Sequitur :

" Rigare. "

In quo notatur spiritualium germinum infusio. Terra enim invia et inaquosa sterilis est. Et ideo rigat pedes, quod in vestigio pedum suorum germinet: et rigati pedes, humorem habentem in se vim deitatis infundant. Eccli. XXIV, 42 : Dixi : Rigabo hortum meum plantationum, et inebriabo prati mei fructum. Haec est Axa, Josue, xv, 19, cui pater dedit irriguum superius et inferius. Irriguum inferius pro peccatis commissis : irriguum superius pro adeptione amoris patris caelestis.

" Pedes ejus. "

Ecce extremorum Domini (quae magis indigebant) prudens et humilis procuratio. Pedum enim lotio humile est obsequium. Pedes etiam Domini lassi, hoc obsequio indigebant. Quod enim humile sit, patet in Christo qui in signum maximae humilitatis pedes lavit discipulorum .

Pedes etiam indigebant hoc obsequio : quia per loturam pedum lassorum, pedum extrahitur lassitudo. I Reg. xxv, 41 : Ecce famula tua sit in ancillam, ut lavet pedes domini mei.

Secundum obsequium est tersio, quae notatur in hoc quod dicit:

" Et capillis capitis sui tergebat. "

Et notantur in hoc tria : mollities et delicatio tergentis, inclinatio capitis, et ipsa diligentia tersionis.

Capilli enim mulieris secundum naturam molliores sunt quam virorum. Et capilli capitis propter mollitiem cerebri maxime sunt molles. Ex motu enim calor spiritum et sanguinem in pedes Domini traxerat: et ideo levi tactu sensum doloris, lassi pedes accipiebant. Et ideo haec prudens mulier molle tersorium apponebat : et ideo tali obsequio suam devotionem exhibebat.

Alia autem causa fuit, ut hoc in obsequium humilitatis Christi converteret, in quo ante maximam exhibuerat vanitatem. Et ideo in Canticis, vii, 5, in laudem ejus dicitur : Comae capitis tui sicut purpura regis vincta canalibus. Purpura enim regis rubet purpureo sanguine humilitatis et passionis Christi consideratione. Haec autem canalibus vincta est, quando coma immista est lacrymarum fluminibus.

Quantum autem ad hoc quod vanitatem capillorum traxit in tersionis pulveris humilitatem, dicitur, Cantic. v, 11 : Comae ejus sicut elatae palmarum, nigraequasi corvus. Elatae palmarum sunt ramusculi valde crocei, repandi sub spatulis et super stipitem palmae. Hujus ergo mulieris comae primo in vanitate croceae et repandae, sicut elatae palmarum existentes, postea in tersione pulveris attritorum pedum Domini fuerunt nigrae et deturpatae quasi corvus per humilitatem et abjectionem. Sequitur:

" Capitis sui. "

Ecce capitis mulieris ad pedes Domini inclinatio : in quo notatur litteraliter majestatis creditae in Christo adoratio, et typice notatur mentis (quae per caput intelligitur) et cogitationum et affectionum (quae de mente sicut capilli de capite fluunt) ad Christum concors relatio.

De adoratione quidem, Psal. CXXXI, 7: Adorabimus in loco ubi steterunt pedes ejus. Exod. IV, 31 : Proni adoraverunt.

De relaxatione autem cogitationum et affectionum in Christum, Cantic. IV, 9 : Vulnerasti cor meum, soror mea sponsa, vulnerasti cor meum in uno oculorum tuorum, et in uno crine colli tui. Unus enim oculorum, est uniformitas intentionum absque duplicitate. Unus crinis, est unitate conformis consensus contendentium cogitationum et affectionum in Christum. Haec enim duo amore vulnerant cor Christi: ita quod oportet fateri quod captus et vulneratus sit amore, sicut confessus est amorem hujus peccatricis.

Tersionis autem diligentia, et obsequium praestabat Domino, et figuram indulgentiae peccatricis. Domino enim secundum litteram abstersit humorem, et pulverem, ut penetrare in pedes ejus posset unctio : sicut et Christus linteo quo erat praecinctus, tersit pedes discipulorum quos laverat .

Figuram autem habuit ad indulgentiam : quia sicut tersit, ita tersa est a Chri- sto a sordibus vitiorum. Et quoad utrumque istorum dicit, Cantic. v, 2 : Caput meum plenum est rore, hoc est, roscido lacrymarum humore : et cincinni mei guttis noctium. Noctium enim guttae magnae et humidae sunt valde, significantes abluentes lacrymas maculas et tenebras peccatorum. Hoc est igitur obsequium tersionis.

a Et osculabatur pedes ejus. "

Ecce tertium obsequium in pedum osculatione. In osculo autem tria sunt: labiorum impressio, spiritus a corde procedentis in id quod osculatur immissio, et pacis et amoris assecuratio.

Labiorum impressio significat labiorum ad laudem veniam concedentis obligationem, et laudis ipsius jubilum et dulcedinem. De primo quorum dicitur, Psal. lxii, 4 : Labia mea laudabunt te. De secundo, item, Psal. lxii, 7 : Labiis exsultationis laudabit os meum. Propter quod dicitur, Cantic. IV, 11: Mel et lac sub lingua tua.

Spiritus autem a corde processio in osculatum, indissolubilem significat spiritus adhaesionem. I ad Corinth. VI, 17 : Qui adhaeret Domino, unus spiritus est. Psal. lxii, 9: Adhaesit anima mea post te.

Conjunctio autem ipsa duorum, osculantis et osculati, consensum significat amoris, et assecurationem pacis. Cantic. I, 1: Osculetur me osculo oris sui. Ad Roman. XVI, 16 : Salutate invicem in osculo sancto. Cantic. viii, 1 : Quis mihi det te fratrem meum sugentem ubera matris meae, ut inveniam te foris, et deosculer te, et jam me nemo despiciat ? Hoc est, Quis mihi det ut tu, qui es Deus meus, efficiaris et in conformitate naturae frater meus, qui sugis ubera matris communis sapientiae Dei : ut poenitens, et paenitendo quaerens te, inveniam solum, absque tumultu turbarum : foris, extra secretum contemplationis Angelorum, in discubitu convivan- tium tecum peccatorum, sed paenitentium : et ibi in signum aeternae pacis deosculer te : et remissione percepta, jam me nemo despiciat ut ante, quando lenociniis adhaerens despecta fui, et peccatrix.

Illud igitur obsequium est deosculationis.

" Et unguento ungebat. "

Et est illud ultimum obsequium, quod est lassorum pedum suavissima unctio. Et est mirabile : quia cum unctio non possit fieri nisi unguento, tamen addit: " Unguento ungebat. " Nec est nugatio : quia antonomastice fuit illud unguentum caeteris unguentis rarius, ideo carius et pretiosius: quod non sibi, ut diximus, sed soli Deo praeparaverat condignum. Hoc igitur unguentum de diversis aromatibus confectum, unctionem significat devotionis et compunctionis et charitatis. Est enim unguentum pinguedine laxans locum unctum, et ex acumine in locum unctum penetrans, et ex suavitate dolorem mitigans. Habet igitur istud pinguedinem devotionis, et acumen compunctionis, et suavitatem charitatis.

De primo horum dicit Psalmus lxii, 6 : Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea. De secundo, Psal. IV, 5 : Quae dicitis in cordibus vestris, in cubilibus vestris compungimini. De tertio, I Petr. ii, 3 : Si tamen gustastis quoniam dulcis est Dominus, hoc est, charitas Domini. Haec igitur tria concussa et commista, unctionem istam conficiunt. Eccli. xxxviii, 7 : Unguentarius pigmenta faciet suavitatis, et unctiones conficiet sanitatis. Ne autem careat odore, recipiuntur in ipso omnium virtutum spiramenta, ut verum sit quod dicitur, Cantic. I, 2 : Fragrantia unguentis optimis. Et illud Canticorum, IV, 10 : Odor unguentorum tuorum super omnia aromata.

Hoc ergo unguento pedes unxit dominicos, de quibus jam ante dictum est. Misericordia enim mollis quidem est, sed isto unguento delinita mollior efficitur. Veritas autem sive justitia non emollitur nisi peruncta : et tunc obliviscuntur pedes isti dolorum quos peccatrix incussit, dum pedes isti eam ad paenitentiam quaerentes lassarentur.

Haec ergo " ungebat " unctione consueta: unctionem de praeterito in praesens continuabat et extendebat. Et hoc est quod in persona uncti dicit Job, XXIX, 6: Lavabam pedes meos butyro, hoc est, devotionis pinguedine. Christus enim unctus sonat, et unctus a Spiritu Domini, Isa. lxi, 1: Spiritus Domini super me, eo quod unxerit Dominus me. Unctione charismata gratiarum infundit, I Joan. II, 27: Unctio ejus docet vos de omnibus. Et ungentes se diligit et suscipit, Psal. CXXXII, 1 et 2: Ecce quam bonum et quam jucundum habitare fratres in unum ! Sicut unguentum in capite, quod descendit in barbam, barbam Aaron, quod descendit in oram vestimenti ejus, scilicet in corpus totum.

In hoc ergo consistit hujus mulieris , obsequium.

Sed attendendum, quod quae fuerit ista mulier, et ubi factum fuerit istud quod hic refertur, non est expressum. Et ideo inter Patres de hoc inveniuntur diversitates. Gregorius enim et Beda hanc fuisse dicunt Mariam Magdalenam, sororem Lazari et Marthae, accipientes hoc pro argumento quod legitur, Joan. XI, 2: Maria autem erat quae unxit Dominum unguento, et extersit pedes ejus capillis suis: cujus frater Lazarus infirmabatur. Adducunt etiam hoc quod dicitur, Luc. VIII, 2 : Maria quae vocatur Magdalene, de qua septem daemonia exierant. Quod explanans Gregorius dicit: " Septem Matt ria Magdalene daemonia habuit, quae " universis vitiis plena fuit. " Et hos tota sequitur Romana et Occidentalis Ecclesia. . In contrarium horum opinantur Joannes Chrysostomus et Origenes, qui dicunt Mariam Magdalenam virginem

fuisse, et virginem permansisse: nec probabile esse quod tanta peccatrix cum Domino tantam habuisset familiaritatem. Dicunt etiam corporaliter quidem eam obsessam daemonibus septem fuisse. Dicunt insuper non unam tantum istam peccatricem pedes Domini unxisse, sed et illam et forte plures alias quae sequebantur eum, et de facultatibus suis sibi mir nistrabant. Et cum in hopistiis curam ejus agerent, et pedes lavarent, tunc terserunt capillis propter participationem sanctitatis pedum, ut secum gestarent pulverem. Et unxerunt ad tollendam de pedibus lassitudinem. Ecce ista est diversitas opinionum Patrum : et accipiat quilibet quod vult. Ecclesia enim Occidentalis sequitur Gregorium.

Et sic pro certo fecit Deus duo magna luminaria: duas Marias, matrem videlicet Domini, et sororem Lazari. Luminare majus, hoc est, Virginem Beatam Ut praeesset diei, hoc est, lucem infunderet innocentibus. Proverb. IV, 18 : Justorum semita quasi lux splendens, procedit et crescit usque ad perfectam diem. Luminare autem minus, hoc est, Mariam paenitentem sub pedibus Beatae Virginis. Apocal. xii, 12: Mulier amicta sole, et luna sub pedibus ejus. Et hanc fecit ut praeesset, exemplum paenitentiae praebendo, nocti, hoc est, peccatoribus. Eccli. xliii , 7 : A luna signum diei festi: quia gaudium erit coram Angelis Dei super uno peccatore paenitentiam agente . Luminare quod minuitur quantum ad dignitatem et humilitatem in consideratione virtutis et perfectionis. Virgo quidem sanctificata a Spiritu sancto, humilis ancilla profudit Salvatorem. Peccatrix autem extracta de Leviathan maxilla unxit unctione Salvatorem in paenitentiae salutem.