CAPUT XL

Et est digressio solvens dubia quae sunt circa causam dictam de exsufflationeAquilonis et Meridiei.

Videtur autem fortasse alicui inconveniens quod dictum est de causa exsufflationis Aquilonis et Meridiei. Partes enim Meridianae sunt sub via solis per directum diametrum, sicut aethiopia et omnes regiones quae sunt sub via solis inter circuitum solstitialem Cancri, et lum solstitialem Capricorni : ergo illae quia sunt Meridianae, sunt plurium exsufflationum : et quia sol supponitur eis per rectum diametrum, sunt multarum pluviarum : ergo pluviae et venti abundant in regionibus eisdem, quod est contra habita. Amplius in regionibus his quae sunt sub via solis, calidum est vehementioris actionis : est ergo consumens humidum plus quam elevatur ab ipso : ergo est exsiccativum illarum terrarum, et abscindit materiam pluviarum, sicut etiam experimentaliter probatur illas terras multo esse sicciores aliis in quibus major est frigiditas : et quod plus est, etiam terrae quarti climatis quae distant a via solis versus Aquilonem, adeo siccae sunt, quod est ibi saepe terrae sterilitas ex defectu pluviarum. Et in terris Aquilonaribus sunt inundationes pluviarum vehementes, et saepe sterilitas ex continuis imbribus opprimentibus sata : et ideo falsum videtur quod dicit Aristoteles, et quod ante traditum est ex sententia sua : propter quod etiam dixit aliquis hunc librum male fuisse translatum quantum ad capitulum istud.

Nos autem ut directe possumus, juvamus locum istum, consentientes cum aliis fere omnibus auctoribus, quod locus qui est sub via solis inter duos solstitiales circulos sphaerae, maxime est calidus et siccus, eo quod radius solis in eo reflectitur in seipsum bis in anno, et in aliis temporibus reflectitur ad angulum acutum, quae reflexio intensionis causa est e combustionis : propter quod etiam homines ibi sunt nigri, et vegetabilia calidae complexionis, sicut piper, et galanga, et muscata, et caetera quae in illis locis profert humus. Calor autem vehemens consumit vaporem paucum, et ideo raro ibi pluit : sed quando pluit, tunc pluvia est multae inundationis et magnarum guttarum : quia calor magnus non elevat vaporem nisi spissum et magnum et multum, qui non de facili consumptibilis est a calore : et quia aer illarum regionum ubique est calidus, ideo expellit a se totum frigidum in unum locum, cui etiam obviat vapor calidus multum inspissans : et fit vehemens pluvia magnarum guttarum, sicut in aestate tempore calido videmus quod sunt vehementiores imbres et nimbi magnarum guttarum quam in hyeme vel in aliis temporibus, licet non sint adeo frequentes sicut in aliis temporibus. Pluvia autem illa multae inundationis consolidat terram, et impedit vaporem ex ea fieri, nisi forte aqueum paucum qui calore consumitur : et hoc puto intellexisse Philosophum quando dixit, quod id quod sol elevat in. locis illis, de vapore aqueo est multum, licet non sit frequens. Terra autem quando non est tempus pluviae, vehementer est sicca et multarum scissurarum, sicut dicunt qui de locis illis scripserunt, et est quasi in pulverem redacta : propter quod fiunt ibi in parvo vento pulveris et arenarum

mundationes, ex quibus periclitantur homines et villae. Ab hujusmodi autem terra non potest elevari vapor ferreus, eo quod non habeat continuans humidum : et si habet a terra paucum humidum post pluviam, illud cousumitur calore solis in ipsa elevatione, et ita abscinditur materia ventorum. Si quid autem ibi de vapore terrestri elevatur, illud propter serenitatem quasi continuam aeris elevatur usque ad regionem aeris, quae aestus vocatur, et ibi fit Assub ascendens, vel candela, vel ignis perpendicularis : hae enim impressiones in illis maxime abundant regionibus : et ideo pauci sunt ibi venti : et sic intellectus Philosophi verum dicit. Sunt etiam qui dicunt, quod mediterranea maria multa sunt in locis illis : eo quod calor solis ibi ebullire facit Oceanum, et facit aquas immixtas multo aereo : et ideo elevantur super littus Oceani et supernatant terrae, et faciunt mediterranea, sicut est mare Indiae et Persicum et aliarum terrarum : tales autem aquae de facili elevantur a sole, et ideo fiunt ibi inundationes multae et pluviae multae: et sic verum dicunt per omnia dicere Philosophum. Istud concordat dictis Platonis, qui ponit mediterraneum quoddam diffundi ab Oriente usque ad Occidentem sub aequinoctiali et sub via solis, et hoc dicit esse sub torrida. Sed hoc non concordat dictis Astronomorum de climatibus mundi, neque experimentis historiarum, neque est multum naturale : quia per antecedentia constat, quod in iocis ubi est via solis, major est conversio elementorum inferiorum in superiora, quam o converso : et ideo sicca sunt per naturam : et si multa maria essent ibi, ipsa processu temporis exsiccarentur. Sunt etiam qui dicunt, quod sol in illis terris ad Orientem mundi oritur ab Oceano, a quo trahit plurimum vaporem quem effundit super loca Orientalia, et loca Occidentalis, et quae sunt media inter ea : super alia autem loca non trahit tantum, quia non directe respicit illa : et ideo dicunt quod illa loca plurium sunt pluviarum. Sed isti non satisfaciunt ad hoc quod dictum est de calore comburente vapores, quod demonstrative in perspectivis probatur : et ideo lectoris judicio relinquens quid teneatur, dico quod primum magis concordat rationi et experimentis historiarum .