Lectio 24

Alcuinus. Ioanne perhibente testimonium quia iesus esset agnus dei, discipuli qui prius erant cum ioanne, magistri imperium implentes, secuti sunt iesum; unde dicitur et audierunt eum duo discipuli loquentem, et secuti sunt iesum. Chrysostomus in ioannem. Considera autem, quia quando dixit: post me veniens ante me factus est, et quoniam non sum dignus solvere corrigiam calceamenti eius, nullum cepit; sed quando de dispensatione locutus est, et ad humiliora sermonem duxit dicens ecce agnus dei, tunc secuti sunt eum discipuli. Multi enim non ita adducuntur cum aliquid magnum et excelsum de deo dicatur, sicut cum benignum et amicum hominum audiunt, et aliquid ad salutem hominum pertinens. Considerandum autem, quod ioannes dicit ecce agnus dei, et christus nihil loquitur: nam et sponsus cum silentio adest: alii eum inducunt, et sponsam in manu eius ponunt; quam cum acceperit, de ea disponit. Ita christus venit copulaturus sibi ecclesiam, nihil ipse dixit; sed accessit solum amicus eius ioannes, dexteram ei sponsae imposuit, per sermones suos animas hominum in manus ei ponens; quos accipiens ita disposuit ut ultra ad ioannem non redirent. Sed aliud hic observandum est: sicut enim in nuptiis non puella ad sponsum vadit, sed ipse ad eam festinat, ita hic contingit: non enim in caelum ascendit hominum natura; sed ad eam filius dei accessit, et ad domum duxit paternam. Et quidem alii discipuli ioannis erant qui non solum secuti non sunt, sed et zelotype ad christum dispositi erant; qui autem meliores erant, simul audierunt et secuti sunt, non quasi magistrum priorem contemnentes, sed ab eo persuasi, promittente quod baptizaret in spiritu sancto christus. Et vide discipulorum studium cum verecundia fieri: neque enim mox ascendentes interrogaverunt iesum de necessariis et maximis rebus; neque publice, sed singulariter ei loqui studuerunt; unde sequitur conversus autem iesus, et videns eos sequentes se, dicit eis: quid quaeritis? hinc erudimur quia cum nos bene velle inceperimus, tunc deus dat nobis multas salutis occasiones.

Interrogat autem, non ut discat, sed ut per interrogationem magis eos familiares faciat, et ampliorem fiduciam det, et ostendat eos auditione dignos. Theophylactus.

Vide autem quod sequentibus se dominus convertit faciem, et respexit: quia nisi per bonam operationem ipsum secutus fueris, ad visionem faciei eius numquam pertinges, neque ad domum eius poteris pervenire.

Alcuinus. Ergo illi discipuli tergum ipsius sequebantur ut viderent, et faciem domini videre non poterant; ideo convertit se, et quodammodo de sua maiestate descendit, ut possint discipuli faciem illius contemplari. Origenes. Forte autem non frustra post sextum testimonium desinit ioannes eos contestari, et iesus secundum septimum dicit quid quaeritis? chrysostomus in ioannem.

Sed illi non solum sequendo, sed interrogando amorem suum ad christum manifestaverunt; unde sequitur qui dixerunt ei: Rabbi (quod dicitur interpretatum magister), ubi habitas? nondum ab eo aliquid discentes, magistrum eum vocant, ad discipulatum se impellentes, et causam ostendentes propter quid sequebantur. Origenes.

Congrua vero provectis ex ioannis testimonio prolatio depromens christum doctorem, ac exprimens desiderare habitaculum filii dei contueri. Alcuinus.

Nolunt enim transitorie uti eius magisterio, sed inquirunt ubi maneat, ut et tunc in secreto verbis illius imbui, et exinde saepius possent eum visitare et plenius instrui. Mystice autem volunt sibi ostendi in quibus christus habitet, ut eorum exemplo se tales exhibeant in quibus velit habitare. Vel quod iesum ambulantem vident, et statim ubi maneat quaerunt, nos monet, ut cum incarnationem eius ad mentem reducimus, sollicito corde eum rogemus ut mansionem aeterni habitaculi nobis ostendat: unde quia videt bene petentes, libere eis sua reserat arcana; unde sequitur dicit eis: venite et videte; quasi dicat: habitaculum meum explicari non potest sermone, sed opere demonstratur. Venite ergo credendo et operando, et videte intelligendo.

Origenes. Vel per hoc quod dicit venite, ad actionem invitat; per hoc autem quod dicit videte, ad contemplationem.

Chrysostomus. Christus autem non dicit eis signa domus neque locum, sed attrahit eos ad sequendum.

Non dixit: non est tempus nunc, audietis cras, si quid vultis discere; sed ut ad amicos et familiares loquitur. Qualiter ergo alibi ait: filius hominis non habet ubi caput reclinet, hic autem dicit venite et videte ubi habito? sed per hoc quod dixit: non habet ubi caput suum reclinet demonstravit quod habitaculum proprium non habebat, non quod in domo non maneret; sequitur enim venerunt, et viderunt ubi maneret, et manserunt ibi die illo. Cuius autem gratia manserunt non adiungit evangelista, quia manifestum erat quod propter doctrinam.

Augustinus. Quam beatum autem diem duxerunt, quam beatam noctem.

Aedificemus ergo et nosmetipsi in corde nostro, et faciamus domum, quo veniat ille et doceat nos. Theophylactus. Non frustra autem et tempus notavit evangelista, cum subdit hora autem erat quasi decima; ut tam doctores quam discipulos erudiret, quod doctrina propter tempus non est praetermittenda. Chrysostomus.

Multum enim studium demonstrabant ad audiendum, in eo quia neque ab hora aversi sunt, cum sol esset ad occasum. Et multis quidem carni servientibus tempus quod est post escas, non est aptum ad quippiam necessariorum, eo quod corpus escis gravatur. Ioannes vero, cuius isti erant discipuli, non erat talis: sed cum multo maiori sobrietate vespere degens quam nos mane. Augustinus.

Numerus etiam iste legem significat, quia in decem praeceptis data est lex. Venerat autem tempus ut impleretur lex per dilectionem, quae a Iudaeis impleri non poterat per timorem; unde et decima hora dominus audivit Rabbi: magister enim legis non est nisi dator legis.

Sequitur erat autem Andreas frater simonis Petri unus ex duobus qui audierant a ioanne, et secuti fuerant eum. Chrysostomus in ioannem. Cuius autem gratia alterius nomen non ponitur? quidam dicunt, propterea quia hic qui scribit est qui secutus est eum. Quidam vero dicunt, quod ille alius non insignis erat: quae igitur utilitas si didicerimus nomen illius? neque enim septuaginta duorum discipulorum nomina evangelista posuit.

Alcuinus. Vel duo discipuli qui secuti sunt iesum, sunt Andreas et Philippus.