Lectio 26

Chrysostomus in ioannem.

Postquam accepit christus hos discipulos, venit de reliquo ad alios convertendum, scilicet Philippum et Nathanaelem; unde dicitur in crastinum autem voluit exire in Galilaeam. Alcuinus. A Iudaea scilicet, ubi erat ioannes baptizans, deferens honorem baptistae, ne videatur magisterium eius minuere, dum adhuc statum habet.

Vocaturus etiam discipulum ad sequendum, voluit exire in Galilaeam, idest in transmigrationem factam vel revelationem; ut sicut ipse proficiebat sapientia et aetate et gratia apud deum et homines, et sicut passus est et resurrexit, et ita intravit in gloriam suam; sic etiam suos sequaces ostenderet et exire et proficere in virtutibus, et per passiones ad gaudia transmigrare debere; unde sequitur et invenit Philippum, et dicit ei iesus: sequere me.

Sequitur qui imitatur humilitatem et passionem eius, ut sit socius resurrectionis et ascensionis. Chrysostomus. Et vide quod antequam aliquis ei adhaereret, nullum vocavit: nam si quidem nullo iam sponte adveniente attraxisset, fortassis resiliissent: nunc autem a seipsis eligentes sequi dominum, firmi de reliquo permanserunt.

Philippum autem vocat, magis notum ei existentem, quia in Galilaea nutritus erat. Sed unde Philippus secutus est christum? nam Andreas quidem audiens a ioanne baptista, Petrus autem ab Andrea; hic autem a nullo aliquid discens, solum dicente christo ad eum sequere me, confestim persuasus est. Conveniens est autem Philippum a ioanne audientem sequi christum, vel etiam vocem christi hoc operatam esse. Theophylactus. Non enim simpliciter omnibus vox christi dicebatur, sed fidelium interiora ad eius inflammabat amorem: deinde quia in corde Philippi de christo cogitatio inerat, et in libris Moysi assidua lectio, ut expectaret christum, statim cum vidit, credidit. Forte autem ab Andrea et Petro de christo aliquid didicit, quia ex eadem patria erant; quod evangelista videtur innuere per hoc quod subdit erat autem Philippus a bethsaida civitate Andreae et Petri. Chrysostomus.

Christus etiam hinc suam virtutem ostendit, quod a terra nullum ferente fructum, nam a Galilaea propheta non surgit, inclytos discipulos elegit.

Alcuinus. Bethsaida etiam domus venatorum interpretatur; quo nomine civitatis curavit evangelista ostendere quales tunc iam animo erant Philippus, Petrus et Andreas, et quales officio erant futuri, idest capiendis ad vitam animabus intenti.

Chrysostomus. Non solum autem Philippus a christo persuasus est, sed praeco aliis fit; unde sequitur invenit Philippus Nathanael, et dicit ei: quem scripsit Moyses in lege et prophetae, invenimus iesum filium ioseph a Nazareth.

Vide qualiter sollicitam mentem habebat, et continue meditabatur quae sunt Moysi, et expectabat adventum christi. Et quidem quod christus debebat venire, noverat prius; quoniam autem hic christus erat, ignorabat. Dicit autem quem scripsit Moyses et prophetae, credibilem faciens suam praedicationem, et ex hinc persuadens auditorem quod circa legem et prophetas sollicitus erat, et omnia perscrutans cum veritate ut et christus testatus est. Si vero dicit filium ioseph, ne turberis: eius enim filius aestimabatur esse.

Augustinus in ioannem. Cui scilicet desponsata erat mater eius: nam quod ea intacta conceptus et natus sit, bene noverunt ex evangelio omnes christiani.

Addit autem et locum: a Nazareth.

Theophylactus. Non quia in ea natus erat, sed nutritus. Generatio enim eius multis erat incognita; sed quod in Nazareth esset nutritus, cognitum erat.

Et dixit ei Nathanael: a Nazareth potest aliquid boni esse? Augustinus.

Ambas pronuntiationes potest consequens vox Philippi sequi: sive sic pronunties, tamquam confirmans: a Nazareth potest aliquid boni esse: et ille dicat veni et vide; sive sicut dubitans, et totum interrogans: a Nazareth potest aliquid boni esse? veni et vide. Cum ergo sive illo modo, sive isto pronuntietur, non repugnent verba sequentia, nostrum est quaerere quid potius intelligamus in his verbis.

Nathanael enim doctissimus legis, cum audisset Philippum dicentem invenimus iesum, audito a Nazareth, erectus est in spem, et dixit a Nazareth potest aliquid boni esse. Scrutatus enim erat Scripturas, et sciebat, quod non facile alii Scribae et Pharisaei noverant, quia inde erat expectandus salvator. Alcuinus. Qui singulariter sanctus est, innocens, impollutus; de quo propheta: exiet virga de radice iesse, et Nazaraeus (idest flos) de radice eius ascendet. Vel potest hic versiculus sub dubitatione interrogative proferri.

Chrysostomus. Audiverat enim Nathanael a Scripturis quod a bethlehem oporteret christum venire, secundum illud: et tu, bethlehem terra Iuda, ex te exiet dux qui regat populum meum Israel. Cum igitur audivit a Nazareth, dubitavit, non inveniens convenire enuntiationem Philippi cum prophetica praedicatione. Nazaraeum autem vocant prophetae ab educatione et conversatione.

Considera vero eius in inquirendo prudentiam et mansuetudinem: non enim dixit: decipis me, Philippe; sed interrogat dicens a Nazareth potest aliquid boni esse? valde autem et Philippus prudens erat; non enim interrogatus frangitur, sed immoratur, virum volens ducere ad christum; unde sequitur dicit ei Philippus: veni et vide. Trahit quidem eum ad christum, sciens de reliquo eum non contradicturum, si verba et doctrinam illius gustaverit.