Sermo XIX .

Item, sermo fratris Bonaventurae editus prima Dominica de Adventu in domo Praedicatorum, Parisius coram Universitate.

Caelum et terra transibu nt , verba autem mea non transibunt , Lucae vigesimo primo .

Magister noster Iesus in verbo isto, quod est consummatio Evangelii primi et ultimi omnium Dominicarum totius anni, comprehendit in summa universitatem omnium divinorum verborum. In quo verbo duo facit: primo innuit, libri mundanae creaturae formas corruptibiles esse et transmutabiles, et hoc facit sub nomine transitus caeli et terrae, per quod mittit ad contemptum huius saeculi; secundo innuit, libri sacrae Scripturae sententias esse invariabiles et intelligentias stabiles, et hoc facit sub nomine verborum suorum non transiturorum, per quod ipsum mittit ad cultum sublimis sapientiae Dei.

I. Quantum ad haec omnia notare habemus, quod est transitus exterior sive naturae, et hic est triplex, scilicet successionis morarum temporalium, qui generat in nobis huius mundi contemptum; Iob octavo : Hesterni quippe sumus et ignoramus, quoniam sicut umb ra dies nostri sunt super terram.

Transmutationis rerum corruptibilium, qui generat in nobis rationalis iudicii sensum; Psalmus : Mane sicut herba transeat, mane floreat et transeat etc., id est, sicut flos foeni transibit , Iacobi primo .

Innovationis creaturarum mundialium, qui generat in nobis alterius mundi desiderium; secundae Petri tertio : Adveniet autem dies Domini ut fur, in quo caeli magno impetu transient.

Sed hic nota, quod quaedam transibunt quantum ad substantiam, sicut substantiae sensibiles et vegetabiles, quae non habent dispositionem ad aeternitatem; cuiusmodi sunt animalia et arbusta. Quaedam transibunt quantum ad virtutem , sicut qualitates elementares, quae non erunt activae, nec remanebit virtus agendi aut immutandi. Quaedam transibunt quantum ad oper ati onem , sicut motus caeli; non enim movebitur amplius caelum, nec erit generatio et corruptio. Quaedam transibunt quantum ad effigiem, sicut omnia ista mundialia. Omnia tamen haec ipsa innovabuntur, ita quod, si quis videat tunc mundum hunc et mundum innovatum, et solem hunc et solem innovatum vel potius remuneratum, quasi diceret, alium mundum et alium solem esse, et hoc solum propter mutationem figurae, non autem substantiae .

II. Interior sive gratiae, et iste est triplex, scilicet poenitentiali s amarus et continuus, quo transimus de malis ad bona, quasi de Aegypto in desertum ; Isaiae vigesimo tertio : Transi terram tuam quasi flumen, filia maris.

Iustitialis respectu actionis et passionis, quo transimus de bonis ad meliora, quasi per mansiones deserti; Iob nono : Dies mei vel oci ores fuerunt cursore, fugerunt et non viderunt bonum. Pertransierunt quasi naves poma portantes.

Sapientialis respectu speculationis et saporis, quo transimus de melioribus ad optima, quasi per Iordanis fluenta in terram promissionis; Ecclesiastici vigesimo quarto : Transite ad me omnes, qui concupiscitis me.

III. Superior sive gloriae, et hic est triplex, scilicet regressivus ad principium fontale, et iste est transitus ad cognitionem matutinam et vespertinam ; Ioannis decimo tertio : Sciens Iesus; quia venit hora eius, ut transeat ex hoc mundo.

Ingressivus in domum sapientiae, et iste est transitus ad rationes omnium viventium et mansiones omnium praedestinatorum; Psalmus : Transibo in locum tabernaculi admirabilis usque ad domum Dei.

Supergressivus sive superexcessivus in gaudium incomprehensibile, et iste est transitus ad pascua interiora Divinitatis et exteriora humanitatis Iesu Domini nostri, de quibus Lucae duodecimo : Praecinget se et faciet illos discumbere et transiens ministrabit illis.