COMMENTARII IN EPISTOLAS B.DIONYSII AREOPAGITAE,

 EPISTOLA PRIMA.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA II

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA III

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIA,

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EPISTOLA IV

 ANTIQUA TRANSLATIO,

 BALTH. CORDERU, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERU, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIA.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM,

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA V

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERlII S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS,

 DUBIA.

 EPISTOLA VI

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA VII

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO,

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH, CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EPISTOLA VIII

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J, INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. GORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII. S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO,

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 RALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII. S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERH, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J, INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO,

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CQRDERH, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DUBIUM.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 dubium:.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA IX

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII ,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. GORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BAI.TH. CQRDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO

 ANTIQUA TRANSLATIO,

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO,

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DIVISIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM,

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM .

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 EPISTOLA X.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH CORDERII, S. J. INTERPRETATIO.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS.

 DUBIUM.

 EXPOSITIO TEXTUS,

 EPISTOLA XI.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 ANTIQUA TRANSLATIO.

 BALTH. C0RDER1I, S. J. INTERPRETATIO.

 BALTH. CORDERII, S. J. INTERPRETATIO-

 DIVISIO ET EXPOSITIO TEXTUS.

DUBIUM

Sed ad evidentiam eorum quae hic dicuntur, quaeritur de ista subversione caelestis ordinis. Et videtur, quod non potuerit subverti.

1. Universali enim causa subversa pervertitur causatum universaliter: sed ordo caelestis est causa universalis inferiorum : ergo cum inferiora omnia non fuerint subversa, videtur quod non fuerit perversus ordo caelestis.

2. Ad idem, Philosophus dicit in VIII Physicorum, quod " motus caeli est ut " vita quaedam natura omnibus subsisten" tibus : " sed hoc non est, nisi quia continet ea : ergo si motus caeli fuit subversus, omnia fuissent destrucla : cum igitur hoc non contigerit, videtur quod motus caeli nunquam fuerit subversus.

3. Praeterea, Sicut dicit Philosophus, " Ea quae sunt raro, descendunt ab iis " quae sunt frequenter, et ea quae sunt " frequenter, accipiunt ab iis quae sunt " semper : " et hoc quod est semper, ponunt in motibus : ergo si motus caeli fuisset subversus, nihil remansisset, neque frequenter, neque raro : constat autem hoc esse falsum : ergo non fuit motus caeli subversus.

4. Praeterea, Si aliquid est uniformiter mobile, et motor uniformis motus ejus,non

potest perverti : sed sicut probat Philosophus, " Caelum est uniformiter mobile, " quia non recipit peregrinas impressio-" nes, et motor suus est omnino uni " formis : " ergo non potest accedere aliqua diversitas vel subversio in motu suo.

5. Praeterea quaeritur, cum Deus potuerit aliter dare victoriam Josue, et sanitatem Ezechiae, et manifestare pendentem in cruce Deum esse, quare hoc voluit facere per mutationes caelestium, scilicet per statum solis, et eclipsim, et retrogradum ?

6. Praeterea, Augustinus dicit, quod " Deus non facit contra rationes quas " rebus inseruit, sicut contra seip-" sum : " cum ergo hoc fuerit contra rationes ordinis et motus caelestium, videtur quod hoc Deus facere non potuerit.

Solutio. Ad primum dicendum, quod duplex est universalis causa, in genere corporum, et simpliciter. In genere corporum motus astrorum est universalis causa : simpliciter autem Deus est universalis causa. Et quidem si causa universalis quae simpliciter est universalis, perverteretur, tunc causatum perverteretur universaliter : sed non contingit hoc necessario, quando pervertitur causa universalis in genere corporum : quia prima causa non indiget motu astrorum, sed sine eis potest universaliter supplere causatis esse et continentiam et ordinem.

Ad secundum dicendum, quod motus superiorum non est vita existentibus, nisi ex virtute motoris : unde ad potentiae suae demonstrationem, haec vita communicari potest etiam sine motibus superiorum.

Ad tertium dicendum, quod hoc est secundum cursum causarum naturalium ad propagationem mundi ordinatarum : sed miracula non accipiunt causam in iis nisi obedientialem : causam autem veram accipiunt in voluntate et sapientia divina.

Ad quartum dicendum, quod hoc intelligitur de motore intraneo et essentiali ipsi mobili : sed primus motor non sic se habet, sed potius ad voluntatem movet omnia, et idcirco stare possunt quandoque secundum suam voluntatem.

Ad quintum dicendum, quod causa perversitatis, est generalitas utilitatis miraculi : causa enim fuit utilitatis miraculi, susceptio legis et Evangelii, quae ad omnes derivari debebat : et ideo necesse fuit ut miraculum fieret in superioribus, ubi omnibus innotescere posset.

Ad sextum dicendum, quod Augustinus ibi vocat naturam in communi prout abstrahit a cursu naturali et miraculoso : sic enim naturae in prima creatione indidit ut obediat Creatori, et ad naturae propagationem, et ad potentiae suae in miraculis demonstrationem : et contra hanc nihil fecit. Quod autem hoc non sit irrationabile, accipitur a Ptolemaeo, lib. XIII Almagesti, ubi sic dicit : " Non est in caelis natura prohibens ne " que impediens ad negandum aliquem " motum, imo tota natura eorum est cc conveniens ut obediat et aptetur et offe-" rat se unicuique motuum naturalium, " quamvis contrarii esse videantur . ''" Et sicut obedit naturali motori naturaliter, rationabile est ut obediat in miraculosis.

3

Quomodo igitur non veneratur cognitum nobis, et ex hoc et vere existentium Deum, mirans ipsum de omnium causa et superineffabili virtute, quando ab ipso sol et luna secundum virtutem et stationem supernaturalissimam simul cum omni ad omnino immobile diffiniuntur, et tota die in eisdem signis stant omnia ? aut tanto quidem amplius si totis et melioribus et continentibus ita portatis non circumagebantur contenta. Et quando alius quidem dies secundum continuitatem fere triplicatur , et in viginti omnibus horis aut omne tanti patris contraria portatione regreditur et convertitur, ita naturalissimis contrariis circumactionibus : aut sol proprio cursu motum ipsius omnimodo in horis decem colligens resolutive rursus toto illo novam viam quamdam terens in aliis. Hoc quidem fuit quod et Babylonios convenienter in stuporem movit, et sine pugna Ezechiae subjecit sicut cuidam

Cur igitur non colit eum, quem hinc quoque cognovimus veraciter esse omnium Deum, admirando ejus, a quo cuncta subsistunt, admirabilem potestatem ? Quandoquidem ab ipso sol et luna, potentia statuque mirabili, simul cum hac rerum universitate, ad omnimodam immobilitatem redacta sint, nec non ad integri diei spatium, in iisdem universa signis constiterint ; vel quod amplius est, etiam cunctis orbibus primariis, qui caeteros complexu suo continent, more suo gyranti bus, ea quae illorum complexu continebantur, non una in orbem circumlata sint ; quin et alius quidam dies continuatione fere triplo longior effectus, et totis viginti horis, universum aequali omnino temporis spatio, motu contrario supra quam admirandis retrogyrationibus retrogressum ac reversum sit : vel ipse sol in cursu suo, quinqueformem istum motum ad decem horas contractum, denuo gradu aequali Deo et homines excedenti. Et non dico eas quae fuerunt in aegypto magnas operationes, aut alia quaedam alibi Dei signa facta, sed communia et caelestia in omni et in omnibus triumphantia.

Dicit autem omnino Apollophanes,

non esse ista vera Igitur maxime qui- dem hoc Persarum sacerdotibus effertur memoriis, et adhuc magi memorialia triplicati solis perficiunt, sed ipsi propter ignorantiam aut inexperientiam non credere volunt. Dic autem ipsi : Quid dicis de defectu facto in cruce salvatoris? Ambo enim apud Heliopolim tunc praesentes et coadstantes, inopinabiliter soli lunam incidentem videbamus (non enim erat conventus tempus) et rursus ipsam a nona hora usque ad vesperam ad solis diametrum supernaturaliter restitutam. Rememora autem et quiddam aliud ipsi : novit enim, quod eclipsim ipsam ex Oriente vidimus inchoatam, et usque ad solarem terminum venientem, postea regredientem, et rursus non ex eodem et defectum et repurgationem, sed e contrario secundum diametrum factam. Talia sunt ejus temporis supernaturalia, et soli Christo qui est omnium causa possibilia, qui facit magna et mirabilia quorum non est numerus .''

retrogrado, aliis item decem horis novam quamdam semitam ineundo, reperient ; quod utique Babylonios jure merito consternavit, et eos Ezechiae tamquam Deo suppari similive, atque hominibus praestantiori, sine pugna subegit. Omitto quae in Egypto magnifice gesta sunt, atque alia quaedam signa, quae alibi divinitus patrata sunt ; haec tantum memoro quae sunt obvia caelestiaque, et per universum orbem ab omnibus celebrata. Sed omnino dicet Apollophanes, ista minime vera esse ; attamen id vel maxime sacris Persarum monumentis celebratur, atque etiamnum magi triplicis Mithri, sive solis, memoriam recolant. Verum illi liceat sive per ignorantiam, sive per inscitiam, istis fidem derogare : sed dic illi : Quid sentis de illa solis defectione, quae accidit in cruce salutari? Tunc enim ambo juxta Heliopolim praesentes simul et adstantes, mirabili ratione soli lunam coincidere cernebamus (neque tamen tempus conjunctionis erat), ipsamque rursus, sub horam nonam vespertinam, diametro soli opposito supernaturaliter restitui. Quin etiam in memoriam illi revoca quiddam aliud ; scit enim, quomodo viderimus illum lunae occursum ab oriente coepisse, et usque ad solis extremitatem pervenisse, ac tum demum resiliisse, et rursum, non ex eadem parte occursum illum et recessum exstitisse, sed ex adverso diametri. Ista sunt, quae tunc supra naturam omnino contigerunt, et a solo rerum omnium conditore Christo fieri possunt, qui facit magna ac stupenda quorum non est numerus.

4