PHILOSOPHIA PAUPERUM

 PRIMA PARS DE PHYSICO AUDITU.

 CAPUT I.

 CAPUT II. De materia.

 CAPUT III.

 CAPUT IV. De forma.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII. De diffinitionibus motus.

 CAPUT IX. De divisionibus motus.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI. De aevo et aviterno.

 SECUNDA PARS DE COELO ET MUNDO.

 CAPUT I. Quod unus est mundus.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 TERTIA PARS DE GENERATIONE ET CORRUPTIONE.

 CAPUT I.

 CAPUT II. Opiniones de elementis.

 CAPUT III. De qualitatibus lemcniorum.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De mixtione.

 QUARTA PARS DE METEORIS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII. De grandine qui dicitur lapis.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De rore.

 CAPUT XII. De pruina.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV. De quinque proprietatibus ventorum.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX. De casu fulguris.

 CAPUT XX. De effectibus fulminis.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV. De loco tonitrui et coruscationis.

 CAPUT XXV. Quam virtutem tonando Jupiter habeat.

 CAPUT XXVI. De terraemotu.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX. De cometis.

 CAPUT XXXI. De coloribus nubium.

 CAPUT XXXII. De galaxia.

 QUINTA PARS DE ANIMA.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT IV.

 CAPUT V. De potentiis animae vegetabilis.

 CAPUT VI. De potentiis animae sensibilis.

 CAPUT VII. De visu.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De olfactu.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De tactu.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII. De objectis.

 CAPUT XIV. De sensu communi.

 CAPUT XV. De virtute quae est imaginatio.

 CAPUT XVI. De virtute imaginativa.

 CAPUT XVII. De somno ei vigilia.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX. De virtute motiva motu naturali.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII. De virtute motiva exteriori.

 CAPUT XXIV. De potentiis animae rationalis.

 CAPUT XXV. Utram intellectus habeat organum.

 CAPUT XXVI. De objecto virtutis intellectivae.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII. De virtute intellectiva separabili.

 CAPUT XXIX. De intellectu possibili.

 CAPUT XXX. De intellectu agente.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII. De actu virtutis intellectivae.

 CAPUT XXXIII. De virtute motiva intellectiva.

CAPUT XVIII.

De diversitate nubis continentis tonitrua.

Dicendum est nunc de diversitate nubis continentis tonitrua, et postea de diversitate vaporis secundum calorem ignis in ipsa nube, et tandem de diversitate descensus ejus ad nos. Est autem nubes ut frequenter quadruplicis dispositionis quae continet forte tonitruum, scilicet nigra, rubea, viridis, et alba aliquantulum. Nigra quidem est nubes spissa proprio frigore : et ideo non dat locum radiis ut penetrando albam faciant ipsam : et ideo quia spissa fortiter comprimit vaporem et ignit, et dat forte tonitruum, si vapor intrinsecus fuerit multus et spissus. Rubescens autem et nigra nubes est de se valde spissa : sed vapor ignitus in illa resultat per ipsam : et ideo illa fortiorem frequenter dat ictum quam nigra. Viridis autem cum nigredine et rubore parvo est pessima omnium nubium et timenda, si directe sit super civitatem aliquam : quia illa multum habet ignem propter rubeum, et multam materiam vaporis propter nigredinem, et multam aquam habet propter virorem : et ideo fit ibi pugna fortissima calidi cum frigido, et humidi cum sicco : in tantum ut illa frequenter emittat flammam magnorum lapidum, qui dejiciunt turres, et aedificia incendunt et homines. Albam autem non oportet timere, quia parum habet de utraque materia : et ideo si flamma ejus cadit super aedificia, statim extinguitur antequam incendat ea, nisi sint valde sicca et cremabilia.

Valde autem observandi sunt colores coruscationis, qui ut multum sunt triplices, scilicet rubeus, clarus, seu albus, flammeus, et rufus quasi vinosus. Primus autem causatur a vapore non inuitum sicco : humidum enim dat ei colorem rubeum, sicut est flamma viridium lignorum, et est timendus color iste, quia humidam continet materiam, quae non spargitur : et ideo facilius et fortius incendit. Color autem flammae albae est vaporis valde sicci, sicut est flamma siccorum lignorum : et ideo spargitur, et non laedit nisi facile cremabilia, sicut est stuppa et hujusmodi. Rufus autem color penetrabilis est : eo quod ille calor est vaporis valde conglutinata terrestris, et frequenter simul scindit et incendit.