SERMO XXXVI.

IN NATIVITATE

B. MARIAE VIRGINIS.

Ego mater pulchroe dilectionis, et timoris, et agnitionis, et sanctoe spei. Eccli. XXIV, 24.

Quod inenarrabiliter de Nativitate B. Virginis gaudere debeamus, optime insinuat nobis Spiritus sanctus, qui hodie per Ecclesiasticum in persona ejusdem Beatae Marias Virginis loquitur, ita dicens : Ego mater pulchras dilectionis, etc. Et nota, quod universum genus humanum ante ortum B. Mariae ab haereditate paradisi expulsum fuit, et propter peccata primorum parentum in devio jacebat, et languidum erat, et infirmum. Unde et tribus indiguit:

I. Ut haberet vecturam in qua veheretur.II. Ut vera via ei ostenderetur.

III. Ut haereditati perpetuae restitueretur. I.

Primo itaque, quia languidi et infirmi sumus, currum nobis exhibet B. Maria, in quo deportemur. De quatuor autem rotis hujus currus ipsa dicit : Ego mater pulchrae dilectionis, et timoris, et agnitionis, et sancte spei. Igitur pulchra dilectio, et timor Domini, et agnitio, id est, fides, et sancta, id est, firma spes, sunt

quatuor rotas in curru sive quadriga B. Mariae. Qui in hoc curru deportatus non fuerit, numquam laete faciem Dei videbit. De hoc curru dicitur in Psalm. lxvii, 18 : Currus Dei decem millibus multiplex, millia Iaetantium : Dominus in eis. Haec verba sic intellige, quod currus Dei, et Beata Mariae matris ejus decem millibus electorum est multiplex. Et vere non solum decem, imo innumerabilia millia Iaetantium animarum sunt in eo ad regnum perpetuum deportata. Et certe Dominus est in eis, id est, in medio omnium electorum suorum.

Niti ergo debemus, charissimi, ut habeamus pulchram dilectionem sive charitatem, et timorem Domini, et agnitionem, id est, veram fidem, et sanctam spem. Sine his enim quatuor virtutibus salvari non possumus. Unde bonum est scire diffinitiones harum virtutum. Charitas est mentis affectus ad Deum et proximum, ferventer et ordinate porrectus. Timor Domini est fide et moribus divinorum praeceptorum vigilans custodia. Fides est studio sancto ad invisibilia mente tendere. Spes est certa exspectatio futuras beatitudinis, ex meritis et gratia proveniens.

Nota, quod diabolus habet currum, in quo ad aeternam damnationem ducit peccatores. Currus autem iste habet quatuor rotas predictis contrarias. Prima rota est foeda dilectio. Secunda est vana dissolutio. Tertia est mentis obtenebratio. Quarta est stulta spes, aut desperatio.

1. Contra foedam dilectionem, id est, luxuriam, dicitur Proverb. v, 2 et seq. : Fili mi, attendas fallacia mulieris, id est, luxuriae. Favus enim distillans labia meretricis, id est, immundas dilectionis, et nitidius oleo guttur ejus. Novissima autem illius amara quasi absynthium, et acuta quasi gladius biceps. Luxuria enim corpus et animam mittit in gehennam.

2. Contra vanam dissolutionem dicit Eccli. ii, l5 : Vae dissolutis corde, quinon credunt Deo, videlicet, quod de omni tempore per dissolutionem inutiliter amisso, reddituri sunt rationem coram ipso, et ideo non protegentur ab eo.

3. Contra mentis caeitatem dicit Isa. xliv, 18 et 19 : Obliti sunt, ne videant oculi eorum, et ne intelligant corde suo. Non recogitant in mente sua, neque cog noscunt, neque sentiunt.

Nota, quod quidam sunt ita excaecati, quod nec vident oculis animas Passionem Domini amarissimam, nec intelligunt in corde suo patientiam ejus clementissimam, nec recogitant in mente sua districtionem judicii ejus severissimam, neque cognoscunt afflictionem gehennas acerbissimum, neque sentiunt jucunditatem regni Dei suavissimum. Haec autem specialiter prae caeteris essent videnda.

4. Contra falsam spem dicitur Eccl. v, 5 et 6 : Non adjicias peccatum super peccatum. Et ne dicas: Miseratio Domini magna est, multitudinis peccatorum meorum miserebitur... In peccatores enim respicit ira illius. Contra desperationem dicitur Proverb. xviii, 3 : Impius cum in profundum venerit peccatorum, contemnit: sed sequitur eum ignominia et opprobrium. De prasdicto curru diaboli dicitur Exod. xv, 4 : Currus Pharaonis et exercitum ejus projecit in mare. Pharao interpretatur dissipans virum, et signat diabolum, qui nititur viros religiosos dissipare : cujus currum, et exercitum ejus equitantem in eo Dominus projiciet in mare, id est, amaritudinem sempiternam. Consultum ergo nobis est, ut tempestive exsiliamus ab hoc curru.

II.

De secundo nota : Quia sumus errabundi, necesse habemus, ut vera nobis via demonstretur. Et certe hoc facit nobis pia Virgo Maria. Ex ea quippe natus est, qui dicit Joan. xiv, 6 : Ego sum via, veritas, et vita. Unde et ipsa optime concordans cum verbis Filii, dicit in Eccli. XXIV,25 : In me gratia omnis viae et veritatis, in me omnis spes vitae et virtutis. Quasi diceret : Ego in meo utero illum portavi, a quo habetur gratia vias et veritatis, et a quo habetur spes vite aeternae.

Et nota, quod via maxime a quinque commendabilis existit, videlicet quod sit facilis sive plana, quod sit recta, quod sit lucida, quod sit pacifica.

1. Et certe via quam demonstrat Maria, paradisi rosa, facilis est sive plana. Unde ipsa dicit, Proverb, IV, 11 et 12 : Viam sapientias monstrabo tibi : ducam te per semitas aequitalis : quas cum ingressus fueris, non arctabuntur gressus tui. Dicitur etiam Isa. xl, 4 : Erunt... aspera in vias planas. Viae enim Dei licet carnalibus hominibus multum videantur esse difficiles, viris tamen religiosis qui uncti sunt gratia Spiritus sancti, valde leves esse videntur. Unde dicit Bernardus : " Primum tibi importabile videbi-" tur aliquid, processu' temporis si as-" suescas, judicabis non adeo grave, pau" lo post nec senties, paulo post et de" lectaberis. "

E contra viae diaboli vere sunt difficiles. Unde dicit Dominus in Baruch, IV, 26 : Delicati mei ambulaverunt vias asperas : ducti sunt enim ut grex direptus ab inimicis. Licet itaque ad tempus videatur facile servire diabolo, postea servitus ejus amarissima sentietur.

2. Secundo, ostendit nobis Beata Virgo viam rectam, ut dicitur de ea, Sap. x, 9 : Sapientia, id est, Maria, justum deduxit per vias rectas, et ostendit illi regnumDei. Dicit enim Filius Mariae,Jerem. XXI, 9 : Adducam eos..., in via recta, et non impingent in ea, quia factus sum Israeli pater. Multum declinant a via Dei et matris ejus chorizatores, et lusores, et aliarum vanitatum et iniquitatum sectatores. In circuitu enim impii ambulant, ut dicitur in Psalm. XI, 9.

3. Tertio ostendit nobis Maria lampas recti viam lucidam. Unde dicitur Proverb. IV, 18 : Justorum semita quasi lux splendens, procedit et crescit usque ad perfectam diem. Unde et Beata Virgo signata est per illam columnam ignis, quas praecessit filios Israel, illuminans viam eorum.

E contra via impiorum qui non sequuntur vestigia Beatas Virginis, est tenebrosa. Unde dicitur Proverb. IV, 19 : Via impiorum tenebrosa : nesciunt ubi corruant. 0 quam felices sunt, qui in tali via ambulant, ut mox cum clauserint oculos carnis, in morte videant oculis animae claritatem Dei ! Vas autem illis, qui tunc ruent in tenebras sempiternas!

4. Quarto, ostendit nobis mater Dei viam pulchram et pacificam. Unde de ipsa dicitur, Proverb. III, 17 : Viae ejus viae pulchras, et omnes semitas illius pacificas.

E contrario via peccatorum est inquinata et immunda. Unde dicitur in Psal. x H, 4 : Exacerbavit Dominum peccator... Non est Deus in conspectu ejus, inquinatae sunt vias illius in omni tempore. Nonne vias illorum sunt inquinatas, qui quotidie per luxuriam animas et corpora sua defosdant ? Via etiam peccatorum latronibus est plena. Unde dicit Job in persona cujuslibet peccatoris, XIX, 12 : Simul venerunt latrones ejus, et fecerunt sibi viam per me, et obsederunt in gyro tabernaculum meum. Per latrones intelliguntur daemones , qui jacent in viis impiorum, divitum et usurariorum, qui sunt latrones pauperum, ut statim quando de tabernaculo corporis emigraverunt, animas eorum rapiant ad infernum. Dignum est enim, ut latrones a latronibus rapiantur. Unde dicitur : Vas qui praedaris, nonne et ipse praeaberis .

III.

De tertio nota : Quia adhuc exsules sumus, necesse nobis est, ut per reginam coeli in haeredilatem felicis patrias restituamur. Unde et ipsa invitat nos hodie, ut ad hanc haereditatem ab hujus mundi concupiscentia transeamus. Dicit enim : Transite ad me omnes qui concupiscitis me, et a generationibus meis implemini , id est, bonis illis, quae vobis dabit Jesus a me genitus, implemini. Forte posset aliquis dicere : 0 Virgo, nolumus ad te transire, quia tu es animo turbulenta, et haereditas quam tu promittis, non est suavis et amabilis, sed amara. Praeterea tu ipsa es moribunda, et cito moritura, et ideo nullam nobis poteris praestare de praedicta haereditate uvarandiam . Ad hoc ita ipsa respondet, et dicit ad primum : Spiritus meus super mel dulcis. ''Quasi diceret : Non sum iracunda, neque animo turbulenta, sed multum lenis ac dulcis mente et corde.

Respondet etiam ad secundum : Et haereditas mea super mel et favum. Quasi diceret : Haereditas quam promitto, non est felle alicujus amaritudinis, seu incommoditatis infecta, sed summe amabilis est, et suavis. Ad tertium etiam dicit : Memoria mea in generationes saeculorum. Quasi diceret : Non sum aliquatenus mutabilis, nec sum moritura, sed sum cum filio meo Jesu Christo in perpetuum regnatura. Praeterea plus adhuc exsequitur, quam delectabile et jucundum sit cum ea morari, et dicit : Qui edunt me, adhuc esurient: et qui bibunt me, adhuc sitient:.. et qui operantur in me, non peccabunt. Quasi diceret : Ita sum dulcis et pulchra, quod animae beatorum vultum meum quem numquam fastidiunt, quasi mensam reputant delicatissimam et opulentissimam. Servitus etiam, quae mihi exhibetur, decentissima est et honesta.

Rogate ergo Dominum, ut sic nunc in curru virtutum quarum Virgo Maria mater est, vehamur, sicque per illam in rectam viam perducamur, ut etiam ipsa duce haereditati perpetuas restituamur. Quod, etc.