PHILOSOPHIA PAUPERUM

 PRIMA PARS DE PHYSICO AUDITU.

 CAPUT I.

 CAPUT II. De materia.

 CAPUT III.

 CAPUT IV. De forma.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII. De diffinitionibus motus.

 CAPUT IX. De divisionibus motus.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI. De aevo et aviterno.

 SECUNDA PARS DE COELO ET MUNDO.

 CAPUT I. Quod unus est mundus.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 TERTIA PARS DE GENERATIONE ET CORRUPTIONE.

 CAPUT I.

 CAPUT II. Opiniones de elementis.

 CAPUT III. De qualitatibus lemcniorum.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De mixtione.

 QUARTA PARS DE METEORIS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII. De grandine qui dicitur lapis.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De rore.

 CAPUT XII. De pruina.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV. De quinque proprietatibus ventorum.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX. De casu fulguris.

 CAPUT XX. De effectibus fulminis.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV. De loco tonitrui et coruscationis.

 CAPUT XXV. Quam virtutem tonando Jupiter habeat.

 CAPUT XXVI. De terraemotu.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX. De cometis.

 CAPUT XXXI. De coloribus nubium.

 CAPUT XXXII. De galaxia.

 QUINTA PARS DE ANIMA.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT IV.

 CAPUT V. De potentiis animae vegetabilis.

 CAPUT VI. De potentiis animae sensibilis.

 CAPUT VII. De visu.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De olfactu.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De tactu.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII. De objectis.

 CAPUT XIV. De sensu communi.

 CAPUT XV. De virtute quae est imaginatio.

 CAPUT XVI. De virtute imaginativa.

 CAPUT XVII. De somno ei vigilia.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX. De virtute motiva motu naturali.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII. De virtute motiva exteriori.

 CAPUT XXIV. De potentiis animae rationalis.

 CAPUT XXV. Utram intellectus habeat organum.

 CAPUT XXVI. De objecto virtutis intellectivae.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII. De virtute intellectiva separabili.

 CAPUT XXIX. De intellectu possibili.

 CAPUT XXX. De intellectu agente.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII. De actu virtutis intellectivae.

 CAPUT XXXIII. De virtute motiva intellectiva.

CAPUT IV.

Quod coelum non sit de natura elementorum, , neque ex elementis compositum.

Jam. restat ostendere quod coelum, nec est elementum, nec est elementatum. Quod caelum non sit elementum, patet :

qiioniam de proprietate omnis eiementi. est haero In se contrarietatem., et agere in suum contrarium si conjungitur ei, corrumpendo spiritum dum vincit, et generando in materia speciem suam : si ergo coelum esset elementum, cum omnia elementa se habeant ad caelum sicut punctum ad totam terram, omnia jamdudum corrupisset, et omnia essent caelum, quod non videmus. Eodem modo patet quod coelum non sit elementatum. Omne enim elementatum minus est elementis ex quibus componitur : sed caium majus est omnibus elementis : ergo coelum elementatum non est. Item similiter patet quod caelum nec est elementum nec elementatum: omno enim tale habet motum rectum, hoc est, deorsum ad. medium, vel sursum a medio : sed coelum non habet motum rectum, sed circularem : ergo nec est elementum nec elementatum. Si dicatur quod motus rectus est ei naturalis, sed circuiaris accidentalis, contra sit : Motus accidentalis intenditur et remittitur : si ergo motus circularis esset caelo accidentalis, intenderetur et remitteretur : hoc autem non videmus : motus enim cccli semper est uniformis.

Ex praedictis patet quod caelum non est generatum : omne enim quod generatur, generatur a principio contrario vel a principiis contrariis, ut elicit Aristoteles in I libro de Coelo et Mundo Plato tamen dicit in Timaeo, quod est generatum, id est, habens principium vel causam sui. Ex praedictis etiam patet quod coelum non calescit nec frigescit : quia non est elementum nec elementatum. Et istae sunt propriae qualitates elementorum, scilicet calidum, frigidum, humidum et siccum. : et cum non recipiat hujusmodi impressiones, constat quod non est magis vetus quam fuerit a principio suae creationis. Et etiam patet, quod quamvis ex aggregatione luminis quod a sole provenit, nos sentiamus calorem, tamen corpora coelestia non sunt calida : sed tantum dicuntur calida ut Sol, vel frigida ut Saturnus, vel humida ut Luna per effectum. Agunt enim corpora superiora in inferioribus. Et non e contra. : quod patet. Videmus enim quod quando luna habet plenitudinem sui luminis, tunc mare excrescit, et in decremento lunae mare decrescit. Unde patet, quod luna est mater et causa omnis humiditatis. Praeterea dicit Aristoteles in libro de proprietatibus elementorum, quod quando omnes planetae fuerunt coadunari in signo Piscium, factum est diluvium : quando autem coadunati fuerunt in signo Geminorum, facta est magna mortalitas. Item patet ex praedictis quod coelum non est coloratum, quia color causatur ex qualitatibus elementorum.