294. Hortulus Animae.

1. O fratres devotissimi,

Attendite prudenter
Hortulum dulcissimi

Iesu et decenter
Herbas atque plantulas

Colere studete,
Ne hostis per regulas

Descendat, praecavete.

2. O si bene colitis,

Nitorem et odorem
Dabunt, inde tollitis

Fructum, non dolorem
Et alios allicitis

Ad Dei amorem,
Fructum vitae facitis

Nulli ad pudorem.

3. Horti huius ostium

Timor sit divinus,
Ad quod nullus hostium

Venit, nocet minus,
Omnis vel adversitas

Sed neque intrabit
Ad furandas herbulas,

Sed foris semper stabit.

4. Delectabit plurimum

Inde transeuntes
Dulcedineque animum

Erunt perfundentes
Herbae late maxime

Optime olentes,
Pro utroque homine

Erunt haec valentes.

5. Fundamentum hortuli

Cum humilitate
Stercora ut anguli

Satis delicate
Maneant, suaviter

Intus incrementum
Iesus det, perenniter

Tandem complementum.

6. Et tu sollicitius

Planta duas herbas,
Invigila instantius

Eisdem, ne has perdas,
Si crescunt, simul habitant

Simul vel marcescunt,
Augmentantur, radicant

Sive aut decrescunt.

7. Si bene custodieris,

Totum hortum implent,
Si colere desieris,

Urticae tunc subintrent;
Quapropter semen omnium

Herbarum sunt revera
Seu virtutum omnium

Doctrina ex sincera.

8. Et haec sunt Dei caritas

Et proximi non ficta,
Quae si crescunt, deitas,

Trinitas invicta,
Spatiatur iugiter

Intus, delectatur
In hoc horto dulciter,

His herbis oblectatur.

9. Cum herbam patientiam

Portaveris in manu,
Hostes in caeeutiam

Vertis tuos, sinu
Requiescit grandium

Cibus sapientum,
Est haec herba fortium

Perseveramentum.

10. Herba, quae iustitia

Dicitur, locanda
Non longe, sed spatia

Sunt interponenda.
Est misericordia

Discretioque mater
Virtutum, est optima

Et servanda semper.

11. Haec namque discretio

Valet plus quam aurum,
Si eius plantatio

Deest, nil aut parum
Cetera sunt omnia,

Nam temperamentum
Est herbarum, semina

Ducit in augmentum.

12. Cum hac liberalius

Optime stat semper
Mentis sive mititas,

Cole has diligenter
Cum benevolentia,

Quae viret omni hora,
Hanc cum diligentia

Planta sine mora.

13. Est rara herba plurimum,

Nobilis sed multum,
Stupor quasi hominum,

Si vis, crescit per cultum,
Huius horti raritas

Minime te gravet,
Et est exemplaritas,

Scandalum quae cavet.

14. Redolet peroptime,

Sed non omni horto
Crescit, o carissime,

Quaere hanc in ortu
Cuiuscumque operis

Intentione bona,
Si debite locaveris,

Accrescunt tibi dona.

15. Adhuc herba rarior,

Igni similata,
Pretiosa, carior,

Obtinens optata,
Fervens est oratio,

Caelum quae intrare
Solet fumigatio,

Ut aquila volare.

16. Sit humilis cum moribus

Optimis et bonis,
Actibus parilibus,

Respondeant ut donis
Dei, sed omittere

Non debes causa huius
Alia, quae facere

Teneris et, quod maius.

17. Cum cantico et cithara

Concordent vox et verba
Et alia praeterea

Virtus sive herba,
Quae in bonum vertere

Debet, quidquid currit,
Eventum, te conectere

Et sic se comburit.

18. Herbam quoque aliam

Audivi praecellentem,
Quae non laedit aliam

Nec dentem rodentem
Habet, sed nec alias

Admittit fraudulenter,
Se inspicit et alias

Curat evidenter.

19. Alias evellere

Cura malas herbas,
Stude sed inserere,

Ut tempus non perdas,
Bonas herbas iugiter,

Ut pacem acquiras,
Gaudium perenniter

Spiritale bibas.

20. Tunc Iesus bene aderit

Et hortum rigabit,
Odorque diffunditur,

Multum fructum dabit
Atque bonum animum,

Iucundum sine mora
Praemiumque maximum,

Cum transit mortis hora.

21. Ex quo viridescere

Istae herbae debent,
Florere sed et crescere,

Malae, ne has laedant,
Evellantur penitus

Radicitus a fundo,
Abiciantur longius

Cordis de profundo.

22. Maledicta nimium

Herba venenosa,
Insidiatrix hominum,

Tota maculosa,
Cuius semen mittitur

Inferni de profundo,
Mentis tumor dicitur,

Non peior est in mundo.

23. Hoc semen mittit Lucifer,

Dives inde, pauper
Sumit gratis, nequiter

Malum hinc inde semper,
Oritur saepissime

Messis atque pastus
Herbae amarissimae

Ac elatus fastus.

24. Scindunt vestes turpiter

Cum elata mente,
Donis Dei nequiter

Utuntur dura fronte,
Quod portant oves iugiter

Cum humilitate,
Hoc gestant hi inaniter

Pompose et elate.

25. Hinc venit praeda, rabies,

Furtum et usura,
Furor, dolus, sanies,

Pauperum pressura,
Occidunt, adulterium

Committunt multi inde:
O Deus, da remedium,

Ne pereamus inde.

26. Vindicta iusta graviter

Videtur imminere,
Apparuit atrociter,

In promptu est videre,
Quid proelia, quid rabies,

Quid fames, quid ruinae
Quidve mortis sanies,

Quid fecerint et minae.

27. Tempestates etiam

Aliaque signa
Hominum malitia

Feriunt ut digna;
Propterea, carissimi,

Non segniter nec lente,
Surgamus velocissimi

Et vigilemus mente.

28. Si studiosissime

Malas eradamus
Herbas, tunc saepissime,

Ut est et speramus,
Iesum horto capimus,

Hinc inde spatiatur,
Eique sumus thalamus,

Audimus, quid loquatur.

29. Maria cum sodalibus,

Cum angelis, cum sanctis
Veniet cum talibus,

Permaximis cum tantis,
Ad culturam singuli

Venient cum decore,
Iesus atque angeli

Pascuntur ex odore.

30. Qui studiosus fuerit

Horti in cultura
Hac atque studuerit

Servire mente pura
Deo, et hunc hortulum

Ipse praeparabit,
Non fructum aut parvulum,

Sed se ipsum dabit.

31. Ibi "Sanctus Dominus"

Clare omnes cantant,
Laudant mihilominus,

Non herbas ultra plantant,
Sed omnia in omnibus

Est eis Deus vivus,
Prae cunctis qui gratissimus,

Sufficiens et divus.

32. Qui suam det hic gratiam

Ad hortuli culturam,
Huius et propitiam

Mariam ponas puram,
Sanctorum adiutorium

Det et sanctum flamen
Et nunc et in perpetuum

Saeculorum. Amen.