Origen Against Celsus.

 I

 Origen Against Celsus.

 Chapter I.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Book II

 Book II.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Chapter LXXII.

 Chapter LXXIII.

 Chapter LXXIV.

 Chapter LXXV.

 Chapter LXXVI.

 Chapter LXXVII.

 Chapter LXXVIII.

 Chapter LXXIX.

 Book III

 Book III.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Chapter LXXII.

 Chapter LXXIII.

 Chapter LXXIV.

 Chapter LXXV.

 Chapter LXXVI.

 Chapter LXXVII.

 Chapter LXXVIII.

 Chapter LXXIX.

 Chapter LXXX.

 Chapter LXXXI.

 Book IV

 Book IV.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Chapter LXXII.

 Chapter LXXIII.

 Chapter LXXIV.

 Chapter LXXV.

 Chapter LXXVI.

 Chapter LXXVII.

 Chapter LXXVIII.

 Chapter LXXIX.

 Chapter LXXX.

 Chapter LXXXI.

 Chapter LXXXII.

 Chapter LXXXIII.

 Chapter LXXXIV.

 Chapter LXXXV.

 Chapter LXXXVI.

 Chapter LXXXVII.

 Chapter LXXXVIII.

 Chapter LXXXIX.

 Chapter XC.

 Chapter XCI.

 Chapter XCII.

 Chapter XCIII.

 Chapter XCIV.

 Chapter XCV.

 Chapter XCVI.

 Chapter XCVII.

 Chapter XCVIII.

 Chapter XCIX.

 Book V

 Book V.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Book VI

 Book VI.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Chapter LXXII.

 Chapter LXXIII.

 Chapter LXXIV.

 Chapter LXXV.

 Chapter LXXVI.

 Chapter LXXVII.

 Chapter LXXVIII.

 Chapter LXXIX.

 Chapter LXXX.

 Chapter LXXXI.

 Book VII

 Book VII.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Book VIII

 Book VIII.

 Chapter II.

 Chapter III.

 Chapter IV.

 Chapter V.

 Chapter VI.

 Chapter VII.

 Chapter VIII.

 Chapter IX.

 Chapter X.

 Chapter XI.

 Chapter XII.

 Chapter XIII.

 Chapter XIV.

 Chapter XV.

 Chapter XVI.

 Chapter XVII.

 Chapter XVIII.

 Chapter XIX.

 Chapter XX.

 Chapter XXI.

 Chapter XXII.

 Chapter XXIII.

 Chapter XXIV.

 Chapter XXV.

 Chapter XXVI.

 Chapter XXVII.

 Chapter XXVIII.

 Chapter XXIX.

 Chapter XXX.

 Chapter XXXI.

 Chapter XXXII.

 Chapter XXXIII.

 Chapter XXXIV.

 Chapter XXXV.

 Chapter XXXVI.

 Chapter XXXVII.

 Chapter XXXVIII.

 Chapter XXXIX.

 Chapter XL.

 Chapter XLI.

 Chapter XLII.

 Chapter XLIII.

 Chapter XLIV.

 Chapter XLV.

 Chapter XLVI.

 Chapter XLVII.

 Chapter XLVIII.

 Chapter XLIX.

 Chapter L.

 Chapter LI.

 Chapter LII.

 Chapter LIII.

 Chapter LIV.

 Chapter LV.

 Chapter LVI.

 Chapter LVII.

 Chapter LVIII.

 Chapter LIX.

 Chapter LX.

 Chapter LXI.

 Chapter LXII.

 Chapter LXIII.

 Chapter LXIV.

 Chapter LXV.

 Chapter LXVI.

 Chapter LXVII.

 Chapter LXVIII.

 Chapter LXIX.

 Chapter LXX.

 Chapter LXXI.

 Chapter LXXII.

 Chapter LXXIII.

 Chapter LXXIV.

 Chapter LXXV.

 Chapter LXXVI.

Chapter LXXIX.

And therefore there was no need that there should everywhere exist many bodies, and many spirits like Jesus, in order that the whole world of men might be enlightened by the Word of God.  For the one Word was enough, having arisen as the “Sun of righteousness,” to send forth from Judea His coming rays into the soul of all who were willing to receive Him.  But if any one desires to see many bodies filled with a divine Spirit, similar to the one Christ, ministering to the salvation of men everywhere, let him take note of those who teach the Gospel of Jesus in all lands in soundness of doctrine and uprightness of life, and who are themselves termed “christs” by the holy Scriptures, in the passage, “Touch not Mine anointed,1599    τῶν χριστῶν μου. and do not My prophets any harm.”1600    Cf. 1 Chron. xvi. 22 and Ps. cv. 15.  For as we have heard that Antichrist cometh, and yet have learned that there are many antichrists in the world, in the same way, knowing that Christ has come, we see that, owing to Him, there are many christs in the world, who, like Him, have loved righteousness and hated iniquity, and therefore God, the God of Christ, anointed them also with the “oil of gladness.”  But inasmuch as He loved righteousness and hated iniquity above those who were His partners,1601    τοὺς μετόχους αὐτοῦ. He also obtained the first-fruits of His anointing, and, if we must so term it, the entire unction of the oil of gladness; while they who were His partners shared also in His unction, in proportion to their individual capacity.  Therefore, since Christ is the Head of the Church, so that Christ and the Church form one body, the ointment descended from the head to the beard of Aaron,—the symbols of the perfect man,—and this ointment in its descent reached to the very skirt of his garment.  This is my answer to the irreverent language of Celsus when he says, “He ought to have breathed (His Spirit) alike into many bodies, and have sent it forth into all the world.”  The comic poet, indeed, to cause laughter, has represented Jupiter asleep and awaking from slumber, and despatching Mercury to the Greeks; but the Word, knowing that the nature of God is unaffected by sleep, may teach us that God administers in due season, and as right reason demands, the affairs of the world.  It is not, however, a matter of surprise that, owing to the greatness and incomprehensibility1602    δυσδιηγήτους τὰς κρίσεις. of the divine judgments, ignorant persons should make mistakes, and Celsus among them.  There is therefore nothing ridiculous in the Son of God having been sent to the Jews, amongst whom the prophets had appeared, in order that, making a commencement among them in a bodily shape, He might arise with might and power upon a world of souls, which no longer desired to remain deserted by God.

∆ιὸ καὶ χρεία οὐκ ἦν πολλὰ γενέσθαι πανταχοῦ σώματα καὶ πολλὰ ἀνάλογον τῷ Ἰησοῦ πνεύματα, ἵν' ἡ πᾶσα τῶν ἀνθρώπων οἰκουμένη φωτισθῇ τῷ λόγῳ τοῦ θεοῦ. Ἤρκει γὰρ ὁ εἷς λόγος, ὡς "δικαιοσύνης ἥλιος" ἀνατείλας, ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας ἐκπέμψαι τὰς ἐπὶ τὴν ψυχὴν τῶν βουλο μένων αὐτὸν παραδέξασθαι φθανούσας αὐγάς. Εἰ δὲ καὶ πολλά τις ποθεῖ σώματα πεπληρωμένα θείου πνεύματος ἰδεῖν, ἀνάλογον ἐκείνῳ τῷ ἑνὶ Χριστῷ διακονούμενα τῇ πανταχοῦ τῶν ἀνθρώπων σωτηρίᾳ, κατανοείτω τοὺς πανταχοῦ ὑγιῶς καὶ μετὰ βίου ὀρθοῦ διδάσκοντας τὸν Ἰησοῦ λόγον, χριστοὺς καὶ αὐτοὺς ὑπὸ τῶν θείων γραφῶν καλουμένους ἐν τῷ "Μὴ ἅπτεσθε τῶν χριστῶν μου, καὶ ἐν τοῖς προφήταις μου μὴ πονηρεύεσθε". Καὶ γὰρ ὥσπερ ἠκούσαμεν "ὅτι Ἀντίχριστος ἔρχεται", καὶ οὐδὲν ἧττον μεμαθήκαμεν ὅτι "ἀντίχριστοι πολλοί" εἰσιν ἐν τῷ κόσμῳ· τὸν αὐτὸν τρόπον ὅτι Χριστὸς ἐπιδε δήμηκε γνόντες θεωροῦμεν ὅτι δι' αὐτὸν πολλοὶ χριστοὶ γεγόνασιν ἐν τῷ κόσμῳ, οἵτινες ἀνάλογον ἐκείνῳ ἠγάπησαν "δικαιοσύνην καὶ" ἐμίσησαν "ἀδικίαν· καὶ διὰ τοῦτο ἔχρισε" καὶ αὐτοὺς "ὁ θεός, ὁ θεὸς" τοῦ Χριστοῦ, "ἐλαίῳ ἀγαλλιάσεως". Ἀλλ' ἐκεῖνος μὲν οὖν ὑπὲρ "τοὺς μετό χους" αὐτοῦ ἀγαπήσας "δικαιοσύνην καὶ" μισήσας "ἀνομίαν" καὶ τὴν ἀπαρχὴν εἴληφε τοῦ χρίσματος καί, εἰ χρὴ οὕτως ὀνομάσαι, ὅλον τὸ χρῖσμα τοῦ τῆς "ἀγαλλιάσεως" ἐλαίου· οἱ δὲ μέτοχοι αὐτοῦ, ἕκαστος ὡς κεχώρηκε, μετέσχον καὶ τοῦ χρίσματος αὐτοῦ. ∆ιόπερ, ἐπεὶ Χριστὸς "κεφαλή" ἐστι "τῆς ἐκκλησίας", ὡς εἶναι ἓν σῶμα Χριστὸν καὶ τὴν ἐκκλησίαν, τὸ "μύρον ἐπὶ κεφαλῆς" καταβέβηκεν "ἐπὶ τὸν πώγωνα", τὰ σύμβολα τοῦ τελείου ἀνδρὸς "Ἀαρών", καὶ ἔφθασε "καταβαῖνον" τοῦτο τὸ "μύρον" "ἐπὶ τὴν ὤαν τοῦ ἐνδύματος αὐτοῦ". Καὶ ταῦτα δέ μοι λέλεκται πρὸς τὸν ἄσεμνον τοῦ Κέλσου λόγον εἰπόντος· ∆έον πολλὰ ὁμοίως διαφυσῆσαι σώματα καὶ κατὰ πᾶσαν ἀποστεῖλαι τὴν οἰκουμένην. Ὁ μὲν οὖν κωμῳδὸς γελωτοποιῶν τὸν ∆ία κοιμώμενον πεποίηκέ τε καὶ διϋπνιζόμενον καὶ πέμποντα πρὸς τοὺς Ἕλληνας τὸν Ἑρμῆν· ὁ δὲ λόγος, ἄϋπνον ἐπιστάμενος φύσιν τὴν τοῦ θεοῦ, διδασκέτω ἡμᾶς ὅτι κατὰ καιροὺς οἰκονομεῖ τὰ τοῦ κόσμου πράγματα ὁ θεός, ὡς ἀπαιτεῖ τὸ εὔλογον. Οὐ θαυμαστὸν δὲ εἰ διὰ τὸ μεγάλας εἶναι καὶ δυσδιηγήτους τὰς κρίσεις τοῦ θεοῦ αἱ "ἀπαίδευτοι" πλανῶνται "ψυχαί", καὶ Κέλσος σὺν αὐταῖς. Οὐδὲν οὖν καταγέλαστόν ἐστιν ἐν τῷ Ἰουδαίοις, παρ' οἷς γεγόνασιν οἱ προφῆται, πεπέμφθαι τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ· ἵν' ἐκεῖθεν ἀρξάμενος σωματικῶς δυνάμει καὶ πνεύματι ἀνατείλῃ τῇ μηκέτι βουλομένῃ ἐρήμῳ θεοῦ τυγχάνειν οἰκουμένῃ ψυχῶν.