Sermo VI .

Item, sermo fratris Bonaventurae Parisius coram Universitate secanda Dominica de Adventu prolatos.

Quaecumque scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta sunt, ad Romanos decimo quinto .

Pro tempore isto adventus gratiae Salvatoris in verbis his duo facit Apostolus: innuit sacrarum Scripturarum de Christi adventu, vita et morte loquentium multiformitatem, cum dicit: Quaecumque scripta sunt; Glossa : " De Christo ". Secundo exprimit

causam, quae movit scribentes, universalem scilicet nostram utilitatem, cum dicit: ad nostram doctrinam scripta sunt.

Notare itaque possumus ad nostram doctrinam, quod quaedam legimus scripta in Christo, quaedam de Christo, quaedam a Christo et quaedam pro Christo.

Invenimus enim quaedam scripta in Christo sub ratione exprimentis et continentis christianam religionem, et hoc tripliciter, scilicet, si est in exemplo immutabiliter explicante claritatem exemplorum ; Psalmus : In libro tuo omnes scribentur, id est " in me ", dicit Filius, quem dedisti omnibus formam.

In vita indelebiliter conservante dignitatem meritorum; Isaiae quarto : Sanctus vocabitur omnis, qui scriptus est in vita in Ierusalem.

In signo memorabiliter praesentante necessitatem filiorum; Isaiae quadragesimo nono : Ecce, in manibus meis descripsi te, muri tui coram oculis meis semper.

De ipso sub ratione intendentis et exsequentis nostram redemptionem, et hoc tripliciter, scilicet de ipso aeternaliter generato; Matthaei secundo: Dictum est per Prophetas, quoniam Nazaraeus vocabitur; haec enim Scriptura respicit mirabilem illam dignationem in nostrae carnis assumtione.

Temporaliter incarnato; Psalmus : In capite libri scriptum est de me; haec enim Scriptura respicit aeternam voluntatem de nostra reparatione

Immortaliter resuscitato; Lucae ultimo: Necesse est, impleri omnia, quae scripta sunt in Lege Moysi et Prophetis et Psalmis de me; haec Scriptura respicit finalem illam utilitatem in beatificatione nostra totali.

Ab ips o sub ratione dirigentis et disponentis humanam conditionem, et hoc tripliciter Scriptum est enim ab ipso in tabulis lapideis ad directionem ignorantiae viatorum; Exodi trigesimo secundo : Scriptura quoque Dei erat sculpta in tabulis.

in animab us beatificantis ad perfectionem excellentiae comprehensorum; Apocalypsis tertio: Qui vicerit, scribam super eum nomen Dei mei et nomen civitatis Dei mei, novae Ierusalem, quae descendit de caelo a Deo meo et nomen meum novum.

In pulveribus terreis ad declarationem nequitiae peccatorum ; Ioannis octavo : Inclinans se deorsum, digito scribebat in terra; item Ieremiae decimo septimo : Recedentes a te in terra scribentur, quoniam dereliquerunt venam aquarum viventium Dominum.

Pro ipso sub ratione possidentis et requirentis nostram subiectionem et hoc tripliciter, pro ipso scilicet honorando singulariter propter irrefragabilem potentiam; Matthaei quarto : Scriptum est: Dominum Deum tuum adorabis et illi soli servies.

Audiendosuaviter propter incomparabilem sapientiam; Matthaei quarto: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei.

Praedicando laudabiliter propter ineffabilem clementiam ; Psalmus : Scribantur haec in generatione altera, et populus, qui creabitur, laudabit Dominum.

Continuatio .

Quaecumque scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta sunt, ut per patientiam et consolationem Scripturarum spem habeamus, ad Romanos decimo quinto .

II. In verbis istis triplex notatur Scripturae sacrae utilitas secundum triplicem vim ipsius animae: est enim utilis ad erudiendum rationalem contra ignorantiam, ad fortificandum irascibilem contra impatientiam, ad consolandum concupiscibilem contra tristitiam. Propter primum dicit, quod ad nostram doctrinam; propter secundum: ut per patientiam, quam scilicet suadet Scriptura; propter tertium addit: et consolationem Scripturarum spem habeamus.

I. Quantum ad primum notandum, quod ad nostram eruditionem Scriptura sacra continet reprehensionem peccatorum, ut ingerat dolorem; comminationem suppliciorum, Ut incutiat timorem; propositionem mandatorum, ut excitet ad laborem; ostensionem exemplorum, ut stimulet per pudorem; promissionem beneficiorum, ut alliciat ad amorem.

De primo, Ieremiae decimo septimo : Peccatum Iuda scriptum est stylo ferreo in ungue adamantino, in quo notatur indelebilitas; donec fuerit per confessionem revelatum; tunc enim fit quod dicitur Michaeae ultimo: Deponet iniquitates nostras et proiiciet in profundum maris omnia peccata nostra, quia non requiret illa ultra ad puniendum.

De secundo, primae ad Corinthios decimo : Neque tentemus Christum, sicut quidam eorum tentaverunt, et sequitur: Scr ipta sunt autem ad correptionem nostram, scilicet, ut ex consideratione punitionis illorum timeamus similia committere

De tertio, Exodi vigesimo quarto : Ascende ad me in montem et esto ibi, daboque tibi duas tabulas lapideas et Legem ac mandata, quae scripsi, ut doceas filios Israel, scilicet observare quae praecipio; notandum, quod praecipit Dominus.

De quarto dicitur ad Romanos quarto de Abraham, qui contra spem in spe m credidit, ut fieret pater multarum gentium, et sequitur: Non est aute m scriptum tantum propter ipsum, sed et propter nos; verecundum enim valde est Sanctorum praecedentium exempla non imitari; propter quod dicitur Isaiae vigesimo nono: Non modo confundetur Iacob, nec modo vultus eius erubescet, sed cum viderit filios suos, opera ma nuum mearum, in medio sui sanctificantes n omen meum.

De quinto, Psalmus : Quoni am aedificabit Dominus Sion, et videbitur in gloria sua, et sequitur: Scribantur haec in generatione altera, et populus, qui creabitur, laudabit Dominum, cognoscentes scilicet quanta bona conferat Dominus electis suis; Psalmus: Quam magna multitudo dulcedinis tuae, Domine! 11. Quantum ad secundum notandum, quod inter alia, quae nos informant ad patientiam, sunt ea quae scripta sunt de Christo, qui est exemplar patientiae nostrae. De ipso autem multa scribuntur, videlicet promptitudo obedientis, mansuetudo conversantis, amaritudo patientis, rectitudo iudicantis, magnitudo regnantis.

De primo, Psalmus : In capite libri scriptum est de me, ut faciam voluntatem tuam etc; ad Philippenses secundo: Factus obediens usque ad mortem. Istius consideratio facit nos obedientiam patienter portare, quando innocens Dominus tam duram obedientiam a Patre accepit; ideo dicitur primae Petri secundo: Si bene facientes patienter sustinetis; haec est gratia apud Deum.

. De secundo dicitur Ioannis duodecimo : Turba multa, quae venerat ad diem festum, post: Et inuenit Iesus asellum et sedit super eum, sicut scriptum est: Noli timere, filia Sion, ecce, rex tuus venit, sedens super pullum asinae. Si vilipendamur et vilificemur ab aliis, (cogitemus), quia Filius Dei non fastuosus, sed humilis venit; ideo dicitur Ecclesiastici secundo: In humilitate tua patientiam habe, id est, quando ab aliis humiliaris et vilificaris.

De tertio, Matthaei vigesimo sexto : Scriptum est: Percutiam pastorem, scilicet crucifigi permittendo, et dispergentur oves gregis; Lucae decimo octavo: Ecce, ascendimus Ierosolymam, et consummabuntur omnia, quae scripta sunt de Filio hominis etc. Istud nos informet ad patientiam in adversis, si tanta pro nobis Filius Dei sustinuit; ideo dicitur ad Hebraeos duodecimo: Per patientiam curramus ad propositum nobis certamen, aspicientes in auctorem fidei et consummatorem Iesum, qui, proposito sibi gaudio, sustinuit crucem.

De quarto dicitur Apocalypsis primo : Quod vides scribe in libro, eli sequitur de iudice: Vox illius tanquam v ox aquaru m multarum, et de ore eius gladius utraque parte acutus exibat. Iste gladius est sententia recta et dura contra malos, incidens eos et puniens quantum ad animam et quantum ad corpus. Istud informet nos ad patientiam in labore poenitentiae, ut non deficiamus, quia poena parata est deficientibus; Ecclesiastici secundo: Qui timent Dominum custodiunt mandata illius et patientiam habebunt usque ad inspectionem illius, dicentes: Si paenitentiam non egerimus, incidemus in manus D omini etc

De quinto dicitur Apocalypsis decimo nono : Habet in vestimento et in femore suo scriptum : Rexregum et Dominus dominantium. Istud inducit ad compatiendum aliis et ad supportandum invicem defectus, ut invicem cum illo regnemus; ideo dicitur ad Ephesios quarto: Cum patientia supportantes invicem in caritate; ad Colossenses tertio: Induite vos sicut electi Dei, sancti et dilecti, viscera misericordiae, benignitatem, humilitatem, modestiam, patie nti am, supportantes invicem et donantes vobismetipsis, si quis adversus aliquem habet querelam etc III. Quantum ad tertium notandum, quod consol ari nos debet memoria apud Deum nostrae operationis; forma nobis data sanctae dilectionis; locus devotae orationis; sermo sanctae exhortationis; merces aeternae retributionis. Haec enim omnia scripta sunt ad utilitatem et consolationem nostram.

De primo, Lucae decimo : Gaudete, quod n omi na . vestra scripta sunt in coetis; Isaiae quadragesimo nono: Nunquid oblivisci potest mater infantem suum? et post: In manibus meis descripsi te. Hoc debet nos multum consolari, quod Deus sic recordatur de nobis; Isaiae quadragesimo: Consolami ni , consolami ni, popule meus.

De secundo dicitur Lucae decimo cum ille peteret, quid faciendo vitam aeternam haberet, dixit : In Lege quid seriptum est? quomodo legis? Diliges Dominum Deum tuum etc. Haec est via directa ad vitam, sicut odium est via ad mortem. Hoc debet esse nobis magna consolatio, quod ostendit nobis Dominus viam salutis; Isaiae quadragesimo nono: Consolatus est Dominus populum suum et pauperum su orum mis erebitur .

De tertio, Matthaei vigesimo primo: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur, ibi enim frequenter multa consolatio recipitur; Isaiae ultimo dicitur de illis qui frequentant ecclesiam et orationis locum: Quomodo, si cui mater blandiatur, ita et ego consolabor vos, et in Ierusalem consolabimini.

De quarto Malachiae tertio : Loculi sunt timentes Dominum, unusquisque cum proximo suo, et attendit Dominus et audivit, et scriptus est liber monumenti coram eo; et Dominus de talibus ait: Parcam eis, sicut parcit vir filio suo servienti sibi. De hoc autem debemus multum consolari, quia Deus omnia bona verba nostra in scriptum redigit; primae ad Thessalonicenses quarto: Consolamini invicem in verbis istis, quae scilicet de Deo loquimur.

De quinto, Apocalypsis decimo quarto: Scribe: Beati mortui, qui in Domino moriuntur etc. Hoc debet esse nobis magna materia consolationis, quod illi qui moriuntur in manibus Domini, hoc est in bono statu, transeunt in continenti ad regnum; Iob decimo quinto: Nunquid grande est, ut consoletur te Deus ? supple: immo. Item notandum, quod est delectatio carnalis delectationis peccatorum, purgationis temporalis delictorum, materialis relevationis afflictorum, spiritualis refectionis amicorum, aeternalis fruitionis Beatorum.

De primo, Zachariae decimo : Somniatores frustra locuti sunt, vane consolabantur; Lucae sexto: Vae vobis divitibus, quia habetis consolationem vestram !

De secundo, Psalmus : Virga tua et baculus tuus, ipsa me consolata sunt; Iob sexto: Haec mihi consolatio, ut affligens me dolore, non parcat.

De tertio, Isaiae duodecimo : Conversus est furor tuus, et consolatus es me; Iudith octavo: Exspectemus humiles consolationem eius.

De quarto, Psalmus : Secundum multitudinem d olorum meorum in corde meo consolationes tuae laetificaverunt animam meam; secundae ad Corinthios primo: Benedictus Deus et Pater Domini nostri Iesu Christi, Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, qui consolatur nos in omni tribulatione nostra; Threnorum primo: Adduxisti diem consolationis.

De quinto, Matthaei quinto : Beati, qui lugent , quoniam ipsi consolabuntur; Lucae decimo sexto dixit Abraham diviti damnato de Lazaro: Nuncautem hic consolatur, tu vero cruciaris.