QUAESTIO III. Quae trium personarum fuerit ad incarnationem magis idonea.

Tertio quaeritur, quae trium personarum fuerit ad incarnationem magis idonea. Et ostenditur primo, quod persona Patris.

i. Illius enim est recreare, cuius est creare ; sed creatio maxime attribuitur et convenit potentiae Patris, ergo et recreatio: ergo pari ratione videtur, quod et incarnatio.

2. Item, illius est filios adoptare, cuius est generare: sed incarnatio ordinatur ad adoptionem, sicut dicitur ad Galatas quarto : ergo videtur, quod maxime competit ei, cui convenit generare: ergo maxime convenit Patri incarnari.

3. Item, Filius totum, quod habet, habet a Patre : ergo magis decet Patrem habere aliquid, quod non habeat Filius, quam Filium, quod non habeat Pater: si igitur incarnatio facit, humanam naturam haberi a persona, quae incarnatur, videtur, quod hoc magis competat personae Patris quam personae Filii.:

Quod aulenf magis competat personae Spiritus sancti, ostenditur:

4. Quia quod maxime habet rationem gratiae maxime competit missioni Spiritus sancti ; sed quod Deus factus est homo, hoc est summa gratia, sicut vult Augustinus decimo tertio de Trinitate : ergo ridetur, quod hoc magis debuerit esse in persona Spiritus sancti quam in persona Filii.

5. Item , Spiritus amoris facit nos filios Dei adoptivos , secundum illud ad Romanos octavo : Non accepistis spiritum servitutis iterum in timore, sed spiritum etc.: ergo si incarnatio est, ut fiamus filii Dei adoptivi; videtur, quod incarnatio maxime debuerit esse in persona Spiritus sancti.

6. Item, mitti dicit subauctoritatem in misso , ergo ei magis convenit mitti, in quo magis reperitur ratio subauctoritatis ; sed ratio subauctoritatis magis reperitur in persona Spiritus sancti quam Filii: ergo si incarnatio est in carnem missio, videtur, quod magis conveniat Spiritui sancto quam Filio.

Quod autem magis competat. Filio, videtur.

1. Magis decet personam mediam tenere ratio-.nem mediatoris quam aliam; sed incarnatio est ordinata ad effectum mediatoris , persona autem media in Trinitate est persona Verbi: ergo etc.

2. Item, magis decet Filium Dei esse hominis filium quam aliam personam ; sed per incarnationem ille qui incarnatur, efficitur Virginis filius: ergo videtur, quod personam Filii incarnari sit magis decens et congruum.

3. Item, convenientius est, Filium supplicare Patri quam aliam personam; sed incarnatio ad hoc ordinatur, ut sit aliquis mediator, qui pro hominibus intercedat ad Deum: ergo etc.

CONCLUSIO.

Convenientius fuit, Filium incarnari quam aliam personam divinam.

Respondeo : Dicendum, quod persona Verbi ad incarnationem inter ceteras personas fuit magis idonea, sive loquamur de ipsa incarnatione in se, ara prout ordinata est ad humani generis redemptionem.

Si enim loquamur de ipsa incarnatione in se, magis congruum fuit, personam Filii incarnari, et in quantum est Imago, et in quantum est Verbum, et in quantum est Filius. In quantum est Imago, quia homo assumlibilis erat ratione dignitatis imaginis: et quia Filius est Imago Patris, ideo magis conveniens erat, Filii personam assumere creaturam .

Rursus, quia Filius Dei Verbum est Patris, sic procedit ab ipso, ut Pater se manifestet per ipsum: et ideo, sicut ad intentionis manifestationem verbum intelligibile copulatur voci sensibili, sic ad divinitatis revelationem Verbum Patris congruum fuit uniri carni .

Postremo, quia Filius est semel genitus ab aeterno, et sic congruebat, Deum carnem assumere, ut esset de genere hominum, et ita hominis filium; et ideo decebat ipsum magis incarnari quam Patrem vel Spiritum sanctum. Et hoc est quod dicit Augustinus in libro de Trinitate, et Magister in littera , quod Dei Filius " non quaesivit nisi matrem in terris, quia iam habebat Patrem in caelis".

Magis igitur decens fuit, Filium incarnari quam aliam personam, si loquamur de ipsa incarnatione in se.

Fuit etiam magis congruum, si loquamur de ipsa incarnatione per comparationem ad generis humani redemptionem; et hoc apparet, si consideremus hominis lapsum, et reparandi modum, et reparationis fructum. Si consideremus hominis lapsum, videbimus, quod lapsus fuit appetendo falsam Dei similitudinem et aequalitatem; et quia Filio primo attribuitur aequalitas, hinc est, quod quasi ex ipso sumsit homo lapsus occasionem; et ideo inde sumere debuit reparationem. Et hoc dicit Bernardus explanans illud quod dicitur Ionae primo: Propter me orta est haec tempestas;tollite me et mittite in mare. Aut certe in hoc, quod homo praesumserat Dei similitudinem, directe contra Filium peccavit ; et ideo Filio magis competebat vindicta et indulgentia. Et hoc est quod dicit Anselmus in libro Cur Deus homo : " Homo, pro quo erat oraturus, et diabolus, quem erat expugnaturus, ambo falsam Dei similitudinem praesumserant. Unde specialius adversus Filium peccaverunt. Illi itaque, cui specialiter fit iniuria, convenientius attribuitur culpae vindicta et indulgentia" Rursus, si consideremus modum reparationis, magis competit Filio. Reparati enim sumus per mediatoris obedientiam et supplicationem ; et quia magis competit, filium supplicare patri et obedire: hinc est, quod magis competit personae Filii incarnari quam alii. Unde Anselmus in libro Cur Deus homo : "Convenientius sonat, Filium supplicare Patri quam aliam personam ".

Postremo, si consideremus reparationis fructum vel effectum, magis competebat Filio incarnari: quia incarnatio ad hoc ordinatur, ut simus filii Dei: si ergo posterius per illud habet reduci, quod est prius in eodem genere , congruum fuit, ut filii Dei efficeremur per eum qui est Filius naturalis. Unde Augustinus in quarto de Trinitate : " Ut homo ex Deo nasceretur, primo ex ipsis natus est Deus. Oportuit enim, ut per eum efficeremur filii adoptivi, qui est Filius naturalis".

Et sic patet per omnem modum, quod convenientius fuit, Filium incarnari quam alium.

Unde concedendae sunt rationes, quae ad hoc inducebantur.

1. Ad illud quod obiicitur, quod Patri magis - convenit opus recreationis, sicut creationis ; dicendum, quod Pater sic est auctor recreationis, sicut et creationis ; et sicut per Verbum omnia fecit, sic et per Verbum omnia refecit . Sed ex hoc non sequitur, quod Pater magis debuerit incarnari, quia incarnatio non respicit personam auctoris, sed mediatoris. Et quia ratio mediationis non convenit Patri, sed potius Filio; hinc est, quod non sequitur, quod incarnatio magis conveniat Patri quam Filio ; immo potius e converso. .

2. Ad illud quod obiicitur de adoptione, dicendum, quod verum est, quod adoptio convenit Patri tanquam principali auctori ; sed hoc non debet facere nisi per Filium, cuius tota est hereditas, et per quem alii ad hereditatem debent admitti .

3. Ad illud vero quod obiicitur, quod Filius habet a Patre quidquid habet ; dicendum, quod Filius dicitur aliquid habere per naturalem originem , aliquid per gratuitam unionem. Et si primo modo intelligatur, quidquid habet, habet a Patre, ita quod idem, quod est in Filio a Patre, est in Patre a se ipso, in essentialibus loquendo. Si autem loquamur de eo quod habet per gratuitam unionem, sic habet a Patre tanquam a principio effectivo, non tanquam a generante ; quia secundum illud Filius est minor Patre, et quia magis decet, Filium secundum humanam naturam esse minorem Patre; hinc est, quod isto modo magis competit, Filium habere aliquid, quod non habeat Pater, quam e converso .

4. Ad illud quod obiicitur, quod magis convenit Spiritui sancto, quia haec est summa gratia ; dicendum, quod per illam rationem non concluditur, quod incarnatio debeat fieri in persona Spiritus sancti, sed quod opus incarnationis debeat attribui Spiritui sancto ; et hoc melius videbitur infra . Et similiter respondendum est ad hoc quod sequitur de adoptione.

5. Ad illud quod obiicitur de missione, dicendum , quod missio in carnem fuit ad redimendum a servitute; et quia oportet, prius hominem liberari a servitute quam adoptari in filium ; hinc est, quod missio in carnem ei personae competebat, cui primo competebat mitti ; et quia persona Filii habet mitti solum a Patre, persona Spiritus sancti habet mitti ab utroque: hinc est, quod primo decebat Filium mitti in carnem, ut, redemptione facta, idem ipse cum Patre mitteret Spiritum sanctum in mentem. Et hoc est quod dicit Apostolus ad Galatas quarto : Cum venit plenitudo temporis, misit Deus Filium suum etc.; et post: Ut adoptionem filiorum Dei etc.; et post: Quoniam autem estis filii Dei, misit Deus Spiritum Filii sui in corda vestra. Propterea non sequitur, quod si maior ratio subauctoritatis est in

Spiritu sancto quam in Filio, quod propterea debuerit in carnem mitti; immo potest inferri contrarium. Pater enim, quia a nullo est, non debuit mitti. Et hoc est quod dicit Augustinus quarto de Trinitate : Conveniens non erat, ut Pater ab alio mitteretur, quia ab alio non erat Conveniens autem fuit, ut primo Filius mitteretur, quia a solo Patre est, deinde Spiritus sanctus, qui est a Patre et a Filio. Primo Filius venit, ut homines liberarentur ; deinde Spiritus sanctus, ut homines beatificarentur.