Sermo VIII .

Qui credit in me, sicut dicit Scriptura, flumina de ventre eius fluent aquae vivae, Ioannis septimo .

In verbo proposito describitur influentia donorum Spiritus sancti, quae in praesenti solemnitate fuit in Apostolis, sub metaphora fluminis aquae vivae. Describitur antem quantum ad duo: primo, quantum ad dispositionem praeambulam, cum dicitur: Qui credit in me: secundo vero, quantum ad infusionem perfectam, cum subiungitur: flumina de ventre eius fluent aquae vivae. - Nomine autem aquae vivae intelligitur Spiritus sanctus salis idonee, et hoc propter triplicem aquae vivae proprietatem. Aqua enim viva dicitur, quia vivaciter scaturit et continue decurrit et loca, per quae transit, fecunda et fructuosa facit. In his autem tribus assimilatur influentiae doni gratuiti ; et propterea nomine fluminis aquae vivae Spiritus sanctus intelligi datur per metaphoricam similitudinem. Et quod ita sit, innuit Evangelista, cum statim post praemissum verbum subiungit : Hoc autem dixit de Spiritu sancto, quem accepturi erant credentes in eum.

I. Est igitur Spiritus sancti influentia fluvius aquae vivae propter vivacitatem in ortu ; quod bene designatur Apocalypsis vigesimo secundo : Ostendit mihi Angelus fluvium aquae vivae, splendidum tanquam crystallum, procedentem de sede Dei et Agni. Fluvius iste, qui procedit de sede Dei et Agni, Spiritus sanctus est, qui a Patre Filioque procedit tanquam a principio vivifico, quia dicitur Ioannis quinto: Sicut Pater habet vitam in semetipso, sic dedit et Filio vitam habere in semetipso: et ideo quidem Spiritus sanctas, qui procedit ab utroque, dicitur fluvius aquae vivae.

Dicitur etiam nihilominus fluvius aquae vivae propter continuitatem in decursu: Isaiae quinquagesimo octavo : Eris quasi hortus irriguus et sicut fons aquarum, cuius non deficient aquae. Sancto quippe Ecclesia comparatur horto irriguo, cuius aquae non deficient, pro eo quod influentia sancti Spiritus in Sacramentis eius et membris nunquam arescit, sed continue finit et abundanter decurrit, secundum illud Psalmi: Fluminis impetus laetificat civitatem Dei etc.

Comparator etiam aquae vivae propter virtuositatem in effectu, secundum illud Apocalypsis vigesimo secundo : Ex utraque parte fluminis lignum vitae, afferens fructus duodecim. Hi duodecim fructus sunt illi, de quibus ad Galatas quinto dicitur : Fructus Spiritus est: caritas, gaudium, pax, patientia, benignitas, bonitas, longanimitas, mansuetudo, fides, modestia, continentia, castitas, ubi duodecim fructus enumerat. Istos duodecim fructus producit vir instas tanquam lignum vitae donis sancti Spiritus irrigatum. Propter quod in Psalmo dicitur: Erit tanquam lignum, quod plantatum est secus decursus aquarum, quod fructum suum dabit in tempore suo ; et folium eius non defluet: et omnia, quaecumque faciei, prosperabuntur.

Huius antem fluminis aquae vivae origo est Christus Dominus, secundum quod est fons gratiae et veniae et gloriae.

Est autem Christus fons gratiae in quantum incarnatus, secundum illud Canticorum quarto : Fons hortorum, puteus aquarum viventium, quae fluunt impetu de Libano. Fons iste hortorum, qui oritur ab horto concluso, est Christus Dominus, qui natus est de utero virgineo, a quo defluunt charismata gratiarum per modum aquarum viventium, ut ipse insinuat Ecclesiastici vigesimo quarto : In me gratia omnis viae et veritatis, in me omnis spes vitae et virtutis.

Est etiam fons veniae secundum quod crucifixus: propter quod Zachariae decimo tertio : In die illa erit fons patens domui David et habitantibus Ierusalem in ablutionem peccatoris et menstruatae. Fons iste, in quo peccata lavantur, sanguis est Christi crucifixi, quia, sicut dicitur ad Hebraeos nono, sine sanguinis effusione non fit remissio peccatorum. Hoc autem non fit per sanguinem taurorum et hircorum, sed per sanguinem Agni immaculati et incontaminati, scilicet Iesu Christi, qui de eius latere exivit ad emundationem omnis peccati, secundum illud Ioannis decimo nono : Unus militum lancea latus eius aperuit, et continuo exivit sanguis et aqua. Hinc enim sumunt virtutem Sacramenta, per quae mundatur et sanctificatur Ecclesia.

Est tertio fons gloriae secundum quod exaltatus, secundum quod designatur Esther undecimo : Fons parvus crevit in fluvium maximum et in aquas plurimas redundavit. Christus enim, qui parvulus fuit in terris, maximus est effectus in caelis et hoc ipso in aquas plurimas redundat, ut dum illam supernam civitatem torrente voluptatis inebriat, secundum illud Psalmi: Inebriabuntur ab ubertate domus tuae ; et ideo subditur: Quoniam apud te est fons vitae, et in lumine tuo videbimus lumen.

II. Quoniam igitur Christus est fons, ex quo oritur fluvius aquae vivae, secundum quod insinuatur Genesis secundo : Fons ascendebat e terra, irrigans universam superficiem terrae ; qui ergo istis aquis vult abundare, necesse habet ad Christum accedere et approximare. Accessus autem iste est per fulem, secundum illud ad Hebraeos undecimo: Accedentem oportet credere: et propterea dicit Salvator: Qui credit in me, flumina de ventre eius fluent aquae vivae.

Sed cum tam multi sint, qui credunt in Christum ; mirum est, quod tam pauci sunt, qui habent Spiritum sanctum, adeo ut verificatum videatur illud Isaiae quadragesimo primo : Egeni et pauperes quaerunt aquas, et non sunt: lingua eorum siti aruit. Sed certe ratio hujus est, quia non debito modo credunt nec ad fontem Christum, sicut debent, accedunt.

Si ergo aquis hujusmodi viventibus cupimus irrigari, debemus credere in Christum incarnatum cum devotione, secundum illud Isaiae duodecimo: Haurietis aquas in gaudio de fontibus Salvatoris: et dicetis in die illa: Confitemini Domino et invocate nomen eius.

Qui enim hujusmodi aquas vult haurire necesse habet de beneficiis incarnationis cum multo gaudio gratias et laudes agere dignationi divinae. In quibus gratiis et laudibus oblivisci non debemus Virginis Mariae, quoniam ipsa fuit velut aquaeductus, per quam ad nos descendit Dei Filius incarnatus ; unde sibi competit illud Ecclesiastici vigesimo quarto : Ego quasi

fluvii dioryx et sicut aquaeductus exivi de paradiso.

In Christum autem crucifixum credere debemus cum compassione, ut aquas viventes possimus invenire, secundum quod designatur Genesis vigesimo sexto : Foderunt in torrente et repererunt aquam vivam. Per torrentem istum designatur nobis asperitas dominicae passionis, in quo debemus fodere per iugem meditationem, ut aquam possimus invenire: fossorium autem est ipsa crux dominica, quam manu debemus et in humeris circumferre et duritiam cordis nostri tangere et allidere, si volumus, quod inde effluant aquae ; secundum quod designatam est Numerorum vigesimo, ubi dicitur: Cum elevasset Moyses manum, percutiens virga bis silicem, egressae sunt aquae largissimae. Si enim cor durum cum hac virga crucis percutiatur, non est dubium, quin ex ipso fluant flumina lacrymarum, et in ipso influant charismata gratiarum.

In Christum exaltatum credere debemus cum desiderio et exspectatione, imitantes Prophetam, qui de se ipso dicebat : Quemadmodum desiderat cervas ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus. Ad has aquas invitamur Isaiae quinquagesimo quinto: Omnes sitientes, venite ad aquas. Venite, inquam., cum desiderio et siti, quia non repellemini a Christo Domino, qui dicit de se ipso Ioannis sexto: Eum qui venit ad me, non eiiciam foras, sed potius credentes reficit et potat aqua, quae perfecte animam satiat, secundum illud Ioannis quarto : Omnis, qui biberit ex aqua hac, sitiet iterum ;qui autem biberit ex aqua, quam ego dabo ei, non sitiet in aeternum. Sed aqua, quam ego dabo ei, fiet in eo fons aquae salientis in .vitam aeternam ; in. qua quidem vita aeterna sunt aquae vivae, secundum illud Apocalypsis septimo: Agnus, qui in medio throni est, reget illos et deducet eos ad vitae fontes aquarum. Ad quos nos perducat ille Agnus immaculatus, Dominus Iesus Christus, in quem credimus, speramus .et suspiramus, qui est benedictus in saecula. Amen.