Sequitur :

" Et locustas. "

Parva animalia, oleo esibilia.

" Et mel silvestre edebat. "

Mel enim ros viscosus et spissus calore aeris in dulcedinem digestus, qui.ad radium solis exsiccatur ad furvedinem et albedinem granulosam. Idem continetur, Matth. III, 4.

Locustae autem in quibus est volatus alacer, et cito deciduus, significant saltus gaudiorum cordis divinum bonum, in contemplatione concipientis, mel autem significat dulcedinem spiritualis consolationis. Iste enim cibus est proprius eremitae. De primo dicitur, Genes. xlix, 21 : Nepthali, oervus emissus. Cantic. ii, 8 : Ecce iste venit saliens in montibus, transiliens colles. Salit enim in montibus gaudiorum, transiliens colles desideriorum.. De melle dicitur, Cantic. IV, 11 : Mel et lac sub lingua tua. Eccli. XXIV, 27 : Haereditas mea super mel et favum. . Aliter autem locusta plaga aegypti significat eos qui licet verbis et fide de terra eleventur, tamen decidui sunt in opere, depascentes virorem virtutis dente concupiscentiae et avaritiae. Psal. CIV, 34 : Venit locusta, et bruchus. Hos autem Joannes sibi incorporavit verbo occidendo, et opere Christo capiti et Ecclesiae incorporando. Poverb. xxx, 27 : Regem locusta non habet, et egreditur universa per turmas suas. Mel autem silvestre significat dulces naturalibus virtutibus, silvestres tamen per infidelitatem : eo quod non domitum per fidem habent intellectum. Et hos comedit incorporando fidei venturum, quando docuit in eum qui post eum venturus erat ut crederent. Simile, Act. x, 13, dicitur de Petro : Occide, ei manduca. Abscissis enim vitiis a peccatoribus, quod remanet naturale et mundum est. 1 Reg. XIV, 25, comparavit super faciem agri mel fluens. Et, ibidem, v. 27 : Jonathas... extendit summitatem virgae.., et intinxit in favum, mellis... : et illuminati sunt oculi ejus. Et, infra, v. 43 : Gustans gustavi... paululum mellis, etc.

" Et praedicabat dicens : Venit fortior me post me. "

Hic ponit testimonium. Et habet duo : testimonium virtutis et dignitatis, ex parte legislatoris : et testimonium diffundendae gratiae in sacramento baptismatis. In utroque autem horum quaedam est comparatio Joannis ad Christum : minoritatis et baptismatis Joannis ad baptisma Christi : sicut exemplum similitudinis ad veram causam gratiae et veritatis.

In primo ergo Christi tangit dignitatem in virtute in ordine adventus,dioens:

" Venit, "

Non in ludum (alias, luctum), sed ad praedicandum, et baptizandum, et redimendum. Malach. III, 1 : Statim veniet Dominator quem vos quaeritis, ei Angelus testamenti quem vos vultis. Ibidem, vv. 1 et 2 : Ecce venit, dicit Dominus exercituum. Et quis poterit cogitare diem adventus ejus, et quis stabit ad videndum eum ? Vincit enim omnem admirationem in altitudine, excellit omne desiderium in bonitatis consolatione, et omnem virtutem inimici vincit in fortitudine gratiae redimentis.

" Fortior me. "

Quis fortior Joanne, qui. in matris utero vincens naturam, in occursum salvatoris exsultavit ? Qui in diebus juventutis mundum fugiens, eremum habitavit ? Qui. Spiritu Dei plenus ad. baptismum venit ? Qui Dei ore vitium omne vicit ? Qui in spiritu et virtute Eliae salvatorem suscepit ? Nullus prorsus praeter eum qui sibi fortitudinem hanc ministravit. De quo dicitur, Job,IX, 19 : Si fortitudo quaeritur, robustissimus est. Numer. XXIV, 8 : Deus eduxit illum de aegypto, cujus fortitudo similis est rhinooerotts.

Hic ergo tam fortis cum veniet fortior me

" Post me, "

Non dignitate, sed tempore. Matth. xx, 30 : Sic erunt primi novissimi, et novissimi primi. Sic, Matth. XI, 11 : Qui minor est in regno caelorum (secundum opinionem hominum), major est illo.

" Cujus non sum dignus procumbens solvere corrigiam calceamentorum ejus. "

Tangitur Joannis indignitas nomine humilitatis: signo, et ultimae humilitatis obsequio. Dicit de primo :

" Cujus non. sum dignus. "

Isa. xl, 17 : Omnes gentes quasi non sint, sic sunt coram eo.

" Procumbens. "

Ecce humilitatis signum. Ad calcoeamentum enim non procumbit nisi jacens in pulvere. Ad Philip. II, 10: Innomine Jesu omne genu flectatur, caelestium, terrestrium, et infernorum.

" Solvere corrigiam calceamentorum ejus. "

Notabile est quod dicit calceamentorum et corrigiam : quia secundum hoc ligatos calceos habuit. Nec ergo nudipes ivit, nec rostratos et superbos calceos habuit. Et est sensus : Minimi obsequii non sum dignus exhibere famulatum. Matth. viii, 8, simile : Non sum dignus ut inires sub tectum meum. Vel mystice, pes est deitas : et calceamentum, humanitas mortalis: et corrigia, est unio utriusque naturae : quam dissolvere, hoc est, Sacramentum intelligere et exponere non est Joannes idoneus. Unde Gregorius : " Venit ad. nos calceata divinitas. " Psal. lix, 10 : In Idumaeam extendam calceamentum meum. Vel, sicut dicitur, Deuter. xxv, 9, et Ruth, IV, 7, solvens calceamentum, accepit alii debitam uxorem et sponsam : et ideo Joannes cum sponsus Ecclesiae credi potuisset, non usurpavit sibi nomen sponsi : et ideo Christum noluit discalceare. Sequitur :

a Ego baptizavi vos aqua, ille vero baptizabit vos Spiritu sancto. "

Introductio est baptismatis Christi per comparationem inefficaciae baptismatis sui.

Dicit ergo :

" Ego baptizavi vos aqua, "

Quasi similitudinem quamdam in materia et actum quemdam baptismatis exhibeo. Et dicitur : " Ego " discretive : non Deus, sicut supra diximus. Et oportuit quod in aqua : quia, Joan. III, 5 : Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu sancto, etc. In aqua enim primo fuit anima vivens . Et etiam ideo competebat figuram baptismatis in aqua praecedere.

" Ille vero, "

Qui fortior me veniet : et " baptizabit vos, " interius mundando, " Spiritu sancto, " adspirando virtutes: et sanctificando, sive mundando a peccatis. Act. 1, 5: Joannes quidem baptizavit aqua, vos autem baptizabimini Spiritu sancto non post multos hos dies. Joan. I, 33: Super quem videris Spiritum descendentem, et manentem super eum, hic est qui bapli-

" Et factum est : in diebus illis venit Jesus a Nazareth galiaeae, et baptizatus est a Joanne in Jordane. "

Hic incipit ponere secundam Leonis proprietatem, quae est liberalitas in communicatione suorum. Communicatio autem Christi charismatum est per regenerationis sacramentum : per quod, Christi operatione, diffunduntur charismata in omnes regeneratos. Ad hoc autem quod hoc fieri possit, oportuit quod Sacramento gratia per sacramentum diffundenda infundatur. Et aquae quidem infusa est vis regenerativa per contactum carnis Christi. : in qua, sicut dicitur, ad Coloss. ii, 9, habitat plenitudo divinitatis corporaliter .

Forma autem baptismi instituta est ex ipsa personarum praesentia : Pater enim in voce, Spiritus in columba, et Filius in carne demonstrati sunt. Effectus autem baptismi ostensus est apertione coelorum. Proeterit autem Marcus exhortationes et comminationes quas fecit Joannes: quia festinat ad Leonis proprietates, sciens illa per alios Evangelistas esse descripta vel describenda, et eorum vultibus illa magis congrua.

Dividitur autem pars ista in tres partes, scilicet significationem aquae, quae est baptismi materia : et demonstratio- nem effectus baptismi : et demonstrationem formoe operantis sanctitatem.

Circumstantia autem aquae significationem sunt temporis oportunitas, sanctificantis benignitas, et ejusdem consummatoris et sanctificatoris perfecta humilitas, et ipsa perfectio sanctitatis.

Temporis autem congruitas (alias, opportunitas) importatur in duobus : ex proeterito, et proesenti.

Ex proeterito cum dicit :

" Et factum est. "

Videlicet cum Joannes verbo et facto proecurrens viam sanctificatori proeparasset. Eccle. III, 1 : Omnia tempus habent, et suis spatiis transeunt universa.

Tempus autem ex proesenti significatur, cum dicitur :

" In diebus illis. "

Quando lux luci succederet in apertione veritatis. Hoc enim notat ipsa qualitas temporis. Psal. XVIII, 3 : Dies diei eructat verbum. Lux Joannis testificans soli. Isa. xxx, 26 : Erit lux lunoe sicut lux solis, et lux solis erit septempliciter sicut lux septem dierum, qui sunt septem sacramentorum, vel donorum illustrationes. Joan. v, 35 : Erat Joannes lucerna ardens et lucens. Vos aute???, voluistis ad horam exsultare in luce ejus.

" Venit Jesus, "

Propria largitate et benignitate inductus, ut suam in mundi elementum diffunderet sanctitatem : quo omnes a peccatis mundarentur. Joel, II, 13 : Benignus et misericors. Sapient. I, 6 : Benignus est spiritus sapientioe, hoc est, Jesu qui est Patris sapientia. Nominat autem Jesum, quia ipsius est salutem diffundere. Matth. I, 21 : Ipse enim salvum faciei populum suum a peccatis eorum.

" A Nazareth. "

Hic tangitur consummatoris humilitas In duobus : in loco unde venit, et in eo ad quem venit.

Locus duplex : communis, et minus communis. Dicitur enim ; " A Nazareth, ubi conceptus et educatus fuit: et designatur per locum : quia flos virtutum excellens in omni honestate, sic se humilem praebuit ut non ad se Baptistam vocaret, sed ipse de longinquo, longo labore venit. Per quod docuit quod nos indigentes Ecclesiae ministros debemus quaerere. Joan.XIII, 15 : Exemplum dedi vobis, ut quemadmodum ego feci vobis, ita et vos faciatis, Hic est flos de quo dicitur, Cantic. ii, 1 : Ego flos campi. Et, Isa. XI, 1 : Flos de radice Jesse ascendet.

" Galilaeae. "

Patria communis : quae transmigratio facta interpretatur, eo quod ista sanctificatione migrandum est ab exsilio ad patriam paradisi, unde excidimus per primum peccatum. Act. II, 7 : Omnes qui loquuntur, Galilaei sunt, qui videlicet spiritum Christi acceperunt, lsa. IX,. 1 et 2 : Novissimo aggravata est via maris trans Jordanem Galilaeae gentium. Populus qui ambulabat in tenebris, vidit lucem magnam : habitantibus in regione umbrae mortis, lux orta est eis.

" Et baptizatos est. "

Ecce perfectio sanctitatis et consummatio. Baptizatus enim tetigit aquam secundum quod est aqua baptismatis. Nec etiam aqua aliter habet vim regenerativam, nisi secundum quod est materia baptismatis. Et hoc notat verbum passivum baptizatus est: quod est supplebo verbi passivi, Patiens autem sic agit in id a quo patitur. Tactus enim ab aqua, infundit aquae vim regenerationis.

Unde, Isa. XII, 3 : Haurietis aquas in gaudio de fontibus salvatoris, IV Reg. II, 21 : Sanavi aquas has, et non erit ultra in eis mors, neque sterilitas.

" A. Joanne. "

Homine, Deus : minore, major : ut nullus refutaret Ecclesiae ministrum se inferiorem. Matth. iii, 14 et 15: Ego a te debeo baptizari, et tu venis ad me ? Respondens autem Jesus dixit ei : Sine modo : sic enim decet nos implere omnem justitiam. Glossa ibidem : Hoc est, perfectam humilitatem.

" In Jordane, "

Qui aliena descensio interpretatur, vel humilis descensus, sicut superius diximus. Et sunt illae aquae propria materia per quas aliena, hoc est, peccata innaturalia in mare amaritudinis paenitentiae descendunt : et baptizatus humilis ab elemento propter Christum sanctificationem requirens descendit, aquae reverentiam exhibens. Genes. XXXII, 10 : In baculo meo transivi Jordanem istum, hoc est, in crucis virtute omnes transvexi. IV Reg. iii, 16 et 17 : Facite alveum torrentis hujus fossas et fossas: haec enim dicit Dominus : Non videbitis ventum neque pluviam, et alveus iste replebitur aquis. Alveus est carnalis aquae humilitas : fossa et fossa, corda timore Dei concita, non vento inanis doctrinae circumagitata, nec pluvia tentationum quae domum in arenam fundatam evertunt, subruta : et erunt plena aquis quae sunt flumina gratiarum.

" Et statim ascendens de aqua vidit caelos apertos. "

Hic tangitur virtus baptismi et effectus.

Et quia duae sunt res sacramenti istius : una contenta est, et signilicata : alia au- tem significata, et non contenta : ideo duo hic dicuntur. Primo enim praesignat rem contentam et signatam in asvensu suo de aqua : rem autem signatam et non contentam praesignat in apertione coelorum, in quibus notatur adeptio beatitudinis. Dicit igitur :

" Et statim ascendens de aqua. "

Litteraliter quidem ascendit ad ripam.. Et quia humiles sunt alvei aquarum, respectu illius dicitur ascendisse quando redivit ad terram : si autem praepositio, de aqua, notat causam ascensus, non in capite sed in membris, tunc notantur tria in verbo. Modus gratiae baptismalis, et effectus, et causa.

Modus in hoc quod dicit : " Statim : " nescit enim tarda rerum molimina Spiritus sancti gratia. Non .enim indiget experimento et tempore, sicut virtus intellectualis : nec in difficilibus indiget longa consuetudine, sicut in moralibus habitibus : sed statim infundit se gratia Spiritus sancti. Actuum, II, 2 : Factus est repente de coelo sonus, tamquam advenientis spiritus vehementis." Ascendens ." Ecce effectus ascensionis de virtute in virtutem, quem in se Christus demonstravit et in aliis effecit. Psal. lxxxiii, 8 : Ibunt de virtute in virtutem. Isa. ii, 3 : Ascendamus ad montem Domini, et ad domum Dei Jacob, et docebit nos vias suas, et ambulabimus in semitis ejus.

" De aqua, "

Quae causa est sanctitatis in membris quam caput demonstravit. Ezech. XXXVI,

25 : Effundam super vos aquam mundam, ei mundabimini ab omnibus inquinamentis vestris. Et hoc signatur apertius, Luc. IV, 1, ubi. dicitur : Jesus autem plenus Spiritu sancto regressus est a Jordane," Vidit coelos apertos, "

Beatitudinis viam homini reseratam. Et quoad hoc dicitur baptismus aperire januam. Cum enim Christi baptismus sit in. aqua et Spiritu sancto : in Genesi autem,III, 24, dicatur quod Cherubim habentem et flammeum gladium collocavit Deus, ad custodiendam viam ligni vitae : ignis flamma exstinguitur per sanctificationem aquae, Cherubim autem removetur per Spiritum sanctum : et sic janua vitae reseratur, et via facilis praebetur. Psal. CVI, 16 et 17 : Contrivit portas aereas, ei vectes ferreos confregit. Suscepit eos de via iniquitatis eorum. Isa. xlv, 2 : Portas aereas conteram, et vectes ferreos confringam. Portae enim sunt maledictiones, et semen damnationis antiquae in sono terribili pronuntiatae, sicut sonus aeris. Vectes ferrei sunt repagula peccati.

Quod autem dicit :

" Coelos apertos, "

Ut dicit Hieronymus, non intelligitur factum esse reseratione elementorum, vel fractura : sed est visio . occultorum (alias, coelorum) quae fit spiritualibus oculis. Et hoc est quando visus in lumine revelationis divinoe, jam non in coelo speculi et .aenigmatis (in quo celans est Deus), non in coelo figurali (alias, figurarum) et in imaginaria vision (in qua Deus multis Prophetarum celatus, ostensus est), sed potius in tertio coelo intellectualis et revelatae veritatis ostenditur : et occulta quae diligentibus se praeparavit, aperiuntur II ad Corinth. XII, 2, 4 : Raptum hujusmodi usque ad tertium coelum..., et audivit arcana verba, quae non licet homini loqui. Et ideo, dicitur pluraliter : Coelos apertos. Apocal. XI, 19 : Apertum est templum Dei in coelo : et visa est arca testamenti ejus in templo ejus. Arca est rota (alias, nola) rerum divinarum quas Deus suis praeparavit. Actuum, VII, 56 : Ecce video coelosapertos, ei Filium hominis stantem a dextris Dei. Ezechiel, I, 1 : Aperti sunt coeli, et vidi visiones Dei.

" Et Spiritum tamquam columbam descendentem et manentem In ipso. "

Ecce personarum demonstratio per institutionem formae sacramentalis. Et quia Spiritus sanctus per attributionem diffundit se et gratiam, ideo mittitur in nos sanctificandos. Pater autem non mittitur, ut dicit Augustinus. Et ideo Spiritus sanctus proximior nobis esse dicitur, ideo primo ponit Spiritus sancti manifestationem.

Et dicit trsa: auc torem sanctitatis, cum dicit, Spiritum sanctum : figuram, cum dicit, tamquam columbam : missionem autem et manifestationem, cum dicit, descendentem, etc.