Caput XXVII.

Alibi malo purgare quae reprehendunt Marcionitae in Creatore. Hic enim sufficit, si ea in Christo reperiuntur. 0428A Ecce inaequalis, et ipse inconstans, levis, aliud docens, aliud faciens: jubet omni petenti dare, et ipse signum petentibus non dat. Tanto aevo lucem suam ab hominibus abscondit, et negat lucernam abstruendam; sed confirmat super candelabrum proponendam, ut omnibus luceat. Vetat remaledicere, multo magis utique maledicere: et vae ingerit Pharisaeis et doctoribus legis. Quis est tam similis Dei mei Christus, nisi ipsius? Saepe jam fiximus , nullo modo potuisse illum destructorem legis denotari, si alium Deum promulgasset. Ideo et tunc Pharisaeus, qui illum vocarat ad prandium, retractabat penes se, cur non prius tinctus esset quam recubuisset secundum legem, qui Deum legis circumferret? Jesus autem etiam interpretatus est ei legem, dicens, illos calicis et catini exteriora 0428B emundare; interiora autem ipsorum plena esse rapina et iniquitate: ut significaret vasculorum munditias hominum esse intelligendas apud Deum: quia et Pharisaeus de homine, non de calice illoto, apud se tractaverat. Ideo exteriora, inquit, calicis lavatis, id est carnem, interiora autem vestra non emundatis, id est animam, adjiciens: Nonne qui exteriora fecit, id est carnem, et interiora fecit, id est animam? quo dicto aperte demonstravit, ad eumdem Deum pertinere munditias hominis exterioris et interioris, cujus uterque sit, praeponentis misericordiam non modo lavacro hominis, sed etiam sacrificio (Os. VI, 6) . Subjungit enim: Date quae habetis eleemosynam, et omnia munda erunt vobis. Quod si et alius potest Deus misericordiam mandasse, non tamen antequam cognitus. Porro et hic apparet, illos 0428C non de Deo increpitos; sed de ejus disciplina, a quo illis et figurate vasculorum munditiae, et manifeste misericordiarum opera imperabantur. Sic et oluscula decimantes, vocationem autem et dilectionem Dei praetereuntes objurgat. Cujus Dei vocationem et dilectionem, nisi cujus et rutam et mentam, ex forma Legis de decimis offerebant? Totum enim exprobrationis hoc erat, quod modica curabant; ei utique, cui majora non exhibebant, dicenti (Deut., VI, 5) : Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et ex 0429A tota anima tua, et ex totis viribus tuis, qui te vocavit ex Aegypto. Caeterum, nec tempus admisisset, ut Christus tam praecoquam, imo tam acerbam adhuc dilectionem expostularet novo et recenti Deo, ne dixerim nondum palam facto. Primatum quoque captantes locorum, et honorem salutationum, cum incusat, sectam Creatoris administrat, ejusmodi principes Sodomorum archontas appellantis (Is., I, 23) , prohibentis etiam confidere in praepositos, imo et in totum miserrimum hominem pronuntiantis, qui spem habet in homine (Ps. CXVII, 8, 9) . Quod si propterea quis affectat principatum, ut de officiis aliorum glorietur, quia officia vetuit ejusmodi sperandi et confidendi in hominem (Jerem., XVII, 5) , idem et affectatores principatuum increpuit. Invehitur et in doctores ipsos legis, quod onerarent alios importabilibus oneribus, 0429B quae ipsi ne digito quidem aggredi auderent: non Legis onera sugillans quasi detestator ejus; quomodo enim detestator, qui cum maxime potiora legis praetereuntes incusabat, eleemosynam et vocationem et dilectionem Dei, ne haec quidem gravia, nedum decimas rutarum, et munditias catinorum? Caeterum, excusandos potius censuisset, si importabilia portare non possent. Sed quae onera taxat? Quae ipsi de suo exaggerabant, docentes praecepta, doctrinas hominum, commodorum suorum caussa (Is., V, 23) , jungentes domum ad domum, ut quae proximi sunt auferrent, clamantes populum, amantes munera, sectantes retributionem, diripientes judicata pauperum; uti esset illis vidua in rapinam, et pupillus in praedam. De quibus 0429C idem Esaias (Is., XXVIII, 14) : Vae qui valent in Hierusalem , et rursus (Is., III, 3) : Qui vos postulant, dominantur vestri. Qui magis, quam legis doctores? Hi si et Christo displicebant, ut sui displicebant. Alienae enim legis doctores non omnino pulsasset. Cur autem vae audiunt etiam, quod aedificarent prophetis monumenta interemptis a patribus eorum, laude potius digni, qui ex isto opere pietatis testabantur se non consentire factis patrum; si non erat zelotes, qualem arguunt Marcionitae, delicta patrum de filiis exigentem usque in quartam nativitatem? Quam vero clavem habebant legis doctores, nisi interpretationem legis? ad cujus intellectum neque ipsi adibant, non credentes scilicet: Nisi enim credideritis, non intelligetis; neque alios admittebant, 0429D utique docentes praecepta potius et doctrinas hominum. Qui ergo nec ipsos introeuntes, nec aliis aditum praestantes, increpabat, obtrectator habendus est legis, an fautor? Si obtrectator, placere debebant et 0430A praeclusores legis: si fautor, jam non et aemulus legis. Sed haec omnia ad infuscandum Creatorem ingerebat ut saevum, erga quem delinquentes, vae habituri essent. Et quis saevum non potius timeret provocare, deficiendo ab eo? Tanto magis ergo demerendum docebat, quem timendum ingerebat. Sic oportebat Christum Creatoris.