CAPUT II.

De genere philosophico, et quomodo assimilatur aliis?

Sic ergo (ut in civilibus accipitur genus) non utuntur genere philosophi: sed . utuntur genere in illa significationis intentione, qua dicitur, genus est cui sup- ponitur species directa et immediata suppositione. Genus enim consequitur differentiam, et differentia in genere est potestate, et ideo aliquo modo est sub ambitu communitatis generis : sed tamen non ponitur ut substans sub genere, sed adjungitur lateraliter ad generis determinationem et contractionem. Erit autem de genere ad potestatis ipsius divisionem. Et ideo nec differentia divisiva, nec etiam differentia constitutiva directe supponitur generi, ut substantia stans sub genere. Nec etiam species sic supponitur differentiae. Sed differentia constitutiva est in genere ad determinandam generis potestatem et contrahendum ad speciem constitutam, et quasi lateraliter venit ad speciem : propter quod non supponitur generi, ut quid generis, vel ut quale quid sicut species : et ideo differentia non est cui supponitur in ordine naturae species, sed totius est speciei et generis. Quamvis autem individuum generi supponatur, non tamen immediate substat positione. Adhuc nec subsistit: genus enim non contrahitur in ipso pro se, sed species : nec in eo contrahitur species, sed potius secundum esse dividitur divisione materiae et divisione accidentis, et individuantis : quod non proprie est substare in ordine substantis et superstantis : sed est diffusio substantis et superstantis ad multiplicationem materialem. Proprium etiam post speciem est secundum ordinem naturae. Nec etiam proprium secundum quod proprium substare habet, sed potius in esse, et post illud accidens.

Et ideo solum genus est per se et proprie, cui supponitur species. Genus enim cum dicat ordinem superioris ad inferius apud Philosophos, optime notificatur sua significatio, quando determinatur per id ad quod dicit ordinem. Et cum determinetur significatio generis apud Philosophos, fortasse haec intentio dicta est sic : quia in hac intentione habet similitudinem quamdam ad genus dictum in civilibus secundum utramque praeinductarum intentionum. Genus enim sic dictum, principium

quoddam est specierum quae sunt sub ipso, non quidem materiale, sed etiam effectivum, ut pater. Pater enim est, ut dicit Aristoteles ,qui aliquid sui habet in filio. Id enim quod aliquid sui habet in filio formali effectivo, est totus pater : pater enim totius secundum principium formativum est in semine, ut artifex in artificiato. Propter quod etiam Plato opinatur semen esse parvum animal, quod egreditur a generante, et quod est ut parvus pater quantitate, sed totus et integer pater virtute. Et similiter genus est totum in specie secundum substantiam: a quo etiam producitur differentia formans speciem et constituens in esse formato. Et sic genus est sicut generationis principium, quod in ante habitis principalem dicimus esse generis significationem in civilibus. Est autem etiam principium ut locus speciei, in quo fundatur species secundum substantiam : et ex eo determinatur species ad quid et substantiam per se substantem, et in alio quodam fundatam : sicut res fundatur in loco suae generationis et salvatur. Propterea differentia non habet loci similitudinem : quia ipsa constitutiva existens fundatur in alio quodam, et magis proprium, et accidens. Species autem quid locatum in genere, et non locus solum. Genus igitur est ad ipsam se habens ut pater, et ut locus, prout pater et locus generationis sunt principia. Habet autem etiam similitudinem ad genus quod in civilibus secundario dicitur quadammodo habentium se ad aliquid, et ad se invicem, in hoc quod genus in eo quod genus est, necessario continet multitudinem quamdan specierum quae sunt sub eo.

Nec potest esse genus unius solius speciei contentivum : eo quod species non exit a genere, nisi per oppositas differentias divisivas : quae (cum eductae fuerint a genere) plures et oppositas constituent species de necessitate. Non sic autem se habet species ad individuum. Non enim species sui divisione constituit individuum, sed tota est in individuo per substantiam et potestatem: unde materiae determinatione ex accidente individuante individuatur. Solum ergo genus ambiens species et multitudinem, continetur in una generis natura. Differentia enim cum se habeat ad genus ut divisiva, non est continens, sed separans et in multitudinem agens. Proprium autem cum sit consequens speciem, et accidens commune consequens individuum, continentis non potest habere rationem, sed potius sunt contenta in aliis secundum suum esse et rationem. Cum autem tripliciter in usu loquentium dicatur genus, de tertio est sermo apud Philosophos et in philosophia : quod ut dictum est, fortasse dictum est ad similitudinem aliorum. Dico autem fortasse, ne videatur aliter dissimile propter duas dissimilitudines in praecedenti capitulo determinatas. Et hoc quidem summalim perstringere possumus, dicendo quod aliter quam in civilibus rursus genus dicitur esse, cui supponitur species, ad horum generum (quae in civilibus dicta sunt) fortasse similitudinem quamdam sicdictum. Hoc enim genus a civilibus ad philosophiam translatum est. Est ergo genus principium quoddam specierum hujusmodi, quale Priamus est communis pater, et quale est communis locus, ut explanatum est: ei sic habet similitudinem cum intentione principali. Videtur enim genus in una natura communi omnem multitudinem specierum quae sub ipso est continere : et in hoc habet similitudinem cum secundaria generis significatione. Tripliciter ergo cum sic dicatur genus, de tertio modo suae significationis apud Philosophos de genere sermo est.