QUAESTIO II. An fides informis sit infusa, an acquisita.

Secundo quaeritur de fide informi quantum ad originem, et quaeritur, utrum fides informis sit infusa, an acquisita. Et quod infusa, videtur:

1. Primae ad Corinthios duodecimo : Alii datur fides in eodem Spiritu etc.; et constat, quod Apostolus ibi loquitur de donis gratiae gratis datae: ergo loquitur de fide, circumscripta caritate; et haec est fides informis: ergo fides informis est a Spiritu sancto.

2. Item, primae ad Corinthios decimo tertio : Si habuero fidem, ita ut montes transferam: ibi Glossa: " Quae fides donum Dei dici potest, quia in malis quaedam dona Dei sunt": si ergo illa est fides informis: ergo fides informis est a dono Dei.

3. Item, ad Romanos octavo : Non accepistis spiritum servitutis iterum in timore: Glossa: " Est timor servilis et filialis, et uterque est a Spiritu sancto ": si ergo timor servilis est donum Spiritus sancti, et timor servilis oritur ex fide informi: ergo fides informis est donum Spiritus sancti.

4. Item, per nullum habitum naturalem, vel acquisitum elevatur intellectus supra se ; sed per habitum fidei informis elevatur intellectus supra se ut assentiat primae Veritati propter se et.super omnia: ergo habitus fidei informis non est acquisitus, vel innatus; et est acquisitus, vel innatus, vel infusus: ergo est habitus infusus.

5. Item, quod potest in ea quae sunt contra naturam nec est a natura nec est ab acquisitione: sed habitus fidei informis potest in miracula facienda, sicut patet per Evangelia, quod mali faciunt miracula, et expresse dicitur Matthaei septimo et primae ad Corinthios decimo tertio: igitur fides informis nec est innata necacquisita: sequitur ergo, quod sit infusa.

Sed contra: 1. Ad Romanos decimo : Fides est ex auditu: sed quae novimus audiendo ab aliis novimus per acquisitionem: ergo si fidem habemus per auditum, fidem habemus per acquisitionem.

2. Item, Augustinus : " Quod credimus, debemus auctoritati: quod intelligimus, rationi ": sed doctrina, quae auctoritati alienae innititur, ab alio acquiritur: si ergo cognitio fidei innititur auctoritati, videtur, quod per acquisitionem habeat in nobis oriri.

3. Item, alias virtutes informes possumus habere per acquisitionem, sicut continentiam et iustitiam : ergo pari ratione videtur, quod et fidem informem per acquisitionem similiter possumus habere.

4. Item, aliquis transiens de infidelitate ad haeresim credit aliquos articulos fidei, et hoc quidem sine aliqua infusione habitus, cum Deus non infundat haeresim, sed per solam acquisitionem doctrinae: sed qua ratione potest cognoscere unum articulum, eadem ratione potest cognoscere alterum: ergo si per acquisitionem potest cognoscere aliquos, eadem ratione videtur, quod possit cognoscere omnes: ergo videtur, quod fides informis de omnibus articulis per acquisitionem possit haberi.

5. Item, si fides informis est habitus infusus,

cum habitus infusi ita infundantur parvulis, sicut adultis, ita erit, habitus fidei informis in parvulo baptizato, sicut est in Christiano iam provecto; sed in Christiano iam provecto, si peccet mortaliter. nihilominus tamen remanet in eo fides informis, esto quod nihil ultra addiscat: ergo pari ratione parvulus, si peccet, cum ad adultam aetatem pervenerit, fidem informem habebit, si nihil ab aliis doceatur : et hoc est manifeste falsum, quia si talis poneretur inter Saracenos, antequam aliquid didicisset, nihil plus haberet de fide, quam si nunquam baptizatus fuisset.

CONCLUSIO.

Fides informis quoad suum formale, et ut est virtus, est donum divinum et habitus infusus.

Respondeo: Ad praedictorum intelligentiam est notandum, quod cum credere, sicut dicit Augustinus , sit "cogitare cum assensione)), ad hoc quod habitus fidei plene et integre habeatur, necesse est, quod intellectus instruatur de credibilibus, ut possit illa cogitare, et inclinetur , ut possit illis assentire; et primum quidem est materiale in fide, secundum vero est formale, et utrumque reperitur tam in fide informi quam in fide formata . Non enim dicitur informis, quia careat omni forma, sed quia caret forma gratiae gratum facientis.

Cum ergo quaeritur, utrum fides sit habitus acquisitus, vel infusus: respondendum est, quod si loquamur de fide quantum ad illud quod est materiale in ea, videlicet quantum ad cognitionem illam, qua cognoscimus, qui sunt articuli fidei, et scimus, . " quid est quod per nomen dicitur ": sic concedendum est, quod fides est per auditum et per acquisitionem secundum legem communem. Nemo enim scit, qui et quot sint articuli fidei, nisi didicerit legendo vel audiendo, nisi forte hoc habeat per privilegium speciale.

Si autem loquamur de fide quantum ad formale, videlicet quantum ad illud quod facit assentire : sic dicendum est, quod quaedam fides informis est per acquisitionem, quaedam per infusionem. Nam quidam assentiunt veritati auditae, moti humana persuasione, utpote propter amorem et reverentiam dicentis, vel propter miracula , vel propter rationes et argumenta: et talis fides est simpliciter acquisita nec dicenda est habere rationem virtutis, quia nullius est vigoris nec roboris, sublata de medio ipsa humana ratione.

Quidam autem assentiunt veritati fidei propter divinam illustrationem, sicut illi qui innituntur primae Veritati super omnia et propter se, sicut multi Christiani, qui caritatem non habent: et in talibus fides est per infusionem. Voluntarie enim assentiunt, concomitante divina illuminatione, illuminatione, inquam, quae rationem elevat in his quae sunt supra ipsam. - Unde sicut illuminationem ad futura praecognoscenda dicimus esse infusam propter hoc, quod in ipsa elevatur anima supra ea quae sunt ei naturalia: sic intelligendum est etiam in parte ista .

Concedendum est igitur, fidem informem , secundum quod virtus est, esse donum divinitus collatum et habitum infusum. Unde concedendae sunt etiam rationes, quae hoc ostendunt.

1. Ad illud ergo quod primo obiicitur in contrarium, quod fides est ex auditu: dicendum, quod illud dicitur de fide, non ratione eius quod est formate et completivum, sed ratione eius quod est materiale, utpote ratione illius cognitionis, qua cognoscitur , " quid est quod per nomen dicitur", quae communiter non habetur nec in fide formata nec in informi nisi per acquisitionem.

Aliter etiam videtur aliquibus esse dicendum, quod illud verbum Apostoli intelligitur de fide informi, quae innititur humanae rationi, quae quidem non habet in se rationem virtutis. Sed primus modus dicendi rationabilior esse videtur, considerato intellectu Apostoli.

2. Ad illud quod obiicitur, quod credere debetur auctoritati : dicendum, quod credere, secundum quod est actus fidei virtutis, debetur auctoritati, non cuilibet, sed auctoritati divinae, cui quidem auctoritati nemo assentit propter se et super omnia, nisi per divinam illuminationem: et sic talis credulitas non est acquisita, sed infusa. Illa vero credulitas, quae innititur rationi creatae principaliter, non spectat ad ipsam fidem , secundum quod fides est virtus : et de hac verum est, quod potest esse per acquisitionem.

Unde attendendum est, quod dupliciter potest aliquis per fidem suam inniti sacras Scripturae: aut quia credit, sacram Scripturam a Spiritu sancto fuisse inspiratam et editam. iuxta quod dicitur secundae Petri primo : Spiritu sancto inspirati, loculi sunt sancti Dei. homines, et sic talis credulitas spectat ad fidem virtutem ; aut ideo credit sacrae Scriplnrae, quia patres sui crediderunt, a quorum semitis non vult recedere, et hoc modo humanam respicit rationem, nec est talis credulitas fidei virtutis, sed potius cuiusdam assuetndinis.

3. Ad illud quod obiicitur, quod aliae virtutes informes habentur per acquisitionem : dicendum, quod non est simile, pro eo quod actus aliarum virtutnm concordant ipsi rationi secundum naturale dictamen. Unde iustitia naturalis dirigit ad opera virtutum politicarum ; non sic antem est de fide, quae dirigit ad aliqua credenda, quae sunt praeter et contra et supra iudicium rationis: ideo non sic subiacet nostrae acquisitioni, secundum quod aliae virtutes morales.

4. Ad illud quod obiicitur, quod aliquis de infidelitate transiens ad haeresim acquirit cognitionem aliquorum articulorum : dicendum, quod non est sii-mile, quia, sicut idem ipsum potest amari amore divinitus infuso et amore etiam innato et libidinoso, et multum refert, utrum aliquid sic vel sic ametur: sic etiam intelligendum est in cognitione, quod idem ipsum aliter et aliter potest credi: vel ex persuasione veritatis humanae, vel ex illustratione Veritatis aeternae. Et haeretici quidem, si cognoscunt aliquos articulos, hoc est ex quadam persuasione humanae rationis, immo fictionis suae : et si secundum illam omnibus articulis fidei assentirent, adhuc tamen virtutem fidei non haberent, cuius est intellectum in Christi obsequium captivare . Ideo non est simile de cognitione articulorum in viro fideli et in viro infideli; et pro tanto non sequitur, quodsi illa cognitio in haereticis est acquisita, quod propter hoc in fidelibus non sit infusa. - Si quis tamen : de fideli et Catholico fiat haereticus et remaneat sibi cognitio alicuius articuli; non habet eam omnino per acquisitionem ; nec tamen dicendus est habere virtutem, quia ibi illuminatio prior permixta est quodam modo falsitati errorist, et ideo non habet perfectionem competentem virtuti.

5. Ad illud quod obiicitur de parvulo, qui cadit de gratia antequam aliquid de fide acquirat ; dicendum, quod parvulus habet habitum fidei quantum ad illud quod est in ea formale: habet enim aliquid quo promptus erit et facilis ad assentiendum omnibus articulis fidei, si ei proponantur, cum ad adultam aetatem pervenerit. Caret tamen ea cognitione, quae: est materialis respectu fidei, sine qua, elsi illud formale possit in animam parvuli infundi, non tamen potest radicari et stabiliri. Et propterea, si, cum ad adultam aetatem pervenerit, proponatur ei error sub ratione credibili, facillime expellitur habitus fidei, et ita de facili assentit, ac si habitum fidei nunquam habuisset, propter hoc quod liberum arbitrium propter inassuetudinem nescit illo uti, et ille habitus non fuit in potentia radicatus, quamvis esset in ea infusus. De hoc autem in quarto libro habetur sufficientius .