Lectio 5

Augustinus de cons. Evang.. De Petri tentatione, quae inter domini contumelias facta est, non eodem ordine omnes narrant: nam ipsas primo commemorant matthaeus et marcus, deinde Petri tentationem; Lucas vero explicat prius tentationes Petri, demum domini contumelias.

Ioannes autem incipit Petri tentationem dicere, cum dicit sequebatur autem iesum simon Petrus, et alius discipulus. Alcuinus.

Ex devotione sequebatur magistrum, quamvis a longe propter timorem. Augustinus in ioannem. Quis sit autem ille alius discipulus, non temere affirmandum est, quia tacetur. Solet autem se idem ioannes ita significare et addere: quem diligebat iesus: fortassis ergo et hic ipse est. Chrysostomus in ioannem.

Se autem occultat humilitatis gratia; etenim magnam rectitudinem enarrat, quomodo omnibus fugientibus ipse sequitur. Sed praeponit sibi Petrum, et sui ipsius coactus est meminisse, ut discas quoniam certius aliis enarrat ea quae facta sunt in atrio, quasi intus existens. Succidit autem propriam laudem, subdens discipulus autem ille erat notus pontifici, et introivit cum iesu in atrium pontificis; non enim hoc ut magnum quid de seipso ponit; sed quia dixit quod intravit cum iesu solus, ut non aestimes hoc excelsae mentis esse, addit causam. Igitur Petrum venisse illuc, amoris fuit; non intrasse autem intro, timoris; unde sequitur Petrus autem stabat ad Ostium foris. Alcuinus.

Foris stabat qui negaturus erat dominum, nec erat in christo qui christum confiteri non erat ausus. Chrysostomus.

Sed quoniam et Petrus intrasset utique domum, si ei concessum esset, indicavit subdens exivit ergo discipulus alius, qui erat notus pontifici, et dixit ostiariae, et introduxit Petrum. Ideo autem ipse eum non introduxit, quia christo adhaerebat, et sequebatur eum.

Sequitur dixit ergo ancilla ostiaria: numquid et tu ex discipulis es hominis istius? dicit ille: non sum. Quid dicis, o Petre? nonne prius dixisti: et si oportuerit, animam meam pro te ponam? quid ergo factum est, quoniam nec ostiariae fers interrogationem? non erat miles qui interrogabat, sed ostiaria vilis; neque dixit: seductoris discipulus es, sed hominis illius; quod miserentis erat. Dicit autem numquid et tu? quia ioannes intus erat. Augustinus. Sed quid mirum si deus vera praedixit, homo autem falsa praesumpsit? sane in ista quae iam coepta est negatione Petri debemus advertere, non solum ab eo negari christum qui dicit eum non esse christum, sed ab illo etiam qui negat se esse christianum.

Dominus enim non ait Petro: discipulum meum te negabis; sed: me negabis.

Negavit ergo ipsum cum se negavit esse discipulum.

Quid autem aliud isto modo quam se negavit esse christianum? quam multi postea, etiam pueri et puellae, potuerunt mortem pro christi confessione contemnere, et regnum caelorum fortiter introire, quod tunc iste non potuit, qui claves regni eius accepit. Ecce unde dictum est sinite hos abire: quia quos dedisti mihi, non perdidi ex eis quemquam.

Utique enim Petrus, si negato christo hinc iret, quid aliud quam periret? chrysostomus.

Idcirco autem divinae providentiae secretum permisit ut primus ipse laberetur Petrus, quo erga peccantes duriorem sententiam proprii casus intuitu temperaret.

Petrus enim orbis terrarum doctor et magister peccavit, et veniam impetravit, ut haec indulgentiae norma et regula iudicantibus praeberetur. Idcirco enim non Angelis arbitror commissam sacerdotii potestatem, ne cum ipsi minime peccarent, in peccatoribus sine misericordia vindicarent.

Homo passibilis supra homines ordinatur, ut dum ipse in aliis suas recolit passiones, mitem apud eos se praebeat et benignum. Theophylactus. Quidam tamen inanem quamdam gratiam appropriantes Petro, dicunt, quod ideo negavit Petrus, quoniam volebat semper esse cum christo, et sequi continue. Novit enim quod si fateretur se esse de christi discipulis, divideretur ab eo, et non haberet ultra spatium sequendi videndique dilectum: unde simulabat se officium gerere ministrorum, ne vultus moestitia cognitus excluderetur; unde sequitur stabant autem servi et ministri ad prunas, quia frigus erat, et calefaciebant se. Erat autem et Petrus stans cum eis, et calefaciens se.

Augustinus. Non hiems erat, et tamen frigus erat, quale solet etiam aequinoctio verno accidere. Gregorius Moralium.

Iam autem intus a caritatis calore Petrus torpuerat, et ad amorem praesentis vitae, quasi ad persecutorum prunas, infirmitate aestuante recalebat.