Caput XIV.

0388B

Venio nunc ad ordinarias sententias ejus, per quas proprietatem doctrinae suae inducit ad edictum (ut ita dixerim) Christi: Beati mendici (sic enim exigit interpretatio vocabuli quod in graeco est), quoniam illorum est regnum coelorum . Jam hoc ipsum quod a benedictionibus coepit, Creatoris est, qui universa prout edidit, nulla alia voce quam benedictionis dedicavit. Eructavit enim, inquit (Ps., XLIV, 1) , cor meum sermonem optimum. Hic erit sermo optimus, benedictionis scilicet, qui et novi quoque Testamenti initiator agnoscitur de veteri exemplo. Quid ergo mirum est , si et ab affectibus Creatoris ingressus est per hujusmodi dictionem, semper mendicos, et pauperes, et humiles ac viduas, 0388C et pupillos usque diligentis, consolantis, asserentis, vindicantis? ut hanc Christi quasi privatam benignitatem, rivulum credas de fontibus Salvatoris. Revera quo dirigam nescio, in tanta frequentia ejusmodi vocum, tanquam in sylva, vel in prato, vel in nemore pomorum, passim prout incidit, res petenda est. Inclamat Psalmus (Ps. LXXXI, 3) : Judicate pupillo et mendico, et humilem et pauperem juste tractate. Liberate pauperem, et mendicum de manu peccatoris eruite. Item Psalmus septuagesimus primus: Justitia judicabit mendicos populi, et faciet salvos filios pauperum. Et in sequentibus de Christo: Omnes nationes servient ei. David autem uni genti judaicae praefuit, ne quis in David putet dictum, quia et ille susceperat humiles et necessitatibus laborantes. Quod 0388D liberaverit , inquit, a dynasta mendicum, parcet 0389A mendico et pauperi, et animas pauperum salvas faciet. Ex usura et injustitia redimet eorum animas, et honoratum nomen eorum in conspectu ipsius . Item (Ps. IX, 18) : Avertantur peccatores in inferos, omnes nationes quae Dei obliviscuntur, quoniam non in finem oblivioni habebitur mendicus: tolerantia pauperum non peribit in finem. Item (Ps. CXII, 5) : Quis sicut Deus noster, qui habitat in excelsis, et humilia prospectat in coelo et in terra? Qui suscitat mendicum de terra, et de stercore exaltat pauperem, uti sedere eum faciat cum principibus populi; utique in regno suo. Sic et retro in Basiliis , Anna mater Samuelis, spiritu gloriam Deo reddens: Qui, inquit (I Reg., II, 8) , excitat pauperem de terra, et mendicum, uti sedere eum faciat cum dynastis populi; 0389B utique in regno suo : et in thronis gloriae; utique regalibus. Per Esaiam vero (Is., III, 13) , quomodo invehitur in vexatores egenorum? Vos autem ad quid incenditis vineam meam, et rapina mendici in domibus vestris? Cur vos laeditis populum meum, et faciem mendicorum confunditis? et rursus (Is., X, 1) : Vae qui scribunt nequitiam; scribentes enim scribunt nequam, vitantes judicia mendicorum, et diripientes judicata pauperum populi mei. Quae judicia pupillis quoque et viduis exigit, ut et ipsis egenis solatia . Judicate pupillo, et juste tractate viduam (Is., I, 17) , et venite conciliemur, dicit Dominus. Cui tantus affectus in omnem conditionem humilitatis Creatoris est, ejus erit et regnum quod a Christo repromittitur; ad cujus affectum jam dudum pertinent ii, 0389C quibus repromittitur. Nam etsi putas Creatoris quidem terrenas promissiones fuisse, Christi vero coelestes; bene quod coelum nullius alterius usque adhuc Dei apparet, nisi cujus et terra: bene quod Creator vel minora promisit, ut facilius illi et de majoribus credam, quam qui nunquam de minoribus prius fidem liberalitatis suae struxit. Beati esurientes, quoniam ipsi saturabuntur. Possem hunc titulum in superiorem transmisisse, quod non alii sunt esurientes, quam pauperes et mendici, si non et hanc promissionem Creator specialiter in Evangelii scilicet sui praestructionem destinasset. Siquidem per Esaiam, de eis quos vocaturus esset a summo terrae, utique nationes; Ecce, inquit (Is., V, 26) , velociter, et leviter advenient, Velociter, qua properantes 0389D sub finibus temporum; leviter, qua sine oneribus 0390A pristinae legis. Non esurient., neque sitient: ergo saturabuntur; quod utique nisi esurientibus et sitientibus non promittitur. Et rursus (Is., LXV, 15) : Ecce, inquit, qui serviunt mihi, saturabuntur; vos autem esurietis; ecce qui serviunt mihi, bibent; vos autem sitietis. Videbimus et contraria ista, an Christo praeministrentur: interim quod esurientibus saturitatem repromittit, Dei creatoris est. Beati plorantes, quia ridebunt. Decurre sententiam Esaiae (Is., LXV, 13) : Ecce qui serviunt mihi, exultabunt in jucunditate ; vos autem confundemini. Ecce qui serviunt mihi oblectabuntur ; vos autem clamabitis prae dolore cordis. Et haec contraria apud Christum recognosce. Certe oblectatio et exultatio in jucunditate illis promittitur, qui in diversa conditione sunt, 0390B moestis, et tristibus, et anxiis, scilicet etiam Psal. CXXV: Qui seminant, inquit, in lacrymis, in exultatione metent. Porro tam exultantibus et jucunditatem capientibus risus accedit, quam moerentibus et dolentibus fletus. Ita Creator, materias risus et fletus praedicans, risuros plorantes prior dixit. Igitur qui a consolatione pauperum, et humilium, et esurientium, et flentium exorsus est, statim se illum repraesentare gestivit, quem demonstraverat per Esaiam (Is., LXI, 1) : Spiritus Domini super me, propter quod unxit me ad evangelizandum pauperibus. Beati (Luc., VI) mendici, quoniam illorum est regnum coelorum. Misit (Is., LXI) me curare obtritos corde. Beati (Luc.) qui esuriunt, quoniam ipsi saturabuntur. Advocare (Is.) languentes. Beati 0390C (Luc.) qui plorant, quoniam ridebunt. Dare (Is.) lugentibus Sionis gloriam, et pro cinere unguenti jucunditatem, et gloriae habitum pro spiritu taedii. Haec si statim admissus Christus administravit, aut ipse est, qui se ad haec venturum praedicavit; aut si nondum venit qui praedicavit, ridicule, sed necessarie dixerim, fortasse mandaverit Christo Marcionis; Beati eritis, cum vos odio habebunt homines, et exprobrabunt, et ejicient nomen vestrum, velut nequam , propter filium hominis. Hac pronuntiatione sine dubio ad tolerantiam exhortatur. Quid minus Creator per Esaiam (Is., LI, 7) : Ne metueritis ignominiam ab hominibus, et nullificatione eorum ne minuamini. Quae ignominia? quae nullificatio? Quae futura erat propter filium hominis. Quem istum? Qui est secundum 0390D Creatorem. Unde probabimus? Excidio in ipsum quoque 0391A praedicato; sicut per Esaiam (Is., LII, 7) ad auctores odii Judaeos: Propter vos blasphematur nomen meum in nationibus. Et alibi: Sancite eum qui circumscribit animam suam, qui aspernamento habetur a nationibus, famulis, et magistratibus. Si enim odium in illum filium hominis praedicabatur qui secundum Creatorem est, Evangelium autem nomen Christianorum, utique a Christo deductum, odio futurum contestatur propter filium hominis, quod est Christus, eum filium hominis in caussa odii constituit, qui erat secundum Creatorem, in quem odium praedicabatur. Et utique, si nondum venissent, non potuisset nominis odium, quod agitur hodie, personam nominis antecessisse. Nam et sancitur penes nos, et animam suam circumscribit, propter 0391B nos eam ponens; et aspernamento habetur a Nationibus. Et qui natus est, ipse erit filius hominis, propter quem et nomen nostrum recusatur.