g I.

Christus sol,

Sol Christus multiplici ratione. Dicitur enim sol quasi solus lucens, vel quasi sua omnibus largiens, vel quia sursum levans : quia ad se trahit aquas maris et humores terrae, id est, humiles constitutos inferius quos gratia sua humectat, illos sursum trahit et elongat a mundo. Magister Hugo de sancto Victore : " Solus sol propriam habet lucem, et solus de igne factus est. Caeterae stellae omnes sicut et luna de aerea materia facta sunt, et tantum relucent, et non lucent. " Ipse etiam dicit, quod de illa luce primaria quae creata creditur in loco illo ubi sol oritur, sive de igne, meliorando eum forma et splendore fecit Deus solem.

Est autem sol iste visibilis oculus mundi, lux creaturarum, speculum creatoris, quo nulla creatura pulchrior, nulla utilior, quo lucente caetera luminaria sic sunt quasi non sunt, et videri non possunt. Unde, Job, xxv, 5: Luna non splendet, et stellae non sunt mundae in conspectu ejus, etc. Et nota, quod Christus appellatur sol justitiae , Quae scilicet justitia vocatur in Glossa charitas hac ratione, quoniam quemcumque diligit, flagellat et castigat. Vel ideo sol justitiae, quia non lucet nisi conservantibus justitiam.

Notandum ergo, quod sol in quinque privilegiis praeeminet universis luminaribus caeli. Sic et Christus Dominus sanctorum ordinibus universis : quia non est sanctus ut est Dominus . Primo, in magnitudine. aegyptii dicunt, quod octies est major terra. Plato, Macrobius,et Aristoteles, quod vigies septies. Haec magnitudo solis designat humilitatem Christi, cui nulla alicujus sancti potest humilitas comparari, quae est magistra totius humilitatis sanctorum. Unde dicit, Matth. XI, 29 : Discite a me, quia mitis sum et humilis corde. Secundum enim virtutem humilitatis Dominus universam animae quantitatem mensurat. Unde, Matth. xviii, 4 : Quicumque hvmiliaverit se sicut parvulus iste, hic est major in regno caelorum. Beatus Bernardus dicit, quod seipsum parvulum appellabat. Secundo, in calore : calidior enim terra, si tota esset ignea : quantuscumque enim sit sol, nihil est nisi ignis, et ideo fons caloris. Ad Hebr. xii, 29 : Deus noster ignis consumens est. Hic calor est charitas Christi, quae fecit eum incarnari, mori, et crucifigi. Unde dicit, Joan. xv, 13 : Majorem hac dilectionem nemo habet, etc. Charitas enim ignis est quem venit Dominus mittere in terram . In terram scilicet cordis humani, volens eam vehementer accendi, ut de caetero terra non esset, sed amore Dei succensa sursum tenderet, velut ignis cujus deorsum locus non est. Tertio, in claritate : clarior est enim sol quam luna et omnia sidera. Tullius: " Sol quasi solus lucens, " id est, prae caeteris caeli luminaribus. Haec solis claritas est Christi puritas, qui peccatum non fecit , etc, qui est speculum sine macula . Quarto, in potestate. Unde Psal. cxxxv, 8 : Fecit Deus solem in potestatem Diei. ''Quia sol temperat annum, oriens facit

diem, occidens noctem, appropinquans aestatem, recedens hiemem, omnibus herbis et arboribus vitam confert et vegetationem. Unde Tullius appellat eum mentem mundi. Quinto, in utilitate : sol enim utilior est omnibus creaturis quae sub caelo sunt : ab ipso enim habet terra germinare herbam virentem, et facientem semen, et lignum pomiferum faciens fructum, et hujusmodi. Solis ergo utilius est Christi misericordia, qua nihil utilitas esse potest.

Item, Per solem saepius interpretatur Pater, per radium vel splendorem solis Filius qui est splendor gloriae et figura Patris , per calorem Spiritus sanctus, de quo dicitur : Nec est qui se abscondat a calore ejus . Spiritus enim sanctus est amor Patris et Filii. Sicut autem radius vel splendor solis, ex quo sol fuit, processit a sole et procedit semperque procedet : sic Filius aeternaliter procedit a Patre. Et sicut calor aeternaliter procedit tam a sole quam a radio : sic Spiritus sanctus ab utroque, id est, Filio et Patre. Unde Filius dicit, Joan. xv, 26 : Cum venerit Paraclitus, quem ego mittam vobis a Patre, Spiritum veritatis, qui a Patre procedit.

Aliter : In sole quia circuit mundi machinam, signatur Patris potentia : in splendore qui totum illuminat, Filii sapientia : in fervore qui totum calefacit, Spiritus sancti benevolentia. Ratione primi dicitur sol quasi solus : quia solus Deus dicitur vere potens. Ratione secundi dicitur sol a solon vel a salon, quod est commune : quia illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum , Ratione tertii dicitur sol quasi semitas omnium lustrans : quia cuncta illustrat et vegetat benevolentia. Eccle.

I, 1 : Lustrans universa in circuitu pergit spiritus, etc.

Item, In Christo vero sole rotunditas est divinitatis aeternitas, claritas et animae puritas, caliditas et charitas, qua tantum dilexit nos, ut supra.

Item, Christus sol : quia sicut sol materialis replet mundum radiis claritatis suae, sic Christus utrumque mundum radiis misericordiae suae. Unde : Domine, in caelo misericordia tua , etc. Item, Misericordia Domini plena est terra . Et hunc mundum radiis exemplorum et doctrinae, cujus solis duodecim radii duodecim Apostoli.

Item, Sol iste latuit et abscondit se sub nube carnis in utero Virginis. Unde dicit ei, Isa. xliv, 15 : Vere tu es Deus absconditus. Et illud : Sol sub nube latuit. Ortus est in nativitate, eclipsim passus in cruce. Item, ortus in resurrectione. Unde, Marc, XVI, 2 : Veniunt ad monumentum, orto jam sole, id est, Christo resuscitato. Nec occidet amplius . Ideo de hoc sole dicitur, Eccle.I, 5 et 6 : Oritur sol, id est, Christus in nativitate, ei occidit, in passione. Unde, Amos, VIII, 9: In die illa.. . occidet sol in Meridie, id est, in charitatis suae fervore, quae fecit eum pati. Et ad locum suum revertitur, in ascensione, id est, ad dexteram Patris. Ibique renasceris, id est, de caelo veniens in judicio. Gyrat per Meridiem, id est, considerat bona opera. Ei flectitur ad Aquilonem, id est, considerat mala opera. Lustrans universa : quia nihil absconditum quod ibi non reveletur, quando ipse erit scrutans corda, id est, quid quisque cogitaverit, et renes, id est, in quibus quilibet in praesenti fuerit delectatus.

Aliter : Oritur sol inferis, et occidit superis : et hoc quando corpus positum fuit in sepulcro, et anima descendit.ad inferna : tunc enim sanctis patribus habi- tantibus in regione umbrae mortis lux orta.est . Deinde ad locum suum revertitur , triumphator magnificus, erepta praeda suorum, ad locum, scilicet paterni solii et gloriae, ut sedeat ad dexteram Patris sui.

. Aliter : Oritur sol, id est, Christus in nativitate. Unde, Zachar.VI, 12 : Ecce vir, Oriens nomen ejus. Et ad locum suum revertitur, id est, sicut expositum est. Ibique renasceris, supple, effective : quia nos facit renasci per gratiam et Spiritum sanctum. Gyrat per Meridiem, id est, Judaeos, per quos bene dicitur gyrare quasi per circuitum : quia ab ipsis incepit et ab eis translatus est ad gentes, et tandem revertetur ad eos. Et flectitur ad Aquilonem, id est, ad Gentiles, ad quos bene dicitur flecti : quia adipsos non fuit principaliter missus. Unde dicit, Matth. xv, 24 : Non sum missus, etc. Lustrans universa : quia omnia conclusit in infidelitate, ut omnium misereatur , etc.

Item, Christus sol : quia sicut ex uno eodemque sole alia illuminantur, ut oculi : alia maturantur, ut fructus : alia

erumpunt a terra, ut herbae : alia liquescunt, ut cera, glacies, et nix : alia desiccantur et indurantur, ut vasa testea : alia excaecantur, ut quaedam aves nocturnae : alia nigrescunt, et alia rubent, alia pallent, et alia candescunt, ut quidam fructus: et hoc secundum actum, et effectum solis. Sic ex illuminatione hujus solis, quae est gratia, alius producit herbam, ut paenitens : alius crescit et pullulat, ut in bono proficiens: alius maturatur et consummatur, ut perfectus: alius liquescit .per lacrymarum abundantiam, alius desiccatur per abstinentiam, alius nigrescit per humilitatem, alius candet per castitatem, alius pallet per dilectionem vel paenitentiam, alius rubet per sanguinis effusionem, alius illuminatur per sapientiam et fidem, alius hac luce excaecatur, ut haereticus, et caligat in hoc sole. Et ita sol iste multis positus est in resurrectionem , aliquibus in ruinam.

Item, Iste sol facit nobis diem triplicem: diem naturae qui communis est bonis et malis, diem gratiae qui solis justis qui convertuntur ad ipsum, diem gloriae qui solis beatis. Et quamdiu lucet sol super terram, durat nobis dies. Similiter quamdiu lucebit ille sol super terram viventium, durabit beatis dies aeternitatis, Isa. lx, 20 : Non occidet ultra sol tuus, dicitur Ecclesiae triumphanti.

Item, Dies est sol lucens super terram, Si ergo sol, id est, amor Dei fervet et lucet in corde tuo super terram, id est, super amorem terrenorum, id est, si amor Dei superat in te omnem transitoriam dilectionem, tunc est dies gratiae in anima tua. Si autem dilectio terrenorum superat in te dilectionem Dei, tunc est nox. in anima tua : et hoc tibi certum signum. Item, si habes solem ante oculos tuos qui sunt intellectus et affectus, ut firmiter credas et diligas, ut vere possis dicere illud. Jonae I, 14 : Quaesumus, Domine, ne pereamus in anima viri istius : fides enim et dilectio sunt salus animae, tunc habes umbram, id est, res umbratiles, scilicet temporalia a tergo, et e converso.

Item, Si habes umbram temporalium ante oculos, nihil aliud diligens nisi temporalia, vel pius diligens temporalia quam aeterna, et speciem tuam ponens in incerto divitiarum, tunc solem, id est, Christum a tergo posuisti, sicut ipse conqueritur de quibusdam, Jerem. II, 27 : Verterunt ad me tergum, etnon faciem. Et de talibus dicit ei Psalmista, Psal.xx, 13 : Quoniam pones eos dorsum in reliquiis tuis, id est, in temporalibus.

Item, Sicut sole amoto totus.mundus obtenebrescit, sic amisso lumine veri solis, quod est amissa gratia per pecca-

tum, totus homo interior obsolescit, et hoc est quod dicunt damnati, Sapient. V, 6 : Erravimus a via veritatis, et justitiae lumen non luxit nobis, et sol intelligentiae non est ortus nobis.

Item, Sol, ex quo surrexit mane, tota die stat ante ostium, paratus intrare : si ei aperias, intrabit : et secundum quod ei aperueris, plus vel minus intrabit claritatis. Si ei non. aperueris, non intrabit, ,nec inde vituperandus est : quia per eum non stetit : fecit enim quod suum erat. Si vero non aperueris ei antequam fuerit reconsatus, et post solis occubitum, scilicet veniente nocte, tunc primo aperias, pro nihilo facis, non recuperabis claritatem ejus quamdiu durabit nox. Sol stans ad ostium nostrum Christus, ad paenitentiam misericorditer nos exspectans. Unde dicit, Apocal. iii, 20 : Ego sto ad ostium, et pulso: si quis... mihi aperuerit, intrabo ad illum, etc. Sicut enim radius solis omnibus rebus se offert paratus eis servire, nec per eum stat quin illuminentur, imo per obstaculum quod opponitur : sic . gratia divina nisi impediatur obice peccati. Ostium tuum os tuum. Per hoc ostium si male aperueris illud, intrat diabolus. Contra quod orandum : Pone, Domine, custodiam, ori meo, et ostium circumstantiae labiis meis. Non declines cor meum in verba malitiae , etc. Cum detrahis fratri, cum judicas fratrem, cum murmuras contra Deum, cum excusas peccatum tuum, et hujusmodi, tunc claudis Deo et aperis diabolo. E converso cum aperis os tuum ad ver confitendum, ad veniam postulandum, ad creatorem laudandum, ad pauperem consolandum, ad ignorantem instruendum, et hujusmodi, et concludis illud ad peccatum, tunc intrat lux solis, id est, gratia Dei ad animam tuam, et illuminat menten tuam. Et secundum quod dilatas magis os tuum his et aliis bonis modis, et etiam os cordis tui, id est, desiderium tuum, majori gratia

illustrat Dominus mentem tuam. Unde dicit Psalmista, Psal. lxxx, 11 : Dilata os tuum, dupliciter ut dictum est, et implebo illud. Largiter ergo desideranda sunt gratia et misericordia redemptoris I quia quantumcumque desideraveris, tantum es accepturos. Unde : Desiderium suum justis dabitur . Et hoc est quod dicit : Dilata, et implebo. Sed ubi vasa vacua desunt, id est, corda hiantia per desiderium, et vacuata ab amore temporalium, oleum gratiae stare necesse est, sicut dicit beatus Bernardus.

Item, De apertione ostii et fenestrarum seu portarum domus nostrae dicit sponsus ad sponsam, Cantic. v, 2 : Aperi mihi, soror mea, amica mea, etc. Principale ostium animae, ut dictum est, lingua est, qua abundantius intrant ad animam mors et vita. Unde, Proverb. xviii, 21 : Mors et vita in manu linguae, id est, in operationibus ejus. Fenestrae seu portae sunt alii sensus nostri. Fenestrae. Unde, Jerem. IX, 21 : Ascendit mors, id est, peccatum et diabolus, per fenestras nostras, id est sensus, ingressa est domos nostras, id est, conscientias.Portae. Unde dictum est Abrahae, Genes, XXII, 17 : Semen tuum, id est, viri justi,possidebit, id est, diligenter custodiet, portas inimicorum suorum, id est, quinque sensus, per quos, ut dictum est, ingrediuntur daemones et peccata. Fenestrae igitur, id est, sensus, aperiendae sunt vero soli : quod fit quando pie respicis pauperes, quando iuges peccata tua vel aliena, quod plus est, quando avertis oculos tuos ne videant vanitatem.

Item, Aures aperiuntur huic soli quando obturas eas ne audiant malum, quando libenter auscultas verbum Dei et clamorem pauperis, imo Christi in paupere, et sic de caeteris sensibus. Qui igitur huic soli omnes sensus exteriores aperiret, claritate pietatis et gratiae suae domum ejus sol justitiae abundanter illustraret. Et hoc est quod dicit: Siquis... mihi aperuerit, intrabo ad illum . Aperitur ei cum aperitur os ad confitendum, orandum, et hujusmodi. Intrat ad illos quos gratia sua dignos facit, coenat cum illis in quorum obsequiis delectatur. Et sic Dominus stat post parietem . Quamdiu facimus ei surdam aurem, in domos conscientiarum misericorditer respicit per cancellos, id est, per fenestras sensuum.

Sed nota, quod nisi aperueris huic soli quamdiu durat tibi dies vitae praesentis, in morte tua occidet tibi sol, id. est, gratia Dei. Unde Gregorius: " Nequaquam misericordia redemptoris post mortem liberat, quos ante mortem gratia ad. veniam non reformat. " Quamdiu durabit nox aeterna, non recuperabis claritatem ejus. Et si postea cum fatuis virginibus clamaveris : Domine, Domine, aperi nobis, respondebit tibi : Amen dico tibi, nescio te . Ideo de peccatore qui non aperuit soli stanti ad ostium suum, dicitur in Psalmo xlviii., 20 : Usque in aeternum non videbit lumen.

Sed adhuc notandum, quod si a parte solis aperias ostium vel fenestram, aut aliquod foramen, ut dictum est, statim intrabit sol, et illuminabit domum conscientiae. Partem solis appello negotia spiritualia, negotia animae. Si aperias in oppositam partem sensus tuos, id est, ad terrena et carnalia, non intrat sol, nec illuminat te gratia Salvatoris. Et nota, quod dicit, Qui sum gigas geminae substantiae, qui sum rex regum et summus imperator, cui non sufficit apertio ostioli, nisi aperiatur porta per dilatationem charitatis. Et nota, quod prius aperitur ostiolum per compassionem peccatorum, postmodum porta ut introducatur princeps.

Aliter : Ego sto ad ostium, et pulso . In verbis istis monet Dominus ad paenitentiam, et dat fiduciam veniae consequendae illis qui paenituerint, et promittit eis auxilium suum dicens : Ego sto paratus adjuvare. Act. VII, 56 : Vidit Stephanus Jesum stantem, etc. Ad ostium cordis, ei pulso verbo praedicationis, et manu largitionis. Cantic. v, 2: Vox dilecti mei pulsantis, cui ideo maxime aperiendum est, quia aperuit nobis ostium corporis sui in cruce, ut ibi posset columba refugere a facie accipitris, id est, diaboli. Joan. XIX , 34: Unus militum lancea latus ejus aperuit.

Iterum, Apocal. III, 20 : Si quis audierit vocem meam, id est, receperit praedicationem quam non audit qui non recipit, et aperuerit mihi januam, scilicet cordis per consensum liberi arbitrii, vel per fidem, intrabo ad illum, id est, intus ibo per gratiae illustrationem, et auxilium praestabo, et proventum gratiae faciam. Vel, aperuerit se praeparando, Et caenabo, id est, delectabor, cum illo, per ejus justificationem. Proverb. viii, 31 : Deliciae meae , etc. Et ipse mecum, scilicet caenabit, id est, delectabiliter, per conscientiae mundae jucunditatem et securitatem. Proverb. xx, 15 : Secura mens, etc. Et quia pauci sunt, ideo dicit : Si quis mihi aperuerit. Jerem. VIII, 6 : Attendi, et auscultavi, etc. Nec dicit : Prandebo iterum recessurus, sed iterum cum eo permansurus : et in hoc innuit, quod bonum quod in mundo incipitur per charitatem, in caelo perficitur per beatitudinem, semper perseverat per aeternitatem : nec ei alius succedit per temporis mutabilitatem.

Item, Solis radius intrans domum, minutas atomos visibiles et perceptibiles reddit, quae sine solis lumine imperceptibiles sunt. Similiter si conscientiam nostram illustret radius gratiae, tunc omissiones nostras et imperfectiones, de- fectus et debilitates velut atomos perpendimus. Unde, Job, XII, 22, dicitur de Christo : Qui revelat profunda de tenebris, et producit in lucem umbram mortis.

Item, Sol. lucens super terram, diem nobis facit. Et Christus in carne apparens diem nobis aeternitatis nuntiavit. Et sicut sole absente numquam diescit, sic nisi Christus in carne apparuisset, numquam dies aeternitatis fidelibus illuxisset.

Item, Sol pulcherrima creaturarum Dei, quae sub caelo sunt, non dedignatur servire vilissimo elemento quod est terra, ecce humilitas Salvatoris qui cum sit splendor gloriae et figura substantiae Patris , usque ad ablutionem pedum servire dignatus est discipulis, imo quantumlibet vilissimis peccatoribus, pro quibus redimendis venditus, relaxandis ligatus, liberandis tentus, vestiendis nudatus, absolvendis crucifixus, vivificandis mortuus est et sepultus : et ideo tanti emit ut solus possideret, sicut dicit Augustinus,

Item, Sol quidquid habet quantum in se est, communicat. Ecce largitas Salvatoris. Unde, Matth. v, 45, dicit Filius de Patre : Qui solem suum oriri facit super bonos et malos, etc. Quia Christus tam bonis quam malis communis est : malis enim gratiam largitur, justis gratiam conservat et auget, tandem post gratiam gloriam collaturus : et ideo dicitur quasi sua omnibus largiens. Propter hanc largitatem dicit Dionysius de Christo : "Ipse est substantiale bonum, ad omnia extendens bonitatem suam, sicut sol lumen, per ipsum illuminans omnia. "

Item, Quamdiu pulvis sine solari radio volitat per domum, non apparet, sed in radio solis domum ingresso apparent atomi : sic sine gratia Christi non perpendimus mala conscientiarum nostrarum, quia delicia quis intelligit ? Ideo de hoc sole dicitur alibi : Sol illuminansper omnia respexit , id est, lumine suo

omnia respicibilia fecit. In sapientia ejus luxit anima nostra, et ignorantias nostras illuminavit.

Item, Sol in aestate desiccat humida, in hieme dissolvit congelata. Et Christus Magdalenam dissolutam vitiis consoJidavit, ut ministrante Martha secus pedes Domini sederet, et recedentibus a monumento discipulis non recederet: Zachaeum vero tamquam gelu avaritiae constrictum dissolvit, et quasi fluere fecit, ut bonorum suorum dimidium pauperibus largiretur, et in quadruplum redderet si aliquem defraudasset.

Item, Sol in fervore suo minutas guttas maris salsas attrahit, et dulcoratas super terram in pluviam dulcem effundit, et ipsis terram foecundam facit. Aquae istae marinae fetentes et salsae, mundani sunt peccatores, qui. si cognoverint foetorem et salsedinem vitae suae, et se per humilitatem guttas maris, id est, vile insipidum et modicum quid reputaverint, per charitatem et misericordiam Dei ad ipsius cultum facile attrahentur, et eorum exemplo alii ad paenitentiam foecunda buntur.

item, Sol per immunda loca transiens, nullas inde contrahit immunditias. Sic nec Christus per os peccatoris sacramentaliter transiens, aliquatenus maculatur.

Item, Sol multo major terra, parva nubecula velatur, et nobis invisibilis redditur. Similiter Christus brevissima formula hostiae in sacramento operitur, Unde dicit ei Isaias, Isa. xlv, 15: Vere tu es Deus absconditus.

Item, Sol licet illuminet ei pascat oculos ab initio mundi, non tamen minuitur. Sic etiam Christus qui cibat animas in sacramento. Unde Augustinus : " Luce solis pascuntur oculi, et sol non minuitur: carne Christi pascuntur fideles, nec ipsa minuitur. "

Item, Sol in sui claritatem vitrum convertit et aerem. Vitrum dico sine aliqua tinctura nisi ea quam facit ipse sol, quae proprie est albedo quae signat castitatem, sed non ita eos qui rubescunt per credulitatem sive luxuriam, vel nigrescunt per odium aut avaritiam, vel pallent per hypocrysim et invidiam.

Item, Sol precibus sisti potest, sicut legitur, Josue, x, 12 et 13, et Eccli. xlvi, 5 : et sic unus dies factus est dies duo sine nocte media : quia gratiam et gloriam dabit Dominus . Quod innuit Dominus dicens, Jerem.VII, 16 : Noli orare pro populo hoc..., et non obsistas mihi, etc. : et talis violentia multum ei placet, Unde plangit se, Fsa. lxiv, 7 : Non est... qui consurgat, ei teneat me. Item, Ezechiel.XXII, 30 : Quaesivi virum qui... staret oppositus contra me pro terra, ne dissiparem cam.

Item, Ad quascumque sordes applicetur sol materialis, radios suos superfundere non dedignatur. Sic nec Christus vilissimo peccatori. Unde leprosum tetigit, Matth. VIII, 3, dicens : Volo, mundare. Nec quantumcumque pretiosa sit res per divitias aut honores aut sapientiam irradiabit eam, nisi ei subjecta, fuerit : quod fit cum humiliamur sub potenti manu Dei. et petentes misericordiam instar illius leprosi , per confessionem et orationem manifestamus ei abscondita cordis nostri.

item, Sol aegris oculis nocivus non ex. vitio suo, sed ex vitio oculorum. Unde, Luc. II, 34 : Ecce positus est hic in ruinam, etc. Unde Augustinus : " aegris oculis odiosa lux, sicut patet Scribis et Pharisaeis : sanis autem et non lippientibus oculis lux ejus gloriosa est. " Unde, Eccle. XI, 7 : Dulce lumen ei delectabile est oculis videre solem. Et hoc est quod dicit Gregorius de Domino : " Ipse incommutabilis in se . permanens, aliter atque aliter sentitur in cogitatione ho- minum pro qualitate vitiorum, sicut lux

aegris oculis odiosa, sanis autem gratiosa, eorum videlicet mutatione, non sua. " Et hoc est quod dicit auctoritas : " Deus pro diversitate gustantium, quibusdam sapit justitiam, quibusdam vero misericordiam. "

Item, Sol per vitrum transiens, illud illuminat et de claro efficit clarius, sed nec ingressu suo illud dissipat nec egressu. Sic Dei Filius in ingressu suo beatam Virginem illustravit gratia pleniore, et de pura reddidit puriorem, et pudoris signaculum intrans aut exiens non confregit. Unde beatus Anselmus super illud Lucae, x, 38 : Intravit Jesus in quoddam castellum, etc. " Jesus enim salvat, non violat, confracta solidat, non confringit solida, secundum quod nomen ejus, ita et opus ejus. " Unde etiam prosaice dicit quidam :

Ut solis radius Intrat innoxius Fenestram vitream, Sic Dei Filius Imo subtilius Aulam virgineam.

Et sumitur de verbis Augustini.

Item, Sol transiens per vitrum recenter depictum, et puris coloribus insignitum, in se coloris speciem quam invenit, repraesentat. Similiter Christus qui talem fecit Virginem, qualis ex Virgine voluit fieri, purus natus est de pura, humilis de humillima, mansuetus de mansueta, dulcis de dulcissima, et de Virgine Virgo. Per colores virtutes intellige quibus anima picturatur. Vere enim quasi vitreum fuit Virginis corpus : quia quamvis de cinere humanae naturae, tamen cinis ille multipliciter colatus per ignem Spiritus sancti transiit quasi in splendorem et puritatem vitri, maxime ex quo solem justitiae suscepit in incarnatione. Ipsa est enim illa civitas de qua dicitur, Apocal. XXI, 18 : Ipsa civitas aurum mundum simile vitro mundo.

Item, Christus sol sub cujus radiis, id est, illustratione misericordiae crystallus humectata scintillat. Per crystallum humectatam intellige perfusum lacrymis aut gratia peccatorem, qui prius Aquilone stante, id est, diabolo tentante fuerat congelatus. Unde, Eccli. xliii, 22 : Frigidus ventus Aquilo flavit, et gelavit crystallus ab aqua. Ad respectum autem solis justitiae prius dura et frigida scintillat crystallus, cum compunctionis perfusus lacrymis velut micantes scintillas quibus ad. simile invitat alios, producit peccator opera pietatis lucida et ignita.

Item, Sol nisi prius oculos nostros illuminet, nullo modo videri potest a nobis. Unde orat Augustinus : " Domine, noverim me, noverim te. "

Item, Sol humida desiccat, scilicet rivos concupiscentiarum, sicut dictum est de Magdalena : vel duos rivos qui nati sunt in peccato Adae, quod redundavit in totam posteritatem, et fuit fons totius perditionis. Unus rivus fuit iniquitatis, et alius infirmitatis. Rivum iniquitatis exsiccavit et consumpsit ex eo non bibens, sed prae fervore nimio charitatis pro nostris iniquitatibus patiens : de rivo autem infirmitatis transitoriae bibit. Unde de torrente, non de torrentibus, in via bibit . De his duobus torrentibus dicit Psalmista, Psal. XVII, 5 : Torrentes iniquitatis conturbaverunt me.

Item, Sol rex siderum . Et Christus omnium sanctorum, qui sunt stellae illae de quibus Apostolus, I ad Corinth. xv, 41 : Stella a stella differt in claritate. Item illud Ecclesiastici, xliii, 10 : Species caeli, id est, Ecclesiae, gloria stellarum, id est, differentiae sanctorum. .

Item, De hoc sole dicitur, Eccli. xliii, 3 et 4, de Christo : Fornacem custodiens in operibus ardoris, id est, ignem gehennae parans peccatoribus pro peccatis. Tripliciter sol exureris montes : quia semper pro peccato cogitationis, locutionis, et operis punit : aut inflammando igne paenitentiae, contritionis, confessionis, satisfactionis : aut in purgatorio vel gehenna. Radios igneos exsufflans, id est, emittentes verba praedicationis suae lucentia et inflammantia ad amorem, sicut flatus follium fabri accendit ignem. Ei refulgens radiis suis, id est, miraculis et doctrinis, obcaecat oculos Judaeorum non credentium. Unde dicit, Joan. IX, 39 : In hunc mundum veni, ut qui non vident, videant. Et e converso.

Vel sic : Sol fuit Christus in nativitate quando purus a peccato natus de Virgine illuminavit pastores. Unde, Luc. ii, 9 : Claritas Dei circumfulsit illos. Et quando stella praevia adduxit magos . Lucens fuit in progressu vitae, in miraculorum operatione velut radiorum effusione, et in transfiguratione. Sed in virtut c sua fuit in passione sua, ubi diabolum devicit, et lucens in virtute, quando occasionaliter Judaeos excaecavit. Ideo, Eccli. xliii, 4, dicitur tripliciter sol exurens modo, ut supra.

Item, Sol ad litteram lucet in virtute in Meridie, ubi non obtenebratur nubium caligine : in quo notatur, quod Ecclesia purgatur in tribulatione. In sole etiam lucente in virtute sua in Meridie signantur quatuor dotes corporum beatorum. Tunc enim habet plenitudinem lucis et caloris, ecce claritas et agilitas. Item, nubes penetrat et dissolvit, ecce subtilitas. Per hoc quod fixus est in aeternum, sicut dicit Glossa, impassibilitas.