COMMENTARIUS.

(e) De quarto articulo, etc. Circa materiam hujus articuli variae sunt sententiae et modi explicandi; difficultas enim est, quo modo Sacerdos recipiat potestatem absolvendi et ligandi in sua ordinatione a Christo si nequeat in actum, non solum licite, sed neque valide, nisi accedat auctoritas Ecclesiae tribuentis potestatem ordinariam aut delegatam in ordine ad absolutionem. Aliqui dixerunt clavem potestatis et jurisdictionis in ministro non distingui ab ordine, et consequenter Sacerdotem ex vi characteris Jure divino habere potestatem absolvendi proximam, sicut et consecrandi ; quamvis omnibus promiscue sit prohibitum Jure canonico absolvere sine approbatione Ecclesiae, et peccaret absolvendo confessarius, et poenilens accedendo, nisi accederet bona fide, qua supposita valide absolveretur, quia non haberet obicem illum peccati ex illicito accessu propter bonam fidem, et alias esset dispositus, et sic a quocumque Sacerdote absolveretur valide. Ita Durandus in 4. dist. 19. quaest. 2. quem secutus est Richardus Armachanus lib. undecimo quaestion. Armenoruni a cap. 1. usque ad 6. Alii dixerunt recipere quidem potestatem habitualem absolvendi, sed quae impediri possit ab Ecclesia prohibente. Ita Navarrus in Summa cap. 4. Alii dicunt recipere quidem et dari in ordinatione jurisdictionem per modum potentiae remotae, inchoatae, et dependere ab Ecclesia quam nequit exercere nisi in subditum, i quem recipit ab Ecclesia. Alii, licet in re ipsa non sit magna differentia, in verbis dissentiunt, asserentes, totam jurisdictionem recipi ab Ecclesia, et solum in ordinatione recipi potestatem ordinis. In re ipsa differentia non est, sed in verbis et modo explicandi inter has duas ultimas sententias ; sed prior modus est magis accommodatus, ut videbitur, quem sequitur Doctor, et post eum plures alii, et Major quaest. 1. ad finem, Paludanus quaest. 2. Angelus verbo confessio 3. Anlonin. 3. part. tit. 17. cap. 4. et alii, contra primam sententiam, quae est falsa.

Prima sit conclusio : Potestas jurisdictionis, et ordinis sunt distinctae, ut ordo respicit praecise consecrationem Eucharistiae, neque illa confertur, dum quis ordinatur respectu materiae, saltem necessariae, ex vi characteris Sacerdotalis. Conclusio intelligitur de potentia proxima absolvendi, est Doctoris hic, et communis Theologorum dist. 16. in 4. et 17. Probatur quoad primam partem, quia Apostoli prius fuerunt ordinati cum potestate in corpus Christi verum, quam receperunt claves aperiendi et claudendi, quae datae sunt Joan. 20. post resurrectionem ; ordinati autem sunt in caena, et in ordinatione .Sacerdotis prius datur ei una potestas quam alia. Probatur conclusio quoad secundam partem, ex Florentino definiente ministrum hujus Sacramenti esse Sacerdotem habentem jurisdictionem ordinariam vel delegatam. Concilium autem definit tantum essentialia, et per se requisita. Tridentinum definit absolutionem esse actum judicialem et sententiam, cap. 7. sess. 14. Quoniam igitur, inquit, natura et ratio judicii illud exposcit, ut sententia in subditos dumtaxat feratur, persuasum semper in Ecclesia Dei fuit, et verissimum esse Synodus haec confirmat, nullius momenti absolutionem eam esse debere, quam Sacerdos in eum profert, in quem ordinariam aut subdelegatam non habet jurisdictionem, etc. Supposita hac definitione et interpretatione Ecclesiae, quam adducit Concilium, facilis est ratio conclusionis, quia cum totum hoc dependeat ab institutione Christi, ita contigit in re de facto, prout Ecclesia docet, quae in hoc errare non potest. Secundo, ab inconvenienti, quia si haberet absolutam et proximam potestatem absolvendi ex jurisdictione divina, seu ex vi characteris, Ecclesia non posset eam limitare, quin valide fieret quidquid contra tentaretur, sicut patet in potestate, quam recipit vi characteris, in corpus Christi verum, quod valide conficit Sacerdos praecisus et degradatus. Tertio potestas absolvendi in quocumque esset ordinaria, et nulla esset delegata, contra Concilium. Quarto, veritatem conclusionis supponit Lateranense in cap. Omnis utriusque sexus, etc. ubi dicitur non posse aliquem confiteri alieno Sacerdoti sine licentia proprii, cum ille alioquin eum absolvere non posset; et cap. Si Episcopus, etc. de paenit. et remissionibus in 6. dicitur nulla consuetudine induci posse, ut quis sine licentia sui superioris posset confessarium eligere.

Quoad hoc est difficultas, ut respondeatur fundamentis adversariorum.

Objiciunt primo, quia datur potestas absolvendi in ordinatione per illa : Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata, etc. Secundo, Ecclesia nequit dare jurisdictionem ullam in peccata, quia haec delentur ex virtute Sacramenti ; ergo jurisdictio, in qua fundatur eorum remissio, est data a Christo Sacerdotibus, et non ab Ecclesia. Tertio, alias Papa nequiret absolvi, cum nullum habere possit lege humana superiorem ; exercitium autem jurisdictionis est respectu inferioris. Quarto, cap. Placuit, de paen. dist. 6. Urbanus secundus ita statuit : Placuit ut deinceps nulli Sacerdotum liceat quemuis commissum alteri Sacerdoti ad paenitentiam suscipere ; ergo ante illam prohibitionem licuit cuivis absolvere quemvis. Haec omnia unam habent solutionem, explicando quomodo haec jurisdictio insit Sacerdoti, in quo varii sunt Doctores. In primis opinio Navarri allata impugnatur sufficienter per rationem secundam pro conclusione, quia si habet potestatem absolvendi proximam in habitu potest reduci ad actum valide, remittente etiam Ecclesia.

Respondent ergo Can. relect. 5. de paen. Ledesma 2. 4. quaest. 22. Turrecremata lib. 1. sum. de Ecclesia cap. 98. et citatur

S. Bonaventura, recipere Sacerdotem eam jurisdictionem ab Ecclesia; requiri tamen ut sit primum ordinatus. Haec opinio impugnatur ex secunda ratione praemissa pro adversariis, quia claves aperiendi et claudendi dicuntur a Christo concessae Sacerdotibus, quas nequit conferre Ecclesia, sicut nec instituere Sacramenta. Respondet Cajet. tomo 1. opusc. tract. 7. q. 1. cum distinctione, quod alia sit potestas judicandi activa, quae est efficax ex parte principii, qualis est in Principe, quam non recipit a subditis ; alia vero est potestas, quae derivatur ab eo, qui judicandus est, sicut potestas arbitraria, quae a partibus hoc ipso quod se subjiciant, derivatur ; et haec vocatur ab eo passiva, quae oritur ex ipsa materia, in quam exerceri potest judicium ; principium absolutionis non est potestas jurisdictionis secundum ipsum, sed ordo ; potestas jurisdictionis ad hoc tantum concurrit, ut applicetur materia constituens peccatorem subditum. Sed haec distinctio inutilis est, quia forte verbis differt a sententia communi ; principium ergo absolutionis, cum actus sit judicialia, jurisdictio ex Conciliis, non autem ordo ; unde minister definitur habens auctoritatem ordinariam vel delegatam, quod necessario ex parte principii oritur.

Secunda conclusio sit: Sacerdotem recipere potestatem ligandi et solvendi a Deo. in sui ordinatione, quae potestas nequit reduci in actum secundum, nisi respective ad subditum, quem recipit ab Ecclesia tantum, quae habet claves jurisdictionis applicandi materiam in re ipsa, id est, dare subditum. Unde potestas illa est remota, donec accedat actus jurisdictionis Ecclesiae applicantis subditum, et in tantum ei subditum, in quantum Ecclesia eum subdit, vel in parte, vel in loto respective ad peccata, quae potest reservare.

Hanc conclusionem ut communem doctrinam tradit Doctor in praesenti articulo ; eam autem declarat magis quam probat, quia supponit eam esse doctrinam Ecclesiae et fidei, quia sententia a non suo judice lata est nulla. Etiam Tridentinum sess. 14. cap. 7. dicit sententiam non fieri nisi in subditum, idque spectare ad rationem judicii. Suarez alium modum loquendi praefert, quo dicitur Sacerdos recipere suam jurisdictionem ab Ecclesia, cum dat ei subditos, et non habere jurisdictionem ab ordinatione. Primo, quia Concilia videntur agnoscere jurisdictionem recipere solum ab Ecclesia, et nullam aliam mentionem faciunt, nisi ordinariae et delegatae, in quas dividitur jurisdictio recepta ab Ecclesia. Secundo, quia Concilia dicunt Sacerdotem posse carere omni jurisdictione, quod non esset verum, si haberet ex sua ordinatione jurisdictionem. Tertio, quia Tridentinum loco supra citato agnoscit jurisdictionem et subjectionem esse correlativa. Deinde, quia solus character ordinis improprie dicitur jurisdictio, ut extenditur ad corpus Christi mysticum, quia non potest exercere actum donec advenerit jurisdictio.

Caeterum quantum ad modum loquendi Scripturae, Patrum et Conciliorum melius servatur a Doctore, et magis proprie declaratur ipsius rei natura. Quamvis enim Ecclesia det jurisdictionem alicui qua tantum ad subditos, ut saepe contingit in iis, qui assumuntur ad Parochias et Cathedrales, antequam sint ordinati Sacerdotes et Episcopi, recipiunt jurisdictionem omnem, quam nata est Ecclesia dare respeclive, quoad subditos tum, sed non habent ullam jurisdictionem absolvendi aut ligandi in hoc foro, inferiorem, donec ordinentur ; oportet ergo jurisdictionem directe ligandi et absolvendi, quantum est ex parte potestatis, eis conferri per ordinationem ipsam completam in Sacerdotio. Quod patet ex Scriptura Joann. 20. et Matthaei 16. Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, ergo potestas judiciaria per claves ipsis datur in peccata ; haec autem est jurisdictionis propriissime sumptae, quia haec potestas data eis in ordine ad ferendam sententiam hujus fori tanquam judicibus, sicut et Sacramentum, quod ministrant, institutum est per modum judicii, ut patet ex Trid. sess. 14. cap. 2. cap. 5. et 7. et 8. in quibus manifeste docet Concilium ex divina institutione Sacerdotes esse judices in hoc foro; idque expresse colligit cap. 1. Dominus autem, inquit, Sacramentum Paenitentiae tunc praecipue instituit, cum a mortuis excitatus insufflavit in discipulos suos dicens : Accipite, Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis, relentasunt. Quo tam insigni facto, et verbis tam perspicuis, potestatem remittendi et retinendi peccata ad reconciliandos fideles post Baptismum lapsos, Apostolis et eorum successoribus fuisse communicatum universus Patrum consensus semper intellexit, etc. Et subdit merito damnatos fuisse Novatianos olim ab Ecclesia, qui hanc potestatem a Christo datam esse Sacerdotibus, sicut ipsum Concilium damnat modernos, quia verba illa in alienam sententiam transferunt ; non potest ergo negari, et perspicuis verbis, et facto datam esse potestatem ligandi et absolvendi in ordinatione Sacerdotii, et dari tam proprie quam hoc Sacramentum, cujus ipsi sunt judices et ministri, institutum est per formam judicii.

Idem Concilium cap. 5. dicit Christum ascendentem in coelum Sacerdotis sui ipsius Vicarios reliquisse, tanquam praesides et judices, ad quos omnia mortalia crimina deserantur, etc. qui pro potestate clavium remissionis, aut retentionis sententiam pronuntient; certum est judicem constitui potestate concessa, proprie loquendo, in officio judicis, et claves designant potestatem ligandi atque solvendi, quas non recipit Sacerdos ab Ecclesia, sed a Christo in sua ordinatione, quae designant potestatem praedictam, cujus ratione ligatur et solvitur. Item cap. 6. in initio capitis, damnans eos, qui dicunt illa Christi, Matth. 16. Joan. 20. non ad solos Sacerdotes et Episcopos referri ; tandem infra subdit:

Docet quoque etiam Sacerdotes, qui peccato mortali tenentur, per virtutem Spiritus sancti in ordinatione collatam, tanquam Christi ministros functionem remittendi peccata exercere. Heva cap. 8. docet claves Sacerdotum non ad solvendum tantum, sed ad ligandum concessas esse, ut antiqui Patres et credunt et docent. Ad idem facit can. 3. Item sess. 23. can. 4. ubi definit per illa verba in Sacerdotum ordinatione : Accipe Spiritum sanctum, etc. conferri ab Episcopo aliquid Sacerdotibus, nempe Spiritum sanctum et characterem. Ex quibus patet Sacerdotes ex sua ordinatione vere et proprie recipere potestatem, qua constituuntur judices et ministri in hoc foro, ac proinde juridictionem recipere, per quam dumtaxat constituuntur judices, et ex qua procedit sententia judicialis. Ergo dici non debet, vel hanc recipere ab Ecclesia eum approbante in ordine ad subditos, vel non posse proprie vocari jurisdictionem, nam inter duo extrema, quorum unum tangit virtutem et potestatem clavium divinitus concessam Sacerdoti in sua ordinatione ; et ex altera parte jurisdictionem, quam recipit ab Ecclesia, sicut neutrum evacuat aliud, ita etiam proprietas et modus loquendi debet temperari, ne in alterum extremum declinetur, quasi illud solum affirmaretur cum exclusione alterius.

Dico ergo cum Doctore proprie loquendo, remissionem peccatorum ex integro provenire ex potestate clavium, quam minister accepit in sua ordinatione tanquam a principio seu potestate, per quam directe fiat ipsa remissio, quia remissio fit virtute Sacramenti, et directe per absolutionem, quae est usus clavis, et per ministrum ex divina institutione, non per aliquam institutionem humanam Ecclesiae, quae nullam habet potestatem instituendi Sacramenta, aut eis efficaciam ullam tribuere aut variare substantiam, quae habent efficaciam seu effectum, secundum quod instituta sunt a Christo, et mediante sola institutione Christi. Unde sicut Ecclesia recepit tantum jurisdictionem fori externi, mediante qua nequit remittere peccata, ita quidquid in hac potestate facit directe, non concedit auctoritatem dimittendi, proprie dico, et directe. Quia tamen auctoritas concessa Sacerdotibus in sua ordinatione non tollit auctoritatem concessam Ecclesiae jurisdictionis, subordinationis et Hierarchiae, quam in personas omnes habet, ideo huic auctoritati subordinatur potestas clavium indirecte, quatenus determinatio et concessio personae, in quam exerceri possit sententia directe spectat ad Ecclesiam. Unde Tridentinum sess. 14. c. 6. Quoniam igitur, inquit, natura et ratio judicii illud exposcit, ut sententia in subditos dumtaxat feratur, etc. Quamvis ergo Sacerdos recepit a Christo potestatem absolvendi a peccatis directe, et quando absolvit, absolvit in persona Christi, ut Vicarius ejus, et in virtute potestatis illius a quo data est, quia tamen illa potestas, ut valide exerceatur, requirit subditum, in quem feratur sententia, quem non habet Sacerdos ex sua ordinatione, sed debet recipere ab Ecclesia, quae sola in subditos habet potestatem per se, et reliqui dependenter ab ipsa, seu ex ejus concessione. Hinc manet suspensa potestas clavium, donec per Ecclesiam reducatur ad actus ; potestas enim Sacerdotis est quasi arbitraria dependens a voluntate alterius in exercitio, qui se ipsi libere subjicit in materia libera, verbi gratia, peccatorum venialium, vel si sunt mortalia, ob quae tenetur Ecclesiae, eidemque satisfacere, non ex voluntate sua potest se subjicere, sed ex auctoritate Ecclesiae; ideoque Ecclesia potest limitare subjectionem et modum ejus quoad aliqua peccata, quae reservare potest determinatis ministris, ita ut de talibus nequeant absolvere, quia Ecclesia non vult personam subjici quibuscumque, sed particularibus personis. Hanc auctoritatem Ecclesia in Ordinario per reservationem exercet, non quoad actus internos, sed externos.

Hinc patet ratio assignata a Doctore, seu disparitas inter potestatem consecrandi et absolvendi, quod illam nequeat Ecclesia valide suspendere, quoad nullitatem actus quem facit, si attentetur, quia illa potestas cum habeat materiam in re ipsa independenter ab Ecclesiae jurisdictione et consensu, est potestas proxima nulli alteri subordinata ; non ita potestas absolvendi, quae non habet materiam independenter a consensu et auctoritate Ecclesiae, manet suspensa donec accedat approbatio Ecclesiae respective ad designationem subditorum, quam tribuit: vel ratione muneris et officii, ad quod aliquem assumit, ut ratione beneficii, cui annexa est cura animarum, et haec vocatur ordinaria ; vel tantum delegat auctoritatem personae, quae dicitur delegata, quia non ex munere conveniens, et sic intelligitur habere auctoritatem uno vel altero modo confessarius ab Ecclesia. Ex quo patet ad primam rationem Suarez, et ad secundam similiter, quia carere omni jurisdictione potest distribuere vel pro jurisdictione quam habet, sive ex ordinatione, sive ex auctoritate Ecclesiae deputantis subditos, et sic falsum est quod assumitur, quia oppositum ex Patribus universim patet. Si distribuat pro jurisdictione secundo modo sumpta, verum est, sed consequentia est nulla. Ad tertium, patet intentum Tridentini ex dictis. Quoad alterum membrum etiam falsum est assumptum, nec tollit rationem potestatis, ex eo quod dependeat ab aliquo, sine quo manet suspensa ; nam potestas absolvendi etiam dependet a potestate scientiae seu cognitionis causae ab informatione et aliis requisitis ex parte rei, et quando causa est mixti fori, requiritur concursus auctoritatum, ut judicis, verbi gratia, civilis et Ecclesiastici, et tamen non destruit hoc, quin auctoritas subsistat; peccator autem est subditus Ecclesiae, et non Sacerdoti, ideo nequit cognoscere de persona ejus sine auctoritate Ecclesiae.

Exemplum hujus potestatis, quam in ordinatione sua accipit Sacerdos, quidam ponunt in judicibus, qui ex lege imperatoria dicebantur chartularii, de quibus Sylvester, v. Judex Navar. in cap. Placuit, glossa in l.1. ff. dejudiciis; et fit mentio in l. 3. C. de Canone largitionum titulorum, etc. Hi non instituebantur ordinarii alicujus causae determinatae, aut universalis, aut territorii ; neque ut arbitri electi ex consensu partium habebant potestatem judiciariam, sed ab Imperatore eam recipiebant, quoad eos qui se vellent eorum judicio subdere: exercitium ergo illius facultatis suspendebatur defectu materiae, ita in proposito de potestate data Sacerdotibus absolvendi et ligandi, quae non habet materiam in re, nisi ei detur ab Ecclesia; sed differentia est, quod chartulariis quisque se. posset subjicere ex privato arbitrio, non ita in proposito. Ordinariam potestatem habet Pontifex in totam Ecclesiam Jure divino, Episcopi, Parochi, Superiores religionum respectu subditorum suae curae commissorum: delegatam habet quisque respectu subditi alienus aut proprii, quando casus est superiori reservatus. Ordinaria potestas dicitur, quia de jure communi statuta est. Delegata, quae a voluntate concedentis semper dependet, ad libitum revocari, ampliari, coarctari potest.

Ex his patet ad rationes in oppositum, quia Sacerdotes accipiunt potestatem absolvendi in sua ordinatione, et Ecclesia tribuit eis subditos. Ex quo patet ad primum et secundum. Ad tertium, Pontifex sicut alios in hoc foro subdere potest Sacerdoti, ita seipsum, ut particularis persona est et poenitens. Alii aliter respondent, nam Canus asserit, quod Jure divino quisque Sacerdos recepit auctoritatem ordinariam in Pontificem. Navarrus videtur inclinare in hoc, quod a Concilio derivetur auctoritas absolvendi eum, sed hoc nequit dici, cum Concilium sit inferius. Alii dicunt hanc datam esse Pontifici Jure divino, ut possit suo confessori tribuere auctoritatem absolvendi seipsum ; sed hoc non videtur necessarium. Panormilanus asserit eum non teneri ad confessionem, quod erroneum censet Almainus et Vasquez. Alii in potestate libera, et non coactiva posse tribuere auctoritatem seipsum judicandi. Haec fere coincidit cum praemissa superius, nam quamvis Ecclesia tribuat materiam modo explicato, modus tamen consuetus loquendi Conciliorum est, eam tribuere auctoritatem, seu jurisdictionem absolvendi. Ad quartum, negatur consequentia, eo enim in capite agitur de iis qui agebant publicam et solemnem poenitentiam ; data enim consequentia, parum refert, in defectu ministrorum potestatem cuique committere absolvendi pro bono communi alicujus loci, modo absoluti non sint inhabiles.

Plura in specie occurrunt disserenda circa hanc auctoritatem absolvendi, quam Sacerdos ab Ecclesia recipit, quae suo ordine hic subiungemus.

Utrum facultas absolvendi in articulo mortis conveniat jure dioino, aut Ecclesiastico Sacerdotii

Eam facultatem esse Juris divini, et non Ecclesiastici, censet Durandus in 4. dist. 19. quaest. 2. quem sequitur Canus 4. part. Sel. Paludanus in 4. dist. 29. quaest. 1. art. 2. Capreolus in 4 dist. 19. quaest. 1. Ruardus art. 3. contra Calvinum. Fundatur in hoc, quod alias Christus non sufficienter provideret periclitantibus, nisi relinqueret eam facultatem. Secundo, Ecclesia posset pro libito limitare et negare talem facultatem. Tertio, nescitur principium hujus confessionis factae ab Ecclesia in articulo, vel quando facta sit ; ergo praesumendum est esse Juris divini potius quam humani.

Conclusio, probabilius est hanc Juris esse humani, quod tenet Solo in 4. dist. 18. quaest. 4. art. 4. Medina C. de confessione, Ledesma 2. 4. q. 21. art. 6. D. Bonavenlura in 4. dist. 19. Major ibidem, et alii. Hanc videtur supponere Tridentinum sess. 14. cap. 7. Verumtamen pie admodum ne hac ipsa occasione aliquis pereat, in Ecclesia Dei custoditum semper fuit, ut nulla sit reservatio in articulo mortis, atque adeo omnes Sacerdotes quoslibet paenitentes a quibusvis peccatis et censuris absolvere possunt, etc. ubi interpretari videtur hanc facultatem esse Juris humani, non divini. Confirmari potest, quia facultas absolvendi ab excommunicatione est ab Ecclesia collata ; ergo etiam a peccatis. Patet consequentia, quia alias non posset absolvere a peccatis, qui non tolleret censuram i hoc tamen non obstante sufficienter provisum est morientibus, quamvis illa facultas participetur ab Ecclesia.:

Ex quo patet ad rationem in oppositum, quia Christus in institutione Sacramenti, quod etiam in casu est efficax, sufficienter providit, quamvis applicationem materiae commisit Ecclesiae ; in proposito, consuetudine ab initio introductum est, ut unusquisque in articulo sit legitimus judex.

Difficultas est an haereticus et excommunicatus etiam praecisus possit absolvere in articulo mortis, in qua non conveniunt Doctores. Prima opinio est Soto in 4. dist. 18. quaest. 4. art. 4. Navarr. in Summa cap. 26. num. 26. cap. 27. Ledesmae 2. part. 4. quaest. 21. art. 6. Negant ergo talem facultatem concessam haereticis A potatis. Bene tamen reliquis suspensis, excommunicatis, etiam schismaticis ut docet Navarr. Ratio hujus non potest alia esset quam quod Ecclesia negaverit hanc facultatem haereticis, sed non invenitur locus, ubi facta sit haec arctatio. Alia ratio es, Soli, quia carent fide. Sed haec non valet quia haeretici mentales et occulti carent fide, tamen valide absolvunt. Secundo, quia efficacia Sacramenti non fundatur in fide ministri, modo habeat voluntatem faciendi quod instituit Christus, et facit Ecclesia. Alii docent, quod neque excommunicatus nominatim, et denuntiatus possit absolvere. Ita Covar. cap. Alma mater, Medina C. de confessione, et alii. Ratio, quia excommunicatio tollit jurisdictionem necessariam, etiam in articulo mortis. Haec ratio non concludit, quia hic est effectus excommunicationis non Jure divino, sed humano, sicut milia reservatur in articulo, ita etiam potuit Ecclesia ordinare, ut tali effectu etiam careret. Tertia sententia est omnino affirmativa, et videtur magis pia. Eam tenent Canus, Sylvester, Major, Vasquez quaest. 93. art. 1. dub. 4. citans alios. Ratio est, quia sunt capaces talis jurisdictionis, nec invenitur Ecclesia cuiquam reservasse facultatem, et finis non reservandi aliis currit in his, nempe salus poenilentis: et Tridentinum supra absolute loquitur de quibuscumque sacerdotibus, neminem excipiendo. Sed aliqui dicunt non licere petere ab haeretico et excommunicato Sacramentum: quod puto falsum, quia eatenus concedit eis in casu facultatem, ut poenitens ea uti possit in suam salutem, quod alter male ministrando peccet, est per accidens. Intelligitur totum secluso alio extrinseco impedimento, quando non est periculum subversionis poenitentis, aut scandalum, aut particularis irreverentia Sacramenti. His occurentibus non esset petenda absolutio, aut acceptanda. Advertendum, quod haec facultas, cum sit concessa ratione necessitatis praecise in praesentia aliorum non esse in simplicibus Sacerdotibus, quia tum cessat necessitas, cum adsit qui habeat ordinariam aut delegatam. Articulum mortis hujus privilegii. Canus, Covarrus, Solus explicant esse, quando videtur certa in causis naturalibus. Alii melius, ut Sylvester, Navarrus, Vasquez asserunt comprehendere etiam aliquid latius, ut bellum, morbum contagiosum, quia non videtur ratio aliqua restrictionis, et Bonifacius VIII, in c. Eos qui, de sent. excom. in 6. synonyme in eo casu utitur articulo, periculo, impedimento mortis; loquitur autem de absolutione ab excommunicatione ratione articuli.

Petes quomodo se extendat facultas absolvendi ad peccata venialia, et quo Jure ?

Respondent Medina cap. de Confess. Navar. in Summa cap. 4. num. 5. et 6. et in c. Placuit, etc. de paenitentia dist. 6. n. 22. et 23. hanc facultatem tantum esse in proprio Sacerdote, aut ex ejus commissione ; docent tamen omnibus factam esse haue facultatem. Fundamentum hujus est, quod absolutio est actus judicialis, et sententia a non suo judice lata sit nulla, quod non sit locus colligendi hanc facultatem, nisi illud : Quorum remiseritis peccata remissa sunt, etc. Quod si inde aliquid colligitur, sequitur etiam collatam fuisse omnibus facultatem judicandi peccata mortalia.

Oppositam sententiam docent Soto dist. 18. quaest. 4. art... Ruar. art. 3. contra Calvin. Cajetanus v. Absolutio, Ledesma, Capreolus, Vasquez dubio 6. et alii. Haec sententia videtur probabilior, quia venialia sunt materia libera, quae non cadunt sub jurisdictione necessaria hujus Sacramenti ideo nequeunt reservari, et liberum est ea non confiteri. Supposito ergo quod in arbitrio poenitentis sit ea confiteri, vel non, ipse poteri applicare materiam Sacerdoti. Haec ration non cogit, sed parum refert etiam unde proveniat facultas absolvendi, cum omnes eam habeant praeter excommunicatum, cui interdicitur omnis administratio Sacramenti, valide tamen absolveret supposita hac ultima sententia, sicut et consecraret.

Quid si aliquis habeat mortalia et venialia, et non habeat copiam alterius Sacerdotis ? Jam responsum est ad hoc supra, quia eadem est ratio sicut de reservatis, tene-

L tur ea omnia confiteri, et potest in necessitate absolvi indirecte, si sit articulus mortis directe. Sed quid de peccatis mortalibus jam confessis et absolutis ab habente jurisdictionem.

Respondent Medina, Solus, Navarr. Ledesma, non esse concessam auctoritatem

Jure divino ea absolvendi, quia est ex genere suo materia, quae postulat jurisdictionem. Ruardus, Paludanus, Vasquez asserunt Jure divino id competere Sacerdotibus quibusvis, quia est materia libera, quae nequit reservari. Hinc patet solutio ejus casus : An possit quis obligari ad confessionem ejusdem peccati bis, verbi gratia, habet quis casus reservatos, a quibus in necessitate absolvitur ab inferiori.

An teneatur adire mox superiorem, vel possit ad hoc cogi per reservationem jurisdictionis in tali articulo.

Respondet Vaquez dubio citato, si non sit annexa excommunicatio, non posse, quia illa peccata confessa et remissa sunt, ac proinde nihil amplius est in ipsis, quod remissione indigeat, cujus ratione petenda esset absolutio superioris.

Dices, ut imponatur poenitentia a superiore. Contra, quia nulla jurisdictio competit superiori in hoc foro ad imponendam satisfactionem nisi ratione jurisdictionis, qua potest ad seipsum revocare de integro causam principalem, scilicet confessionem peccati remissi confessi, et jam absoluti ; hanc non habet, ergo.

Si annexa sit reservationi censura, tunc tenetur ratione recurrere ad superiorem ad recipiendam ultimam sententiam, ut patet cap. Eos qui, de sentent. excommunio. in 6. Henricus quodlib. 1. q. 1. et, Gerson asserunt posse seclusa censura obligari ad iterum confitendum, quatenus sub ea conditione daretur ei licentia confitendi, ut tenetur ad hoc, juramento aut voto, non est dubium obligari posse, et indicatur statutum quoddam Cisterciensis in eam rem, quod confirnfavit Sixtus IV. Hoc statuto praecipitur, ut confessi fratres suis confessoribus ordinariis, teneatur eadem peccata confiteri in fine anni Abbati suo.

Communior opinio est non posse praecepto superioris, aut lege etiam Ecclesiastica obligari poenitentem ad confitenda peccata semel confessa extra casum proprii consensus ; quam tenent Gerson lect.

2. super Marcum Alphabet 16. Dion. Cisterc. in 4. dist. 23. art. 2. Navar. in Summa cap. 9. Placuit, de paenitentia dist. 6. num. 106. usque ad 119. Holcot in 4. gwaesl. 1. Durand. in 4. dist. 17. gwaest. 15. num. 20. D. Thomas quodlib. 1. art. 12. Medina C. confessione fratribus privilegiatis facta. Paludanus extra causam reservationis, idem docet. In contraria opinione est Major in 4. dist. 17. quaest. 6. Adrian. in 4. q. 5. Angelus v. Confessio. Henricus etiam cilatur quodlib. 1. quaest. 32. quam tenuit Vasquez q. 91. art. 3. dub. 7. sed retractavit infra quaest. 93. art. 1. dub. 6. Fundamentum hujus sententiae est Extravagans Martini V. quod non extat tamen. In eo praecipitur, ut confessi intra annum

. fratribus tenantur confiteri semel in anno proprio Parocho. Sed haec nihil convincunt, quia non intendit, neque exprimit eadem peccata confitenda esse, sed alia, et reservat confessionem Paschalem, quae est praeparatio ad Eucharistiam proprio Sacerdoti, subtrahendo pro tunc facultatem absolvendi mendicantibus. Statutum Cisterciense intelligendum est de consensu religionis factum, quamvis sine scientia, ut quidam volunt, sed neque id affirmandum est accedente Pontificis approbatione, et Religionis postulatione.

Quoad hoc res omnino incerta mihi est, neque fundamenta ulla ex parte convincunt, quia neque praxis aliqua, aut lex extra consensum poenitentis, votum, aut juramentum extat, quae ad confessionem peccatorum jam alias confessorum obliget seclusa causa censurae. Neque ex alia parte ostenditur Ecclesiam non habere talem potestatem praecipiendi, nam eadem ratio videtur esse ac de peccatis venialibus, quorum tamen confessio potest esse sub praecepto, ut supra dixi; et aliqua peccata sunt, in quibus sicut expedit fieri reservationem, ita etiam haec poena adjungi potest, maxime quando absolutio eorum fieret in casu, et non a judice suo ordinario. Et hoc fieri potest expedire ponitenti et saluti ejus.

Advertendum nos hic non loqui in casu dubiae confessionis, quia tunc de Jure divino tenetur quis repetere sua peccata: sed in casu quo quis existimaret legitime se esse absolutum et confessum, ut in confessario ponamus casum, potest esse talis, ut quando in necessitate quis absolvitur, et judicaret confessarius expedire saluti poenitentis, ut instructiorem accedat. Utrum eum absolvens injungere posset eidem ut accederet ad alium instructorem confessurus eadem ipsa peccata. Nec video repugnantiam ullam fini aut institutioni Sacramenti: et recurrendo ad regulas communes jurisdictionis Ecclesiae videtur eam posse praecipere, quidquid ad salutem expedit, et congruitas in casu exposito contingere potest in determinato statu, loco, aut persona, talis praecepti faciendi.

Quibus modis acquiritur jurisdictio necessaria in hoc foro ?

Prima conclusio : Acquiritur potestas absolvendi ex officio, cui annexa est cura animarum ; hinc omnes Praelati, Archiepiscopi, Episcopi, Parochi et vicarii horum, habent jurisdictionem ordinariam. Intelligitur de vicariis, quibus plena potestas commissa est: hanc tamen nequeunt Parochi committere secundum aliquos, nisi approbato post Tridentinum, secundum alios possunt, de quo infra. Archiepiscopi nequeunt audire subditos Suffraganeorum, nisi tempore visitationis. Hanc etiam habent Praelati religionum, Generales, Provinciales, Guardiani, Vicarii ; ratio, quia haec jurisdictio sequitur ad officium.

Secunda conclusio : Aliquando acquiritur talis jurisdictio consuetudine, scientibus, et non repugnantibus Superioribus, cum commode possint repugnare, quia tunc videntur consentire, si tamen nesciunt, vel si sciunt, non audent impedire, non acquiritur; ad hoc refertur cap. 2. depaenit. in 6. Primus casus conclusionis fundatur ut cap. Contingat, etc. de foro competenti; eam tenet Navar. in cap. Placuit, etc. de paenit. d. 6. Non sufficit autem ad hoc consensus interior superioris, nisi aliquo signo exprimatur, neque etiam praesumptio de animo ejus, quasi gratum ei foret. Tertia conclusio : Ratihabitio non dat jurisdictionem sufficientem ; est communis. Ratio est, quia ipsa jurisdictio debet antecedere actum judicialem in ministro ; ratihabitio autem consequitur factum, et solum in contractibus et causis civilibus retrotrahitur, et comparatur mandato ; id tamen intelligendum est in iis, quae solo mandato agi possunt, ut docet Paludanus, Medina, Navarrus ; verbi gratia, quando quod gestum est a procuratore, ratum fit a domino. Et in genere, quando post facta suppleri possunt a Jure, quae alias erant nulla, ut quod obligatio antiquitatem suam sortiatur per subsequentem ratihabitionem. Nequit autem Jus supplere defectum essentialem in Sacramento, qui confingit ex carentia jurisdictionis praerequisitae in ministro. Conlrarium hujus non recte docuit Paludanus in 4. d. 19. q. art. 3. quem probat Capreolus ibid. q. 1. Asserunt etiam posse aliquem pec-- cata mortalia confiteri alicui non habenti facultatem sub spe ratihabitionis faciendae a proprio Sacerdote, (proprius dicitur ex cap. Omnis utriusque sexus, etc. superior ordinarius ; alienus, qui non habet jurisdictionem, quibus terminus utuntur deinceps Juristae.) Quam sententiam docuit Hostiensis et Navarrus, sed -post Florentin. et Trident, nequit amplius sustineri cum probabilitate, nisi ratihabitio sit praesens, non futura, et antecedens ad absolutionem ; satis est ad hoc consensus proprii Sacerdotis.

Quarta conclusio : Dubitans an habeat jurisdictionem absolvendi in omnia, aut alia peccata confitentis, si posita diligentia adhuc dubius sit, satius omittit absolutionem ob reverentiam Sacramenti. Ratio, quia in administratione Sacramentorum tutior pars est eligenda in opinionibus, quanto magis in dubiis, et in proposito currit periculum poenitentis ; si tamen absolvat in dubio, debet ei intimare, ut eadem peccata alteri pro securitate confiteatur denuo. Hoc non currit in eo, qui incepit bona fide possidere beneficium, cui annexa est cura animarum, quamvis postea de titulo suo dubitet, quia talis sicut licite possessionem, quam bona fide adjecit, retinet in dubio, ita et omnia annexa, ut est jurisdictio absolvendi. Quando etiam notabilis aliqua necessitas urget ad confessionem, si Sacerdos habeat jurisdictionem in aliquo, quamvis dubitet de aliis, ut si sint reservata, tunc licite absolvit, quia etiam in tali casu potest absolutio indirecta dari quoad ea peccata, quae sunt reservata.

Conclusio quinta : Quandoque ex electione poenitentis Sacerdoti, confertur jurisdictio seclusa approbatione, ut quando poenitenti de Jure, consuetudine aut privilegio datur licentia confitendi, cui vult; est communis. Explicandi sunt casus : In primis, quando proprius Sacerdos est ita ignorans, ut non habeat sufficientem scientiam ad administrandum hoc Sacramentum tunc de Jure conceditur facultas adeundi alienum, etiamsi non sit approbatus, ut patet cap. Placuit, etc. de paenitentia, d. 6. ubi Navarrus. Est communis haec senlentia quamvis Solus et Canus negent illam facultatem, asserentes revocatam in cap. Omnis utriusque sexus, etc. Sed hoc falsum est, quia ibidem tantum Concilium determinavit tempus confessionis, quod erat ex praecepto divina, et non revocat aliquod Jus antiquum.

Respondent denuo in cap. placuit,comprehendi tantum poenitentias publicas et solemnes, non autem secretas ; sed hoc est magis divinare, quam explicare textum, qui aperte loquitur de Sacramento, Prohibet enim Pontifex, ne aliquis qui se uni commisit, et semel ab eo accepit poenitentiam, postea ab alio recipiat poenitentiam, vel ad hoc admittatur sine consensu Prioris. Intentio Pontificis fuit distinguere parochias, et earum jurisdictiones.

Alius casus est malitia Sacerdotis proprii, fundamentum trahens non ex ignorantia, ut si periculum sit revelationis sigilli; aut sollicitationis ad peccandum, vel hujusmodi, in quo variant Doctores posse tunc in tali casu adire alienum, et ab eo absolvi, tenet Richardus dist. 17. art. 3. quaest. 7. Paludanus quaest. 3. art. 3. Gabriel, quaest. 2. art. 3. dub. 4. addens etiam casus, in quibus proprius esset suspensus aut excommunicatus. Adrianus quaest. 5. de confessione dist. 3. S. Bonaventura in art. 3. 1. Hostiensis in cap. utriusque sexus, Sylvester v. Confessor, S. Thomas dist. 21. in expositione textus, dicit assignari communiter dictos casus, ut liceat relicto proprio adire alienum.

Contrarium docet Cano 5. Releclionis de paenitentia, Soto in 4. dist. 14. quaest. 4. art. 2. Vasquez quaest. 93. art. 2. dub. 4. Probant in genere, quia requiritur jurisdictio ad absolvendum ; nulla est in alieno, quia neque habet licentiam proprii Sacerdotis, neque Episcopi, neque Pontificis, neque ab Ecclesia, neque jure conceditur ipsi, nisi quoad casum ignorantiae; ergo. Prior sententia videtur mihi magis sequenda ex auctoritate Doctorum gravissimorum, quibus adjungi potest Magister in 4. dist. 2. in fine, Anton. 3. p. tit. 7. cap. 4. Et merito vocari potest communior, et licet alii casus non comprehenduntur expresse in titulo illo cap. Placuit, comprehenduntur tamen similitudine rationis, et juxta com munem Juristarum, ubi est eadem ratio, decisio legis esse debet. Hic invenitur eadem ratio, quia alias non esset sufficienter provisum saluti poenitentis, nisi in casu possit adire alienum, sicut contigit in casu ignorantiae, nec debet Sacramentum hoc necessitatis aggravari majori onere. Unde sicut ex institutione divina ob eamdem necessitatem plura non requisita omittuntur ( ut confessio integra, confessio verbalis aut scripta, si alias nequit fieri, ut in casu Arausicani), quamvis alias sint institutionis divinae, ita etiam non praesumendum est de Ecclesia, quod non voluerit restringere libertatem necessariam in casu, aut privare Sacramento poenitentem, qui nequit tuta conscientia in casu confiteri proprio.

Dices, confundetur tota Hierarchia et regimen, quia quisque hoc praetextu calumniabitur Parochos et Ordinarios ; melius ergo erit auferre talem occasionem, cum sufficienter sit alias provisum per contritionem.

Respondetur contritionem quantum ad omnem casum sufficere ad justificationem, tamen pro majori securitate Ecclesiam providisse, ne in casu subtrahatur etiam Sacramentum. Et quod additur de perturbatione regiminis, nihil est, quia si accedat parochianus ad alienum ex praetextu non fundato, sed ficto, nihil fit, neque absolvitur ; ergo ex cura animae suae, qua vult confiteri valide, etiam praesumitur non aditurus alienum, nisi dispositus, et cum debita occasione, alioquin non potest subesse ratio fictionis.

Casum tamen de ignorantia intellige, quando non esset accessus ad Episcopum aut alium approbatum. Probat ex cap. Si Episcopus, de paenit. et remissiori, in 6. ubi dicitur : In generali concessione illa non veniunt, quae non esset verisimiliter in specie concessurus, etc. Non est verisimile in proposito, quando esset alius approbatus, vel Episcopus praesens, quod Ecclesia voluerit dare libertatem eligendi simplicem.

Secundo, quia alias non posset Episcopus prohibere ne simplex eum absolvat, quia habet potestatem a Pontifice, quam hic nequit coarctare. Anton. Palud. Sotus, Sylvester Gabriel tenent contrarium, mo- do sit idoneus. Caeterum, quae dicta sunt I, de hoc casu, quamvis ante Tridentinum vera et probabilia sunt, post Tridentinum habent difficultatem, nisi dicatur Concilium revocare in hoc privilegia, non jura.

Quoad alios in primis Pontifex ex Jure potest sibi eligere confessarium modo su-pra expresso. Commensales Pontificis habent pro proprio Sacerdote Paenitentiarium Pontificis ut docent auctores. Episcopi de Jure divino non habent proprium praeter Pontificem, habent tamen Jure humano facultatem eligendi sibi confessoris, quem volunt, ex cap. ult de paenitentiis et remissionibus, etc. ubi universali-- ter conceditur omnibus Praelatis hoc priVilegium, quo gaudent omnes Cardinales Episcopi et Legati de Jure ; qui autem non sunt tales, de Jure id non habent, sed consuetudine, ut docet Cajetanus , Sotus. Eodem privilegio gaudent omnes superiores religionum, quotquot nomine Praelati veniunt, ut Guardiani, Priores, Abbates, Provinciales, Generales. Excluduntur Abbatissa et Praeposita Monialium. Eodem privilegio gaudent ex consuetudine omnes Parochi, et etiam Sacerdotes, ut cuivis possint confiteri, et non proprio, qui est Episcopus aut Praepositus, etc.

Reges, Principes absoluti habent hoc privilegium. Vagabundi, peregrini, scholares alterius dioecesis, quamvis de Jure subsint Episcopo loci in quo sunt, possunt tamen eligere Parochum pro libito ; tamen ut refert Cajetanus vivae vocis oraculo declaravit Eugenius IV. iter agentes de Jure pertinere ad eam dioecesim et Parochiam in qua inveniuntur tempore praecepti. Dubium fuit ante Tridentinum: An ex privilegio eligendi confessorem possint poenitentes eligere etiam non approbatum ab Episcopo, et simplicem Sacerdotem. Haec quaestio cessat post Tridentinum sess. 23. decreto de ref. c. 15.

Utrum confessi Religiosis privilegiatis satisfaciant praecepto confesssionis annuae?

Joannes Poliacus, et quidam alii in hoc olim errarunt. Illius tres propositiones damnavit Joannes XXII, in Extravaganti : Vas electionis. Primo, quod cap. Omnis utriusque sexus, stante lege confessi habentibus licentiam generalem audiendi confessiones, teneantur eadem peccata semel in anno proprio Sacerdoti iterum confiteri. Secundo, quod eadem lege stante, neque Pontifex facere possit, quin eadem proprio Sacerdoti confiteantur parochiani. Tertio, quod stante eadem lege, neque Papa, neque Deus possit dare licentiam generalem confitendi, quin confessus teneatur eadem peccata iterum proprio Sacerdoti confiteri, quem intelligebat esse Curatum. Hic error consistit in eo solo, quod stante praecepto Concilii Lateranensis, contradictorium erat non teneri semel in anno confiteri omnia sua peccata, etiam confessa proprio Parocho. Contrarium definitum est a Joanne XXII. Extravag. Vas electionis, etc. et Benedicto XI. Extravag. 1. de privilegiis; et patet ex declaratione Tridentini sess. 14. cap. 5. ubi declarat Lateranense, non praecepisse confessionem, sed tempus ejus, quia confessio alias Jure divino erat praecepta: Jure etiam divino erat facienda proprio Sacerdoti, aut alteri de ejus licentia, cum hoc etiam erat Juris divini, cum absolutio sit actus judieialis, supponens jurisdictionem, quae necessario est ordinaria vel delegata, ut definit Florentinum et Tridenti num. Prima convenit proprio Sacerdoti, delegata alteri de ejus licentia, seu concessione ; nihil ergo statuit circa Ministrum, aut praecepit quod alias non erat jure divino praeceptum. Deinde proprius Sacerdos cujusque non est solus Parochus, sed Episcopus in sua dioecesi ; Pontifex in tota Ecclesia, quorum licentia sufficiebat, ut de fide est ; ergo errabat intelligendo proprium, de cujus licentia posset quis absolvere, solum Parochum, Tertio erravit, quod obligationem inducebat confitendi jam semel confessa, quia neque Jure divino, neque humano id praecipitur, et communior opinio est non posse praecipi, licet contrarium supra docuimus.

Alii interpretantur nomine proprii Sacerdotis Regulares, quia habent jurisdictionem directam ex privilegiis Apostolicis super poenitentibus ; sed non videtur mihi hoc quadrare textui, nam per proprium Sacerdotem intelligitur ordinarius non delegatus, cum in ipso textu distinguatur ab alieno, cui de licentia proprii fieri potest confessio: Si quis autem alieno Sacerdoti voluerit justa de causa

sua peccata confiteri, licentiam postulet, et obtineat a proprio Sacerdote, etc.

Conclusio prima : Sententia Joannis de Poliaco inquantum docebat eadem peccata deberi iterum confiteri Parocho, erat erronea usque ad Martinum V. et Sixtum IV. quia neque fuit obligatio confitendi parochis, supposita amplitudine privilegii concessi Mendicantibus ; neque obligatio confitendi eadem peccata, ut declarat Joannes, contrarium damnans pro erroneo, et Benedictus XI. Extravag. Inter cunctas, etc. de privilegiis, concedens iis licentiam absolvendi quoscumque : Non obstante, inquit, constitutione generalis Concilii, quae sano intellectu (ne sequatur absurdum, quod per paenitentiam peccata dimissa quis confiteri debeat, et quod liberatus debitor adhuc ad absolvendum remaneat obligatus ) intelligenda est de illis, qui peccata sua confiteri aliis neglexerunt, etc.

Secunda conclusio: Extravagans Martini V. relata a Joanne Majore in 4. d. 17. quaest. 6. et aliud Sixti IV. Vices, etc. de Tregua et pace, quamvis confessionem annuam, seu paschalem reservarint parochis, intelligenda sunt quoad peccata mortalia, alias non confessa, alias esset contradictio inter ipsos et superiores Pontifices: quod nequit admitti, cum ipse Sixtus affirmet se novum Jus non condere. Haec probatur rationibus supra praemissis, et patet ex verbis Martini : Volumus autem quod II, qui Fratribus confitebuntur, eisdem suis parochialibus Sacerdotibus semel saltem in anno confiteri, prout generale Concilium statuit, etc. Hic non specificantur peccata confessa, neque praeceptum annuae confessionis factum a Concilio Lateranensi illud onus inducit, ut supra disseruimus. Quod vero asserat Major propositionem cujusdam Joannis Angeli damnatam fuisse

Parisiis, qua dicebat satisfacere confessionis annuatis praecepto eos, qui Fratribus confitentur, intelligendum est factum ex vigore decretalis Martini et Sixti, quae tamen deinceps non habent vim ullam, quia a posterioribus Pontificibus sublata sunt per concessionem aliorum privilegiorum, quibus omnes gaudent, saltem per communicationem, quale est Pauli III. factum Societati Jesu, quo gaudent caeteri per communicationem, et ita habet ubique praxis. Ex quo patet ad quaesitum, quia neque Jure, neque consuetudine limitatur licentia concessa Fratribus mendicantibus ad voluntatem, aut arbitrium parochorum, imo neque Episcopi, quamvis velint limitare licentiam seu approbationem a se datam ad arbitrium parochi, haberet satis limitatio effectum, Religiosi accipiunt licentiam audiendi confessiones a Sede Apostolica, quamvis limitentur ad approbationem ordinariorum, qui nequeunt facultatem et privilegia Papae in aliquo limitare aut derogare, quia inferior nequit statuta superioris tollere.

De approbatione necessaria.

TrideOtinum sess. 23. ita statuit: Quamvis Presbyteri in sua ordinatione absulvendi potestatem accipiant, decernit tamen sancta Synodus nullum etiam Regularem posse confessiones saecularium, etiam Sacerdotum audire, nec ad id idoneum reputari, nisi aut parochiale beneficium, aut ab Episcopis per examen, si illis videbitur esse necessarium, aut alias idoneus judicetur, et approbationem, quae gratis detur, obtineat, privilegiis, et consuetudine quacumque etiam immemorabili non obstantibus, etc.

Membra hujus Canonis sunt clara, et in ea fundantur, quae variis quaestionibus ab auctoribus deciduntur, quas variis conclusionibus comprehendemus.

Prima conclusio : Qui habet parochiale beneficium, ipso Jure est approbatus ad audiendas confessiones sine alio examine aut approbatione quoad subditos. Patet ex Canone, qui nihil limitat quoad parochos; hoc autem alias de Jure ipsis conveniebat

Secundat conclusio: Nequit parochus concedere licentiam audiendi confessiones suorum parochianorum, aut ad hoc assumere non approbatum ab Episcopo, neque licentia data ab Episcopo poenitenti eligendi confessarium intelligenda est de confessario non approbato, nisi id exprimatur, quamvis alias persona sit idonea. Patet ex Canone, et in hoc jurisdictio parochorum, quae alias de Jure ipsis conveniebat, restricta est, quamvis oppositum non sit improbabile ; consuetudo tamen id habet.

Tertia conclusio : Non obstante hoc Canone stat Clemenlina, Dudum de sepulturis, et quidquid statuit quoad fratres Minores et Praedicatores. Ita Navarr. in Summa cap. 27. Rodriquez tom. 1. quaest, regularitum, art. 1.art. fusius. Probatur, generi per speciem derogatur, id est, lex generalis derogatur per specialem, de reg. juris in 6. Exemplum est, lex specialis, qua filii nobilium gerant arma ex praerogativa suae ingenuitatis; alia promulgatur, ut nullus in Republica ferat arma sub tali poena, non facta aliqua mentione prioris legis. Non censetur prior derogata per hanc, ut omnes concedunt. Aliud exemplum ponit glossa; est lex specialis, qua transgressor legem punitur certa summa ; promulgatur alia posterior, qua transgressor legum ordinatur puniri ex arbitrio judicis, transgressor non tenetur ad poenam arbitrio judicis, sed ad poenam legis specialis. Sed Canon Tridentini est lex generalis, Clementina autem specialis: ergo, etc. Quod vero Clementina sit lex, probatur, quia est lex

Concilii generalis Viennensis, inserta in corpore Juris, et communi cum reliquis approbatione proposita, confirmata in Concilio generali Lateranensi sub Leone X. Et ipsum Tridentinum sess. 25. cap. 13. de reformat, agens de quarta funerali, praecipit eam solvi non obstante quocumque privilegio postea concesso ; supponit ergo legem esse statutam, qua quarta funeralis esset solvenda, distinguens eam contra privilegium. Alia non est lex nisi Clementina, Dudum, ergo sicut parochi et ordinarii praetenderunt de Jure sibi deberi quartam funeralem ex eadem Clementina, debent etiam admittere eam esse veram legem. Quod patet ex definitione legis, quia concernit bonum commune populi et fidelium auctoritas facta Minoribus et Praedicatoribus audiendi confessiones, et est in corpore Juris inserta. Quod vero sit specialis, patet, quia istas duas familias concernit tantum.

Objicies, Canon Tridentini revocat omnia privilegia in oppositam.

Respondetur Clementinam esse legem, non privilegium, quod contra legem obtinetur, et condistinguitur, neque nomine legis venit.

Respondetur secundo cum Bartholo in authentica: Qua in Provincia, etc. quod privilegia corpori Juris inserta per particulam non obstantibus privilegiis, non revocantur, nisi fiat de ipsis specialis mentio, quia jam induunt nomen nobilius, et non veniunt appellatione privilegii. Ita Paulus de Castro, Felinus. In quam sententiam refert alios Rodriquez ibidem art. 2. lex autem illa generalis Tridentini revocat leges alias generales sibi oppositas, ac privilegia Juri non inserta, quae sunt aliorum exemptorum Regularium aut aliorum. Patet ex his confessores Praedicatorum et Minorum dici posse habere Jus ordinarium audiendi confessiones, observatis iis, quae in dicta Clementina praescribuntur, non ita caeteros regulares. Sequitur secundo in casu quo negarent ordinarii approbari idoneos praesentatos ad munus confessionis a praelatis Minorum et Praedicatorum injuste, et sine causa posse eosdem audire confessiones iis repugnantibus, quia hanc facultatem habet ipso Jure Clementinae; est Navarri loco citato. Quod invalide impugnat Vasquez, asserens statutum Tridentini non esse revocationem Clementi nae, sed jus novum statuens examen quod alias in illa non praecipiebatur. Et Tridentinum absolute voluisse approbationem necessariam esse.

Haec ratio se ipsam destruit, quia si Tridentinum non revocat Clementinam, sequitur manifeste stare quidquid haec statuit) statuit autem casum decisum a Navarro : Si vero iidem praelati fratribus ad confessiones, ut praemittitur, audiendas electis, hujusmodi exhibere licentiam recusarent, nos ex nunc ipsis ut confessiones, etc. libere et licite audire valeant, etc. gratiose concedimus de plenitudine Apostolicae potestatis, etc. Ita etiam Bonifacius VILI in decretali Super Cathedra, etc. revocans indultum Benedicti XI. quod sine ulla approbatione licebat praelatis Minorum et Praedicatorum instituere confessores.

Haec Bonifacii habetur inserta in dicta Clementina, et approbata. Sed negata licentia, quid faciendum sit? Respondet Cardinalis non referre, si injuste negatur. Adhibenda est trina petitio, quibus refutatis jam a Sede Apostolica censentur approbati, praesentati; Episcopi enim in hac causa habent nudum ministerium tantum approbationis, non conferunt jurisdictionem absolvendi, ut docet Vivaldus in Candelabro aureo, Vasquez etiam quaest. 93. dist. 3. omnes religiosos exemptos recipere jurisdictionem a Sede Apostolica, approbatio est testimonium authenticum idoneitatis, cujus examen commissum est Episcopo. Exemplum adducit Vivaldus de eo, cui Papa concederet beneficium, modo approbaretur ab Episcopo idoneus, quando autem inventus fuerit idoneus, jam beneficium obtinet, non ab Episcopo, sed a Pontifice. Si injuste negaret approbationem, faceret injuriam, et teneretur ad interesse.

Quarta conclusio : Illud statutum Tridentinum non se extendit ad Regulares, ut docet Navarr. in Summa cap. 4. num. 7. Ratio, quia neque illos comprehendit, neque similitudine rationis veniunt, concernit enim subditos Episcoporum saeculares, non alios. Deinde Regulares superiores respectu suorum sunt praelati ordinarii: ergo eis possunt ministrare Sacramenta per se, vel alios. Tertio, ratio illius statuti fuit, ne fieret injuria ordinario Episcopo in sua jurisdictione) ergo restringenda est ad mensuram jurisdictionis.

Dubitatur an approbatio debet fieri ab Episcopo poenitentis, aut confessarii? Alii asserunt, alii negant, quia approbatio est tantum testimonium authenticum de idoneitate. Judicarem quando per approbationem confertur jurisdictio necessaria, eam procedere ab Episcopo poenitentis, quando non, perinde esse, quamvis declaratio quaedam Cardinalium habeat non posse Episcopum assumere Sacerdotem non approbatum a proprio Episcopo in suum confessorem, ex privilegio cap. fin. Sequenda ex praxis.

Unde declaratio Cardinalium bis ex ore Pontificis facta sic habet : S. D. N. audita consultatione Congregationis, declaravit Episcopum vigore privilegii, de quo in cap. fin. de paenit. et remiss. non posse sibi eligere Sacerdotem sibi non

subditum, qui a proprio ordinario non fuerit adhuc ad formam hujus decreti admissus seu approbatus ad audiendas confessiones, etc. Ex quo deducit Suarez dist. 28. sect. 9, approbationem debere esse ab ordinario confessoris. Sed ad propositum nostrum magis spectat approbationem requisitam a concilio juxta hanc declarationem non tantum esse ratione subditi, sed etiam non subditi, quia approbatio ab Episcopo confessarii facta sufficit, ut assumatur ab alio Episcopo in confessorem, qui nullo modo est subditus approbantis.

Dicendum tamen si contradicat Episcopus, prohibens ne ullus admittatur ad confessiones audiendas in sua dioecesi, nisi approbatus ab ipso, necessariam esse ejus approbationem, quia Jus commune, et privilegia servant hanc auctoritatem Episcopis, ut citra consensum ipsorum, nisi injuste esset subtractus, nemo audiret confessiones subditorum. Et id patet ex Clementina : Dudum, etc. et aliis privilegiis, ex capitulo etiam omnis utriusque sexus. Concessum tamen est a Gregorio XIII. patribus Societatis Jesu ut confessores eorum, ac praedicatores ab aliquo Ordinario alias approbati possint iter terra vel mari facientes audire confessiones quorumcumque, et praedicare, modo id fiat non contradicentibus Curatis, et in locis in quibus non morantur Ordinarii, a quibus si adsunt, debent petere licentiam. Huic privilegio derogat constitutio novissima Urbani, et idem deinceps non est practicandum. Quid autem deinceps possint vel non possint Regulares ex suis privilegiis, aut Jure communi in hoc foro, non potest expediri, nisi prolixius insistendo explicationi et collectioni privilegiorum per collationem eorum ad Jus commune Tridentini, quod jam non vacat. Sufficiat jam explicare, unde habeant jurisdictionem, et quid ad eam requiritur. Advertendum tamen sicut privilegium contrario usu et praxi abrogatur, spectandum omnino esse, quid tenet praxis, neque in hoc casu aliquid temerarie tentandum esse contra salutem propriam, et poenitentum.

Quinta conclusio : Auctoritas concessa, seu approbatio potest restringi ad certas personas et locum. Haec est communis supposita ratione sufficienti. Unde non solum scientia Sacerdotis, et prudentia perpendenda est, sed etiam persona, et mores, in quibus omnibus contingere potest motivum, unde possit congruere approbari pro certo tempore dumtaxat, et loco et personis: sic aliqui approbantur ad confessiones virorum, qui non approbantur ad confessiones mulierum.

Sexta conclusio : Potest etiam limitari approbatio, et facultas absolvendi quoad certa peccata, reservando alia Superiori. Haec ex dictis superius patet de potestate reservandi casus in Ecclesia.

Septima conclusio : Habens facultatem absolvendi a casibus ex privilegio non potest absolvere, nisi in foro interiori, ministrando Sacramentum, et casus non sit reservatus tantum ratione censurae in quam non potest ; habens tamen facultatem ordinariam potest tollere reservationem, non absolvendo a peccato. Haec patet, et ex ea colligitur non posse privilegiatum delegare suam auctoritatem in hoc alteri, sicut potest facere Ordinarius.

Octava conclusio : Confessor expositus in una dioecesi ad audiendas confessiones peregrinantium, potest absolvere a casu, qui reservatus est in dioecesi poenitentis, quamvis ipse non habeat potestatem absolvendi a reservatis. Ratio hujus est, quia reservans nequit reservare casum, nisi subtrahendo auctoritatem absolvendi, quam solum limitat in iis quos approbat,

et quibus dat auctoritatem, quod nequit intelligi ad alterius dioecesis Ministros. Ex hoc aliqui deducunt, quod a paritate non posset absolvere subditum in propria, quamvis in loco, in quo commissa sunt, non sint reservata. Sed judicarem hoc esse falsum, quia Episcopi reservantes casus, nequeunt eos reservare, nisi quoad subditos, sicut nec dare auctoritatem absolvendi, nisi subditos, talis poenitens non fuit subditus hujus Episcopi, neque ratione delicti, quod in alia dioecesi commisit, neque ratione loci, quia est ovis alterius ; ergo reservatio non potest ad ipsum extendi, neque etiam censendum videtur ex voluntate Episcopi reservantisad ipsum extendi, quia debet interpretari in eo voluntas commensurata suae jurisdictioni ; aliud esset, si delictum committeret in hac dioecesi, in qua reservatur. Ex praedicta conclusione sequitur, quod Religiosus habens licentiam confitendi Sacerdotibus saecularibus, dum iter facit, aut aliis, possit absolvi a casibus reservatis Superioribus suae religionis, quantum est de Jure communi, nisi privilegia particularia sui instituti obstent, quatenus Pontifex eadem reservarit propriis Pastoribus.

Nona conclusio: Episcopi possunt ex concessione Tridentini tess. 24. cap. 6. absolvere omnes suos subditos ab omnibus casibus occultis, etiam Sedi Apostolicae reservatis per se, vel suos vicarios, excepta haeresi, quam per se tantum absolvit.

Decima conclusio: Idem ipso jure habens auctoritatem absolvendi personas impeditas, quae nequeunt habere recursum ad Sedem Apostolicam, ut mulieres, pueros, et hujusmodi, cap. Mulieres, cap. Ea noscitur, cap. Quamvis, cap. Si quis suadente, etc. de sententia excommunicationis. Aliqui a paritate id referunt de Parocho quoad casus Episcopo reservatis, si nequit ad eum esse recursus, aut ad suum vicarium, sed raro casus fingi potest.

Undecima conclusio: Mendicantes poterant alias absolvere ab omnibus reservatis Episcopis a Jure, vel homine. Item a casibus reservatis Papae, exceptis casibus contentis in Bulla Caenae. Patet ex concessione Sixti IV. Fratribus Observantiae, Julii II. Minimis: Pauli III. Societati Jesu, de quibus Rodriquez tom 1. quaest. 61. art. 3. et 5. Excipiendi sunt casus, qui jure speciali Tridentini conferuntur Episcopis ob personae industriam, sess. 24. cap. 6. intelligenda ergo est conclusio quoad casus Jure communi reservatos. Dubium autem est, quoad casus specialiter reservatos ab homine ; sed ex declaratione Gregorii XIII, et concessione facta Societati Jesu, quae ad reliquos per communicationem extenditur, id licet, ut tradit noster Rodriquez loco citato; sed hoc non obstante servanda est constitutio Clementis VIII. et Pauli V. derogans huic privilegio. Duodecima conclusio : Habens potestatem absolvendi a casibus reservatis in religione, potest ipse ab iisdem absolvi a suo confessore ordinario, cui alias non competeret talis juridictio. Hoc patet per regulam, quam assignat Cajetanus, nempe qui habet potestatem dispensandi cum subditis, posse secum dispensare, qui habet licentiam passivam, ut absolvatur ab aliis a superiore, potest absolvi a quoi cumque approbato in religione. Habens licentiam a Provinciali absolvendi a casibus reservatis, potest tantum fratres illius provinciae, et hospites absolvere ; qui a Generali, potest omnes per universum Ordinem, imo etiam hospites, sed non extra Provinciam. In casu necessitatis, scilicet scandali, aut alterius gravis incommodi, si praeteriretur celebratio, aut communio, potest absolvi indirecte a casibus reservatis a non habente auctoritatem. Ita D. Thomas in 4. dist. 17. quaest. 3. art. 4. quaestiunc. 2. ad 4. Paludanus ibid. et Gabriel, Anton. tit. 14. c. 19. Sylvester verb. Confessio. 1. q. 1 Limitat Sotus ad casus non habentes annexam censuram, Suarez disp. 31. sect. 3. Henriquez lib. 6. cap. 15. Dicunt etiam talem cum censura posse absolvi, modo habeat aliqua peccata mortalia, quae cadunt sub absolutione directe. Ratio horum petitur ex eo quod obligatio altioris praecepti sit praeferenda ; talis in proposito est obligatio fugiendi scandali, quae est Juris naturalis divini ; reservatio vero est Juris tantum humani. In tali etiam casu si superior praesens negaverit facultatem confitendi alteri quam sibi, si timetur grave incommodum ex iis, quae supra diximus, excusabitur quis ab integritate confessionis. Potest etiam absolvi indirecte, quia injuste et irrationabiliter nolens censetur tanquam absens, eadem peccata a quibus indirecte absolvitur, tenetur directe alias confiteri habenti facultatem, ut communius tenetur quia debent directe subjici clavibus, si autem nequeat tum confiteri, accedat contritus ad communionem. Confessus reservata habenti potestatem, quamvis fuerit aliqua oblitus, tollitur etiam quoad haec reservatio, et ab iisdem directe potest absolvi a quocumque approbato, absolutio etiam directa et invalida ex defectu dispositionis in poenitente tollit reservationem.

Haec sunt potissimae regulae casuum reservatorum, qui ad undecim reducuntur ex decreto Clementis VIII. Primus: veneficia,incantationes, sortilegia. Secundus: apostasia aReligione,etiam cum habitu, quando quis extra septa monasterii transgreditur. Tertius : nocturna ac furtiva egressio a monasterio, etiam non animo apostatandi facta. Quartus : proprietas mortalis. Quintus: lapsus carnis opere consummatus. Sextus: occisio, vulneratio, percussio gravis cujuscumque personae. Septimus : malitiosum impedimentum, retardatio, apertio litterarum a superioribus ad inferiores missarum, aut e contra. Octavus : juramentum falsum in judicio regulari aut legitimo. Nonus : auxilium, consilium, procuratio abortus post animatum foetum, etiam effectu non secuto. Decimus : falsificatio manus, aut sigilli Officialis Monasterii, aut conventus. Undecimus : furtum de rebus Monasterii, quod sit peccatum mortale. Guardiani olim poterant reservare casus ex concessione Alexandri VI. Hoc revocavit capitulum Assisinum anno 1526. nec nunc etiam Provinciales aut Generales possunt reservare aliquos casus, tantum in capitulo Provinciali de consensu Patrum ac Generali, ex decreto Clementis.