CAPUT III.

De opinione eorum qui dixerunt, quod comata stella est impressio stellae in aere humido sicut in speculo.

Dixerunt autem alii quidam juxta hunc sermonem de comete quoad materiam : quia dixerunt quod esset impressio in vapore humido, licet differant ab istis quoad locum istius vaporis : et sunt imitatores Hippocratis Chol, qui Hippocras Chous fuit, et discipuli fuerunt Nichius et Paulus : isti enim dixerunt quod licet sit una de stellis erraticis quae comata videtur, tamen coma non est de essentia ejus. Sed potius quando una quinque stellarum errati carum movetur in diversitate orbis sui, scilicet modo ascendendo ab Oriente, modo autem descendendo in Occidens signum, et modo habens latitudinem citra aequinoctialem ad Septentrionem, modo autem delata per oppositum in Meridiem ultra aequinoctialem : tunc aliquando visus noster videt eam. acsi haberet comam lucidam : quod ideo fit, quia humido aeri et puro qui est in regione superiori aeris, haec stella imprimit lumen suum sicut in speculo, et aer qui. primo recipit lumen, reddit illud aeri humido continuo sibi, sicut speculum reddit formam quam recipit : et sic fit continua redditio ad aerem continuum, donec appareat lumen oblongum circa stellam, et haec vocatur corna stellae : aer autem humidus ab eis .vocatur vapor humidus subtilis substantiae et lucidus, quem dicunt ad superiora aeris trahi per vim solis, qui secundum physicos aegyptios trahit humo rem illum in nutrimentum sui. et aliorum planetarum etiam ultra sphaeram ignis. Stella autem ista secundum istos non videtur in Septentrione, ubi omnis stella majo- rem partem arcus sui habet super terram quam sub terra propter obliquitatem horizontis : et ideo sol in signis septentrionalem addit diem super noctem in quantitate : et ideo dicunt stellam istam morari tempore longiore super terram quam aliam.

Hoc autem quidam aliter exponunt, scilicet quod vapor ille humidus qui ad nutrimentum attrahitur, diminutus manet stans circa stellam non consumptus : et ideo videtur cum ipsa rotari diutius. Hujusmodi autem dicti sui dant rationem : quia in Occidente in loco ubi complementum est revolutionis stellae super hemisphaerium, ibi est humor et abundat propter frigus et vapores : et Ibi comata frequenter videtur. Adhuc addunt quod tempore septentrionis ubi abundat humor propter frigus, et in tempore meridiei ubi abundat humor quem attrahunt planetae transeuntes super paries illas, saepius videtur stella comata : et cum sit in aere stella ubi non est humor septentrionis, et meridiei, non videtur habere comam. Sed hoc quamvis aliquando fiat in ultimo circulo versus meridiem, sicut in circulo parvo quem describit motus poli radiacii versus meridiem, ibi tamen non apparet nobis propter nimiam suam remotionem a visibus nostris. Sed quando est ex parte septentrionis super nostram terram habitabilem, tunc coma ejus apparet nobis : quia tunc visus nostri capiunt eam captione sufficiente propter propinquitatem et directionem quam habet ad summitates capitum nostrorum. Hae ergo sunt opiniones quas Invenitur de comete posuisse Aristoteles.