293. (6.) Incipit laus et speculum reginae caelorum
adversus Haereticos.

1 a. O Maria piissima,

Omni laude dignissima,
Plena Dei gratia,

1 b. Vera mater veri Dei,
Miserere, quaeso, mei,
Digna Dei gloria.

2 a. Vera mater, virgo vera,
Deus verus est revera
Sicut in mundissima

2 b. Verus homo factus in te,
Tibi datus, circumcinctae
Gratia plenissima,

3 a. Tibi datus, a sedibus
A eternis et regalibus
Dei patris veniens,

3 b. Verus Deus, verus homo
Virginali tua domo
Sicut sol egrediens.

4 a. Hinc Iudaeus infidelis
Erubescat et crudelis
Et omnes haeretici,

4 b. Erubescat gens vesana,
Quae vocatur publicana,
Gregis plebs phrenetici,

5 a. Quae caecos trahit hodie
In foveam perfidiae,
Gregis dux erratici ;

5 b. Erubescant haesitantes
Et a fide deviantes
Et omnes schismatici.

6 a. Nam divinam virgo prolem,
Vera virgo verum solem
Genuisti Dominum,

6 b. Deformata restaurantem,
Illibata conservantem,
Salvatorem hominum.

7 a. Confundatur haereticus,
Resipiscat phreneticus
Et omnis erroneus;

7 b. Infidelis erubescat,
Sed fidelis hilarescat
Fide iam idoneus.

8 a. Caeli namque flos et fructus

Et suavis inde ductus

Odor indeficiens,

8 b. Flos et fructus spiritalis,
Dulcis odor et vitalis
Angelos afficiens,

9 a. Deus omnipotentiae,
Abyssus sapientiae
Omnia prospiciens,

9 b. Sol inviolabiliter

Penetrans et exsiliter
Intrans et egrediens,

10 a. Splendor paternae gloriae
Verusque sol iustitiae
Mariam divinitus

10 b. Et virginem conservavit,
Et virginem fecundavit
Luce sui spiritus,

11 a. A te, virgo, carnem veram
Mundam sumens et sinceram
Nostro manens habitu,

11b. A te, virgo, circumsaeptus
Sicut imber et conceptus,
Sed de sancto spiritu.

12 a. Omnis ergo venenosa

Lingua, procax et dolosa
Suis in mendaciis

12 b. Torpescat et deficiat,
Tabescat et inficiat
Suis se spurcitiis.

13 a. Omnes ergo, qui virginem
Iuxta fidei ordinem
Honorant cum filio

13 b. Damnatis infidelibus

Regnabunt in caelestibus
Felici cum gaudio.

14 a. O beata, benedicta,

Quam caecata plebs et ficta,
Vulpes diabolica,

14 b. Non agnoscit nec sectatur
Nec ignara veneratur
Sicut gens catholica,

15 a. Tu es vellus Gedeonis,
Contra virus Pharaonis
Dulci rore proflua,

15 b. Ex te manat ecclesiae
Eos et pluvia gratiae
Super nos dulciflua.

16 a. Rore carens hoc Iudaea,
Dei sui necis rea,
Quem occidit impia,

16 b. Adbuc languet excaecata
Et perdurat exsiccata
Ferali duritia.

17 a. Sed boc rore delinitur
Feliciter et mollitur
Per te iam ecclesia.

17 b. Unde quaeso te clementem,
Ut perfundas meam mentem
Tanti roris gratia,

18 a. Per quam iugum Pharaonis
Computrescit et timonis
Lora eius ferrea,

18 b. Regnum eius dolo plenum,
Nequam semper et obscae-
num,
Lutum, later, palea;

19 a. Per quam Aegypti servitus
Et crastinalis exitus,
Vox corvina, spernitur;

19 b. Per quam trinos interitus
Hostis, mundi, carnis litus
Evadendi quaeritur;

20 a. Per quam quisquis de Aegypto
Spreto Pharaonis scripto
Cum mundi malitia

20 b. De sub iugo servitutis
Liber exit ad virtutis
Tendens exercitia,

21 a. Ut vescatur pane vivo,
Pane caeli, pane divo,
Pane iam angelico,

21 b. Manna caeli sine verme,
Manna Dei sine ferme,
Vero pane caelico.

22 a. O amanda, veneranda,
O spectanda, imitanda,
O gratiosissima,

22 b. O quaerenda et petenda,
O tenenda, amplectenda,
O gloriosissima !

23 a. Tu caelestis es frumenti,
Quod est vita piae menti,
Horreum et area,

23 b. Per quod vita restauratur
Et ad purum expiatur
Mundi huius glarea.

24 a. Tu es, per quam mens piorum

Pane vivit angelorum

In mundi militia.

24b. Oquam donum per maximum !
Sicut homo ad proximum
Viatici gratia

25 a. Visibilis adest Deus,
Et munitur Christi reus
Corpore et sanguine,

25 b. Quod promisit hic offerens
Et cum patre se conferens
Et cum sancto flamine.

26 a. O mira res et stupenda !
Quid hic dicis, o plectenda
Nequam plebs et impia ?

26 b. Quid hic dicis, plebs venalis,
Plebs subversa, plebs feralis.
Veritatis inscia?

27 a. Deus adest et videtur

Et palpatur et tenetur

Inclusus in vasculo,

27 b. Ut filius ipse Dei,

Quando necesse est ei,
Suo detur populo.

28 a. O divina res et mira!
O canina plebs, delira,
Virus dirum fundens, dira
Mundi per originem!

28 b. Videtur invisibilis,
Palpatur inpalpabilis
Et incomprehensibilis
Tenetur per virginem.

29 a. Quod ignorant haeretici
Vel insani phrenetici
Vel perversi schismatici
Rabies et furia.

29 b. Sed qui nosse vult Mariam
Et ipsius prolem diam,
Veniat ad ecclesiam
Discere mysteria,

30 a. Hic visurus inflammatum
Rubum,quondam designatum,
Rubi decus Deo gratum,
Virginalem impraegnatum
Uterum divinitus,

30 b. Non ardore genitali
Nec calore maritali
Neque luxu, sed vitali
Dei flamma, spiritali
Rogo sancti spiritus.

31 a. Rubi huius est frutectum
Spinis suis iam desectum
Et horrendis circumfectum
Fraudis laude et infectum
Iudaeae perfidia,

31b. Virginalem spernens rosam,
Ortam ex se speciosam,
Ex deformi gratiosam,
De spinosa gloriosam
Mariam in gloria.

32 a. At nos, qui fideles sumus,
Licet caro, licet humus,
Licet aura, licet fumus,
Virginem cum filio

32 b. Imitantes veneremur,
Venerantes imitemur,
Ut cum eis collaetemur
In caeli palatio.

33 a. Ad hanc ergo festinemus
Et benignam exoremus,
Piissimam invocemus
Iugi desiderio,

33 b. Cordis, oris et operis
Ut ope sui muneris
Ab omni nexu sceleris
Mundemur et vitio.

34 a. O spes nostra, dux et salus,
Per quam mali foetet palus,
Per quam redit omnis malus
Ad salutis veniam,

34 b. Per quam pauper spiritalis
Factus constans et vitalis
Tuis fertur post te alis
Ad virtutum gratiam,

35 a. Per quam quisquis sublimatus
Et in Christo consummatus
Sursum scandit elimatus
Ad caelestem patriam.

35 b. Oro, mihi peccatori,
Legis Dei transgressori,
Tuae, heu, contemptori
Legis continentiae,

36 a. Miserere paenitenti,
Misereri confitenti,
Miserere metuenti,
Mater indulgentiae.

36b. Mater Dei praesidentis,
Mater rei paenitentis,
Mater spei praepollentis
In filiis gratiae,

37 a. Mater alma peccatorum,
Pia nutrix conversorum,
Revocatrix aversorum
Ad viam iustitiae,

37 b. Nos emunda nosque fove,
Nos circumda, castra move
Munimentis semper novae
Tuae diligentiae.

38 a. Mater nostra, mater Dei,
Consolatrix blanda rei
In agone sanctae spei,
Idem, precor, esto mei,
Ut in hoc permaneam,

38 b. Ut amore filiali

Matri meae spiritali,
Non de plebe, sed regali,
Liberatus fluxu mali
Tibi sic cohaeream.

39 a. Mater omnipotentiae,

Summae virgo prudentiae,
Multiformis vas gratiae,
Metreta sapientiae,
Paradisi flumina

39 b. Tu propinas confitenti,
Sed ex corde paenitenti,
Tu propinas sitienti,
Tu propinas piae menti
Verbi Dei numina,

40 a. Sed singulis in mensura
Et secundum sua iura
Et, ut tua semper cura
Pietatis reddant tura,
Virtutum spiramina.

40 b. Filios ipsa veniae,
Filios castimoniae,
Filios facis gratiae,
Filios demum gloriae,
Piissima domina.

41 a. Primo namque paenitere,
Post immittis continere,
Hinc virtutes exercere,
Deum tandem hic videre
Per nubilum speculi.

41 b. Ergo, vitam horrens malam
Et ancillam carnis Balam,
Fac, uthanc conscend ens alam,
Deo tecum fruar palam
In saeculum saeculi.

ANALECTA HYMNICA

MEDII AEVI