CAPUT IX.

De corollariis quae habentur ex praeinductis.

Palam autem ex praeinductis est, quoniam omnes imperfecti sunt qui sunt in secunda figura syllogismi : omnes enim perficiuntur assumptis quibusdam quae vel insunt terminis ex necessitate, sicut est conversio, et per conversionem terminotum transpositio : vel ponuntur sive conceduntur velut hypothesis, sicut in deductione ad impossibile, in qua praemissae syllogismi ex hypothesi conceduntur, et negatur sequi conclusio : et ideo sumpto opposito conclusionis syllogizatur oppositum alterius praemissarum ante per hypothesim concessarum, sicut fit quando per impossibile syllogismum ostendimus.

Quamvis quidam dubitent dicentes et quaerentes causam quae sit consequentia ista : oppositum enim non potest stare cum praemisso : ergo conclusio sequitur. Sed ad hoc solvendum, est sciendum quod quidquid repugnat alicui non repugnat ei, nisi propter oppositum illius quod inest alicui, cui aliud repugnat : nigrum enim non repugnat albo, nisi propter album quodjam inest : et asinus non repugnat homini, nisi propter humanitatem quae jam inest : et generaliter affirmatio quae inest, facit repugnare negationem, et contraria contrariam : et sic est in omnibus. Si ergo unum oppositorum repugnat, oportet quod alterum insit : et ideo stat consequentia : unum oppositorum repugnat : ergo reliquum stabit, et inest.

Manifestum est etiam, quoniam in hac figura non fit affirmativus syllogismus, hoc est, concludens conclusionem affirmativam : et hoc est ideo, quod necesse alteram praemissarum esse negativam ad medium : et ideo nec extremum extremo potest conjungi, nisi per negationem : quia extremum non respicit extremum nisi per medium : et ideo omnes syllogis- mi utilis conjugatio ais in hac figura sunt omnes privativi, ita quod privativas concludunt conclusiones, tam universales, hoc est, universaliter concludentes, sicut primus modus et secundus hujus figurae, quam particulares, hoc est, particulariter concludentes, sicut modus tertius et quartus in hac figura formati . Haec igitur de secunda figura dicta sunt.