XII

Ros.

Ei ros. Ros est Spiritus sanctus superveniens principaliter in Virginem in Filii Dei conceptione, et fomitem ita penitus exstinguens in ea, quod nullo modo postea peccare potuit, sicut dicit beatus Augustinus. Secundum Isidorum, ros dicitur, quia rarus est, id est, perspicuus et non spissus ut .pluvia. De hoc rore dicitur, Eccli, xviii, 16 : Nonne ardorem refrigerabit ros, etc .? Hic etiam ros ad prolem fecundavit eam, et ipsa de hoc rore concepit. Unde, Numer.XI, 9 : Cum descenderet ros super castra, descendebat pariter et man. Per castra signatur beata, Virgo, quae dicitur terribilis ut castrorum acies ordinata .

Per rorem Spiritus sanctus. Per manna Filius Dei, cujus incarnationem petit Ecclesia, dicens, .Isa. xlv, 8 : Rorate, caeli, desuper, etc. . item, Christus ros qui fecundavit Virginem : opera enim Trinitatis inseparabilia sunt. Ipse est enim ros Hermon , quod interpretatur lumen exaltatum, quia Christus qui est lux vera, primo exaltatus est in candelabro crucis in passione, secundo in ascensione ad caelum, qui descendit in montem Sion, id est, in beatam Virginem in incarnatione, quae est ille mons sustentans et supportans civitatem Ecclesiae, quae per Sion notatur. Matth. v, 14 : Non potest civitas abscondi supra montem posita, etc.

Christus enim ros est maxime quoad primum .adventum. Unde dicit, Osee, XIV , 9 : Ero quasi ros : Israel germinabit quasi Ulium, In hac auctoritate notantur duo, scilicet Christi benignitas et Mariae dignitas. Christi benignitas notatur ubi

se comparat rori. Unde, Psal. lxxxiv, 13:

Dominus dabit benignitatem. Et haec benignitas consistit in duobus. Primum est dignatio humilitatis. Unde dicit, Ero. Secundum, miseratio pietatis. Unde, Quasi ros. Mariae dignitas ubi lilio comparatur. Et nota, quod dicit: Ero quasi ros exstinguens, scilicet fomitem in ea ex toto, vel ira debilitans ut de caetero non insurgat in eam. Et Israel, id est, beata Virgo perfusa hoc rore, germinabit quasi Ulium. Israel interpretatur princeps cum Deo, Maria enim sola principatum cum Deo obtinet in caelo et in terra. Interpretatur etiam vigil cum Deo, sicut dicit Hieronymus : quia ipsa jugiter vigilat cum Filio ad custodiam populi Christiani. Germinabit quasi Ulium, Lilium enim non seminatione propagatur, sed de substantia lxiii portio sumitur et plantatur, et fit Ulium. Sic beata Virgo ex se sobolem propagavit : quia de ejus carne quamdam portionem sumpsit Spiritus sanctus, et formavit in lilium, idest, in Filium qui dicit, Cantic. ii, 1 : Ego Ulium convallium. Item, In hac auctoritate notatur dignitas Virginis in tribus. Primo, in excellentia numilitatis, cum dicit Israel, quod interpretatur princeps cum Deo : quia qui se humiliat, exaltabitur . Secundo, in praerogativa fecunditatis : unde, germinabit. Tertio, in privilegio integritatis : unde, quasi Ulium. Et haec tria accepit a triplici statu, qui notatur ibi, Eccli. XXIV, 13 : In Jacob inhabita, qui per luctam hoc nomen Israel, acquisivit.

Item, De hoc rore, Isa. xlv, 8 : Rorate,

caeli, desuper, etc. Quod sic debet exponi: ttorate, caeli, desuper, et nubes pluant Justum: aperiatur terra, et germinet Salvatorem, In verbis istis exprimit Isaias desiderium sanctorum patrum desiderantium adventum Christi in carnem : et in verbis istis continentur tres petitiones in quibus Christus petitur. Petit ergo a caelis rorem, a nubibus pluviam, germen de terra. Per caelos Angeli, per nubes Prophetae, per terram beata Virgo. Dicit ergo : Rorate, caeli, desuper. Quasi diceret : Veniat Gabriel et roret, id est, rorem annuntiet. Adventus enim in carnem significatur per roris descensum multiplici de causa. Descensus roris occultus est et absconditus. Qualiter ros descendit in litium, non videtur : sed quod ex ejus descensu speciosior fit flos lilii, cognoscitur. Descendit enim Dominus in Virginem manente virginitatis integritate, sicut ros descendit in lilium sine lilii corruptione. Qualiter descendit, non capit mens hominis : quia generationem ejus quis enarrabit ? Sed quod in Virginem descendit, credo et confiteor, quod, ex ejus adventu magis incanduit flos Virginis. Unde, Osee, XIV, 6 : Ero quasi ros, etc, ut supra.

Item, Ros refrigerat. Unde dicitur, quod Angelus, id est, Christus, fecit medium fornacis quasi ventum roris flantem .

Et nubes pluant Justum, Nubes Prophetae qui tonant, pluunt, fulgurant : sed hic dicit, nubes pluant. Quasi diceret: Non possumus sustinere fulgura vel audire tonitrua, o nubes, Christum pluite, id est, ut pluviam nuntiate, quae levi ictu percutit, et percutiendo rigat. Fulgurabat enim haec nubes dicens, Deuter. xxxii, 41: Si acuero ut fulgur gladium meum, etc Fulgur vindicta Domini, qui frangit superbos, igne cremat avaros, faetere Iacit luxuriosos. Pluant, inquam, Justum, id est, veniat qui justitiam faciat de diabolo seductore, sicut fecit de homine seducto. Juste enim tenebatur homo, sed injuste tenebat eum diabolus: quia non fecerat homo diabolo propter quod ei nocere deberet. Unde Dominus, Isa. LII, 5 :

Ablatus est, scilicet vi, populus meus gratis, dominatores ejus inique agunt, etc

Sequitur : Aperiatur terra, et germinet Salvatorem, Terra haec beata Virgo. (Quaere titulo, quod Maria terra.) Sed cum beata Virgo dicatur ter porta clausa , id est, ante partum, et in partu, et post partum, quomodo dicit Propheta : Aperiatur terra ? Ideo enim utitur verbo aperiendi, quia beata Virgo erat apocrisa, id est, abscondita et conclusa: seipsam enim concluserat, quia sicut dicitur, Eccli.XXVIII, 26, ori suo fecerat ostia, et seras auribus suis, et foedus pepigerat cum oculis suis, ut nec cogitaret de homine . Aperuit autem aures ad audiendum verbum. Angeli, cor ad credendum et consentiendum, os ad consensum exprimendum et orandum ut fieret ei quod promittebatur. Unde dixit: Fiat mihi . Ideo dixit, Cantic v, 6: Pessul um ostii mei aperui dilecto meo: at ille declinaverat atque transierat. Ostium consensus est: nisi consentiatur verbo, verbum non intrat ad cor. Pessulum est discretio : quia non est consentiendum nisi discretione praevia. Heva enim ita aperuit diabolo, quod fregit pessulum, quia consensit verbo ejus antequam praecedente ratione dijudicaret verbum. Sed beata Virgo aperuit, pessulum, non fregit, dicens cum diu praecogitasset qualis esset ista salutatio : Quomodo fiet istud ? Et post hoc expressit consensum, dicens : Ecce ancilla Domini, fiat mihi . Sic igitur aperta est terra ut germinaret Salvatorem, et antequam dixisset haec verba, jam dilectus declinaverat, ut scilicet fieret servus, quia ancillae illius: atque transierat, id est, per ostium consensus intraverat. Ideo ipsa dixit: Surrexi ut aperirem dilecto meo . Surrexit enim cum se humiliavit, dicens : Ecceancilla, Aperuit cum dixit : Fiat mihi. Tamdiu igitur clausa fuit haec terra ad

consentiendum, donec intellexit, quod posset concipere et parere manens Virgo. Non enim incarnaretur in ea Verbum Patris, nisi ipsa consensisset. Unde figurata est per Rebeccam quae consensum

suum expressit nubendi Isaac .

Item, Hos invisibilis est gratia, quae ante Angeli missionem Mariam illustravit : sed nubes justum pluit, quando Angelus incarnandum Filium nuntiavit. Terra se aperuit, quando Maria credidit et consensit et Salvatorem germinavit, id est, de Spiritu sancto, hoc est, operatione Spiritus sancti concepit. Et nota, quod Virgo germinavit ut herba. Unde, II Regum, xxiii, 4 : Sicut pluviis germinat herba de terra. Floruit ut lilium, Isa. xxxv, 1 : Exsultabit solitudo, et florebit quasi Ulium. Fructificavit ut vitis, Eccli. XXIV, 23 : Ego quasi vitis fructificavi suavitatem odoris. In germine herbae viror, in flore odor et decor, in fructu sapor et odor.

Et nota, quod divinitas Christi proprie fuit quasi ros qui invisibiliter descendit, Joan. iii, 8 : Nescis unde veniat, aut quo vadat. Job, IX, 1 : Si venerit ad me, non videbo cum, etc. Caro autem ejus pluvia visibilis, cujus guttae aquae et sanguinis mundum aridum ligaverunt.

Christus ros ratione originis : quia de caelo. Joan. III, 31 : Qui de caelo venit, super omnes est.

Ratione proprietatis : ros enim occulte et suaviter descendit: et Filii Dei tam secreta fuit incarnatio, quod multi Angeli nescierunt. Unde admirabantur in ascensione ejus dicentes : Quis iste qui venit de Edom, ? Item, occulte et imperceptibiliter. Unde, Isa. liii, 8 : Generationem ejus quis enarrabit ? Joan. I, 27, dicit Joannes Baptista : Non sum dignus ut solvam corrigiam calceamenti ejus, id est, explicare unionem Verbi. Item,

Isa. XXIV, 16 : Secretum meum mihi, .etc. Item, suaviter : quia suavis est Dominus universis . Suaviter enim illapsus est utero virginali, ita quod natura miraretur, et mater absque defloratione gravidaretur.

Ratione operationis : ros enim rigat et suo modo terram inebriat et fecundat. Et secundum hoc duo signa dabantur Gedeoni, Judic.VI, 37 et seq., quia area rigabatur, et vellus inebriabatur. Isa. lv, 10 : Quomodo descendit imber et nix de caelo, etc, usque ibi, inebriat terram, et infundit eam, et germinare eam facit. Ecce tria, inebriatio, rigatio, et faecundatio. Item, ros suo modo illuminat. Unde, Isa. XXVI, 19, dicitur Mariae, Ecclesiae, et fideli animae de Christo : Ros lucis ros tuus. Ros lucis , id est, Christus fecundans affectum in quantum ros, et illuminans intellectum in quantum lex. Aliter. Ros noctis gratia Dei subveniens in tribulatione. Item, ubi nos habemus : Ros lucis ros tuus, dicunt Septuaginta : ."Ros qui ad te est, est sanitas eorum, " scilicet ros incarnationis. Item, ros ardorem temporis, aut exstinguit, aut temperat. Eccli. xliii, 24: Ros, id est, Christus, obvians scilicet diabolo, ab ardore venienti, id est, ab incendio scilicet gehennae ubi habitat: vel, ab ardore, id est, a desiderio malefaciendi, ubi ipse habitat, et unde venit ad tentandum nos ut secum comburat in fornace gehennae : accendit enim peccatores per culpam et eos secum comburit per paenam. Humilem efficiet eum: quia Christus patiens in cruce humiliavit calumniatorem. Unde, Psal. lxxxviii, 11 : Tu humiliasti, sicut vulneratum, superbum, id est, diabolum, id est, minorasti potentiam ejus. Unde, Luc. XI, 22 : Si autem fortior, etc:, non sicut occisum, quia adhuc habet manum attrahentem : sed in fine spiritu labiorum suorum interficiet impium . Et occidet cetum qui in mari est , Ad hoc etiam venit Christus ut ros in sua incarnatione, ut ardorem peccati quo mundus flagrabat, exstingueret.

Christus ros. Quia suavis. Mirabiliter enim et ineffabiliter jucundat conscientiam quam inhabitat per gratiam. Psal. cxliv, 9 : Suavis Dominus universis.

Quia nutritivus. Gratia enim ejus est nutrix totius boni. Unde, Sapient.XVI, 25 : Omnium nutrici gratiae tuae deserviebat.

Quia nocturnus. Et Christus incarnatus est populo gentium in tenebris ambulante : quando scilicet una catena tenebrarum omnes erant colligati .

Quia lucidus. Isa. XXVI, 19 : Ros lucis ros tuus. In hoc notatur privilegium Christi, qui sine nebula fuit omnis peccati. Unde et ipse dicit, Joan. VIII, 12 : Ego sum lux mundi.

Quia frigidus. Et per hoc exstinguens in electis suis fervorem tentationum, et refrigerans aestum concupiscentiarum. Unde : Angelus Domini descendit cum Azaria et sociis ejus in fornacem..., etfecit medium, fornacis quasi ventum roris flantem .

Quia sphaericus est : ducit enim per gratiam suam ad aeternitatem, cujus appetitus seu desiderium in figura sphaerica designatur.

Quia modicas habet guttulas in quibus descendit. Sapient.XI, 23 : Tamquam gutta roris antelucani , quae descendit in terram. Job, xxxviii, 28 : Quis est pluviae pater, vel quis genuit stillas roris? Et haec modicitas designat humilitatem.

Quia matutinus. Osee, VI, 4 : Misericordia vestra, id est, Christus de pura et mera matris misericordia nobis datus, est quasi nubes matutina, et quasi ros mane pertransiens.

Quia quasi contemptibilis in primo ad- ventu se patitur modo ab omnibus conculcari. Unde dicit, Psal, lv, 3 : Conculcaverunt me inimici mei tota die , id est, toto tempore gratiae. Sed in judicio veniet sicut grando, et grandinabit adversarios suos. Unde, Sapient. v, 23 : A petrosa ira plenae mittentur grandines.

Item, Ros sterilitatem tollit, id est, defectum verbi Dei. Unde parvuli petebant panem, nec erat qui frangeret eis .

Fertilitatem parit. Ideo temporis gratiae dicitur plenitudo temporis : tunc enim impleta sunt quaecumque praedixerant Prophetae : et tunc plenitudo gentium intrare coepit ad fidem per Apostolorum praedicationem.

Herbas virentes augmentat, id est, virorem virtutum. Ad Hebr. VI, 7 : Terra... bibens imbrem, scilicet doctrinae, et germinans herbam, id est virorem fidei et bonorum operum, opportunam illisa quibus colitur, id est, praedicatoribus.

Fructus ingrossat : quia terra Ecclesiae vel humanae conscientiae antea erat inanis et vacua .

Improvise descendit. Sapient.XVIII, 14 : Cum quietum silentium., etc.

Suavis et lenis : tuc enim lenitas Dei ostensa est, quando apparuit benignitas et humanitas Salvatoris nostri Dei , id est benignus et humanatus Deus.

Refrigerat : et tunc praestitum est refrigerium gratiae contra aestum vitiorum.

Vel sic : Ros, id est, Christus descendens leniter de supernis ad refrigerandum incendium vitiorum, obvians venienti ab ardore, id est, ardore diabolicae persecutionis, humilem .efficiet eam, id est victam reddet in cruce moriens. Proverb, XXIX, 23 : Superbum sequitur humi litas. .....

Vel sic.: Ros ab ardore veniens, id est, Christus a Patre, in quo est ardor charitatis, descendens, obvians venienti, id est, diabolo, humilem efficiet eam, id est, humiliavit superbiam ejus humilitate passionis : quod significatur in rogationibus in dracone qui duobus primis diebus praecedit, in tertia die sequitur quasi victus. Item, in Psalmo lxxxviii, ii : Tu humiliasti sicut vulneratum, id est, diabolum per tuam humilitatem. Sicut vulneratum qui amisit vires in parte : et ita diabolus Christo vulnerato et passo, debilitatus est ut hominem volentem resistere non possit vincere. Hieronymus : " Debilis est hostis qui non potest vincere nisi volentem. " Sed non penitus exstinctus est ut eum non possit tentare. Quod totum cedit ad utilitatem hominis. Job, XXVI, 12 : Prudentia ejus percussit superbum, id est diabolum, quem percussit Dominus non per potentiam ne ille posset conqueri de violentia, sed per prudentiam. Unde, Eccle., IX, 15 : Inventus est vir pauper et sapiens, et liberavit urbem, per sapientiam suam, etc. Item, Job, XXVI, 12 : Prudentia ejus percussit superbum. Item, Christus dicitur ros ad consolationem pauperum. Pascit enim rore pullos corvorum quos pascere nolunt : dicitur enim, quod corvi pullos suos non pascunt donec vident pennas eorum nigrescere. Sic mundi amatores illos pascunt et amplectuntur, qui nigris pennis eis assimilantur, et non illos quos sibi vident dissimiles : Dominus autem interim pascit illos rore gratiae, sed mundus cadaveribus.