94. Acrostichon super "Ave Maria".

1. Ave, coeleste Ulium,

Ave, rosa speciosa,
Ave, mundi praesidium,

Ave, mater gloriosa,
Superis imperiosa,

Trinitatis triclinium,
Hac in valle lacrimosa

Da robur, fer auxilium.

2. Virgo pia sine pare,

Gabriele nuntiante
Quae meruisti portare

Jesum, sacro flatu flante,
Virgo partu, post et ante,

Refugium singulare,
Hac in valle vacillante

Tuos servos consolare.

3. Ecce, stupet humanitas,

Quod sis virgo puerpera,
Scire nequit fragilitas

Tantae virtutis opera,
Fides transcendens opera

Confitetur et veritas,
Ex te, mater Christifera,

Carnem sumpsit divinitas,

4. Mater natum, patrem nata,

Stella solem genuisti,
Creatorem res creata,

Fontem rivus emisisti.
Vas figulum peperisti,

Virgo manens illibata,
Per te nobis, mater Christi,

Est perdita vita data.

5. Almissima sunt viscera,

Quae Domini sunt conclave.
Sanctissima sunt ubera,

Quae suxit, et lac suave,
Quo lactatur ; mater, ave,

Quae regnas super sidera,
Perpetuas mortis a vae

Nos et a morte libera.

G. Rosa decens, rosa munda,

Rosa recens sine spina,
Rosa florens et fecunda,

Rosa, gratia divina
Facta coelorum regina,

Non est nec erit secunda
Tibi ; reis medicina,

Nostris coeptis obsecunda.

7. In scripturis figurata

Multis locis ostenderis,
Aenigmatibus monstrata,

Sacris ut patet literis
Testamentorum veteris

Et novi; jure praelata
Mulieribus ceteris,

Super omnes elevata.

8. Ante mundi originem
Te Dominus ordinavit,
Coeli dum latitudinem
Sapienter fabricavit ;

Ex tunc mente sancta cavit
Per te matrem et virginem

Protoplasti, quo peccavit,
Expiare voraginem.

9. CJaude, virgo mater, gaude,

Per te mundus restauratur,
Cum civibus coeli plaude,

Quibus honor tibi datur,
Decus decens exsolvatur

Tibi, majus omni laude,
Quia per te liberatur

Omnis homo victa fraude.

10. Rigans mundum novo rore,

Novae prolis novitate
Nova facis novo more

Cuncta, mira claritate
Ex divina bonitate,

Fons ascendens in honore,
Rigans terram caritate,

Dei crescens in amore.

11. Arbor et liguum vitale,

In paradisi medio
Plantaris spirituale,

Cujus fructus fruitio
Replet omnia gaudio,

Nunquam fuit nec est tale,
Nec erit sine dubio

Lignum ita commodale.

12. Casta virgo, te fluvius

Voluptatis irrigavit
Paradisi, dum filius

Dei corpus habitavit
Tuum ; terra tunc donavit

Nostra fructum uberius,
Et naturam reformavit

Nostram Deus in melius.

13. In paradisum posuit

Deus hominem filium,
Suum custodem tribuit,

Tuum corpus egregium.
Per Gabrielem nuntium

Dum visitare voluit,
Redemptorem eximium

Nobis eum exhibuit.

14. Arcam Noe fabricavit

Sed de lignis levigatis,
Fabricatam subintravit

Cum uxore et cum natis,
De parentibus beatis

Sibi matrem te formavit
Dominus et a peccatis

Te subintrans conservavit.

15. Pactum suum antiquitus

Deus promisit patribus,
Arcum suum divinitus

Ostendendum in nubibus,
Qui foederis est omnibus

Signum promissum coelitus,
A Deo pax hominibus

Datur in eo penitus.

16. Labor et timor fugiunt

Arcu monstrato foederis,
Spes et gaudium veniunt

Peccatoribus miseris,
Qui de reatu sceleris

Flentes arcum conspiciunt,
Per promissum de superis

Se consolatos sentiunt.

17. Est in arcu caeruleus

Color, qui virginitatis
Typum gerit et rubeus

Etiam, qui caritatis
Formam notat, puritatis

Tuae demonstrat aqueus
Notam et humanitatis,

Quam elegit in te Deus.

18. Nubibus coeli cerneris

Arcus, qui nos illuminas,
Refulgens morum miseris

Exempla cunctis seminas,
Haereses omnes terminas
Et haereticos conteris,
In Christo quando geminas
Naturas simul congeris.

19. Arcus insuperabilis,

Arcus potens, arcus fortis,
Arcus dulcis, amabilis,
Arcus patens coeli portis,

Post praesentis metam mortis

Nobis inevitabilis,
Fac consortes tuae sortis

Nos, virgo venerabilis.

20. Dormiens Jacob somnio

Scalam vidit contingentem
Coelum, cujus confinio

Deum vidit imminentem,
Angelorum descendentem

Coetum vidit, promissio
Terrac sanctae per potentem

Datur et benedictio.

21. O Maria, figurans

Scala, sed scalam superas,
Ab angelo salutaris,

Deum hominem generas,
Super virtutes superas

Per angelos collocans,
Genus hominum liberas,

Ergo longe plus bearis.

22. Mater, tua virginitas

Rubo montis ostenditur
Horeb, cujus viriditas

Per ardorem non uritur,
Sic nec tua corrumpitur

Virginalis integritas,
Dum ventre tuo jungitur

Humanitati deitas.

23. In vase manna positum,

Ut servaretur, legitur,
Israelitis traditum,

Neque vas manna frangitur 5
In te Christus concipitur

Virgo per sanctum spiritum
Neque tuae minuitur

Virginitatis praemium,

24. Nobis manna mirificum

Servasti mirabiliter,
Manna terminans typicum,

Figuratum veraciter,
In te misericorditer

Per illud manna coelicum,
Quod dabatur communiter

Israel in viaticum.

25. Vetustum manna novitas

Tuae gratiac terminat,
Figurarum antiquitas

Fugit et lux illuminat
Nova, quos lex discriminat

Nova, cessat obscuritas,
Purgat, mundat, illuminat

Antiqua nova claritas.

26. Summus artifex omnium

Te providet, vas nobile,
Vas dignum, vas egregium,

Vas gratum, vas laudabile,
Vas cunctis venerabile

Famulis, ut edulium
Ministros delectabile

Panemque coeli civium.

27. Tu ministras hominibus

Verum panem angelorum,
Tuis natum visceribus

Pro salute peccatorum,
Hic est panis viatorum

Solis datus fidelibus
Hic est panis filiorum,

Qui non est dandus canibus.

28. Ecce, panis dulcissimus,

Ecce, panis amplectendus,
Ecce, panis pinguissimus,

Ecce, panis diligendus,
Ecce, panis recolendus,

Ecce, panis peroptimus,
Cibus cunctis praeferendus

Et prae cunctis gratissimus.

29. Cibus iste nos reficit,

Recreat et regenerat
Sibique mentem allicit,

Dirigit et confoederat,
Omne bonum exagerat

Et omne malum abjicit,
Vincit, regnat et imperat,

Auget, alit et perficit.

30. Vivus panis et vitalis,
Via veritas et vita,
Est hic panis immortalis
Et bonitas infinita,

Quo refulget praemuuita
Nova sponsa spiritalis,

Synagoga definita

Perit et umbra legalis.

31. Manna cessat et coelicus

Nobis panis proponitur,
Panis verus vivificus

Nobis de coelo mittitur,
Christianis conceditur

Solis panis hic pisticus,
Quibus communis traditur

Verus panis angelicus.

32. Beatus tabernaculo

Moyses virgam posuit
Aaron, sed pro titulo

Sacerdotis quae fronduit,
Floruit, fractum habuit

Evidenti miraculo,
Sacerdotis obtinuit

Jus Aaron in populo.

33. Ecce, valde mirabilis

Res et miranda penitus,
Floret siccitas sterilis,

Gignit sicca sterilitas,
Parturit virgae siccitas,

Fructum portat et fertilis
Efficitur sterilitas,

Non fuit ante similis.

34. Notat virga florigera,

Quae naturae non opere
Efficitur fructifera,

Sed puro Dei munere,
Quod debebas concipere,

Virgo, nova puerpera,
Novum fructum et parere,

Post partum virgo libera,

35. Ecce, vere virgo parens

Germinasti campi florem,
Dei patris verbo parens

Mundi paris salvatorem
Puritatisque decorem

Non amittis, sorde carens,
Caritatis fundis rorem,

Quo rigatur mundus arens.

36. De Jacob nam oritura

Nova stella praedicitur,
Ex Israel nascitura

Virga nobis ostenditur,
Per quam Moab percutitur ;

Te praesignat haec figura,
De qua virga producitur

Christus mirante natura.

37. Ista stella clarissima,

Quam non violat radius,
Luce nitens purissima,

Crystallo fulgens clarius,
Te significat verius,

Virgo semper castissima,
Quam non violat filius

Nascens ex te, purissima.

38. Consurgens virga florida

Ex Israel, prophetice
Promissa, virgo nitida,

Diceris virga mystice,
Egrederis de radice

Jesse, potens et valida,
Florem profers mirifice

Virgo materque gaudia.

39. Tu es virgo, tu es stella,

Tu es gratiae fluvius,
Deitatis munda cella,

Genitrix, cujus filius
Flos dicitur et radius

Caritatis fundens mella,
Coelo lucens superius,

Mundum servans a procella.

40. Ave, virgo, fertilior

Universis arboribus,
Ave, stella, fulgidior

Universis sideribus,
Factis, dictis, operibus

Universis praestantior
Creaturis, hominibus

Custos et quies tutior.

41. Tu Gedeonis rorida

Concha coelestis diceris,
Rore manens et florida
Lana compressa velleris,

Divini dono muneris

Tu semper manens madida,
Solatium das miseris,

Sed terra manet arida.

42. Verus coelestis laminis

Tuam concham munditiae
Eos replevit, dum numinis

Sacri munere gratiae
Plena solis justitiae

Mater Dei et hominis
Fis, flore pudicitiae

Vernans matris et virginis.

43. Implevit domum Domini

Superni regis gloria
Suo sacrata nomini

Salomonis industria,
Dum te superna gratia

Gabrielis affamini
Paventem, virgo Maria,

Replet dicatam numini.

44. Notat hic Dei filium

Salomon, rex pacifixus,
Qui fecit thronum regium,

Ut hic artifex coelicus
Et nuntius angelicus

Praeparavit hospitium,
Nostrae salutis pisticus

Verna deferens gaudium.

45. Maria, mater gratiae,

Mater et fons bonitatis,
Mater misericordiae,

Fons et fomes pietatis,
Triclinium deitatis,

Mater solis justitiae,
Perpetuae claritatis

Confers lumen et gratiae.

46. Uxor Nabal cum Davide

Pacem datis muneribus,
Nabal reformat solide

Benignissimis precibus,
Licet Nabal sermonibus

Dictis factisque stolide
Meruisset doloribus

Vitam finire turbide.

47. Larga Nabal, convivia

Suo faciens tonsori,
Quaerendo temporalia,

Gulae vacans et honori,
Comparatur peccatori,

Dei danti convicio
Servis, unde morte moii

Debet propter haue vitia.

48. Iste desiderabilis

Yultu, David gratiosus,
Rex nulli comparabilis,

Manu fortis, bellicosus,
Clemens, purus, amorosus,

Christus est immutabilis,
Qui semper est gloriosus

In sanctis et mirabilis.

49. Es Abigail sapiens,

David deferens munera,
Nabal et David faciens

Precibus tuis foedera,
Dum pia lactis ubera

Christo dedisti nutriens,
Peccatoribus scelera

Tuis meritis leniens.

50. Regina, virgo regia,

De genere David regis,
Dei mater et filia,

Christi parensChristumregis,
Nostra mater, nostrae legis

Gaudium et laetitia,
Peccatorum fortis Aegis,

Decus, honor et gloria.

51. In te sola spes figitur

Omnis humani generis,
Per te solam destruitur

Adae peccatum veteris,
Vitae portus es miseris,

Per te salus acquiritur,
Nescit reatum sceleris,

Qui te devote sequitur.

52. Bonum est ergo subdere
Sese tuae servituti.
Secundum te se regere
Disponendo se virtuti,

Namque tui sera tuti
Per te possunt ascendere,

Coelum, vitam assecuti
Tecum semper et vivere.

53. Volens mundum saevitia

Principis Assyriorum
Subjicere nefaria

Manu collecta virorum,
Magnam plebem Juilacorum

Obsedit in Bethulia,
In mortem moestam eorum

Mente delirans impia.

54. Sancta Judith pro populo

Salvando se praeparavit,
Nocte surgens de lectulo

Vocans abram praeparavit,
Holoferni praesentavit

Se pro gentis periculo,
Necans eum liberavit

Cives a mortis iaculo.

55. Est civitas Bethulia,

Quam obsidet dissensio
Daemonisque perfidia

Et haeresis deceptio,
Conjuncta tuo filio

Nostra mater ecclesia,
Tuo tuta subsidio,

Munita tua gratia.

56. Tu es Judith pulcherrima,

Quae liberas ecclesiam
Holoferni acerrima

Vi per divinam gratiam,
Haeresisque perfidiam

Confutans spe certissima,
Fundens super familiam

Gaudia beatissima.

57. Benignus sapientiae

Spiritus et dulcedinis,
Consilii, scientiac,

Timoris, fortitudinis,
Lumen divini numinis,

Omnis generis gratiae,
Te replevit, ut hominis

Causa sis indulgentiae.

58. Edissa per connubium

Assuero conjungitur,
Thalamum subit regium,

Coronatur, praeficitur ;
Suspecta Vasthi tollitur,

Esther habet dominium
Cunctis, Vasthi deponitur,

Amittit regni solium.

59. Notat Esther cor humile,

Cor contritum humiliter,
Cor dulce, cor amabile,

Cor diligens veraciter,
Cor contemplans sublimiter ;

Vasthi notat, cor fragile,
Exaltans se perniciter,

Superbum et indocile,

60. Et te quid est humilius

Per cuncta mundi climata,
Dulcius, amabilius,

Destruens cuncta schismata ^
Te, sacra probant dogmata,

Nil esse generosius,
Sacra probant aenigmata,

Et te nil esse mundius.

61. Designat Esther igitur

Te, qua nunquam humilior
In creaturis legitur

Fuisse nec suavior,
Pulchrior, amabilior,

Dulcior nulla dicitur,
Et propter hoc sublimior

Esse te nulla noscitur.

62. In Judaeos invidia

Saevit Aman perversitas,
Damnat eos perfidia

Crudelisque dolositas,
Mardochaei benignitas

Esther scribit euprepia,
Mutetur ut crudelitas

Decreti regis impia.

63. Condolet Esther fratribus
Totius sui generis,
His auditis rumoribus
Regem adit, qui foederis

Signum dedit pestiferis
Morti datis complexibus,

Damnatur Aman sterilis
Ejus notis criminibus.

64. Tu es Esther, perfidiam

Aman reprimens gnaviter,
Famulorum miseriam

Exterminans benigniter,
Regi summo feliciter

Desponsata per gratiam,
Coronata perenniter,

Regni tenens potentiam.

65. Vere notat inimicum

Aman humani generis,
Dirum serpentem lubricum,

Jure pulsum de superis,
Condemnatum in inferis,

Accusatorem iniquum,
Quem tu calcas et conteris,

Deum reddens pacificum.

66. Sicut pupillam oculi

Salvos servas servos regis,
Tu solamen es saeculi,

Refugium tui gregis,
Summa sponsa summi regis,

Caput conteris zabuli,
Tu es verus liber legis

Et arcae tabernaculi.

67. Flos vernalis, flos lilii,

Flos florum, decus virginum
Diceris et auxilii

Fons plenus, custos hominum,
Cujus attraxit Dominum

Et angelum consilii
Dulcis odor, ut terminum

Nobis daret exsilii.

68. Ramum ferens viventibus

Ore columba proprio
Foliis fluctuantibus

Generali diluvio,
Quos turbarat undatio

Noe natis, conjugibus,
Refovit eos gaudio

Salutis intuitibus.

69. Una serpentem partica

Deserto tulit aeneum,
Ut si virus, vis toxica

Quemquam laeseratHebraeum.
Sanaretur videns eum,

Ope Dei mirifica
Propellente vipereum

Virus virtute deica.

70. Columba tu simplicior

Omni, turtur humilium,
Salus hominum tutior,

Mundo tulisti gaudium
Enixa Dei filium,

Omni veneno fortior
Medicina peccantium,

Signo serpentis promptior.

71. Tu es porta, quae clauditur

Apertionis nescia,
De qua propheta loquitur,

Homini nulli pervia,
Qua Dei sapientia

Ingreditur, egreditur,
Semota violentia

Per egressum non frangitur.

72. Virginitas est janua,

Qua coelo fulgens altius
Coeli non linquens ardua

Messias, Dei filius,
Conceptus est, exterius

Carne tectus exigua,
Corpus sumens perfectius

Ex te, virgo praecipua.

73. Sicut sidus perluitur

Infuso solis lumine,
Et ex eo lux mittititur

Sine sideris fragmine,
Sic sine carnis crimine

Christus in te concipitur
Et te manente virgine

Supernaliter oritur.

74. Vidit Johannes mysticum

Signum quoddam mirabile,
Quod in coelo propheticum
Apparuit notabile,

Nunquam fuerat simile
Prophetis aenigmaticum

Signum datum, quid utile
Praetendens et mirificum.

75. Erat parens coelestibus

Amicta solis lumine,
Mulier lunam pedibus

Supponens, cujus culmine
Capitis pro tegumine

Duodecim sideribus
Sertum fulgebat lumine,

Suis plenis visceribus.

76. Nihil te magis proprie

Per istam intelligitur
Mulierem, quae serie

Prophetae nobis panditur,
In te namque concipitur

Et oritur justitiae
Verus sol, unde sequitur

Regnum coelestis curiae.

77. Tuis luna supponitur

Pedibus et militia
Coeli tota protegitur,.

Caput duodenaria
Patriarcharum gloria,

Quae per te benedicitur,
Et bis sena victoria

Apostolorum texitur.

78. Repletis plenitudine

Generis omnis gratiae
Totaque multitudine

Virtutum et potentiac,
Tu decus excellentiae,

Tu lux carens fuligine,
Culpae tu splendor gloriae,

Decorans mundum lumine.

79. In te totum perficitur,

Quidquid verbis propheticis
De te, virgo, praedicitur

Et legis aenigmaticis,
Sive quidquid angelicis

Tibi verbis exprimitur,
Finitis verbis typicis

Res manifesta cernitur.

80. Salve, solamen hominum,

Salve, munda stella maris,
Salve, purgatrix criminum,

Salve, virgo singularis,
Consortio carens maris

Concipis, paris Dominum,
Tu lapis es angularis,

Quae das figuris terminum.

81. Tu supra coeli solium

Ad dextram Dei sedes,
Juxta proprium filium

Coeli regina praesidcs,
Confirmans mentes desides,

Praestans eis auxilium
Et tuis servis provides

Impetrando subsidium.

82. Ubi namque sanctissima

Caro, quam Dei filius
Sumpsit ex te, mundissima,

Inthronizatur celsius,
Creatis gloriosius,

Ratio vult certissima
Esse te non inferius

Vel sede magis infima.

83. Ibi mater cum filio

Gaudes coelesti patria
Trinitatis consortio

Creata super omnia ;
Tua benigna gratia

Felicitatis gaudio
Nos coronet et gloria

Beatorumque pracmio.