COMMENTARIUS.

(b) Quoad secundum, etc. Explicat primo possibilitatem hujus, quia possibile est Deo remittere peccata sicut de facto remittit per illud Symboli, remissionem peccatorum, etc. Et hanc remissionem, possibile est, ut tribuat per signum sensibile, et ita congruit, ut patet ex dictis dist. 1. hujus quaest.2. et 4. dist. 2. quaest, prima, quod perinde etiam patet ex dist. 7. quaest, prima et dist. 8. Quod consistat hoc signum in absolutione, probat, quia est actus judicialis et sententia definitiva ministri, ut habet potestatem a Deo et Ecclesia: unde infert corollario doctrinam hanc de Sacramento Poenitentiae subalternari doctrinae de Judiciis et Sententiis. Infert inde, non requiri ita determinata verba in hoc Sacramento, sicut in Baptismo et Eucharistia: illa tamen est congrua forma, Ego te absolvo, etc. qua utitur Ecclesia. Ultimo subdit, necessariam esse intentionem in Ministris, et displicentiam peccati in poenitente.

Circa hanc litteram Doctoris plura se offerunt disserenda, et primo non modica est controversia circa illud quod in recto statuit, pro definitione et definito, nempe quod Sacramentum in recto consistat in absolutione: quam sententiam impugnat Cajet. 3. part. quaest. 84. art.

primo, asserens contrarium definiri in Florentino in decreto unionis Armenorum. Solus in hac dist. quaest. 1. art. 1. dicit a Canonico dicendi more alienam. Vasquez autem reprehendit modum loquendi exorbitantem a communi, asserens esse quaestionem de nomine: ita in dictum articulum D. Thomae dubio 2. Secunda sententia est essentiam Poenitentiae consistere in actibus poenitentis lanium, et absolutionem spectare in obliquo, seu ut complementum ad essentiam Sacramenti. Hanc tenent quidam Thomistae, ut Solus supra citatus, ita enim de omnibus Sacramentis disserit, ut visum est supra dist. prima quaest, secunda.

Tertia sententia est, Sacramentum constitui essentialiter tam ex absolutione, quam aliis actibus poenitentis. Est D. Thomae loco citato, et communior inter modernos ejus discipulos, quam sequuntur antiquiores etiam, ut D. Bonaventura, Richardus, locis citatis a scholiaste.

Conclusio Doctoris tam hic, quam d. 16. quaest. 1. est, consistere in absolutione in recto, requiri autem actus poenitentis in obliquo. Eamdem tenet Major et alii, quos citat praefatus scholiastes; apud Catholicos autem nulla est controversia, quin requirantur omnia necessitate Sacramenti, et ex divina institutione, solum controvertitur quod est fundamentum significationis Sacramentalis. Eamdem sententiam etiam docuit S. Thomas in 4. dist. 22. quaest. 2, art. 1.

Probatur conclusio tanquam Catholica, canonica et ut magis tenens proprietatem significationis Sacramentalis, et specificae hujus Sacramenti contra censuras praemissas. In ejus efficacia tribuitur gratia Sacramentalis, in quo remittuntur peccata, sed horum remissio solum fundatur essentialiter in potestate clavium seu jurisdictione data Sacerdotibus dimittendi aut retinendi peccata, cujus exercitium est absolutio poenitentis ; ergo in absolutione consistit efficacia remissionis. Major vera est sine controversia et ex Trid. sess. 6. cap. 7. ubi definitur justificationem includere tam remissionem a peccato quam renovationem et sanctificationem interiorem per susceptionem gratiae et donorum. Patet etiam ex Canone 6. sess. 7. de Sacramentis in genere, ubi definitur Sacramenta novae legis causare gratiam: item ex definitione Sacramenti, quod est signum practicum gratiae. Patet ratione Theologica, quia eatenus remittitur peccatum mortale, quatenus confertur gratia, per locum a contrariis; ergo in ejus efficacia datur gratia, et significatur practice, in cujus efficacia dimittuntur peccata.

Probatur itaque minor, ex institutione Sacramenti : Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis, retenta sunt, etc. Joan. 21. quibus verbis conceduntur claves seu potestas Ministris Ecclesiae, quae promissa est, Matthaei 18. Quaecumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in Caelo, et quaecumque solveritis super terram, erunt soluta et in Caelo, etc. Quibus verbis dimissio aut retentio peccatorum tribuitur Ministris, ut patet ex communi Ecclesiae, Patrum et Doctorum, expositione in ea loca. Et probatur ratione, poenitentia instituta est per modum judicii et tribunalis ; sed actus judicialis essentialiter in recto tantum includitur in sententia judicis, in reliquis autem tanquam requisitis tantum ut juste et legitime formetur sententia, per quam solam absolvitur aut condemnatur reus: et si non sit criminalis, dirimitur Iis ex cognitione causae quae si alioquin cognita est, non requiruntur, ut accusatio testis, probatio, et hujusmodi,

et in periculis, aut jubente principe reliquae solemnitates reliquuntur, quibus evidentia facti aequivalet. Absolutio autem sola est actus judicialis in proposito. Majorpatet ex Trid. sess. 14. cap. 2. ostendit distinctionem Baptismi et Sacramenti poenitentiae, quibus remittuntur peccata, quia illud non est institutum per modum judicii; hoc autem ita institutum est : constat, inquit, Baptismi ministrum judicem esse non oportere, cum Ecclesia in neminem judicium exerceat, qui non prius in ipsam per Baptismi januam fuerit ingressus, etc. secus est de domesticis fidei, etc. Nam hos, si se postea crimine aliquo contaminauerint, non jam Baptismo ablui. etc. sed ante hoc tribunal tanquam reos sisti voluit, ut per Sacerdotum sententiam non semel, sed quoties ab admissis peccatis ad ipsum paenitentes confugerint possent liberari, ubi liberationem a peccatis tribuit Concilium sententiae Sacerdotum in hoc tribunali, in quo distinguitur ab alia, quae fit in Baptismo per modum ablutionis, et non sententiae; idemque patet cap. 5. et can. 3. Quod vero absolutio sit actus judicialis, definitur his verbis cap. 6. Quamvis autem absolutio Sacerdotis alieni beneficii sit dispensatio, tamen non est solum nudum ministerium, vel annuntiandi Evangelium, vel declarandi remissa esse peccata, sed ad instar ocius judicialis, quo ab ipso velut a judice sententia pronuntiatur; ean. nono: Si quis dixerit absolutionem sacramentalem non esse actum judicialem, sed nudum ministerium, etc. Anathema sit, cap. 7. ostenditur idem quatenus ad absolutionem validam definitur requiri jurisdictionem ordinariam aut delegatam.

Secundo probatur conclusio : actus poenitentis eatenus requiruntur ad poenitentiam, quatenus necessarii sunt ad actum judicialem ; ergo essentia Sacramenti non in ipsis, sed in ipso actu judiciali consistit ; et quamvis sine illis perfici non possit, non in virtute tamen ipsorum ligat aut absolvit, sed auctoritatis, cujus est merum exercitium. Probatur antecedens, in primis contritio non requiritur aliter ad poenitentiam quam ad Baptismum peccatoris adulti, sed in hoc requiritur ut dispositio tantum ut patet ex Trid. sess. 6. cap. 5. 6. 7. non ut aliquid pertinens ad Sacramentum Baptismi essentialiter,sed in gradu tantum dispositionis requiritur ad Sacramentum poenitentiae, quatenus scilicet includit conversionem a peccato ejusque retractationem interiorem. Unde Trid. sess. 14. cap. 4. Contritio, quae primum locum inter praedictos paenitentia actus habet, etc. Fuit autem quovis tempore ad impetrandam veniam peccatorum hic contritionis motus necessarius, et in homine post Baptismum lapso,ita demum praeparat ad remissionem, etc. ( praeparare et disponere idem sunt apud Concilium locis supra citatis, ut clarum est ) peccatorum, si cum fiducia divinae misericordiae, et voto praestandi reliqua conjunctus sit, quae ad rite suscipiendum hoc Sacramentum requiruntur, etc. Ex quibus verbis sic argumentor: Contritio est praeparatio ad dimissionem peccatorum, si conjuncta sit cum voto praestandi reliqua necessaria ad rite suscipiendum Sacramentum poenitentiae: ergo condistinguit Concilium verum Sacramentum essentiale, ut ita dicam poenitentiae a contritione, ac proinde haec ejus essentiam non ingreditur.

Confirmatur ex sequentibus, postquam divisit mox contritionem in perfectam et imperfectam, dicens perfectam reconciliare peccatorem Deo: Docet, inquit, praeterea,et si contritionem hanc aliquando charitate perfectam esse contingat, hominemque Deo reconciliato priusquam hoc.

Sacramentum actu suscipiatur ipsam nihilominus reconciliationem ipsi contritioni sine Sacramenti voto, quod in illa includitur non esse adscribendam, etc. in quibus condistinguit Sacramentum a contritione ( priusquam Sacramentum actu suscipiatur etc. et in voto Sacramenti,etc. ) Dices haec vera esse de contritione seorsim sumpta distingui a Sacramento, non vero ut subest formae seu absolutioni, quia sic includitur ut pars essentialis, non tantum dispositio. Contra, haec evasio verbis sequentibus non quadrat ; loquens enim de contritione imperfecta, dicit esse motum Spiritus sancti, quo paenitens adjutus, viam sibi ad justitiam parat, et quamvis sine Sacramento paenitentiae per se ad justificationem perducere peccatorem nequeat, tamen eum ad Dei gratiam in Sacramento poenitentiae impetrandam disponit, etc. Et infra: Quamobrem falso quidam calumniantur Catholicos scriptores quasi tradiderint Sacramentum poenitentiae absque bono motu suscipientium gratiam conferre, etc. In quibus clarissime distinguit Sacramentum a contritione, prout subest formae in ipso Sacramento, tribuens ei rationem solam praeparationis, ad obtinendam in Sacramento poenitentiae veniam peccatorum,et Sacramentum aliud facit a bono motu suscipientium. Confirmari potest in opinione eorum, qui admittunt Sacramentum poenitentiae validum informe ex defectu doloris.

Item antecedens principale probatur quantum ad confessionem, eam tantum requiri ad formam actus judicialis, et ad informandum judicem poenitentialem, ex eodem Trid. cap. 5. Ex institutione, inquit, Sacramenti paenitentiae, jam explicata, universa Ecclesia semper intellexit institutam etiam esse a Domino integram peccatorum confessionem, etc. ex institutione, inquit, explicata, etc. explicuit nempe supra capite primo, institutionem in eo praecise, quod data sit potestas remittendi et retinendi peccata Apostolis et successoribus, et cap. 2. poenitentiam ait institutam esse per modum tribunalis et judicii. Ex hac ergo colligitur juxta Concilium confessionem necessariam esse, ut mex subjungit, reddens causam et fundamentum dictae consecutionis : Quia Dominus noster Jesus Christus. etc. Sacerdotes sui ipsius vicarios reliquit, tanquam praesides et judices, ad quos omnia mortalia crimina deferuntur, etc. quo pro potestate clavium remissionis aut retentionis peccatorum sententiam pronuntient. Constat enim Sacerdotes judicium hoc incognita causa exercere non potuisse, neque aequitatem quidem illos in paenis injungendis servare potuisse, si in genere dumtaxat, et non potius in specie ac singillatim sua ipsi peccata declarassent, etc. Si ergo ex forma institutionis sacramentalis poenitentiae per modum judicii colligat Ecclesia institutionem confessionis peccatorum, sequitur ad poenitentiam requiri confessionem quatenus necessaria est ad informationem judicii, ac proinde non aliter, quam ut dicit praecisum ordinem ad actum judicialem, quod est intentum. Confirmatur aliquando et in casu sine completa confessione, aliquando sine ulla perficitur Sacramentum poenitentiae: ergo non spectat ad essentiam ejus, quamvis ordinarie requiritur. Probatur consequentia, quia alioquin non consisteret sine ipsa, sicut nec alia Sacramenta, ut Baptismus sine aqua et ablutione. Antecedens patet, quia tunc praecise urget praeceptum et necessitas confessionis, quando urget informatio petenda, aut habenda de statu rei, et ejus dispositione, verbi gratia, in casu extremae necessitatis non exigitur completa et integra confessio, quando non suppetit tempus, aut est periculum,

ne mors praeveniat, vel si in media confessione cadit apoplecticus, vel quando jam incipere vult confessionem, absolvendus est ut infra dicemus: et in casu Conc. Carthaginensis III. et IV. ac Arausicani primi, et Leonis Papae, quando moribundo amisso usu rationis supervenit Sacerdos, modo qui antea praesentes fuerunt, testimonium perhibeant eum petiisse poenitentiam, est absolvendus, in quo casu completur Sacramentum sine confessione ; ergo etiam Concilia agnoscunt eam non esse de essentia Sacramenti. Quod ratione amplius probatur, quia dispositus viator per veram attritionem omissa loquela et usu rationis, relinqueretur sine remedio necessario, quod non videtur congruum, quamvis alias contingere possit poenam peccati, tamen apud adversarios pro inconvenienti ducitur.

Tertio, probatur antecedens quoad satisfactionem, quae est tertius actus poenitentis, quia antequam ipsa completur, perficitur Sacramentum poenitentiae, ut est consuetudo Ecclesiae; imo non debet absolvenda forte imponi persolvenda, antequam detur absolutio, quia non haberet effectum ex clavium efficacia, seu ex opere operato ; gratia autem sacramentalis, sicut et remissio peccati, datur ante satisfactionem, imo si nulla imponeretur, quamvis peccaret Sacerdos eam negligens. Ex hoc argumento patet antecedens universim quoad tres actus poenitentiae ; non magis Concilia definiunt confessionem et contritionem esse materiam poenitentiae, quam satisfactionem, quia uniformiter et sine discrimine illos tres actus statuunt materiam; sed certum est quod satisfactio non spectet ad essentiam Sacramenti, ergo neque aliae. Dices, quod etiam probaret hoc, quod neque alii requirerentur ad Sacramentum poenitentiae aliter quam satisfactio, quod est falsum. Respondetur, id verum esse ex hoc capite, sed alii magis necessarii sunt ad ordinem judicialem et cognitionem status rei, et in hoc magis ab iis dependet Sacramentum, sicut contingit inter conditiones alias magis per se requiri quam alias.

Ultimo probatur conclusio: Tridentinum et Florentinum assignando illos tres actus esse materiam poenitentiae, loquuntur cum particula diminuente et distrahente, sunt autem quasi materia, inquit Tridentinum cap. 2. eadem sunt Florentini. Loquendo de materiis aliorum Sacramentorum, simpliciter et sine distractione aut diminutione loquuntur; ergo aliter se habent actus poenitentes ad poenitentiam, aliter aqua ad Baptismum, panis et vinum ad Eucharistiam, etiam ex intento Conciliorum ; ac proinde tantum abest ut hinc, quod praecipuum est fundamentum adversariorum, quidpiam convincatur, ut potius nostra sententia confirmetur. Respondet Solo dici quasi materia, non quod non sit talis absolute, sed quia non est extrinsecus apposita, sicut aqua, verbi gratia, in Baptismo, oleum in chrismate. Aliter Vasquez ait, quia nempe non esse substantias, sicut in aliis Sacramentis contingit, ideo dici quasi materiam actus poenitentis. Contra, haec est libera interpretatio, quia in aliis Sacramentis, verbi gratia, Baptismo, ablutio, non aqua, est proxima materia, in chrismate unctio, in matrimonio consensus mutuus conjugum. Respondent alii, matrimonium perfici in contractu, cujus materia est consensus mutuus; sed hoc nihil est, quia poenitentia instituta est per modum judicii, quod perfici debet in actibus humanis requisitis ad ipsum, quamvis ejus essentiam non ingrediuntur quidam, sed probatur dicta esse contra intentionem Concil. ex Trident. loco citato cap. 3. posita est distractio ad materiam respective ad ea quae prius dixit de forma et institutione Sacramenti cap. 1. institutionem ejus praecise statuit in concessione potestatis absolvendi et retinendi, quae in solis ministris est. In secundo vero asserit esse tribunal, et dari per modum sententiae. In tertio autem, ubi explicat ea quae ad ipsum requiruntur, ita habet: Docet praeterea sancta Synodus Sacramenti paenitentiae formam, in qua praecipue vis ipsius sita est in illis Ministri verbis positam esse: Ego te absolvo, etc, Deinde infra subjungit, sunt autem quasi materia, etc. Vis Sacramenti est virtus ejus practica, in qua essentialiter consistit ratio signi practici, si sit haec, ergo praecipue in forma, et actus sint quasi materia, sequitur Scotum magis canonice loqui quam Sotum, atque actus poenitentis non esse materiam simpliciter in recto.

Objicit Sotus primo definitionem illam esse longam, quam assignat Scotus. Sed ad hoc facilis est responsio nullam particulam otiosam esse, quia in ea explicantur necessariae habitudines, sine quibus Sacramentum nequit esse, ut ad poenilentem, ad formam, ad Ministrum, ad prin. cipalem causam, quae est Deus, ad effectum: deficiente aliquo horum, absolutio non esset sacramentalis ; sicut ergo definitio est oratio rei esse explicans, et Sacramentum secundum esse, ad omnia ista dicit habitudinem, ita ad ea definiendum erat, ad quae naturam ejus explicant Concilia.

Secundo objicit Florentinum in Decreto unionis Armenorum: Haec, inquit, omnia sacramenta tribus perficiuntur, videlicet rebus tanquam materia, verbis tanquam forma, et persona Ministri conferentis Sacramentum, cum intentione faciendi quod facit Ecclesia, etc. ergo Sacramentum poenitentiae includit actus poenitentis tanquam materiam essentialem. Respondetur negando consequentiam, quia Concilium dicit tantum perficiuntur, non vero quod essentialiter includant jam enumerata, ut partes, alias Minister etiam esset de essentia Sacramenti. Deinde, quando Concilium loquitur de materia poenitentiae, dicit actus poenitentis esse quasi materiam. Tertio, materia non potest uniformiter in Sacramentis sumi; nam quaedam habent materiam tantum circa quam, quae ad essentiam non spectat, ut Eucharistia panem et vinum, circa quae contingit transmutatio. Alia etiam materia, in qua actio ipsa sacramentalis perficitur, ut unctio in chrismate, ablutio in aqua, neque ex modo ergo se habendi hujus materiae ad Sacramentum recte philosophandum est materiam Eucharistiae esse partem essentialem, quam certum est non esse Sacramentum, neque in eo includi. Unde non video quid ad propositum convincat illud argumentum, certum est materiam poenitentiae esse peccatum actuale post Baptismum, actus autem poenitentis ea proportione dicuntur materia, vel quasi materia, quatenus requisita ex parte rei elevantur virtute clavium ad habendum in eo aliquem effectum, quem ex se non haberent, et quatenus sunt materia subjecta inquisitioni judicis, ejusque sententiae, ea proprietate, qua examen testium, confessio rei, punitio requisita legibus, subjiciuntur discussioni et sententiae judicas in aliis causis.

Unde adversarii desumunt argumentum non ex Concilio, sed ex proportione materiae baptismalis, quae aeque concludit in Eucharistia, sed falso, materiam esse partem ejus; quis enim dicit panem et vinum significare corpus Christi ex institutione divina? aut in matrimonio inveniri materiam distinctam a personis, quae est materia circa quam contractus et commutationis, vel a consensu mutuo verbis expresso, quem pro causa efficiente explicat Concilium Florentinum ; neque aliam assignat ab eo distinctam materiam ejus Sacramenti, neque ullam, sicut nec Tridentinum; quod argumento est, non requiri in sensu adversariorum materiam ad quodvis Sacramentum. Illud quod adducit praeterea Sotus de artificiali, quasi supponeret in recto pro materia, est omnino falsum, quia neque materia talis in recto praedicatur de ente artificiali, quod formaliter supponit pro forma, quae est effectus artis introductus per incisionem, aut juxtaposilionem. Adducit praeterea Solus illud Augustini tractatu 80. in Joannem : Accedit verbum ad elementum, et fit Sacramentum, quod non est ad propositum, nam spectat ad Baptismum : Verbo, inquit, Baptisma consecratur;detrahe verbum, quid est aqua, nisi aqua? accedit verbum ad elementum, et fit Sacramentum, etc. quam auctoritatem adducit etiam Magister in littera dist. 3. . Secunda conclusio: Actus poenitenlis sunt materia in obliquo hujus Sacramenti, et sic requiruntur ad ejus integritatem, sine quibus forma non haberet suum effectum, neque esset actus judicialis. Est Doctoris, et quamvis non utatur illis terminis in obliquo ; patet tamen ex definitione absolutio pcenitentis, etc. Posnitens est, quia dolet de peccatis, ea confitetur, in seipso punit voluntarie per congruam satisfactionem.

Ultima conclusio : Materia remota circa quam hujus Sacramenti est peccatum actuale post Baptismum commissum. Haec est communis; de ea fusius actum est supra.

(c) Ex hoc sequitur corollarium, etc. Veritas hujus corollarii sequitur ex dictis, et patet ex Tridentino sess. 14. cap. 2. cap. 5. 6. et 8. in quibus explicat naturam hujus Sacramenti per subordinationem,

quam hic assignat Doctor, et juxta naturam judicii et processus judicialis.

(d) Ex hoc patet ratio, quare non est necesse ita praecisa verba, etc. Hic supponit Doctor verba proprie dicta necessaria esse ad hoc Sacramentum ejusque formam. Partem negativam tuentur Medina C. de paenitentia tract. 2. quaest. 15. Petrus de Solo lect. II. de confessione; et probatur, quia Sacramentum institutum est per modum judicii, sed sententia in judicio potest scripto dari ; ergo, etc. Secundo, non magis requirunt Concilia verba proprie dicta ad absolutionem, quam ad confessionem ; sed confessio scripta valet, ergo et absolutio. Tertio, regulae generales Conciliorum non comprehendunt casus particulares, sed modum regularem ministrandi Sacramenti; ergo, etc.

Conclusio tamen Doctoris tenenda est, quae est communis Theologorum. Aliqui eam probant ex Tridentino et Florentino, quae hanc formam : Ego te absolvo, etc. dicunt esse Sacramenti; ergo supponunt non aliter posse absolvi poenitentem quam per verba. Sed responderi potest huic argumento ex fundamentis praemissis, nempe formando casum, si unicus Sacerdos offerretur, et mulus; poenitens alioquin in necessitate constitutus in eo casu posset absolvi per signa, quae aequivalerent verbis, et id probari ex natura actus judicialis, secundum quam institutum est Sacramentum, et ex congruentia, quia ob necessitatem talem, congruum est Sacramentum sic fuisse institutum.

Caeterum haec solutio non videtur subsistens, quia vel regulariter etiam sine verbis absolveretur valide, vel certe in casu nequit absolvi. Et probatur, quia vel institutio Sacramenti comprehendit casum vel non comprehendit ; sed primum nequit dici, quia nec praxis, neque usus Ecclesiae praestat fundamentum ullum talis interpretationis, quoad Sacramenti institutionem, neque consequenter reputaretur valida absolutio sic data. Quod probo sic, quia alias non prolatis formae verbis sensibiliter valeret absolutio, quia signa exprimunt sufficienter intentionem Ministri, et naturam actus judicialis nemo autem docet, aut judicat talem absolutum esse, alias nunquam forma verbalis haberet efficaciam respectu peccati, quia signa illa aequivalentia per prius ponuntur in esse, quam proferatur integre forma ; ergo habent suum effectum antequam compleatur forma, nisi dicas intentionem Ministri esse alligatam formae, ita ut non aliter velit absolvere poenitenlem. Sed hoc non est necesse, ut ita Minister etiam regulariter concipiat intentionem, quia sufficit simpliciter ut concipiat intentionem absolvendi secundum naturam et institutionem Sacramenti, et qua est Minister Christi et Ecclesiae. Si autem intentio absolvendi exterius sensibiliter significata quacumque ratione, est efficax ex natura Sacramenti, sequitur propositum, rarissime scilicet eum absolvere per formam verbalem, cujus oppositum docent Concilia praefata.

Secundo, instantia allata de Baptismo non facit ad propositum, quia et Ecclesia ita declaravit, et ita congruum fuit non ligare institutionem et necessitatem illius Sacramenti sexui aut professioni, quia quoad subjecta, quae etiam comprehendit, ut infantes et amentes, et ejusmodi, incapaces salutis per aliud medium, quam per Baptismum, qui regulariter, et non solum in casu ministrari debet praedictis, exigebat ita institutionem ejus extendere ad quoscumque Ministros, non respiciendo sexum, aut fidem aut bonitatem eorum. Sed in proposito non est declaratio Ecclesiae, aut talis necessitas, quia poenitentes habent aliud medium salutis ut contritionem perfectam cum voto Sacramenti, et media, quibus eam impetrent a Deo cum remissione peccati ; non ergo est necessitas talis, qualis est infantum quoad Baptismum, et ita etiam institutio hujus Sacramenti, sicut alligata est certo Ministro, ita etiam modus perficiendi Sacramentum est limitatus, ita ut aliter nequeat valide perfici. Quem modum Ecclesia declarat, et praxis et usus.

Ad rationes itaque in oppositum respondetur. Ad primam, concedendo majorem et minorem, et negando consequentiam, quia hoc habet propriam rationem et modum ex institutione diversum; non ergo licet applicare eidem quodcumque argumentum aut modum actus judicialis, nisi subsit fundamentum ex usu, doctrina et interpretatione Ecclesiae, quod non suppetit in proposito, nam judicia quae lege humana et potestate regulantur, possunt habere motiva propria ex bono publico, ut fraus et dolus magis excludatur; unde haec, aut illa limitatio, ampliatio, forma, solemnitas expediat, quae lege naturali non praescribuntur, aut etiam lege divina. In hoc autem judicio secreto congruit omnia fuisse praescripta ex divina institutione, ac proinde ad certam formam absolvendi reum ligari Ministrum, per quam certius constat poenitenti se manere absolutum, et haec forma est verbalis, ut patet ex dictis.

Ad secundum, negatur major et paritas inter confessionem et absolutionem, quantum ad propositum casum, quia confessio requiritur ad informationem Judicis, et regulariter quidem verbalis, in casu autem aequivalens prout status peccatoris permittit. Hanc interpretationem divinae institutionis habemus ex Canonibus, et praxi Ecclesiae, ut suo loco mox videbitur ; non ita vero extendendi similem modum ad absolutionem. Secundo, est et alia congruentia, quia confessio se habet ex parte materiae, quae non necessario requirit tantam in significando limitationem, sicut et forma Sacramenti. Tertio, casus ille poenitentis quoad confessionem per signa aequivalentia, est ordinarius, et frequenter currens ; unde congruebat divinae bonitati et fini institutionis hujus Sacramenti talem comprehendere, non ita casum de Sacerdote muto, qui est magis speculativus quam practicus. Unde sumi potest argumentum ad oppositum, quia si poenitens formare potest verba hic et nunc, et informare in specie confessarium, tenetur confiteri verbaliter et integre, secluso alio impedimento, quod frequenter accidere potest: sed ex parto Sacerdotis, quantum ad ministerium Sacramenti per formam verbalem, nullum est regulare impedimentum, ergo tenetur.

Ad tertium quamvis regulae generales non comprehendunt casus particulares quandoque, tamen non patiuntur etiam exceptionem, nisi subsit fundamentum excipiendi, quod in proposito non suppetit, neque ex natura actus judicialis, neque ex interpretatione aut usu Ecclesiae, neque ex necessitate aliqua institutionis quae comprehendi debuit. Non enim omnis solemnitas lege humana inducta ad actum judicialem trahi potest ad hoc Sacramentum, sed illa sola, quae requiritur essentialiter ad actum judicialem in genere, et quod sit potestas et scientia in judice, quod sit reus, et informatio, seu accusatio praevia ad sententiam, quod sit etiam dolor de peccato, quae poena praescripta est, et ordinata pro congrua satisfactione a principali judice et legislatore independenter a voluntate commissarii aut delegati inferioris, de qua cognoscere tantum potest, tanquam de cautione lege praemittenda ad reconciliationem dandam, et solvendum reum.

Accedit praeterea hoc judicium esse sacramentale, in quo debet salvari communis modus institutionis Sacramenti novae legis in forma verbali, cui non derogat quod sit in forma judiciali institutum. Neque valet instantia de matrimonio, quod contrahi potest sine verbis per sola signa aequivalentia, et exprimentia consensum mutuum, verbi gratia, inter mutos, quia matrimonium primum institutum est in forma contractus legitimi, ad quem talis modus contrahendi sufficit, cui non derogat quod fuerit elevatus ad naturam Sacramenti. Deinde iniri potuit, et potest inter mutos, ut dixi, qui nequeunt formare verba, cum institutum sit ad propagationem naturae, et generandos filios legitime ; ideoque comprehendit omnes ex natura sua capaces contractus et obligationis mutuae, quae fit per ipsos contrahentes, ideoque non expediebat restringi ad verba, non ita poenitentia.

Ex quibus patet oppositam sententiam in praxi saltem non esse tolerabilem ; sed quid? esset condemnandus, qui ad Sacerdotem mutum recurreret in eo casu, eique confiteretur? Respondetur non esse condemnandum si causa confusionis sui, instructionis et reverentiae potestatis, quam is habet absolvendi, licet sit ligata ex defectu, id faciat, et ad excitandam in se majorem confusionem de peccatis commissis, ac dolorem, quamvis putem ad effectum absolutionis, et sacramentalis confessionis recursum esse nullum aut certe valde dubium. Caeterum, quia graves Theologi docent contrarium, in eo casu judicarem tentandum esse quod fieri posset; caetera committenda divinae misericordiae, quia in causa salutis praestare expedit, quidquid fieri potest ; et quamvis regulariter absolutio per signa non valet, tamen in eo casu praesumendum est de divina misericordia, quae facienti quod in se est, inclinatur; ita tamen approbandus esset talis recursus, ut etiam peccator conetur quantum potest, habere contritionem perfectam, quia medium certum pro incerta non est deserendum in ultima necessitate salutis. Saepe etiam Theologi in similibus quoad necessitatem Baptismi, consulunt faciendum quod pro opportunitate et necessitate baptizati Seri potest, caetera committendo divinae misericordiae, ut patet in casu de infante moribundo in partu, quando aliqua pers principalis ejus non apparet, baptizandam docent illam, quae apparet qualiscumque sit ; ita in iis quae sunt salutis, secluso periculo erroris, etiam media incerta applicanda sunt divinam misericordiam sollicitando, non derelinquenda. Saepissime enim fides obtinet, quod alias facultati subtrahitur, et Deus supra regulas ordinarias subvenit indigentibus. Caeterum confessio ex integro iteranda esset habita copia alterius. Sed quid, an ex illa confessione facta muto oriretur sigillum ? Respondetur affirmative, quamvis enim absolutio data forte non esset valida, tamen non ex absolutione oritur sigillum, sed ex ipsa confessione facta, maxime ministro habenti potestatem, et qui cognovit de causa, et ex impedimento tantum nequit formare sententiam ; unde non in hoc sensu negavi supra confessionem hanc esse sacramentalem, sed quia non informaretur forma debita ; confessio namque facta Sacerdoti etiam non habenti potestatem, vel non valenti absolvere, perinde inducit obligationem sigilli.

(e) Sufficit quod exprimatur actus sententiae absolventis, etc. Quidam apud S. Thom. opusc. 22. cap. 1. dicunt sufficere deprecativam formam, neque multum abhorrere D. Bonav. ab ea sententia in dist. 18. 1. p. dist. art. 2. quaest. 1. Alensem 4. p, quaest. 21. membr. 1 censet Vasquez. S. Thomas autem quaest. 84. art. 3. ad 1. et 2. dicit debere esse indicativam, non deprecativam.

Prima conclusio. Modus deprecativus non sufficit ad hoc Sacramentum, probatur, quia si modus deprecativus sufficeret, jam sufficiens forma essent preces, quas praemittit Sacerdos ante absolutionem : Misereatur tui, etc. Trident. autem sess. 14. cap. 3. definit absolutionem consistere in illis Ministri verbis, Absolvo te, etc. praefatas autem preces non spectare ad essentiam formae ; ergo, etc. Objicies, in Sacramento extremae Unctionis data est potestas remittendi peccata, cujus forma perficitur per modum deprecativum ; ergo simile in proposito. Item, Apostoli habebant potestatem sanandi infirmos, et faciendi miracula, qua aliquando deprecative, aliquando per modum imperii utebantur, ut Act. 3. Surge et ambula. Respondent ad hoc quidam Thomistae, in Sacramentis fuisse collatam potestatem Physicam, non ita Apostololis ad sanandum; sed hoc nihil est, quia non solvit argumentum de extrema Unctione, quod est Sacramentum, neque doctrina illa, vera est. Respondetur ergo traditionem Ecclesiae sufficere ad interpretandam institutionem Christi ; talis autem est efficacia et forma signi practici sacramentalis, qualem Christus instituit, quia neque Ecclesia errare potest, neque Sacramentorum substantiam mutare, ut supponit Trident sess. 21. cap. 2. et definit omnia a Christo instituta sess. 7. can. 1. de Sacramentis in genere: et simpliciter est de fide, quia juxta Paulum : Fundamentum aliud nemo ponere potest, etc. quod sicut de fide, ita de Sacramentis intelligendum est, quibus

Christus merita suae passionis applicuit. Secundo probatur ex praemissis : hoc Sacramentum est per modum judicii et tribunalis, quod exerceri debet per potestatem judiciariam concessam Ministris, quae supponit necessaria ad actum judicialem, ut accusationem et informationem rei, ac cognitionem integram causae, in qua Sacerdos est arbiter inter Deum et peccatorem ; et ideo definit Concilium absolutionem debere esse actum judicialem, id est, per modum sententiae datam ; sed hoc repugnat fieri in forma deprecativa, quae non est manifestatio potestatis judiciariae deprecantis, sed postulatio et supplicatio ; ergo, etc.

Ad confirmationem facit, quod in Ministro hujus Sacramenti debeat esse jurisdictio ordinaria, vel delegata quoad reum, ut definiunt Florent. et Trident. unde sicut non omnis potestas conficiendi Sacramentum, aut conferendi effectum ejus est judiciaria, ideo non necessario exerceri debet uniformiter, aut una in forma alterius.

Secunda conclusio : non est de necessitate hujus formae, ut sit indicativa, sed sufficit quicumque modus exprimendi actum judicialem, et exercitium potestatis remittendi peccata auctoritative ; ita Doctor in littera, quem sequitur Gabriel quaest. 2. art. 1. not. 1. Rosella, verb. Absolutio, Vasquez 3. part. quaest. 84. art. 3. dub. 3. Reprehendunt hanc sententiam, Sotus dist. 14. art 3. quaest. 1. Cajetan. in Divum Thomam, sed nihil proferunt responsione dignum, nam quod Tridentin. et Florent. definiant formam consistere in illis verbis : Ego te absolvo, etc. id intelligendum est quantum ad sufficientiam, non autem indivisibiliter tanquam si aequivalens non sufficeret, ut remittantur tibi peccata, etc absolveris, impendo tibi Sacramentum absolutionis,

quas formas ipsi adversarii admittunt aequivalentes ; quare ergo a simili aliae formae non essent aequivalentes, quae sufficiunt ad actum judicialem exprimendum, prout a judice in reum fertur sententia, ut, jubeo te absolutum, etc. do tibi reconciliationem, placet te esse absolutum, vade liber, et in pote, dimittantur tibi peccata.

Probatur itaque conclusio ex dictis, quia neque ex doctrina tradita de hoc Sacramento, neque aliunde colligi potest quidquam ad ipsum requiri, nisi quod sufficit ad actum judicialem, et formam judicii in foro secreto ; unde recte Doctor loco citato, asserit doctrinam de Sacramento poenitentiae subordinari doctrinae de judiciis et sententiis ; et Tridentinum argumento petito ex eadem doctrina probat differentiam Baptismi et Poenitentiae, necessitatem confessionis, formamque absolutionis esse actum judicialem. Quod vero petatur retractatio peccati, seu dispositio in reo, non variat formam judicii, quia talis requiritur in genere ad remissionem peccati personalis, etiam in Baptismo, et in aliis Sacramentis, quae per accidens faciunt de atlrito contritum, vel quando etiam extra Sacramentum fit remissio per charitatem, aut contritionem perfectam, juxta illud Zachariae 1. Conuertimini ad me, et ego convertar ad vos. Et declarat Trident. sess. 6. cap. 5. exordium justificationis esse ab ea vocatione, qua peccatores nullis eorum existentibus meritis ad convertendum se vocantur, quod universaliter verum est sine poenitentia, sive in alio Sacramento, sive extra omne Sacramentum fiat justificatio ; talis ergo vocatio, seu praeparatio, non est speciale quid Sacramento poenitentiae proprium ; unde idem Trident. sess. 14. cap. 1. dicit poenitentiam ad impetrandam peccatorum veniam fuisse quovis tempore necessariam ; reliqua autem quae includuntur, spectant ad tribunal poenitentiae tanquam omnino propria.

Hinc ergo sic argumentor : argumentum a forma judicii sumptum valet in foro poenitentiae, vel non ? Si primum ; ergo modus exercendi formam judicialem verbis expressus, quicumque sufficit. Patet consequentia, quia per illum exercetur sufficienter potestas judiciaria in quantum requiritur ex parte judicis, ex parte Ecclesiae, ex parte rei ; ex parte judicis, quia sufficienter exprimitur sententia, et voluntas definitiva ejus per talem formam; ex parte rei, quia ligatur, vel absolvitur sufficienter ; ex parte Ecclesiae, quia aliud non postulat: unde qui dicunt hanc formam non esse declarativam, vel Sacerdotes Evangelicos non declarare, sed judicare ligatum vel absolutum reum non videntur rationabiliter repugnare praedictae conclusioni. Si autem dicatur alterum, quod superius assumptum est, nempe non valere argumentum a forma judicii sumptum in hoc foro, condemnat hunc processum doctrinalem Tridentinum, tam de absolutione quam de confessione, Ministro et satisfactione ; ipsis ergo incumbit ostendendum ex qua ratione peculiari hujus Sacramenti repugnet proposita conclusio institutioni Christi.

(f) Communiter tamen ista verba sunt apta : Ego te absolvo : quaecumque alia praemittatur vel consequantur, etc.

Hic tradit formam, quae est in usu Ecclesiae Latinae, indicans perfici formam essentialiter in illis: Ego te absolvo. Paludanus in 4. dist. 22. quaest. 3. docet illa verba a peccatis esse de essentia formae, et probari potest ex Florentino, dum enim assignat formam hujus Sacramenti, dicit ; Ego te absolvo, et caetera, esse formam ;

cum ergo addatur et caetera, insinuatur sequentia, quoad aliqua saltem, esse de essentia formae. Idem habet Trident. sess. 14. cap. 3. Durandus in 4. dist. 22. dicit debere exprimi in forma ante vel post auctoritas principalis absolventis, per invocationem Trinitatis, sicut in Baptismo; in Baptismo autem id pertinet ad essentiam formae, ergo et in poenitentia a paritate. Tertio, quidam apud Vasquez dicunt dicta verba a peccatis spectare ad substantiam tantum, non vero ad essentiam formae. Ratio est, quia per talia determinatur sensus essentialis formae, qui immutari potest a Ministro per additionem alicujus particulae repugnantis ; ipse autem Vasquez asserit dub. 4. quando ejusmodi verba adduntur, esse de essentia formae ; quando autem subtrahuntur, manere formam sufficientem.

Conclusio Doctoris tenenda: ad veritatem hujus formae sufficiunt illa verba, te absolvo, etc quam tenet Vasquez, Sylvest. Cajet. verb. Absolvo in Summa, Solo loco citato in praecedenti quaestione dist. 14. quaest. 1. art. 3. ratio patet ex praecedentibus. Sufficiunt verba ad hanc formam, quae faciunt ad actum judicialem, seu ipsum exprimunt: talia sunt praefata ; ergo, etc. Dices absolutionem simpliciter his verbis: Absolvo te, prolatam esse indifferentem quoad materiam, quia non determinat hoc aut illud vinculum, a quo cum proprietate absolvi possit ; ergo ut significet sacramentalem, oportet alia addere. Contra, absolutio, aut verba eam exprimentia, ex natura materiae subjectae habent sufficientem determinationem, nam referenda sunt praecise ad actus poenilentis, quibus se accusat de peccatis, petens eorum remissionem, et in quae habet Minister potestatem. Dices, quid si quis ab Episcopo, verbi gratia, petat remissionem peccatorum, et simul alterius vinculi, tunc verba illa, Absolvo te, etc.

non magis significant unum quam aliud? Respondetur verba illa ex natura fori, in quo proferuntur, intelligenda esse secundum materiam illi foro subjectam, ut dictum est.

Ad rationes in oppositum. Ad primam respondetur, Concilia expressisse formam quoad essentialia, particulam et caetera insinuare reliqua verba, quae ex usu et consuetudine Ecclesiae majoris expressionis gratia adduntur ; verbum enim absolvo, sufficienter exprimit personam Judicis, potestatem ejus, materiam circa quam, te personam rei; a peccatis ergo additur majoris expressionis gratia, sicut et invocatio Trinitatis, quae non est necessaria, ut communiter tenetur, quia non est requisitum ad actum judicialem, ut quis exprimat causam, a qua participat auctoritatem judex, sive a se, sive ab alio in ipsa sententia lata. Aliud est de Baptismo, in quo profitemur fidem Trinitatis, et hac ratione vocatur a Patribus Sacramentum fidei.

Ad tertium similiter, si quid valeret, concluderet nulla verba, quae transferri possunt ex adjectione in alium sensum. neque illa ipsa praescripta terminare formam, quia addi possunt ex intentione Ministri, verba gratia, a peccatis futuris, et ejusmodi.

Ultimo tandem, neque sententia Vasquez cohaeret, quia tanquam superfluum, rescindimus ab essentia, omne illud sine quo potest stare, neque refert quod particula a peccatis, nihil extraneum addat formae, quoad significatum, quia extraneum est quoad necessitatem, sicut in consecratione calicis verba quae sequuntur hanc formam : Hic est enim calix sanguinis mei, etc. quamvis determinent eumdem sanguinem, superflua sunt, neque spectant ad formam, ut communis tenet ; si ergo formalis expressio peccatorum, seu materiae poenitentiae non requiritur in forma, superflua erit. Simile exemplum adhiberi posset in forma corporis: Hoc est corpus meum, etc. quod pro vobis tradetur, quod traxi ex virgine, quod in cruce futurum est, etc. quamvis enim verba non distrahunt formam a proprio sensu, superflua sunt.

Petes, an possit absolutio dari sub conditione? Ratio dubitandi, quia Sacerdos possit dubitare de aliquibus per se necessariis ad Sacramentum, ut de dispositione rei, de proposito emendationis, si habet usum rationis, si solverit debita, etc. ergo potest sub conditione horum, aut alicujus dare absolutionem. Patet consequentia, quia neque hoc est contra specialem finem aut institutionem hujus Sacramenti, et aliquando Baptismus sub conditione datur. Deinde, quaecumque dictorum absolute cognosceret, posset et deberet negare simpliciter absolutionem ; ergo sub dubio debet conditionem adhibere, vel potest.

Dico primo, si conditio est de praesenti, aut praeterito subsistens, non tollit efficaciam formae, ita communiter auctores, Gajelan; in summa, Rosella, verb. Absolutio, Armilla, Henricus quodl. 1. quaest. 30. et 31. Vasquez art. 3. dub. 5. Si autem non subsistat, tollit efficaciam formae. Ratio est, quia talis conditio non suspendit actum ad quem voluntas absolvendi, et dispositio ex parte rei necessaria, concurrunt, nisi inquantum ab ea dependet intentio absolventis conditionata; sed posita veritate conditionis talis intentio absoluta est, et efficax, ergo.

Dico secundo, conditio de futuro suspendit effectum Sacramenti, ita communiter praefati. Rationem ejus varie assignant, sed haec praecipua videtur, nempe dependentia Sacramenti ab intentione ministri, ut definit Trident. et Florent. quae intentio debet ipsum constituere, ut causam ministerialem sufficienter applicatam ad actionem sacramentalem, ac debet esso simpliciter absoluta, vel si dependens a conditione, fit absoluta quando perficitur, seu adimpletur conditio ; ergo, etc. Sed conditio de futuro non adimpletur de praesenti, neque pro tempore adimpletae conditionis adest materia et forma Sacramenti, aut ipse minister, aut reus necessario: ergo neque tunc potest dari effectus Sacramenti.

Advertendum est aliud esse absolutionem pendere a conditione futura, donec evenerit, et aliud esse dependere a veritate ejus, quia haec potest esse pro praesenti, verbi gttliajudicium, aut Antichristus erit, nunc est vera ; unde si absolutio dependeat a conditione, suspenditur donec conditio evenerit, ut si dicatur: Absolvo te, quando Antichristus veniet, aut pro illo tempore, quo erit, est invalida, sicut haec : Absolvo te, quando solves, et sub conditione ut solvas in reipsa debitum. Tamen si dependeat absolutio solum a veritate conditionis, quae est de praesenti in determinatione eerta et infallibili causarum, valet absolutio, ut si dicat: Absolvo te, si Antichristus erit, quia in hoc casu non dependet a conditione, ut futura est, sed a veritate ejus quae est ipsi certa, et pro praesenti ; debet tamen ipsi esse vera, ut determinate intendat. Ad rationem dubitandi respondet prima conclusio, neque expedit conditiones de praesenti et praeterito adjicere Sacramento huic, sed potius differenda est absolutio in dubio, nisi incommodum aliquod grave subsit.

Petes secundo, utrum absolvi possit ab. sens, seu per litteras, seu viva voce ? Paludanus in 4. dist. 17. quaest. 2. tenet partem affirmativam. Anton. 3. p. tit. 17. c. 12. et 21. asserit in Concilio Basiliensi determinatum fuisse a pluribus Doctoribus per absentem absolvi posse. Petrus de Soto l ect. 11, de confessione, ubi docet plurimos sui Ordinis eamdem sententiam tenere. Joan. de Medina C. de paenitentia tract. 2. quaest. 15. tuetur probabile, et alii, quando aliter non potest adiri Sacerdos. Quam sententiam damnavit Clemens VIII, ut falsam, temerariam, scandalosam, et sub poena excommunicationis prohibuit ne quis eam ut probabilem publice aut privatim amplius doceat.

Conclusio est negativa, quam deinceps tradiderunt Doctores. Probatur ex illa Decretali, et hac ratione, quia absens nequit cognoscere statum rei sufficienter per litteras, qui variari potest, et peccare, post eas scriptas ; ergo nequit absolvi ab ipso. Deinde inter materiam et formam Sacramentorum requiritur ut plurimum praesentia, neque argumentum quod sumi potest a forma judicii, hic valet, quia licet in aliis absolvatur absens, hic non ita. Tertio, tandem hoc forum ordinarie est secretum ; talis modus ministrandi Sacramentum non est secretus, ergo, etc. Licet enim cum licentia rei liceat quandoque, ut quidam docent, revelare aliquid hujus fori, non tamen hoc licet nisi in casu: et licet absolvi possit confitens publice, tamen non licet, quae occulta sunt, publice confiteri ; de quo infra dist. 17. agetur.

Petes tertio, quantum ad ritum absolvendi, utrum requiratur manus impositio f Videtur quod sic, quia Patres hoc Sacramentum designant per manus impositionem Sacerdotum, ut Augustinus, et refertur in 1. quaest. 1. can. Manus. Carthag. III. ejusdem meminit cap. 32. et refertur cap. Presbyter. Nicenum can. 9. Cyprianus epist. 10.71. et 74. et Apostoli per manus impositionem dabant Spiritum sanctum, Act. 8. Witclefus irridet hanc manuum impositionem, ut est apud Waldensem cap. 147.

Conclusio, haec caeremonia non est de necessitate hujus Sacramenti; est communis omnium, et patet ex praxi, quia nunc abolevit illa compositio pene ubique. Fiebat antiquitus, maxime in confessione in atrio Ecclesiae. Rationes in oppositum demonstrant ritum antiquum conferendi Sacramenti, qui nunc abolevit, sicut et multi alii similes pro tempore omittuntur. Ecclesia autem habet potestatem variandi ritus ut definit Trident. sess. 7. can. 13. de Sacram. in genere, et sess. 21. cap. 3. Fundatur haec caeremonia in alia veteris legis Levit. 16. qua Sacerdos confitens peccata populi mittebat manum super capite hirci emissarii, qui fuit symbolum peccatoris poenitenlis. Significatio autem caeremoniae in eo consistit, ut significetur potestas ministerialis Sacerdotis ad remittenda peccata ; per manum enim designatur operatio.

Congruit etiam, etc. Ex dictis quaest. 1. et 2. patet requiri displicentiam peccati in poenitente, quod et definiunt Concilia. Idem etiam patet de intentione requisita ex parte Ministri ; haec ergo conclusio textus est de fide quoad utramque partem.