In Evangelium Secundum Lucam

 PROOEMIUM BEATI LUCAE IN EVANGELIUM SUUM.

 CAPUT I.

 IN CAPUT I LUCAE

 Sequitur:

 Ecce opportunitas ex opere. Et sequitur, ponens opportunitatem ex tempore dicens :

 Sequitur de loci opportunitate, cum dicit :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Dicit igitur:

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Unde sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur laetissimus auditus:

 Sequitur congratulationis modus, cum dicit :

 Sequitur de sanctitatis istius Praecursoris progressu.

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de effectu cum dicit:

 Et ideo sequitur signum duplex, naturae, et gratiae.

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 CAPUT II.

 IN CAPUT II LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de re annuntiata :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et ideo sequitur :

 Sequitur de effectu.

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur finis, cum dicitur :

 Sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT III.

 IN CAPUT III LUCAE

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de missi obedientia :

 Sequitur:

 Unde sequitur :

 Sequitur :

 His igitur de causis baptizari voluit Dominus. Sequitur :

 CAPUT IV.

 IN CAPUT IV LUCAE

 Sequitur de auctoritate, cum dicit : Evangelizare, etc.

 Sequitur :

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 CAPUT V.

 IN CAPUT V LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT VI.

 IN CAPUT VI LUCAE

 Dicit igitur:

 Sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Et ideo sequitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Unde sequitur:

 Sequitur :

 Sequitur :

 Unde sequitur:

 CAPUT VII.

 IN CAPUT VII LUCAE

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT VIII.

 IN CAPUT VIII LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Unde sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et ideo sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur.

 Sequitur :

 CAPUT IX.

 IN CAPUT IX LUCAE

 Sequitur:

 Sequitur:

 Sequitur:

 Sequitur:

 Dicit igitur :

 Sequitur :

 Dicit igitur tangendo tria : discubitum, ordinem discumbentium, et numerum satiatorum.

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur : Et ecce.

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT X.

 IN CAPUT X LUCAE

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur:

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 Sequitur de officiis Marthae.

 CAPUT XI.

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur:

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XII.

 IN CAPUT XII LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur de primo : Sint lumbi vestri praecincti.

 Sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIII.

 IN CAPUT XIII LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequi?ur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIV.

 IN CAPUT XIV LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur tertium :

 Et hoc est quod sequitur :

 Sequitur :

 CAPUT XV.

 IN CAPUT XV LUCAE

 Dicit igitur:

 Dicit igitur : Et dixit.

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur de primo horum :

 CAPUT XVI.

 IN CAPUT XVI LUCAE

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XVII.

 IN CAPUT XVII LUCAE

 Dicit igitur :

 Dicit igitur illis :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequilur.

 Dicit igitur :

 CAPUT XVIII.

 IN CAPUT XVIII LUCAE .

 Dicit igitur :

 Dicit igitur:

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XIX.

 IN CAPUT XIX LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur : Et ait illi dominus ejus, benigne suscipiens eum :

 CAPUT XX.

 IN CAPUT XX LUCAE

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXI.

 Dicit igitur:

 CAPUT XXII.

 IN CAPUT XXII LUCAE

 Dicit igitur:

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur :

 Et ideo sequitur :

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXIII.

 IN CAPUT XXIII LUCAE

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur : Ducebantur autem, cum amara necessitate tracti. Thren. v,

 Dicit igitur de primo : Jesus autem, omnia haec mala et vituperia perpessus, dicebat,

 Dicit igitur : Et stabat minaciter populus spectans,

 Et hoc est quod sequitur :

 CAPUT XXIV

 IN CAPUT XXIV LUCAE

 Dicit igitur:

 Et hoc est quod sequitur:

 Dicit igitur:

 Dicit igitur :

 Et hoc est quod sequitur :

 Dicit igitur :

 Dicit igitur: Et ipsi adorantes. Matth.

Sequitur de sanctitatis istius Praecursoris progressu.

Et hoc est quod dicit: " Et factum est in die octavo. "

Tangit autem hic duo, quae significant sanctitatis ejus progressum : quorum unum est congruentia legis, secundum autem per multa indicia fama sanctitatis.

Ut enim legi congrueret, Joannes suscepit circumcisionem. Circumcisio autem quatuor de causis suscipiebatur : quarum una est, ut praeceptum circumcisionis impleatur. Genes. XVII, 14 : Masculus, cujus praeputii caro circumcisa non fuerit, delebitur anima illa de populo suo : quia pactum meum irritum fecit.

Secunda est, ut remedium ex circumcisione contra peccatum acquiratur. Beda : " Idem salutiferae curationis confe-" rebat in veteri lege circumcisio, quod

"tempore revelatae gratiae baptismus " conferre consuevit. " Isa. LII, 1 : Non adjiciet ultra ut pertranseat per te incircumcisus et immundus.

Tertia est, ut circumcisus legi congruat. Et sic Joannes jam in utero sanctificatus circumcisus erat: non ut remedium acciperet, sed ut legi congrueret. Sicut enim dicitur, Matth. XI, 12 : Omnes Prophetae et Lex usque ad Joannem. Et, antea, v. 11: A diebus autem Joannis Baptistae usque nunc, regnum caelorum vim patitur, et violenti rapiunt illud. Et ideo Joannes medium est inter Legem et Evangelium. Medium autem participat utriusque extremi aliquid. Et ideo sicut per simile elementum, et similem actum baptismatis sui, baptismo Christi et Evangelio congruebat, ita per susceptionem circumcisionis congruebat legi et circumcisioni : et ideo circumcisus est.

Quarta causa est, ut susceptio circumcisionis circumcisionem et legem terminaret. Et sic Christus accepit circumcisionem. Ad Roman. x, 4 : Finis legis, Christus, ad justitiam omni credenti. Et ideo post Christum circumcisio nihil conferebat. Ad Galat. v, 2 : Si circumcidamini, Christus nihil vobis proderit. Dabatur autem circumcisio in signum justitiae cordis. Ad Roman. IV, 11: Signum accepit circumcisionis, signaculum justitiae fidei. Signum enim erat quod sicut superfluum pelliculae circumciditur in corpore ubi viget concupiscentia, ita superfluum concupiscentiae circumcidi deberet in corde. Ad Roman. II, 28 et 29 : Non enim qui in manifesto, Judaeus est, neque quae in manifesto, in carne, est circumcisio : sed qui in abscondito, Judaeus est, et circumcisio cordis in spiritu, non littera : cujus laus non ex hominibus, sed ex Deo est. De taliter circumcisis dicitur, Deuter, x, 16 : Circumcidite igitur praeputium cordis vestri, et cervicem vestram durissimam ne indurelisamplius. Jerem. iv, 4 : Circumcidimini Domino, viri Juda, et auferte praeputia cordium vestrorum.

Fiebat autem " in die octavo " propter octavam resurrectionis, in qua praecidetur ab electis omnis corruptio. Vel forte melius dicitur, quod quia res significata et causata in circumcisione, est circumcisio superfluitatis concupiscentiae et delectationis : concupiscentia autem et delectatio nihil penitus habens superfluum est admirabilis, pura, et firma, ut docet Aristoteles : tunc quando omnia alia praeciduntur, homo spiritualiter est circumcisus. Delectatio autem admirabilis est, per hoc quod est alta. Pura autem, per hoc quod contrario nullo est admixta. Firma vero, per hoc quod est certa et essentialis secundum seipsam delectans. Tria autem faciunt altissimam. Primum quidem restrictio carnalis voluptatis in complexione : secundum autem, cohibitio passionis sive tentationis in voluntate : tertium autem, custodia cordis sive exaltatio cordis in sancti Spiritus illustratione.

Et de primo quidem horum dicitur, I ad Timoth. IV, 12 : Nemo adolescentiam tuam contemnat, hoc est, fac ut non contemptibilem habeas adolescentiam. Unde alibi, scilicet II ad Timoth. ii, 22: Juvenilia desideria fuge. Nomen enim incontinentiae, ut dicit Philosophus, ad puerilia et juvenilia peccata transfertur. Haec igitur illustratio gratiae super voluptatem carnis est prima dies.

De secundo habes, Eccli. xviii, 30 et 31 : Fili, post concupiscentias tuas non eas, et a voluntate tua avertere. Si praestes animae tuae concupiscentias ejus, faciet te in gaudium inimicis tuis. Et haec est secunda illustratio super passionem in cogitatu et voluntate.

De tertia dicitur, Proverb, IV, 23 : Omni custodia serva cor tuum, quia ex ipso vita procedit. Et hoc fit cum continetur in alta spiritus consolatione. Psal. lxiii, 7 et 8: Accedet homo ad cor altum, et exaltabitur Deus.

Haec igitur tria faciunt delectationes altissimas et mirabiles. Psal. xv, 10 : Delectationes in dextera tua usque in finem.

Duo autem sunt quae faciunt puras delectationes, quorum primum ad rationem conversio sensualitatis sive brutalitatis : quia si ad sensuum oblectamenta convertatur, statim inducit impuritatem. Secundum autem est, ut ratio sive spiritus in simpliciter spiritualibus exerceatur.

De primo, Proverb. XXVII, 23 : Diligenter agnosce vultum pecoris tui, tuosque greges considera. Vultus a volendo dicitur, hoc est, per rationis intentionem quid velit sensualitas discute, et motus pecorinos tuos cohibe. Psal. lxxii, 23 : Ut jumentum factus sum apud te: et ego semper tecum. Jumentum enim apud Deum est jumentinus motus per spiritum relatus in Deum. Et haec est illustratio quarta, et dies quartus.

De exercitio autem spiritus in spiritualibus dicitur, I ad Corinth. II, 15 : Spiritualis homo judicat omnia, et ipse a nemine judicatur. Et haec est illustratio quinta. Licet enim animalis motus sit naturalis, tamen est communis et non purus, nisi ad spiritum purum referatur. Haec igitur duo puram et non habentem contrariam faciunt delectationem.

Tria autem sunt quae faciunt eam Drmam, quae sunt separatio a tribus : ut ipsa quidem nulla sit species mali, nulla species insipidi, nulla species imperfecti. Et haec tria notantur, ad Roman. xii, 2: Probetis quae sit voluntas Dei bona, et beneplacens, et perfecta. Bona, simplicem formam habens boni, nihil mali admixtum. Beneplacens autem est voluntas pascens, quae pascitur in volito. Et hoc non potest esse transitorium, quia hoc est insipidum. Perfecta autem est, cui nihil deest. Et haec nihil habet imperfectum. Delectatio igitur nihil habens carnalitatis, nihil passionis inordinatae, sed multum habens altitudinis. Item, in qua animalitas tota conversa est ad spiritum, et spiritus exercitatus in Deum, quae est de delectabili bono beneplacens et perfecto, facit optimam delectationem.

Et hi sunt octo dies, in quibus circumciditur a delectatione id quod est superfluum.

" Venerunt, "

Supple, vicini et cognati ejus, de quibus jam dictum est. Tsa. lx, 4 : Fili tui de longe venient, et filiae tuae de latere surgent. Psal. CXXI, 4 : Illuc enim ascenderunt tribus, tribus Domini: testimonium Israel, ad confitendum nomini Dominii

" Circumcidere, " superfluum concupiscentiae et delectationis deponendum significare. Genes. XXXIV, 22 : Unum est quo differtur tantum bonum : si circumcidamus masculos nostros, ritum gentis imitantes.

" Puerum, " a puritate dictum : quia si exspectaretur ad aetatem adultam, circumcisio de se peccatum actuale non curasset : sed si dimissum fuisset, hoc esset de misericordia Domini. Genes. XVII, 12 : Infans octo dierum circumcidetur.

"Et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.

Et respondens mater ejus, dixit : Nequaquam, sed vocabitur Joannes. "

Ecce indicium futurae sanctitatis ex nomine.

Et dicuntur hic duo, quorum primum est impositio nominis, secundum autem nominis impositi effectus et prodigium.

Impositio nominis quatuor habet diversitates : unam quidem patris nomen imponere volentium : secundam autem, matris contradictionem : tertiam, patri ut nomen promulget innuendum : quartam autem, patris cum matre consensum.