CAPUT I.

Si diffinitio diffinito secundum omnia tempora consonet, vel si alicui in aliquo tempore dissonet.

Sic autem terminata diffinitione vel problemate diffinitionis penes essentialia diffinitionis, determinandum idem problema penes ea quae diffinitionem comparatam ad diffinitum consequuntur secundum identitatem. Et primo quidem considerandum si diffinitio diffinito secundum omnia tempora consonet, vel si alicui in aliquo tempore dissonet : quia tunc interimitur diffinitio. Ut si aliquis diffinivit animal immortale , quod est nunc incorruptibile : nam nunc incorruptibile animal, ita quod haec dictio, nunc, determinet hoc quod est incorruptibile, nunc est immortale, et hoc modo nunc immortale nunc incorruptibile est. Sic ergo hoc modo interimitur diffinitio.

Aut forte dicendum, quod in exemplo inducto non est instantia vera quin possit esse diffinitio : hoc enim quod dicitur nunc incorruptibile esse, dubium est et multos sensus habere potest. Aut enim incorruptibile dicitur ab actu corruptionis, et dicitur nunc incorruptibile quod non nunc corrumpitur : et hoc modo non est diffinitio immortalis. Aut incorruptibile dicit privationem potentiae corruptionis, non simpliciter, sed ut sit sen- sus, quod incorruptibile dicitur, quoniam impossibile est corrumpi nunc : et sic iterum non est diffinitio immortalis. Aut incorruptibile dicit quidem privationem potentiae corruptionis simpliciter, et nunc tale sit dictum ipsum incorruptibile, hoc est ut hujusmodi sit nunc quod nunquam corrumpi possit: et hoc modo potest esse diffinitio immortalis. Quando ergo dicimus, quod incorruptibile nunc est animal , non hoc dicimus assignando quoniam nunc tale animal quod non corrumpitur, sed ostendimus quoniam nunc tale sit, quod nunquam corrumpatur nec corrumpi possit: hoc autem idem est immortali et diffinitio ejusdem : propter quod non accidit nunc secundum hoc tempus praesens tantum id idem immortale esse : sed dicimus hic unum sic esse considerandum, si secundum omne tempus sequitur in his ubi accidat id quod secundum diffinitionem assignatur, sequi diffinitum et inesse nunc secundum hoc praesens tempus et praeteritum tempus, et non semper. Quod autem secundum nomen diffiniti ad quod aptatur diffinitio, accidit aliquando non inesse, non erit idem nunc et prius.

Hoc igitur loco considerationis (quia multos sensus habet) non simpliciter secundum omnem sensum, sed in sensu in quo dicit nominis diffinitionem (quemadmodum dictum est) utendum est. Sciendum autem hic, quod incorruptibile proprie loquendo est plus quam immortale :

quia immortale proprie est ejus cujus est vita, incorruptibile autem opponitur corruptibili quod est compositorum ex contrariis vel eorum quae super talia delata sunt, ut formae eorum : et sic incorruptibile potest esse differentia ejus quod est immortale, et non penitus idem illi, sed in plus. Adhuc autem quamvis immor-. tale sit differentia salvans et perficiens, et immortale a privatione dicatur, tamen ut est differentia, ab aptitudine sumitur, et non ab actu et sic perficit et salvat in esse tali.