Sermo I.

Egredimini et videte, filiae Sion, regem Salomonem in diademate, quo coronavit illum mater sua, Canticorum tertio .

Quoniam, secundum beatum Augustinum , "quae de Salomone dicuntur adeo conveniunt soli Christo, ut in illo sit obumbrata, in Christo veritas repraesentata "; ideo vere et proprie propter completionem umbrae figuralis et exhibitionem veritatis verbum propositum potest assumi ad commendationem hodiernae festivitatis. Hodierna namque die Iudaica synagoga, mater Christi secundum carnem, egrediens obviam Christo, verbis et factis gloria imperiali et regio honore coronavit. Hunc honorem Christo exhibitum ideo mater Ecclesia, exiens extra civitatem, processionaliter repraesentat, ut discant eius filii primo a peccati deformitate exire; deinde, in propria conscientia Dei claritatem cognoscere et videre; et postea, debitum honorem eius maiestati exhibere Unde ad nostram instructionem haec tria

per ordinem in verbo proposito notantur: primo, desertio deformitatis propriae; secundo, contemplatio s peciositatis divinae; tertio , exhibitio Tumoris et magnificentiae; et hoc, quia unum est dispositio alterius Nam puritas conscientiae disponit ad cognitionem sive visionem speciositatis divinae sapientiae; et contemplatio lucis aeternae disponit ad honorificentiam maiestatis divinae. Primo namque Spiritus sanctus in verbo proposito quamlibet christianam animam excitat ad desertionem deformitatis propriae, ut disponatur, cum dicit: Egredimini, fili ae Sion. Sion enim specula interpretatur et significat animam puram et dispositam ad modum speculi ad receptionem resultantis Divinitatis Secundo invitat ad contemplationem speciositatis regiae, ut delectetur, cum subdit: et videte regem Salomonem, id est Christum multiplici figura per Salomonem significatum. Tertio explicat exhibitionem honoris et magnificentiae, ut instruatur, cum subinfert: in diademate, quo coronavit eum mater sua.

I. Primo ergo hortatur ad desertionem peccati

. quamlibet animam fidelem, ut disponatur ad Dei visionem, cum dicit: Egredimini, filiae Sion. Illa anima deserit deformitatem peccati et disponit se secundum omnes sui potentias ad visionem Dei, quae egreditur: primo, a tenebris erroris et ignorantiae rationalem obcaecantis; secundo, ab illecebris carnalis lasciviae concupiscibilem deformante; tertio, a praesidentiis crudelitatis diabolicae irascibilem opprimentis. Primum habet Seri per veritatis inspectionem in summo intelligibili; secundum, per voluntatis adhaesionem in summo diligibili; tertium, per libertatis adeptionem in summo honorabili.

Primo debemus egredi a tenebris erroris et ignorantiae rationabilem obcaecantis, et hoc per veritatis inspectionem in summo intelligibili. Et de hoc dicitur Matthaei decimo quinto : Ecce, mulier Chananaea, a finibus illis egressa, clamavit, dicens ei: Miserere mei, fili David. Qui enim vult percipere bonum fidei et egredi a tenebris ignorantiae debet imitari exemplum huius mulieris, quae primo praeparavit se per captivationem intellectus ad credendum primae Veritati propter se et super omnia; et hoc est quod dicitur: Ecce, mulier Chananaea; interpretatur enim Chananaea praeparata. Secundo elongavit se a mala societate, eo quod corrumpunt mores bonos colloquia mala; unde sequitur: a finibus illis, scilicet infidelium, egressa. Tertio post eum cum sinceritate animi in affectiva clamavit: Mise rere mei. Quarto, cum sedulitate in operativa: fili David, quia tunc Iesus Christus, qui est lux vera, animae in dispositione infundit veritatem fidei in cognitiva. Unde tanto lumine fidei fuit illa mulier illustrata, ut diceretur ei ab ipsa Veritate: O mulier, magna est fides tua.

Secundo debemus egredi ab illecebris carnalis lasciviae concupiscibilem deformantis, et hoc per adhaesionem voluntatis in summo diligibili De isto egressu dicit Lot generis suis Genesis decimo nono : Surgite et egredimini de isto loco, quia delebit Dominus civitatem hanc. Et visus est eis qu asi ludens loqui.

Civitas ista Sodoma, quae interpretatur sterilis, significat statum carnalium, qui immunditiis suis perdunt lumen rationis, totaliter absorpti delectationibus, et fiunt steriles nullum fructum utilitatis habentes propter consumtionem naturalium et spoliationem gratuitorum sive spiritualium. Igitur existentibus in isto statu dicitur a Spiritu sancto per praedicatores, qui sunt divini nuntii: Surgite, per peccati detestationem, et egredimini de loco isto, carnalis lasciviae, per peccati desertionem; quiadelebit Dominus civitatem hanc, per aeternae damnationis exterminationem. Sed hodie lubrici et carnales ita sunt absorpti a delectationibus carnis, ut prae nimia mentis alienatione videatur eis praedicator verbi divini ludens loqui; sed postea, quando in peccatis suis moriuntur, experiuntur factis sensibiliter quod noluerunt animadvertere verbis praedicatorum. Unde et isti, qui noluerunt credere verbis Lot viam salutis annuntiantis, perierunt insimul cum scelere civitatis.

Tertio debemus egredi a praesidemus diabolicae crudelitatis irascibilem opprimentis, et hoc per libertatis adeptionem in summo honorabili. Et de hoc egressu dicitur in figura Exodi decimo tertio : Mementote diei huius, in qua egressi estis de Aegypto et de domo servit utis , quoniam in manu forti eduxit vos Dominus de loco isto.

Eduxit vos; per liberationem de domo servitutis Pharaonis significatur liberatio de domo servitutis diabolicae. Nam, sicut Pharao affligebat crudeliter filios Israel sibi servientes in paleis colligendis, in luto congregando, in lateribus conficiendis et in civitatibus construendis; sic diabolus sibi servientes opprimit et affligit in colligendis paleis vanarum cogitationum, in congregando luto immundarum delectationum sive affectionum , in conficiendis lateribus pravarum operationum et in construendis civitatibus irrevocabilium aversionum . Beneficium ergo istius liberationis de tam crudeli servitute ideo Dominus reducit ad memoriam, ut simus ei grati, cum dicit: Mementote diei huius, in qua egressi estis de domo diabolicae servitutis. Sed quia tantum beneficium non est ascribendum humanae infirmitati , sed divinae virtuositati; ideo addit: quoniam eduxit vos in manu forti, Divinitatis, non in manu debili humanitatis.

II. Secundo invitat ad contemplationem regiae speciositatis, cum subdit: et videte regem Salomonem id est Christum Ille contemplatur et videt salubriter in propria conscientia verum regem Salomonem , id est Christum, primo, qui eius veritati infallibilis sapientiae credit firmiter cum captivatione intellectus; secundo, qui eius benignitatem indicibilis clementiae diligit sinceriter cum devotione affectas; tertio, qui eius humilitatem abiectionis voluntariae imitatur conformiter cum exsecutione effectus Hodierna namque die Rex regum, Christus, ostendit profunditatem humilitatis ad imitandum, quando Ierusalem intravit sedens super asinam, non super equum phaleratum; magnam benignitatem exhibuit, quando ipse, qui erat Imperator et Dominus omnium spirituum caelestium sive civium supernorum, dignatus est fieri rex et caput hominum peregrinantium inferiorum; et completam veritatem legalis umbrae monstravit, quando quod de eo fuerat prophetatum et figuratum factis ostendit esse impletum.

Primo videte regem Salomonem, cuius veritas infallibilis sapientiae credenda est firmiter cum captivatione intellectus; et de hoc dicitur in figura tertii Regum decimo ; Magnificatus est rex Sal omon super omnes reges terrae divitiis et sapientia. Et universa terra desiderabat vultum Salomonis, ut audiret sapientiam eius, quam dederat Deus i n corde ei us .

Multiplici figura Salomon verum illum Salomonem Christum exprimit. Nam Christus est ille verus Salomon sapientissimus, immo Sapientia Patris, a quo omnis sapientia et intellectus refulget in angelicis spiritibus et humanis; et verus ille rex pacificus, immo pax nostra, qui facit utraque unum et antiquam discordiam foedere proprii sanguinis concordavit; atque verus ille rex magnifi cus, qui in quantum homo magnificatus est super omnes reges, caeli et terr ae, propter assumtionem humanitatis in unitate divinae personae, in donis charismatum divinorum et sapientia limpidae cognitionis. Et universa terra, id est homines terreni

ponitur hic continens pro contento

desiderabant vultum videre Sal omonis, propter nitorem originalis innocentiae, ut audirent, c um inclinatione auditus, sapientiam, quam dederat Deus in corde eius, per infusionem, quia non didicerat per humanam investigationem; et crederent auditam sapientiam sine haesitatione cum captivatione intellectus.

Secundo videte regem Salomonem, cuius benignitas indicibilis clementiae est diligenda sinceriter cum devotione affectus; et hoc dicitur Proverbiorum vigesimo: Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus eius; quia pietas misericordiae sine veritate iustitiae est potius vitium quam virtus Nam manus mulierum misericordium coxerunt filios suos, et severitas iustitiae sine pietate misericordiae Deo non est placita nec ab eo approbata, quia iudicium sine misericordia fiet illi qui non fecit misericordiam; ideo dicitur: Misericordia et veritas custodiunt Regem regum , Christum, per quem reges regnant, et principes iusta decernunt. Ipse enim est verum exemplar omnis misericordiae et iustitiae, eo quod universae viae Domini, Christi, Regis regum, misericordia et veritas . Sed quia eius pietas misericordiae in parcendo superexaltat iudicium severitatis in condemnando; ideo addit: roboratur clementia thronus eius, ut per hoc quilibet peccator, quantumcumque magnus, non desperet per timorem, considerans severitatem iustitiae proferentis sententiam, immo resumat vires et confidat propter benignitatem misericordiae, quae parcit faciliter et obliviscitur totaliter et suscipit clementer.

Tertio videte regem Salomonem, cuius humilitas abiectionis est imitanda conformiter cum exsecutione effectus; et de hoc dicitur Zachariae nono : Exsulta satis, filia Sion, iubila, filia Ierusalem. Ecce, Rex tuus veniet tibi iustus et salvator, ipse pauper et ascendens super asinam et super pullum, filium asinae. Et disperdam quadrigam ex Ephraim et equum de Ierusalem, et dissipabitur arcus belli. Et loquetur pacem gentibus, et potestas eius a mari usque ad mare.

Quaelibet fidelis anima, filia Sion et Ierusalem, id est matris Ecclesiae, debet hodierna die exemplo Iudaeorum egredi obviam Christo, non solum passibus corporis, sed etiam affectionibus mentis, cum exsultatione cordis, cum iubilo oris, cum prostratione propriae vestis per mortificationem carnis lascivae, cum ramis olivarum in signum unctionis internae devotionis, cum ramis palmarum in signum victoriae et honoris, eo quod rex noster, Christus, per suam humilitatem, devicto superbo diabolo, et eius exercitu in pelago maris inferni submerso, populum suum liberavit sanguine proprio. Unde superius, parum post praedictam auctoritatem, sequitur: Tu quoque in sanguine testamenti tui emisisti vinctos de lacu, scilicet homines terrenos, de potestate diaboli liberatos, suppeditata mundi cupiditate per suam paupertatem, " heredes et reges regni caelorum constituit ". Et propter hoc ipse rex noster, Christus, non venit hodie fastuosus in curribus et equis phaleratis, sed mansuetus et ascendens super asinam, contemptibilem, non pomposus in divitiis et gemmis pretiosis; et salvator, ipse pauper, ut sic per humilitatem suam disperderet quadrigam, fastuositatis, et equum, superbae pompositalis, et dissiparet arcum , diabolicae fraudis, ut per suam paupertatem loqueretur pacem gentibus, eos ab amore mundi revocando et ad amorem et laudem Dei attrahendo.

III. Ultimo notatur exhibitio honoris et magnificentiae, cum dicit: indiademate, quo coronavit eum mater sua. Honoravit Christum sive coronavit, primo, Mater Virgo Maria carnea diademate originalis innocentiae in conceptione; secundo, mater synagoga spineo diademate doloris et ignominiae in passione; tertio, mater divina iustitia splendido diademate honoris et gloriae in resurrectione.

Primo coronavit eum Mater Virgo Maria carneo diademate originalis innocentiae in conceptione, secundum quod dicitur Canticorum tertio: Egredimini et videte, filiae Sion, regem Salomonem in diademate, quo coronavit eum mater sua in die desponsationis et laetitiae cordis eius.

FiliaeSion, egredimini, a deformitate peccati, et videte regem regum, verum Salomonem, salvatorem, Christum incarnatum, in diademate, originalis innocentiae, quo coronavit eum Mater sua ; Virgo Maria, virtute Spiritus sancti eum concipiendo, in die desponsationis, humanae naturae, quae in unitate personae copulata est et coniuncta Dei Verbo ut sponsa sponso vinculo indissolubili, in utero virginali et amore pudico et benevolo cum laetitia inenarrabili et gaudio magno.

Secundo coronavit eum mater Iudaica synagoga spineo diademate doloris et ignominiae in passione; et de hoc potest exponi illud Apocalypsis decimo nono: In capite eius diademata multa, habens nomen scriptum, quod nemo novit nisi ipse; et vestitus erat veste aspersa sanguine.

Non enim impia synagoga coronavit Christum solo diademate spineo ignominiosae dolorosi talis, immo super illud addidit multa alia deformia diademata opprobriosae contemplibilitatis. Sicut enim hodie magnificavit eum gloria imperiali et honore regio, ut gloriose intraret sanctam Ierusalem; sic in Parasceve fecit eum exire de sancta Ierusalem cum vituperio et opprobrio; et quidquid honoris hodie impia synagoga contulit, in die Veneris in dedecus convertit. Nam pro floribus imponit eius capiti coronam de spinis, pro ramis olivarum adaptavit crucem propriis humeris, pro vestimentis in terra prostratis propria vestimenta sibi exuta in quatuor partes divisit, pro laudibus blasphemiis exprobravit. Et quia post gloriam hodiernae venerationis quasi in eodem tempore, in eadem civitate et ab eadem plebe subsecuta est ignominia opprobriosae passionis; ideo mater Ecclesia post processionem legi instituit passionem. Ipse autem rex

Christus, in cuius capite erant omnia ista praedicta diademata, habebat nome n scriptum , super caput suum: Iesus Nazarenus, Rex Iudaeorum, quod nemo, persequentium eum, novit, esse verum, nisi Christus et cui sibi placuit revelare. Et vestitus erat veste , corporali, aspersa, proprio sanguine .

Tertio coronavit eum mater sua, scilicet di . vina iustitia, splendido diademate honoris et gloriae in resurrectione; et de hoc potest exponi illud Iob vigesimo nono: Iustitia indutus sum, et vestiui me sicut vestimento et diademate iudicio meo. Quia Dominus Iesus Christus tantum se humiliavit, ut vellet tradi, et traditus a peccatoribus iudicari, et iudicatus tanquam reus condemnari, et condemnatus morte turpissima occidi; ideo secundum infallibilem regulam divinae iustitiae, quae est: Qui se humiliat exaltabitur, exaltatus est propter suam profundam humilitatem in solium regale et coronatus est diademate honoris et gloriae ; unde , quanto caro eius fuit vilius in terram proiecta, tanto maiori gloria et honore est circumamicta. Rogemus etc.