104. (2.) Rhythmus Alter.

Regina virginum,

felix puerpera,
Genetrix principis

regentis aethera,
Decus sidereum,

stella clarissima,
Virtutum specimen

et vitae ianua,
Lux promens radium

lustrantem pectora
Et verbum generans

dans verbi munera,
Verba mihi, quae te

deceant, impetra,
Quo tibi valeam

solvere debita.
O venerabilis

et salutifera,
Semper amabilis

atque melliflua,
Cuius divitiae,

cuius est gloria,

Visionis Dei

iugis laetitia,
Quae de fonte vitae

percipis pocula,
Unde tot miseris

stillas remedia.
Huc adverte genas

et clara lumina
Et nostras tenebras

videns irradia,
Tua dulcedine

supplices satia
Et suo domino

reos concilia.
Id enim facere

semper es solita,
Haec tua iugiter

fuerunt opera,
E quibus unum, quod

pandit haec cartula.
Fuisse creditur

quaedam iuvencula,

Obscaenis nimium

studiis dedita,
Verbis et sensibus

et gestu garrula,
Mollis, incontinens,

plena lascivia,
Ardens libidinis

intemperantia,
Polluta menstruis

et luxu sordida,
Quae non expeteret

coitus praemia,
Ne non habentibus

fieret nausea,
Largitura tamen

cynicis plurima,
Si non defuisset

donandi copia.
Sed tantilla fuit

eius substantia,
Quae vix sufficeret

ad necessaria.
Non torques aureas,

sive monilia,
Non opes varias

quaerens sollicita,
Ut nudum tegerent

corpus multicia,
Aut pulchram redderet

byssus et purpura,
Sed contenta procax

veste vilissima
Filando meruit

panis cibaria.
Omnis intentio,

actus et studia
Erant spurcissima

de petulantia,
In abusione

et in superbia
Spernenti corporis

sui dispendia,
Cuius decor erat

daemonis framea,
Laqueus iuvenum

et mortis fovea.

Cum talis viveret

in Alexandria
Vidit fortuito

in foro posita,
Quod turba populi

ignoti plurima
Certatim tenderet

ad sacra limina
Sepulcri Domini

orandi gratia,
Quibus se ingerens

cum impudentia
Dicit se cupere

horum consortia.
Non hoc religio

vel reverentia,
Sed levis animi

fecit insania,
Ut tantis iuvenum

turbis implicita,
Ubi sola foret

stupri materia,
Perfunderet eis

exsecrabilia,
Insatiabilis

et sui prodiga.
Cum ipsis itaque

transfretans aequora
Post transmissa maris

viaeque spatia
Tandem Ierusalem

devenit hospita,
Ubi, quot potuit,

fecit flagitia,
Civibus, advenis

meretrix publica,
Incomparabili

squalens spurcitia.
Instante denique

die sanctissima,
Qua crucis Domini

fiunt sollemnia,
Quae plebs concelebrat

rite catholica,
Votis supplicibus

et laude congrua

Adorans humilis

et flectens genua,
Tunc haec cum populi

multa frequentia
Sancta conata est

ingredi atria,
Sed repellit eam

quaedam vis caelica
Ac Dei omnium

iugis iniuria,
Cuius semper erat

iussis contraria.
Nam, quo plus nititur

semper ad intima,
Tanto reicitur

cura ignominia.
Et dicens intra se:

quid agam misera?
Haec imbecillitas

fecit feminea,
Instat ardentius,

Laborans anxia,
Sed nil proficiunt

eius molimina.
Tunc ingrediendi

omni spe perdita
Ante domus sanctae

stans penetralia
Tristis interius

retorquet lumina
Et videt, quod staret

ibi iconia
In honore tui

nominis condita,
In quam intendere

salus est integra.
Tunc ab imo cordis

trahens suspiria
Supplex cum lacrimis

precatur talia:
O Iesu Domini

genetrix inclita,
Virgo compatiens,

mitis, magnifica,
Cuius est celebris

munificentia,

Miserere mei,

caelorum domina,
In agente mea

impudicitia
Abominabilis

sum Deo reddita.
Iuste, confiteor,

nunc ab ecclesia
Exclusere ream

tot mea crimina,
Quae sum mulierum

omnium pessima
Et omni penitus

virtute vacua,
Sed nunc me, deprecor,

clementer adiuva,
Quae videre sanctam

crucem sum cupida,
Sicque percipere

sancta mysteria,
A quibus me mea

arcet nequitia,
Et tibi spondeo

fide plenissima
In timore Dei

et paenitentia,
Quod iam non miscear

in re nefaria
Nec plus adiciam

agere turpia.
De quibus arguit

me conscientia.
Dixit et introit

vultu laetissima,
Iam nulla patiens

prorsus obstacula,
Quia tu ruperas

ipsius vincula,
Quae iustis precibus

semper es proxima.
Sed quid baec memorans

curro per singula,
Succincte referam,

si possum, reliqua.
Post peracta sacri

festi celebria

Ad locum rediit

haec felicissima,
In quo imaginem

viderat antea,
Et prostrata solo

dixit humillima:
Oro, domina mi,

mater castissima,
Cuius magna satis

exsistunt merita,
Ut mihi miserae

fiant proficua,
De quibus mea mens

non est ambigua.
Credo, quia tua

gestarunt viscera
Ipsum, apud quem est

omnipotentia,
Cuius est gratiae

omnis iustitia.
Ergo tu post eum

spes nostra solida,
Fideiussioni

cuius sum tradita,
Benedictionis

turris firmissima.
Per quam munitio

mortis est diruta
Atque remissio

lapsis adhibita,
Iube, quod faciat

baec muliercula.
Devote impleam,

quae sum pollicita,
Si tui liceat

perfrui gratia.
Tunc vox insonuit

consolatoria,
Cuius huiusmodi

fuere monita:
Iordanem transiens

ibidem habita,
Nec tibi deerunt

mea praesidia,
Si Deo servias

in continentia

Et mente respuas

haec temporalia.
Statim egreditur

ab Ierosolyma
Et, sicut iusserat

vox illi reddita,
Iordanis transiens

concite flumina
Deserti peragrat

fines solivaga.
Quae vero pertulit

illic pericula,
Quot hostis lividus

illic certamina,
Quot temptationum

intorsit spicula,
Quibus te exstitit

ductrice libera,
Non est, ut referam,

mibi facundia.
Tobis verumtamen

sunt haec notissima,
Qui experti estis,

quid sit inopia,
Quid carnis stimulus

vel quid media,
Quid vitae vanitas

et insolentia,
Vel quaeque saeculi

delectabilia,
Vel quam vita gravis

sit eremitica,
Quae nullus aestimat

superabilia,
Qui nescit, quanta sit

Christi potentia,
Qui vicit saeculum

et saecularia,
Cuius munimine

haec beatissima
Bona probata est

perseverantia
Ac vitae meruit

aeternae praemia
Sicut matris vitae

bona clientula,

De qua traditur bace

experientia,
Nulli catholico,

reor, incognita,
Quod nulla penitus,

quamvis acerrima,
Intolerabilis

erit angustia,
Ubi non deerit

eius memoria,
Cuius cbristicolas

recreant munera
Ceterum fidei

magna novitia
Duobus panibus

et semi sobria
Cuncta vitae stiae

transegit tempora.
Non ei potum fons

dedit aut pluvia,
Quae in illa non sunt

eremo arida,
Non examen apum

mella silvestria,
Non palma dactilos,

non rubus rubea,
Non nux aut cerasus,

quae habent propria,
Non quaevis arboris

fructus aut folia.
Nil horum habuit

in alimonia,
Sed rorem colligens

tingebat labia,
Quae emarcuerant

siti assidua,
Ex herbis etiam

degustans aliqua,
Quarum in eremo

multa sunt genera,
Postquam ex partibus

illis pars maxima
Sic induruerat

ut moles saxea,
Sed cum fames eam

urgeret maxima

Et pro nuditate

aestus et frigora,
Non ob hoc murmurans

fuit aut querula
Aut in servitio

divino tepida,
Consolatione

Dei tutissima.
Sub patrocinii

tui custodia
Vixit autem ibi

sic solitaria,
Ut per lustra novem

testante Zosima
Et menses quater sex

avis nec bestia
Ab ea visa sint,

nec vir nec femina.
Sed hanc ipse Dei

fidelis assecla,
Per quem accepimus

haec in notitia,
Post tanta temporum

vidit curricula
Et eius nactus est

felix colloquia,
De qua perhibuit

voce veridica,
Quod cum esset adhuc

in mundo posita,
Literarum semper

exstitit inscia,
Nil sanum sapiens,

vulgaris laica.
Verum tot spiritus

sancti charismata
Conversae tribuit

Christi clementia,
Ut divinae legis

omnis scientia
Atque propheticae

polleret gratia.
Nam evangelium,

psalmos, proverbia
Erat edisserens

in eloquentia,

Nonnulla replicans

satis utilia
Et futura loquens

tamquam praeterita,
Quia tu, Domini

mater largissima,
Liberalis, prudens

et honorifica,
Cum praestare placet,

praestas insignia,
Et semper tua sunt

dona praecipua.
Dehinc per Zosimam

sancta mysteria
Illi delata sunt

digneque tradita,
Sicque defuncta est

Domini famula,
Mariae nominis

honore praedita,
Mariae meritis,

quae est fortissima,
De lupi rabidi

faucibus eruta,
Nunc in sublimibus

sanctorum socia,
Quam caelo peperit

sanctorum domina,
Cuius auxilio

manus est valida.
O virgo virginum,

mater deifera,
Regina caelitum,

Abrahae filia,
Virgo laudabilis

et sine macula,
Haec me laetificant

et his similia,
Quae peccatoribus

das medicamina,
Pro quibus mea te

diligit anima
Curarique petit

his sua vulnera.
Quot arenae maris,

quot caeli sidera,

Tot et plura satis

sunt privilegia,
Quibus tua patet

misericordia ;
Et ego taceam

de re tam optima?
Gabriel angele,

magne caelicola,
Fortitudo Dei,

divine satrapa,
Iohannes Domini

dilecte vernula,
Virgo praecipue,

sublimis aquila,
Quibus est Domini

mater carissima,
Ex eius proceres

magni familia,
Quorum custodiae

noscitur tradita,
Alteri corpore,

alteri anima,
Cui assistitis

in caeli curia,
Ad eius seduli

semper obsequia,
Frequentate melos,

promite cantica,
Pangite iubilos

voce dulciflua,
Solvite dominae

laudum praeconia,
Quia suavis est

et odorifera,
Cuius aedificant

nos patrocinia,
Cuius suffragiis

constat ecclesia.
Vos scitis, quot eius

sunt beneficia,
Per quam vos repetit

ovis centesima,
Pastoris optimi

ulnis imposita,
Cuius est sanguine

sordibus diluta,

Per quam magna vobis

adcrescunt gaudia,
Cum sua diluit

peccator scelera.
Fundite, supplico,

illi precamina,
Ut mihi misero

assit propitia
Mearumque precum

parva munuscula
Per vos ipsi fiant

acceptabilia.
Indignus enim sum

et sine tunica
Nuptiali manens

domo dominica,
Vas contumeliae,

plenus malitia,
Plus aequo diligens

haec visibilia,
Quae sic praetereunt

ut levis nebula
Vel a ventilabro

commota palea.
Vide, stella maris,

atque considera,
Quanta me saeculi

vexant incommoda,
Quot aegritudinis

feram discrimina,
Et, ne deficiam,

haec mihi mitiga
Vel, ut sustineam,

constantem robora.
Adesto precibus

meis, piissima,
Refove debilem

et lassum visita
Et, ut non peream,

instanter cogita.
Nam multum deprimit

me carnis sarcina
Et valde aggravat

ingens miseria.
Ecce, diabolus,

crudelis bestia,

Ut leo rugiens

circuit omnia,
Quaerens, quem devoret

fraude saevissima,
De cuius laqueis

semper me libera
Ac dignum effice

superna gratia,
Ut per te protegat

me Dei dextera.
Nam post Deum tu es

mea fiducia,
Mater, consolatrix,

patrona, domina,
Cui se applicant

mea praecordia,
Cor, vox, lingua, manus,

sensus et anima
Iugiter tibi sunt

se commendantia.
Aegritudo, salus,

adversa, prospera
Et quaeque fuerint

de te disposita,
Advocationi

tuae sint credita
In eius nomine,

cuius es unica,
Qui dat, ut apud se

sis potens maxima.
Ergo, imperatrix,

virgo clarissima,
Ne me despicias

dicentem talia,
Sed haec benevole

suscipe carmina,
Quamlibet vana sint

et incomposita,
Non tamen iudices

contemptibilia,
Sed pro his supplicem

ita remunera,
Ut merces mea non

sit transitoria,
Sed lux et requies

paradisiaca

Et, cum dies mihi

venerit ultima,
Unum manipulum

quem feram, mihi da
Et mnam, quam Dominus

commisit, duplica,
Ne pigrum puniat

vindex sententia,
Sed felix perfruar

pace et gloria.
Hic ergo capiam

grata silentia,

Non, quia deficit

verbis materia.
Sed quia sensui

deest peritia,
Et multis timeo

gignere taedia.
Ave, lux saeculi,

Maria fulgida,
Sanctorum omnium

gloriosissima,
Esto memor mihi,

gaude per saecula.