Lectio 6

Ostensum est qualiter subvenerat occurrentibus, hic tangit quod ad eos ibat: et hic duo tangit.

Primo qualiter impendit quibusdam effectum; secundo quomodo affectum, ibi videns autem turbas, misertus est eis.

Et circa primum primo ostendit ubi impendit auxilium; secundo quod docuit; tertio quod fecit.

Dicit ergo et circuibat iesus omnes civitates et castella. In quo datur praedicatoribus exemplum, quod non sint contenti praedicare in uno loco tantum; Io. XV, V. 16: posui vos, ut eatis, et fructum afferatis etc..

Omnes civitates et castella. Et bene illud ordinatur cum praecedentibus. Quia dixerant quod in principe Daemoniorum eiiciebat Daemonia; ideo manifestat se non habere Daemonium, ut ei conveniat, Ps. Cxix, 7: cum his qui oderunt pacem eram pacificus, dum loquebar illis, impugnabant me gratis.

Sequitur quid annuntiabat; duo enim faciebat, quia in synagogis erat docens et praedicans.

Docens quae ad fidem praedicans quae ad mores. Item coram multis, quia in synagogis; in Ps. XXXIX, 10: annuntiavi iustitiam tuam in ecclesia magna: in quo etiam differt a doctrina haereticorum, quae est in occulto.

Secus doctrina christi; Io. XVIII, 20: nihil in occulto locutus sum vobis.

Item tangit quae docet, quia evangelium regni; Io. XVIII, 37: in hoc natus sum, et ad hoc veni in mundum, ut testimonium perhibeam veritati etc.. Unde caelestia docebat; Is. XLVIII, 17: ego dominus docens te utilia.

Postea ostenditur facto quid fecit curans omnem languorem et omnem infirmitatem.

Languores, quoad graves infirmitates; infirmitates, quoad leves; in Ps. Cii, 3: qui propitiatur omnibus iniquitatibus tuis, qui sanat omnes infirmitates tuas. Et quare hoc? ut confirmaret miraculo quod dicebat verbo, ut in Mc. Ult., 20: domino cooperante, et sermonem confirmante sequentibus signis.

Item ut ostenderet exemplum praedicatoribus ut facerent et docerent; Act. I, 1: coepit iesus facere et docere.

Videns autem iesus turbas, misertus est illis. Hic ostendit qualiter dominus quibusdam impendit affectum; et hoc contra quosdam; opinio enim fuit quod nullus sufficiebat affectus, sed requirebatur effectus; sed hic dicit videns iesus turbas, misertus est illis.

Et primo tangit quomodo miserebatur; secundo ponit exemplum. Et primo ponit misericordiam christi; secundo causam.

Dicit ergo videns etc. Scilicet pia consideratione, misertus est eis, quia proprium est ei misereri; Ps. Cxliv, 9: miserationes eius super omnia opera eius. Istud visum desiderabat David, dicens Ps. XXIV, 16: respice in me, et miserere mei. Et quibus misertus est, quia vexati, a Daemonibus, item iacentes, scilicet prostrati ab infirmitatibus. Vel vexati erroribus, iacentes peccatis, sicut oves non habentes pastorem. Unde Prov. XI, 14: ubi non est gubernator, populus corruet etc.. Et ez.

C. XXXIV, 5: dispersae sunt oves meae, eo quod non esset eis pastor; et in eodem: vae pastoribus Israel qui pascebant semetipsos.

Ut Zac. XI, 17: o pastor et idolum derelinquens gregem.

Tunc dicit discipulis suis. Hic inducit aliquos ad miserendum, et primo assignat causam; secundo inducit ad effectum, ibi rogate ergo dominum messis ut mittat operarios in messem suam.

Et ponit duas causas.

Primo multitudinem tendentium ad bonum; secundo paucitatem doctorum, ibi operarii autem pauci.

Multi convenerant; ideo dicit messis quidem multa. Messis non dicitur quando frumentum florescit, vel cum est in spica, sed tunc quando iam dispositum est ut colligatur; sic homines iam dispositi erant ad credendum per effectum praedicatorum: simile habetur Io. IV, 35: levate oculos vestros, et videte regiones, quoniam albae sunt iam ad messem.

Et operarii pauci, scilicet boni; unde apostolus, I Cor. III, 9: dei enim adiutores sumus. Impendentes ergo quod vestrum est.

Et quid? rogate dominum messis ut mittat operarios in messem suam. Quando habemus defectum, debemus recurrere ad deum, cum officium praedicationis non nisi precibus impetretur: qui enim mittit operarios, est dominus, unde dicitur; ego misi vos. Et rogat ut rogetur, ut nobis accumulet meritum, dum pro salute aliorum oramus. Item talem ordinem posuit, ut sanctitas aliorum aliis prosit, ut I Petr. IV, 10: unusquisque ut accepit gratiam in alterutrum illam administrantes, sicut boni dispensatores multiformis gratiae dei etc.. Unde vult ut quicquid gratiae et sanctitatis receperunt, aliis impendant, et ipse rogatus exaudit. Rogat enim ut ipse rogetur ut eos mittat; Rom. X, 15: quomodo praedicabunt nisi mittantur? acquiritur enim auctoritas; item gratia, unde: caritas christi urget nos.

Item, rogate dominum messis ut mittat operarios, non quaestuarios qui corrumpunt malo exemplo, in messem suam, scilicet in messem dei. Quaestuarii enim non mittuntur in messem dei, sed in messem suam, quia non quaerunt gloriam dei, sed commodum suum.