CAPUT IV.

Maria ager.

Ager secundum proprietates campi superius assignatas. Et dicitur ager ab agendo quia beata Virgo multis fuit virtutum actionibus et multiplici Spiritus sancti exercitio exculta, multis etiam tribulationibus pro Filio et cum Filio agitata. De hoc agro dicitur, Genes.XXVII 27 : Ecce odor filii mei sicut odor agri pleni, floribus scilicet, cui benedixit Dominus. Ad litteram verba sunt Isaac benedicentis Jacob. Mystice verba sunt Patris de Filio et matre. In hoc autem quod Filio similitudo matris assignatur, specialis praerogativa Mariae designatur : et quia in Jacob Christum ex eo nasciturum Isaac intellexit, ad Christum et Mariam referuntur verba quae dixit. Ager plenus, Maria gratia plena. Cui benedixit Dominus, Unde dictum est ei: Benedicta tu in mulieribus, etc. .el, ager plenus floribus, virginalis Mariae uterus, cui benedixit Dominus in suo ingressu. Unde: Dominus tecum, benedicta tu in mulieribus, etc. Est igitur odor Christi sicut odor agri pleni: quia talem suavitatis odorem emittit Filius, qualis procedit a matre. Filius enim dicit, Eccli.XXIV,21 : Quasi balsamum non mistum odor meus. Et de matre dicitur, Cantic, IV, 10 : Odor unguentorum tuorum super omnia aromata.

Ecce odor filii mei sicut odor agri pleni cui benedixit Dominus, Delectatus ergo ergo Pater suaveolentia virtutum Filii, in quibus spirat et redolet odor matris velut redolentium suavitas flosculorum, dicit: Ecce odor, etc. Cum autem dicit, ecce, matrem et Filium proponit nobis in exemplum. Hoc enim adverbium excitativum est et demonslrativum. Et prius excitativum, sicut si vellem aliquid ostendere dormienti, prius excitarem eum. Demonstrativum : quia semper affert aliquem rumorem tristem, aut gaudium. Odor filii mei, scilicet odor agri pleni. Quia Christus natus est de mundissima totus mundus, de dulcissima totus dulcis, de misericordissima totus misericors, et caetera hujusmodi. Ager ergo plenus Maria, cujus redolentiam spiritualiter magnus ille praesensit patriarcha, multis intermediis nationibus. Unde prae gaudio eructavit: Ecce odor, etc. Nos etiam post multas generationes de illa plenitudine adhuc aliquid vel tenuiter degustamus. Huic agro benedixit Dominus : quia ipsa est terra illa quam Dominus benedixit, et per quam avertit captivitatem Jacob, contra hoc quod dictum est Adae, Genes. III, 17 : Maledicta terra in opere tuo, id est, pro opere tuo, scilicet pro peccato. Quia in opere hominis venter mulieris concipit in peccato, et parturit in dolore. Sed sublata est haec maledictio et benedictio restituta, quando Mariae dictum est, Ave, et annuntiata est in mulieribus benedicta.

Item, De hoc potest intelligi et exponi illud Matthaei, xiii, 44: Simile est re-

gnum caelorum thesauro abscondito in agro, quem qui invenit homo, abscondit, et prae gaudio illius vadit, et vendit universa quae habet, ei emit agrum illum. Ager Maria, sicut expositum est. Thesaurus absconditus in hoc agro, Christus, cui dicitur, Isa. xlv, 15 : Vere tu es Deus absconditus, qui novem mensibus latuit in utero virginali designato per urnam auream quae continuit hunc thesaurum. Et nota, quod tria solent principaliter thesaurizari, aurum scilicet, et argentum, et lapides pretiosi Aurum anima Christi, pretiosissima creaturarum, sicut aurum metallorum. Argentum candidum, caro Christi virginea. Lapides pretiosi, guttae sanguinis Christi. Thesauro isto redempti sumus pariter et ditati: quia Christus animam suam posuit pro animabus, carnem pro carne humana, et sanguinem fudit ut vivificaret filios exemplo pelicani: quia anima omnis viventis per gratiam in sanguine ejus est . Hic est thesaurus quem qui habuerit, dives est, etsi nihil aliud possederit : et qui non habuerit, pauper est, etsi mundum possederit universum. (De hoc thesauro quaere titulo de privilegiis carnis virgineae).

Sequitur: Quem, scilicet thesaurum vel agrum, qui invenit homo, abscondit. Bene dicitur, invenit: proprie enim inventio est habere Filii vel matris gratiam, et purum beneficium, quod meruisse non poterant totius obsequia creaturae. Unde et matri dictum est: Invenisti gratiam apud Deum . Et pastoribus : Invenietis infantem . Homo, id est, rationalis. Non enim leo superbiae, vel serpens invidiae, et caetera hujusmodi, vel matris vel Filii gratiam impetrant, nec caeteris vitiis subjacentes. Abscondit: secrete enim vult diligi Maria, quae semper dilexit secretum, et ut ei quasi absconditae serviatur, quae semper in abscondito et quasi clauso ostio, Domino serviebat: quod notatur cum dicitur: Ingressus Angelus ad eam.

Et prae gaudio illius vadit, etc. Qui vadit, de loco ad locum movetur : quia vera dilectio numquam est otiosa, ut quisquis eam diligit, ad studia et exercitia moveatur assidue, quae tantae Virgini crediderit complacere. Et hoc prae gaudio illius, ut gaudenter ei deserviat et cum laetitia, quae gaudium peperit toti mundo. Nullum enim majus gaudium conscientiae, quam matris et Filii esse familiarem.

Et vendit universa quae habet. In venditione fieri solet quaedam commutatio, ut detur unum et accipiatur aliud. Similiter et hoc oportet ut detur et commutetur pro humilitate superbia, pro castitate luxuria, pro largitate avaritia, et caetera in hunc modum. Vendit igitur universa quae habet, qui pro honore matris et Filii, mundi divitias et delicias carnis et caetera delectabilia respuit et conculcat, et expendit in ejus obsequio quidquid.habet.

Et emit agrum illum, ut sit illius portio Maria in terra viventium. Unde de forti muliere quae signat animam fidelem, dicitur, Proverb. XXXI, 36 : Consideravit agrum, et emit eum. Talem enim familiam vult habere Virgo dulcissima, et tales servire digni sunt. Unde canit Ecclesia : " Sicut dies verni circumdabant eam flores ,rosarum, et lilia convallium, " llorigeri scilicet velut rosa per charitatem, et candidi intus et extra per duplicem castitatem, quae notatur in filiis, et quasi convalles per duplicem humilitatem. Hinc est, quod rogamus eam : " Nos culpis solutos, etc, "

Item, De hoc agro dicit quidam pro- saice:

Hic est ager ille plenus, Cujus odor tam amoenus, Seni movet gaudia.

Ager cujus ad honorem, Sese campi jactat florem, Qui gubernat omnia.