QUAESTIO II. Utrum magis debuerit carnem assumere de viro simul et muliere quam sola muliere.

Secundo quaeritur, utrum magis debuerit carnem assumere de viro simul et muliere quam de muliere tantum. Et quod sic, videtur.

1. Ad Hebraeos secund : Debuit per omnia

fratribus assimilari; sed similitudo fraterna permaxime consistit in generatione: ergo videtur, quod sicut alii generantur ex patre et matre, quod et similiter Christus.

2. Item, Christus humanam assumsit naturam, ut nos curaret a morbo originalis peccati: si ergo originale peccatum traducitur per viam generationis de masculo et femina ; videtur, quod sic debuit nasci, ut sicut sua morte nos a morte damnationis liberavit, sic sua origine nostrae originis vitiositatem sanaret.

3. Item, Christus aequaliter venit ad sanandum utrumque sexum, ergo videtur, quod debuit utrumque sexum assumere, vel ex utroque: sed non utrumque, quia vel in una persona, quia tunc esset hermaphroditas , quod est abominabile: vel in duabus, et tunc esset superfluitas: ergo debuit humanam naturam ex utroque sexu suscipere.

4. Item, nobilius principium generationis est vir quam mulier : si ergo alii generantur ex viro et muliere, et Christus ex sola muliere: nobiliori modo sunt alii homines generali quam Christus. Si ergo non decet, ut aliquis ipsum in nobilitate generationis excedat, videtur etc.

Sed contra : 1. Geniti secundum naturalem propagationem ex viro et muliere contrahunt morbum originalem ; sed Christus ab illo morbo debuit esse omnino immunis: ergo non decuit ipsum assumere carnem ex utroque sexu.

2. Item, dignitas praecipue est in Virgine Maria , ut sit mater et virgo: si ergo Christus non debuit Matri dignitatem adimere, sed augere: videtur, quod non debuit ex ipsa nasci per commixtionem .

3. Item, Christus venit nos regenerare nova regeneratione et spirituali, ergo novo modo et spirituali nasci debuit: sed modus nascendi de viro et muliere est carnalis et consuetus: ergo etc.

4. Item, si Christus sic esset genitus, ergo haberet patrem in terris et patrem in caelis: si ergo non decet, unum filium habere duos patres, restat, quod non decuit Christum hoc modo assumere carnem .

CONCLUSIO.

Non fuisset ita congruum, sicut nunc, Christum accipere carnem vel de viro et muliere, vel etiam de viro tantum.

Respondeo: Dicendum, quod Christus absque dubio potuit carnem assumere, si voluisset, de viro et muliere , vel etiam de viro tantum, sicut assumsit de muliere tantum. Sicut enim purificavit operatione Spiritus sancti uterum virginalem, sic et purificare et sanctificare potuit, si voluisset, vim generativam in viro pariter et muliere, ut ex eis sanctus et immaculatus nasceretur absque aliqua foeditate. Potuit itaque sine incongruentia, si voluisset, carnem assumere secundum legem naturae in stitutae de viro et muliere.

Sed tamen non fuisset ita congruum, sicut nunc; et hoc multiplici ratione oongruentiae, ob quam magis decebat, ut carnem sumeret de sola muliere .

Prima est ad servandam dignitatem Matris, quae ob conceptionem Filii Dei non amisit privilegium virginitatis.

Secunda est propter servandam honorificentiam Patris; Christus enim secundum generationem aeternam habebat patrem; et cum ille plene sibi sufficeret in caelis, non venit in terris patrem quaerere, sed solum matrem , ne duobus patribus filius existens neutrius esset filius plene, et sic iniuria primo patri quodam modo fieret.

Tertia est propter complendam perfectionem universitatis in modis educendi hominem in esse: quia, cum esset quadruplex modus educendi hominem in esse, scilicet de viro et muliere, nec de viro nec de muliere, de viro sine muliere, et de muliere sine viro; tres primi praecesserant; et ideo non restabat, nisi ut Deus quartum modum adderet: quod non fecisset, si alio modo conceptus esset .

Quarta ratio propter correspondentium congruitatis lapsus et reparationis, ut, sicut lapsus est factus in utroque sexu, sed primo in muliere est inchoatus et in viro consummatus: sic esset in reparatione, ut mulier credendo et concipiendo inciperet diabolum superare in abscondito, et post eius filius in manifesto eum vinceret in duello, scilicet in crucis patibulo .

Et concedendae sunt rationes, quae adducuntur ad partem istam.

1. Ad illud ergo quod primo obiicitur in contrarium , quod decuit ipsum per omnia fratribus assimilari: dicendum, quod verum est de his quae ad nostram salutem et eruditionem sunt ordinata: sed talis modus nascendi nec nostrae saluti nec nostrae eruditioni adeo competeret, sicut ille quem Christus elegit; et ideo quantum ad nascendi modum non debuit similari. - Praeterea, alia ratio est: quia nos per modum talem nascendi contrahimus morbum; et Christus ut bonus medicus immanis a morbo debuit esse: hinc est, quod in tali modo nascendi non debuit nobis assimilari nec nobiscum convenire .

2. Ad illud quod obiicitur, quod debuit sic nasci, ut nos curaret : dicendum, quod Deus sic venit curare et sic disposuit, ut curaret personam, non ut curaret ipsam naturam. Unde medicina Christi non habet in nobis efficaciam in actu generationis, sed in actu regenerationis, quae, inquam, regeneratio non est ex carne et sanguine, sed ex aqua et Spiritu sancto . Et ideo non oportuit nec decuit eum sic nasci, sicut nos nascimur, cum illum modum nascendi non disposuerit immutare per suum adventum, ut fides haberet meritum: alioquin deprehenderetur fides per humanum experimentum , sicut alias et in quarto et in secundo fuit ostensum.

3. Ad illud quod obiicitur, quod aequaliter venerat salvare utrumque sexum: dicendum,quod verum est; attamen virilem sexum tanquam digniorem quodam modo magis debuit pensare, et sexum virilem assumsit, quia magis competens fuit . Sed quia mulier ab eius redemptionis sufficientia nequaquam erat excludenda: ideo assumsit carnem de muliere.

Ideo dicendum, quod illa divisio non est sufficiens, qua dicit: aut debuit assumere utrumque sexum, aut de utroque sexu. Est enim medium: aut unum de altero, sicut virilem de muliebri: et tunc tantum valet, quantum si de utroque, et amplius concordat rationi rectae.

4. Ad illud quod obiicitur, quod pater est nobilius principium; dicendum, quod Christus Dominus non est absque patre, immo patrem habet Deum aeternum, cuius excellentia et dignitas inaestimabili ter excedit omnem patrem creatum; et ideo, quod alii habent patrem creatum, Christus vero minime, hoc non est propter maiorem dignitatem aliorum respectu Christi. Habet enim Christus aliquem loco patris creati, qui adeo est nobilis, ut ex ipso nominetur omnis paternitas in caelo et in terris .

DUBIUM CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

DUB. CNICDM.

In parte ista pauca circa litteram quaerenda sunt, pro eo quod satis patent, his visis quae praedicta sunt. Dubitari tamen potest de illa distinctione, quam facit ibi Magister: Hic distinctione opus est, an de natura intelligatur etc Videtur enim, quod distinctio illa nulla sit, quia, ex quo natura illa fuit unita, non potuit non esse unita; sed natura illa unita peccare non potuit: ergo non videtur, quod aliquo modo peccare potuerit.

Item, anima illa beata est et non potest non esse beata: ergo si beata anima simpliciter et absolute non potest peccare, videtur similiter, quod nec anima Christi: ergo nulla videtur opus esse distinctione.

Respondeo: Dicendum, quod secundum intellectum quaestionis, quem attendit quaestionem proponens, nullam oportet facere distinctionem, propter hoc quod quaestio est de anima Christi unita, utrum habuerit vertibilitatem arbitrii: verumtamen Magister ex abundanti distinguit ad removendum importunitatem sophistice opponendum: et rationabiliter satis. Cum quaeritur , utrum ille homo peccare potuerit: cum verbum possendi sit praeteriti temporis, indeterminate potest extendere se ad omne praeteritum : ergo ad tempus ante unionem, vel ad tempus post unionem. Si ad tempus ante unionem, cum ante unionem possibile fuerit, illum hominem creari, et tamen Verbo non uniri: possibile fuit, quod haberet liberi arbitrii vertibilitatem, et ita quod peccare potuerit Si autem pro tempore post unionem, peccare non potuit, quia non potuit non esse beatus, aut non esse Deus, quorum neutrum patitur, in Christo aliquod esse peccatum . Et sic patet totum.