων ἠδυνήθη ἰδεῖν, ἀλλ᾿ οὐδέ δύναται ὅλως τοῦ κατιδέσθαι. Τόν Θεόν οὖν οἱ δεξάμενοι τῆς πίστεως τοῖς ἔργοις καί θεοί χρηματίσαντες Πνεύματι γεννηθέντες, αὐτόν ἐκεῖνον βλέπουσι τόν ἑαυτῶν πατέρα, τόν ἐνοικοῦντα τῷ φωτί ἀεί τῷ ἀπροσίτῳ˙ ἔνοικον ἔχοντες αὐτοί ἐν ἑαυτόῖς οἰκοῦντα οἰκοῦσιν αὐτοί γ᾿ ἐν αὐτῷ τῷ πάμπαν ἀπροσίτῳ. Τοῦτο πίστις ἡ ἀληθής, τοῦτο Θεοῦ τό ἔργον, τοῦτο σφραγίς Χριστιανῶν, τοῦτο μέθεξις θεία, τοῦτο ἐστίν ἡ μετοχή καί ἀρραβών ὁ θεῖος, τοῦτο ὑπάρχει ἡ ζωή, τοῦτο ἡ βασιλεία,